Ακόμα μία στάση στο Διεθνές Διαγωνιστικό του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Από τη γειτονική Ιταλία ταξίδεψε στην πατρίδα μας το “Αργή Ενημέρωση” του Aλμπέρτο Πουλιάφιτο σε παγκόσμια πρεμιέρα. Το λειτούργημα της δημοσιογραφίας έχει δώσει τη θέση του σε έναν ολέθριο “κιτρινισμό” σε όλες τις μορφές του τύπου με μοναδικό άξονα τα οικονομικά οφέλη από τις διαφημίσεις. Η ενημέρωση έχει εξελιχθεί σε έναν μαραθώνιο ταχύτητας. Σχήμα οξύμωρο μεν, άκρως ρεαλιστικό όμως σήμερα. Τι θυσιάζεται στον βωμό των χιλιάδων άρθρων; Φυσικά η αξιοπιστία κι η ποιότητα.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Ο αγώνας δρόμου συνεχίζεται. Κλικ, likes, follow, αντιδράσεις. Η μάστιγα απλώνεται ακόμα και σε επίπεδο κορυφαίων ηγετών. Χιλιάδες άνθρωποι ασχολούνται μόνο με αυτό το κομμάτι. Η επικοινωνία επισκιάζει την ουσία και την αλήθεια. Κάποιοι ρομαντικοί όμως είναι αποφασισμένοι να επιστρέψουν πίσω. Αντιλαμβάνονται ότι η εμπιστοσύνη έχει χαθεί και το χάσμα καθημερινά μεγαλώνει. Καλούνται αυθόρμητα να σώσουν τα προσχήματα. Το εγχείρημα μόνο εύκολο δε θα είναι. Ακολουθεί μία φιλοσοφία απέναντι στο ρεύμα της εποχής. Η δεοντολογία και το ερευνητικό κομμάτι περνούν σε πρώτο επίπεδο.
Όλη αυτή η κατάσταση δημιούργησε μία γενιά θεατών με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Ειδικά στην Ελλάδα η αρχή έγινε με την επέλαση της ιδιωτικής τηλεόρασης και φυσικά στη συνέχεια με την εποχή του Internet και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Χάθηκε το μέτρον, η ηθική, η αισθητική, η ευγένεια. Οδήγησε μαθηματικά σε μία μάζα αποχαύνωσης που νιώθει καλύτερα αντικρίζοντας τον πόνο του άλλου. Αιδώς, κατάντια. Η χυδαιότητα της σύλληψης και η τρομολαγνεία που προκαλεί η παρουσίαση περνούν σε δεύτερη μοίρα.
“Οι ψεύτες κατηγορούν τους άλλους πάντα για ψέματα”. Καταναλώνουμε περισσότερα απ΄όσα πραγματικά μπορούμε να επεξεργαστούμε. Εσύ υπεύθυνα πρέπει να διαμορφώσεις την προσωπικότητα και το δίκτυο πληροφόρησής σου. Είναι μία κοπιαστική, πλην όμως απαραίτητη διαδικασία. Καλός πολίτης έλεγαν στην αρχαία Αθήνα είναι ο ενεργός πολίτης. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και σήμερα. Οι πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ έχουν ως στόχο τους να κάνουν τους ανθρώπους να σκέπτονται, να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα ως ασπίδα και συγχρόνως ως φίλτρο.
“Στο Διαδίκτυο οι ειδήσεις χάνονται σε μία εβδομάδα το πολύ”. Χτυπούν σα βέλη, επιτελούν τον σκοπό τους και εξαφανίζονται αθόρυβο έχοντας αφήσει τον αντίκτυπό τους. Η ομάδα επιμένει στην επιστροφή στον “έντυπο” τύπο. “Scripta manent”. Σημασία δεν έχει να είσαι πρώτος στην είδηση, αλλά να τη μεταφέρεις σωστά κι αντικειμενικά. Να δίνεις την ασφάλεια της γνώσης στον αναγνώστη. Τα hoaxes και τα fake news κυριαρχούν. Μία “συγγνώμη” είναι αρκετή να ξεπλύνει κάθε ντροπή. Από τότε που βγήκε η συγγνώμη, χάθηκε το φιλότιμο.
Νησίδες αντίστασης κάνουν την εμφάνισή τους αργά, αλλά σταθερά. Συντάσσομαι ως φανατικός υπέρμαχός τους στην μάχη ενάντια στην παραπληροφόρηση, υπέρ της δεοντολογίας. Η μείωση της ταχύτητας οδηγεί … στην ποιότητα. Το έργο του Πουλιάφιτο έχει στόχο να αποδείξει ότι η δημοσιογραφία παραμένει βασικός πυλώνας της δημοκρατίας. Κι όταν μία κολόνα διαβρώνεται συνεχώς έρχεται η κατάρρευση νομοτελειακά. Μας θέτει προ των ευθυνών μας και καλούμαστε να αποφασίσουμε. Αν όχι τώρα πότε;