Εκδικάστηκε το πρωί της Πέμπτης στο Μονομελές Εφετείο Αθηνών η Έφεση που κατέθεσε ο εκδοτικός και ενημερωτικός συνεταιρισμός Alterthess και η δημοσιογράφος Σταυρούλα Πουλημένη κατά της πρωτόδικης απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που έκανε εν μέρη δεκτή την SLAPP αγωγή του στελέχους της Ελληνικός Χρυσός Ευστάθιου Λιάλιου. Πρόκειται για την αγωγή SLAPP που κατατέθηκε μετά από δικαστικό ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει η δημοσιογράφος Σταυρούλα Πουλημένη στο Alterthess τον Οκτώβριο του 2020 σχετικά με την πρωτοβάθμια ποινική καταδίκη δύο στελεχών της Hellas Gold (διαβάστε σχετικά με την υπόθεση εδώ).
Συγκέντρωση αλληλεγγύης και υποστήριξης στην είσοδο του Εφετείου Αθηνών πραγματοποιήθηκε το πρωί της Πέμπτης, με την συμμετοχή δημοσιογράφων, μελών του κινήματος κατά της εξόρυξης χρυσού στη Χαλκιδική, μελών πολιτικών κομμάτων και οργανώσεων της αριστεράς. Μεταξύ άλλων οι συγκεντρωμένοι φώναξαν τα συνθήματα «θέλουμε τα δάση, τη γη και το νερό και όχι έναν τάφο φτιαγμένο από χρυσό» και «ενάντια στης φύσης την λεηλασία, αγώνας για ελεύθερη δημοσιογραφία».
«Θεωρούμε στο νομικό κομμάτι πως η πρωτοβάθμια απόφαση είναι μια λανθασμένη και αναιτιολόγητη απόφαση και για αυτόν τον λόγο προσφύγαμε και καταθέσαμε την Έφεση που δικάζεται σήμερα. Είναι μια υπόθεση που εντάσσεται στις στρατηγικές αγωγές κατά της δημόσιας συμμετοχής (SLAPP) που στόχο μεταξύ άλλων έχουν και την φίμωση της ανεξάρτητης και ερευνητικής δημοσιογραφίας» δήλωσε ο δικηγόρος του Alterthess και της Σ. Πουλημένη, Νίκος Σώχαλης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου που πραγματοποιήθηκε στην είσοδο του Εφετείου Αθηνών.
«Η υπόθεση του Alterthess και της δημοσιογράφου Σταυρούλας Πουλημένη θεωρούμε ότι δεν αφορά μόνο την ίδια, αφορά τις προστατευμένες και κατοχυρωμένες νομικά ελευθερίες της έκφρασης, της ελευθερίας του Τύπου και το καθήκον των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης να ενημερώνουν το κοινό ανεξάρτητα, αυτόνομα και με βάση τα γεγονότα, ειδικότερα δε για υποθέσεις που έχουν δημόσιο ενδιαφέρον, ευρύτερο κοινωνικό αντίκτυπο, όπως ακριβώς ήταν το ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Alterthess και η δημοσιογράφος», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σώχαλης, επισημαίνοντας πως «το ζήτημα της εξόρυξης χρυσού στην ΒΑ Χαλκιδική είχε παγκόσμιο ενδιαφέρον και όχι μόνο τοπικό. Ελπίζουμε η δικαιοσύνη να σταθεί στο ύψος της, θεωρούμε ότι πέρα όλων των άλλων, νομικά έχουμε δίκιο».
Από την μεριά της η δημοσιογράφος Σταυρούλα Πουλημένη δήλωσε πως το διακύβευμα της συγκεκριμένης δικαστικής υπόθεσης «δεν αφορά μόνο εμένα και το Alterthess και την απόπειρα οικονομικού στραγγαλισμού μας. Πρόκειται για τις αγωγές SLAPP οι οποίες επιχειρούν να φιμώσουν και να εκφοβίσουν όποιον και όποια επιχειρεί να μιλήσει δημόσια για ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος. Δεν αφορά μόνο τους δημοσιογράφους, αφορά κάθε πολίτη που διεκδικεί μια καλύτερη ζωή, που θέλει να αγωνιστεί για το φυσικό περιβάλλον και ενάντια στην λεηλάτηση του».
«Ευχαριστούμε όσους και όσες βρίσκονται σήμερα εδώ, τους ανθρώπους του κλάδου μας, σε μια περίοδο που η δημοσιογραφία και η ελευθερία του Τύπου δέχονται πολλά πλήγματα και διώξεις, από τις παρακολουθήσεις και τα SLAPP, αλλά και από την επισφάλεια που επικρατεί στην εργασιακή μας πραγματικότητα. Ευχαριστούμε και τα περιβαλλοντικά κινήματα και τους ανθρώπους που αγωνίζονται καθημερινά σε όλα τα επίπεδα της ζωής, διότι μόνο συλλογικά μπορούμε να σπάσουμε τον φόβο», σημείωσε η δημοσιογράφος, τονίζοντας την ανάγκη επιτέλους η Πολιτεία να θεσπίσει την αντί-SLAPP νομοθεσία, υιοθετώντας χωρίς εκπτώσεις την σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, για να μπει ένα θεσμικό ανάχωμα ενάντια στην ποινικοποίηση του δημόσιου διαλόγου και τη συμμετοχή δημοσιογράφων και πολιτών στα κοινά.
Την στήριξη της στην Σταυρούλα Πουλημένη και το Alterthess εξέφρασε η ειδική γραμματέας της ΕΣΗΕΑ, Μάχη Νικολάρα, όχι μόνο, όπως είπε, «επειδή είναι μια άξια συνάδελφος και ένα συνεταιριστικό μέσο που έκαναν απλά τη δουλειά τους και για αυτό σύρονται στα δικαστήρια, αλλά και γιατί αυτή είναι μια υπόθεση που αφορά όλο τον δημοσιογραφικό κλάδο και όλη την κοινωνία».
«Αν επιτρέψουμε η νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα να εργαλειοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο και να αξιοποιείται έτσι, ώστε να επιβάλλεται λογοκρισία στα μέσα ενημέρωσης, τότε τα πράγματα θα είναι πάρα πολύ άσχημα για την Δημοκρατία. Δεν είναι δυνατόν να επιτρέψουμε να μην μπορεί ένας δημοσιογράφος να γράψει το όνομα ενός ανθρώπου, στελέχους μιας εταιρείας, που έχει καταδικαστεί για παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, δηλαδή για μια υπόθεση δημοσίου συμφέροντος», τόνισε χαρακτηριστικά η κ. Νικολάρα. «Δεν είναι δυνατόν να εμποδίζονται οι δημοσιογράφοι να κάνουν τη δουλειά τους. Και για αυτό δεν πρέπει με τίποτα να επιτρέψουμε η νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα που έγινε για να προστατέψει τους πολίτες, να γυρίσει εναντίον τους με αυτόν τον τρόπο», δήλωσε καταληκτικά η ειδική γραμματέας της ΕΣΗΕΑ.
Την στήριξη του στην δημοσιογράφο και το συνεργατικό μέσο ενημέρωσης εξέφρασε και ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ, Σωτήρης Τριανταφύλλου, σημειώνοντας πως «το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο και έχει να κάνει με την ελεύθερη ενημέρωση και την ελευθερία του Τύπου. Οι Ενώσεις και η ΠΟΕΣΥ έχουμε εδώ και καιρό αναλάβει πρωτοβουλία αλλαγής της νομοθεσίας για τα SLAPP, έχουμε ιδρύσει Παρατηρητήριο και είμαστε σε διαρκή εγρήγορση, διότι αυτές οι υποθέσεις που στρέφονται κατά της ίδιας της δημοκρατίας».
«Πρόκειται για μια υπόθεση νομικά και δικαιοπολιτικά πολύ σημαντική, είναι μια τυπική περίπτωση SLAPP και η πρωτόδικη απόφαση πρέπει να ανατραπεί, όχι μόνο για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και γιατί δεν είναι ορθή. Δεν γίνεται στην έννομη τάξη η νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων να αποτελεί εργαλείο για την καταστολή της ελευθεροτυπίας, της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας και του δικαιώματος του κοινού για ενημέρωση για σημαντικά κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα», δήλωσε από τη μεριά της η δικηγόρος και μέλος της Εναλλακτικής Παρέμβασης Δικηγόρων, Αναστασία Σταυροπούλου.
«Δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε ότι στην έννομη τάξη υπάρχει απόλυτη προστασία των προσωπικών δεδομένων, αλλά μηδενική προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων και του δημοσίου συμφέροντος. Πρέπει να ανατραπεί αυτή η απόφαση, διότι αποτελεί φόβητρο και ανατρεπτικό παράγοντα για δημοσιογράφους, ακτιβιστές, πολίτες που συμμετέχουν στα κοινά, και πρόκειται συνεπώς για ένα ζήτημα Δημοκρατίας. Είναι επιτακτική ανάγκη να νομοθετηθεί αντί-SLAPP νομοθεσία, δεν είναι δυνατόν οικονομικοί παράγοντες και πανίσχυροι επιχειρηματίες να φιμώνουν επειδή έχουν την δυνατότητα να ασκήσουν ανεξάντλητες αγωγές και μηνύσεις σε δημοσιογράφους και πολίτες», πρόσθεσε η κ. Σταυροπούλου.
«Η Σταυρούλα Πουλημένη και το Alterthess ήταν δίπλα μας 13 ολόκληρα χρόνια σε όλο τον αγώνα μας για να προστατέψουμε τον τόπο. Ήταν πάντα εκεί σε όλες μας τις συλλογικές μας αγωνίες και χαρές, όταν τρώγαμε ξύλο, όταν προφυλακιζόμασταν, όταν μας βάφτιζαν εγκληματική οργάνωση», δήλωσε από την μεριά της το μέλος του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στην Χαλκιδική, Μαρία Καδόγλου, προσθέτοντας πως «αν δεν υπήρχαν τα ανεξάρτητα και τα συνεργατικά μέσα ενημέρωσης κανείς δεν θα γνώριζε τι γίνεται στην Χαλκιδική, που είναι ένα πραγματικό έγκλημα».
Όπως σημείωσε η κ. Καδόγλου, «η ουσία της υπόθεσης είναι οι παραβιάσεις της Ελληνικός Χρυσός στα ζητήματα περιβάλλοντος και συγκεκριμένα της ρύπανσης των νερών, παραβάσεις οι οποίες έχουν τεκμηριωθεί αναλυτικά από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος σε επτά διαφορετικές πράξεις βεβαίωσης παράβασης από το 2015 έως το 2022. Η υπόθεση είναι αναμφίβολα δημοσίου ενδιαφέροντος, όχι μόνο γιατί τόσοι άνθρωποι αγωνίστηκαν και αγωνίζονται για να αποτρέψουν την καταστροφή, όχι μόνο γιατί όλη η Ελλάδα ξέρει τι κάνει η Eldorado Gold στην Χαλκιδική, αλλά κυρίως επειδή αφορά πολύ βασικά ζητήματα, τα κοινά μας δημόσια αγαθά, νερό και την υγεία μας. Η υποβάθμιση τους δεν είναι ένα απλό παράπτωμα, αλλά είναι έγκλημα κατά του κοινωνικού συνόλου».
«Η Ελληνικός Χρυσός δεν είναι μια απρόσωπη εταιρεία, τα στελέχη της είναι δημόσια πρόσωπα και αυτό είναι ξεκάθαρο. Αν αυτή η πρωτόδικη απόφαση επιβεβαιωθεί θα περάσουμε σε μια δυστοπική κατάσταση όπου εκτός από τους ίδιους τους πολίτες θα αντιμετωπίζουν διώξεις και οι δημοσιογράφοι που τα αποκαλύπτουν. Γιατί πλέον η αποκάλυψη του εγκλήματος θα είναι πλέον σοβαρότερο έγκλημα από το ίδιο το έγκλημα», δήλωσε καταληκτικά η κ. Καδόγλου.
Παρούσα στην συγκέντρωση αλληλεγγύης έξω από το Εφετείο Αθηνών έδωσε μεταξύ άλλων και η βουλευτής Φλώρινας της Νέας Αριστεράς, Πέτη Πέρκα. Υπενθυμίζεται πως δηλώσεις στήριξης προς το Alterthess και την δημοσιογράφο Σταυρούλα Πουλημένη έχουν εκδώσει οι Ενώσεις Συντακτών Αθηνών και Μακεδονίας-Θράκης, η ΠΟΕΣΥ, οι διεθνείς οργανισμοί IPI (International Press Institute), Media Freedom Rapid Response, European Federation of Journalists (efj), οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η Διεθνής Αμνηστία, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Κώστας Αρβανίτης, το ΜέΡΑ25, η Αναμέτρηση, συλλογικότητες, πολιτικές οργανώσεις, συνδικαλιστικές παρατάξεις και Φοιτητικοί Σύλλογοι.
Δείτε το βίντεο-ρεπορτάζ της Earthbound media από τη συγκέντρωση και την συνέντευξη τύπου: