«51 χρόνια μετά, δεν πρόκειται να συναινέσουμε στην παράδοση της Γυάρου στις ορέξεις των κάθε λογής επενδυτών» δηλώνει ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 τονίζοντας ότι το πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα «Χαρακτηρισμός, οριοθέτηση και καθορισμός ζωνών και ειδικών κατηγοριών χρήσεων γης της Περιοχής Προστασίας της Βιοποικιλότητας ‘Νήσος Γυάρος και θαλάσσια ζώνη’», αφήνει απροστάτευτη την περιοχή των πέντε όρμων – δηλαδή των φυλακών και του στρατοπέδου Γυάρου – επιτρέποντας λιμενικά έργα και άλλες εγκαταστάσεις (δίκτυα και υποδομές κοινής ωφέλειας), χωρίς την παραμικρή πρόβλεψη για ζώνες προστασίας. Επίσης επιτρέπει την εγκατάσταση κατοικιών για το προσωπικό και τους εργαζομένους σε όλη τη Ζώνη Προστασίας της Φύσης και στην περιοχή των φυλακών.
Τραγική ειρωνία αποτελεί το γεγονός ότι πριν ένα χρόνο ακριβώς, στη «Γιορτή της Δημοκρατίας» στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου, ο πρωθυπουργός διαβεβαίωνε τον πρόεδρο του Συνδέσμου μας ότι «στη Γυάρο τίποτε δεν θα γίνει χωρίς τη συναίνεσή σας».
Όπως καταγγέλλουν η Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού με ανοιχτή επιστολή τους προς τους υπουργούς Πολιτισμού και Ενέργειας – Περιβάλλοντος, «το εν λόγω Π.Δ. στο άρθρο 4, επιτρέπει σε όλες τις ζώνες προστασίας ‘έργα εθνικής σημασίας’, ανοίγοντας το δρόμο για παράκαμψη ουσιαστικών μηχανισμών ελέγχου και την εγκατάσταση μεγάλων υποδομών (ΑΠΕ, λιμενικά έργα κλπ), όπως έχει τεκμηριωθεί αναλυτικά και στο έγγραφο ‘Σχόλια στη διαβούλευση για την Προστασία της Νήσου Γυάρου’ του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ».
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον ΣΦΕΑ, υπάρχουν σχέδια για την εγκατάσταση 77 χερσαίων ανεμογεννητριών άνω των 100 μέτρων από τις εταιρείες MOTOR OIL και ΑΒΑΞ και 33 θαλάσσιων ανεμογεννητριών ύψους 280 μέτρων – μια επέμβαση τεραστίων διαστάσεων σε έναν τόπο μαρτυρίου.
Υπενθυμίζεται ότι η βιομηχανία ALUMIL έχει ήδη προκηρύξει «διεθνή διαγωνισμό ιδεών, Arxellence 4», για την κατασκευή στο νησί ‘αυτόνομου ενεργειακά κόμβου’.
Σε αντίθεση με αυτόν το διαγωνισμό, η μελέτη που είχε ανατεθεί στο ΕΜΠ το 2002 (σύμβαση αρ. 16929/4.11.2002) με Επιστημονικά Υπεύθυνη την καθηγήτρια Άννη Βρυχέα,
και η οποία εγκρίθηκε τότε από το Υπουργείο Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (ΥΑΥΠ.ΠΟ./ΔΝΣΑΚ/Γ/53131/1239/25.02.2005) περιλάμβανε το σχεδιασμό διαδρομής μνήμης και τη δημιουργία των απαραίτητων χώρων αποκλειστικά για την ανάδειξη του ιστορικού τόπου και για την διημέρευση των επισκεπτών. Αντίθετα, τα Υπουργεία Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, αντί να αξιοποιήσουν αυτή τη μελέτη, έσπευσαν να θέσουν υπό την αιγίδα τους τον επιχειρηματικό διαγωνισμό.
« Πριν 51 χρόνια, στις 25 Ιουλίου 1974, την μεθεπομένη της κατάρρευσης της χούντας, συγγενείς και φίλοι, κρατώντας το πανό ‘Δώστε τη χούντα στο λαό’, υποδέχονταν στο λιμάνι του Πόρτο Ράφτη τους 44 εξόριστους που γύριζαν από τη Γυάρο.
51 χρόνια μετά την κατάρρευση της χούντας, η Ελληνική Πολιτεία σεβόμενη τους χιλιάδες συμπατριώτες μας που μαρτύρησαν στο θανατονήσι, οφείλει, όπως είχαμε ζητήσει και με την από 19 – 8 – 2024 αναπάντητη ακόμα επιστολή μας προς την κ. Μενδώνη, να προχωρήσει:
α) στην προστασία του συνόλου της Γυάρου, διαγράφοντας κάθε σκέψη τουριστικής ή επιχειρηματικής εκμετάλλευσής του νησιού, με την κατάργηση της Υπουργικής Απόφασης αποχαρακτηρισμού του νησιού, (Φ.Ε.Κ 182/Α.Α.Π./21.07.2011), με την οποία συρρικνώθηκε η ιστορική του υπόσταση στα απομεινάρια των φυλακών, που κινδυνεύουν να καταρρεύσουν εντελώς, αντί να γίνουν επισκέψιμοι χώροι –
β) στην υλοποίηση, το ταχύτερο δυνατόν, των έργων που δρομολογήθηκαν το 2001 με ταυτόσημες Αποφάσεις των υπουργών Αιγαίου και Πολιτισμού (ΦΕΚ 722/2001, ΦΕΚ 1680/Β/2001) – λαμβάνοντας υπόψη ότι τις μελέτες των έργων αυτών ενέκρινε το Κεντρικό Συμβούλιο Νεοτέρων Μνημείων και την Α’ φάση τους παρέλαβε και πλήρωσε το Κράτος, αλλά δεν υλοποιήθηκαν ποτέ λόγω πολιτικών σκοπιμότητων» τονίζει σε ανακοίνωσή του ο ΣΦΕΑ.
