Μετάφραση: Καλλιόπη Ράπτη
Στη διάρκεια μιας συνάντησης με το Εθνικό και Διεθνές Καραβάνι Παρατήρησης και Αλληλεγγύης στις ζαπατιστικές κοινότητες, που πραγματοποιήθηκε στις 2 Αυγούστου 2008 στο καρακόλ La Garrucha, ο υποδιοικητής Μάρκος εξήγησε πώς αντιλαμβάνονται τις διεθνείς συναντήσεις μεταξύ των κινημάτων στο πλαίσιο της Sexta Internacional. Είπε ότι ήταν μια «συνάντηση εξεγέρσεων» για την άμεση ανταλλαγή εμπειριών, όχι διαμεσολαβημένων αλλά πραγματικών.
Δεδομένου ότι ο ζαπατισμός ανατρέπει τα πάντα, αυτές τις ώρες της προετοιμασίας για την παγκόσμια περιοδεία, αξίζει να επιστρέψουμε στους «πληβειακούς» τρόπους του (όπως ονομάζονται στη γη μου οι σχέσεις μεταξύ των απόκάτω) για τον καθορισμό των σχέσεων και της εργασίας.
Ο Μάρκος είπε ότι εκείνους τους μήνες είχαν δεχθεί αντιπροσωπείες από διάφορα μέρη του κόσμου και ότι τα μέλη της Via Campesina είπαν: «Η συνάντηση μεταξύ ηγετών για εμάς δεν αξίζει τίποτα. Ούτε καν η φωτογραφία που τραβήχτηκε. Αν οι ηγεσίες των δύο κινημάτων δεν είναι χρήσιμες προκειμένου να συναντηθούν και να γνωριστούν τα κινήματα, αυτές οι ηγεσίες είναι άχρηστες».
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολιτική κουλτούρα εντελώς αντίθετη ακόμη και από αυτήν που κάνουν πράξη τα κινήματα που δηλώνουν αντικαπιταλιστικά ή επαναστατικά, και αυτό είναι τόσο εξωπραγματικό που αξίζει μερικές διευκρινήσεις.
Η πρώτη είναι ότι η καπιταλιστική και πατριαρχική κουλτούρα δεν είναι ηγεμονική μόνο στην κοινωνία γενικά, αλλά και μεταξύ των λαϊκών στρωμάτων, των μαύρων και των αυτόχθονων λαών και, επομένως, και μέσα στα κινήματα και τις οργανώσεις. Το να την αναγνωρίσουμε και να την εμποδίσουμε να αναπαραχθεί είναι μείζον καθήκον, καθώς δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο χρησιμοποιώντας τους ίδιους τρόπους με το σύστημα.
Η δεύτερη είναι ότι για να περιορίσουμε την επιρροή της κουλτούρας του κεφαλαίου στα κινήματα -δεν λέω να την εξαλείψουμε γιατί αυτή είναι μια πολύ μακρά διαδικασία-, είναι αναγκαίο να αρχίσουμε να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά, να αποφεύγουμε την αδράνεια, να αμφισβητούμε τις πρακτικές μία προς μία και να το κάνουμε ανοιχτά, στο διάλογο μεταξύ των οργανωμένων, γυναικών και ανδρών.
Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της καπιταλιστικής κουλτούρας στο εσωτερικό των κινημάτων είναι το να δίνεται προτεραιότητα στους ηγέτες, στους άντρες αντί στις γυναίκες, στους πιο έμπειρους και αναγνωρισμένους στρατευμένους αντί στους λιγότερο γνωστούς, σε όσους εκφράζονται καλύτερα στη γλώσσα που χρησιμοποιείται από τα μέσα ενημέρωσης, παραμερίζοντας όσους μιλούν τις γλώσσες των ιθαγενών.
Στα συστημικά ΜΜΕ υπάρχει μια σαφής τάση να «αναγνωρίζεται» και να δίνεται ο λόγος (φωνή) στους ηγέτες που εκφράζονται καλύτερα, σε εκείνους που ξεχωρίζουν για κάποιο λόγο σε αυτό που αντανακλά την κυρίαρχη κουλτούρα, μετατρέποντάς τους συχνά στους αγαπημένους των δημοσιογράφων που τους ψάχνουν πάντα και νιώθουν πιο άνετα μαζί τους. Με αυτόν τον τρόπο, καταλήγουν να εκλέγουν τους ηγέτες τα ΜΜΕ και όχι η βάση.
Όπως έχουμε μάθει στη λαϊκή εκπαίδευση, η κουλτούρα των απόκάτω έχει αποικιστεί από τον καπιταλισμό και εκφράζεται με πολύπλοκες και παραμορφωμένες μορφές, με πολλές επιρροές που προέρχονται από την κυρίαρχη κουλτούρα. Παρόλα αυτά, είναι ακόμα παρόντα τα καλύτερα χαρακτηριστικά της κουλτούρας των μαύρων, των ιθαγενών, των αγροτικών και λαϊκών τάξεων, όμως πρέπει να γίνει εσωτερική δουλειά μέσα στις κοινότητές μας για να κοσκινίσουμε -να ξεχωρίσουμε την ήρα από το σιτάρι- τις καταπιεστικές πλευρές των απελευθερωτών. Δεν μπορεί να γίνει σε μια και μοναδική συνέλευση, ούτε θα έπρεπε να γίνεται μόνο από τα ανώτερα όργανα της οργάνωσης και από τους ηγέτες. Είναι ένα διαρκές καθήκον όλων ημών που αποτελούμε μέρος μιας συλλογικότητας.
Όπως επισημαίνει το EZLN, η φωτογραφία μεταξύ των ηγετών δεν έχει νόημα, δεν οδηγεί πουθενά, καταλαμβάνει μόνο χώρο στα μέσα ενημέρωσης. Το σημαντικό είναι οι άνθρωποι που συνθέτουν τα κινήματα να συναντιούνται, να μιλούν, να μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο, να μπορούν να ανταλλάσσουν γνώσεις και εμπειρίες. Και αυτό είναι πιο εύκολο να το κάνεις σε έναν κύκλο, μπροστά στη φωτιά, όπου υπάρχει χρόνος για να μοιραστείς, να μιλήσεις και να ακούσεις χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Αλλά για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, καλές είναι και οι γιορτές, οι ποδοσφαιρικοί αγώνες και οι ευκαιρίες για να χορέψουμε όλοι μαζί.
Οι τρόποι με τους οποίους δημοσιοποιούνται τα κινήματα είναι πιο σημαντικοί από τα προγράμματα και τις δηλώσεις, καθώς μεταδίδουν μηνύματα μεγαλύτερης εμβέλειας και θέτουν στο προσκήνιο τον κόσμο για τον οποίο αγωνίζονται. Πολλοί εκφράζονται εναντίον του καπιταλισμού και του νεοφιλελευθερισμού, αλλά στη συνέχεια ενεργούν με τον αντίθετο τρόπο. Η συνέπεια μεταξύ όσων λέγονται και αυτού που γίνεται είναι ένα ηθικό ζήτημα το οποίο, τελικά, είναι ο πολικός αστέρας που θα έπρεπε να καθοδηγεί όλες τις δράσεις.
πηγή: comune-info.net