Μία υπόθεση που συγκλόνισε την Αμερική και τον κόσμο ολόκληρο το 2013 έγινε αφορμή για την ταινία του Όλιβερ Στόουν, η οποία προβλήθηκε στις αίθουσες τον Σεπτέμβριο του 2016 ανήμερα των εβδομηκοστών γενεθλίων του. Ένα ψυχολογικό θρίλερ που ακουμπάει τις ευαίσθητες χορδές μεταξύ εθνικής ασφάλειας και μυστικών υπηρεσιών, βασισμένο στο βιβλίο του Ρώσου, Anatoly Kucherena. “Η τρομοκρατία είναι η δικαιολογία, ζητούμενο είναι η κοινωνική κυριαρχία”. Οι μάσκες πέφτουν…
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Ένας πρώην στρατιώτης των ειδικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών, πράκτορας πλέον της CIA, που εργαζόταν για την ΝSA στα 36 του χρόνια αποφασίζει να επαναστατήσει και να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Αναχωρεί από τη βάση του στη Χαβάη για το μακρινό Χονγκ Κονγκ. Εκεί, κάτω από άκρα μυστικότητα, έχει κλείσει το ραντεβού των ευρείας κλίμακας αποκαλύψεων με δημοσιογράφους των μεγαλύτερων πρακτορείων ειδήσεων του κόσμου. Δεν υπάρχει χρόνος, πρέπει να γίνουν γνωστά πεπραγμένα που ενδεχομένως θα προκαλέσουν αποσταθεροποίηση, αλλά θα γεννήσουν ξανά την ελπίδα στον κόσμο.
Είναι εντελώς διαφορετικό να λέμε ελαφρά την καρδία ότι όλα παρακολουθούνται και τρομερό να επαληθεύεται αυτό μπροστά στα μάτια μας. Ο άνθρωπος σήμερα πληρώνει ποικιλοτρόπως το τίμημα της εξέλιξης της τεχνολογίας. Το Internet μπορεί να έκανε την ανθρωπότητα ένα μεγάλο χωριό, αφού μείωσε τις αποστάσεις και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης μπορεί φαινομενικά να δημιουργήθηκαν για να ενώσουν, αλλά στην πράξη μιλάμε για ένα μεγάλο φακέλωμα. Τhe Great Ηack όπως ακριβώς περιγράφεται στο ντοκιμαντέρ των Karim Amer και Jehane Noujaim.
Από την μία οι τραπεζίτες κι από την άλλη οι τράπεζες δεδομένων σε έναν κόσμο που συνεχώς νυχτώνει. Πουθενά να κρυφτείς. Αν το καλοσκεφτείς σε πιάνει μία απελπισία. Χάνεται το προσωπικό, προσβάλλεται κάθε έννοια ιδιωτικότητας. Παντού δορυφόροι, το μάτι του big brother, σε κάθε μορφή επικοινωνίας (τηλεφωνία, chats) εν δυνάμει υποκλοπές κι αποκρυπτογράφηση. Ακόμα και το σενάριο γράφτηκε από τον σκηνοθέτη σε υπολογιστή δίχως σύνδεση στο Διαδίκτυο, όπως τόνισε μετά την πρώτη προβολή της ταινίας.
Ο Έντουαρντ όμως ήταν αποφασισμένος να θυσιαστεί κι ας γνώριζε καλά πως ο κόσμος δε θα ξυπνήσει, δε θα επαναστατήσει. Κι ας καταδίκασε τον εαυτό του σε μία ζωή φυγά, αναζητώντας πολιτικό άσυλο μεταξύ Βενεζουέλας και Ρωσίας, με μοναδική συντροφιά την αγαπημένη του, Λίντσεϊ Μιλς. Τον έπνιγαν όσα γνώριζε και πλέον είναι ήσυχος με τη συνείδησή του, επειδή τα μοιράστηκε με τους συνανθρώπους του. Και πρέπει να έχεις μεγάλη, τρανή ψυχή για να απαρνηθείς τα πλούτη και τη σιγουριά και να γίνεις ένας “καμικάζι”, που η έκρηξή σου θα προκαλέσει οστικό κύμα με παράπλευρες απώλειες.
Ένα ηχηρό χαστούκι, ώστε να τεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων η σχέση της ακμάζουσας τεχνολογίας με τη δημοκρατία. Σε αυτή την κατεύθυνση διέθεσε μάλιστα την αμοιβή του ο πρωταγωνιστής, Τζόσεφ Γκόρντον Λέβιτ. Η μεγαλύτερη ανταμοιβή γι’ αυτόν ήταν άλλωστε η ενθάρρυνση της ίδιας της οικογένειας του Σνόουντεν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Ο πόλεμος πέρασε από τον παραδοσιακή μορφή με τα όπλα στον ψυχρό πόλεμο της διπλωματίας και σήμερα έχει πάρει μία νέα μορφή στον ηλεκτρονικό κυβερνοχώρο. Όποιος πάρει το πάνω χέρι εκεί, είναι πιθανότερο να επιβιώσει περισσότερο.