Στις 5 Ιουνίου, Παγκόσμια Μέρα Περιβάλλοντος, δικάστηκε πολίτης στη Ρόδο επειδή υπερασπίστηκε με τεκμηριωμένο λόγο το δημόσιο χώρο και άσκησε κριτική για ένα ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος, όπως είναι το περιβάλλον. Αποτελεί τυχαία ημερολογιακή σύμπτωση, ωστόσο, στο επίπεδο του συμβολικού μόνο ως ειρωνεία μπορεί να χαρακτηριστεί το γεγονός ότι την Παγκόσμια ημέρα δράσης και ευαισθητοποίησης για το περιβάλλον, όχι μόνο το περιβάλλον μας συνεχίζεται να καταστρέφεται από αδηφάγα συμφέροντα εταιρειών αλλά πολίτες δικάζονται μέσω αγωγών SLAPP (Στρατηγικές Αγωγές ενάντια στη Δημόσια Συμμετοχή) επειδή το υπερασπίστηκαν.
Πρόκειται για τον Ιάκωβο Γρύλλη, μηχανικό, αντιπρόεδρο και πρώην πρόεδρο του ΤΕΕ Δωδεκανήσου και μέλος της Κίνησης Πολιτών «Δίκτυο Ομπρέλα», που τον περασμένο Μάιο δέχθηκε καταχρηστική αγωγή SLAPP με υπέρογκες απαιτήσεις (ύψους 700.000 ευρώ) από την εταιρεία ΜΑΡΙΝΕΣ Ρόδου. Η εταιρεία κατηγορεί τον Ιάκ. Γρύλλη για συκοφαντική δυσφήμηση επειδή εξέφρασε την κριτική του σχετικά με την τροποποίηση της χωροθέτησης της νέας μαρίνας Ρόδου. Δυστυχώς και αυτή η υπόθεση καταδεικνύει πόσο ευάλωτοι είναι οι πολίτες, εκτός από τους δημοσιογράφους, όταν ασκούν το αυτονόητο δικαίωμά τους να μιλήσουν ελεύθερα κάνοντας κριτική για ένα ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος, όπως το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Συχνά, όταν το κάνουν, βρίσκονται αντιμέτωποι με αγωγές που ασκούν ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, πρόσωπα και εταιρείες με στόχο τον εκφοβισμό και τη φίμωση έτσι ώστε να μην συνεχίσουν να ασχολούνται και να μιλούν δημόσια για τα ζητήματα αυτά. Αν δεν υπήρχε η αλληλεγγύη των συμπολιτών τους και συλλογικοτήτων που ασχολούνται με κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, θα έμεναν μόνοι-ες τους να αντιμετωπίσουν μια ψυχοφθόρα δικαστική περιπέτεια την ίδια στιγμή που η δημοσιότητα τέτοιων ζητημάτων (και υπό τον φόβο παρόμοιων αγωγών) είναι ισχνή.
Σύμφωνα με τον Ιάκ. Γρύλλη, ο πραγματικός λόγος αυτής της αγωγής είναι η συμμετοχή του μαζί με άλλους πολίτες τον Μάρτιο του 2024 σε προσφυγή στο ΣτΕ για την ακύρωση της ΚΥΑ 24245/28.12.2023 των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού που αφορούσε την Τροποποίηση Χωροθέτησης και Περιβαλλοντικών Όρων του Τουριστικού Λιμένα Μαρίνα Ρόδου.
Όπως εξηγεί ο Ιάκ. Γρύλλης μιλώντας στο alterthess, «oι λόγοι της προσφυγής, μεταξύ άλλων, αφορούσαν τα επιτρεπόμενα ύψη των κτιρίων, την υπέρμετρη αύξηση της δόμησης, την έλλειψη ουσιαστικών αντισταθμιστικών μέτρων για τους κατοίκους της περιοχής, την μείωση των κοινόχρηστων χώρων, την επιδείνωση του προβλήματος των χώρων στάθμευσης κτλ».
Η αγωγή εναντίον του δεν αναφέρεται φυσικά στην συμμετοχή του στην προσφυγή στο ΣτΕ αλλά στα τρία παρακάτω «εγκλήματα»! Μια ανάρτηση του για το ζήτημα στο facebook, μια δημοσίευση στην ιστοσελίδα Rodiaki.gr και τη συμμετοχή του σε τηλεοπτική εκπομπή στον τοπικής εμβέλειας σταθμό Κόσμος. Για το περιεχόμενο των αναρτήσεων και των δημοσιεύσεων η εταιρεία τον κατηγορεί ότι της προξένησε συκοφαντική δυσφήμιση και ακυρώθηκαν 2 συμφωνίες ύψους 65.000.000 ευρώ!
Στην ανάρτησή του στο facebook στις 3 Φεβρουαρίου του 2024, ο Ιάκ. Γρύλλης ασκούσε κριτική στη χωροθέτηση και τους περιβαλλοντικούς όρους της νέας μαρίνας Ρόδου, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «ενώ η πόλη έχει σημαντικό έλλειμα δημοσίων χώρων, η έκταση εκχωρείται για επένδυση κτηματομεσιτικού χαρακτήρα (real estate)». Παράλληλα, στην ανάρτησή του ο ίδιος έκανε λόγο μεταξύ άλλων για μια «νέα πόλη εντός της πόλης με στοιχεία ανισόρροπης ανάπτυξης με κάθε οπτική». Όσον αφορά τη δημοσίευση στην ιστοσελίδα Rodiaki.gr στις 16 Φεβρουαρίου, πρέπει να αναφερθεί ότι αφορούσε ανακοίνωση της συνδικαλιστικής παράταξης «Συνεργασία Μηχανικών Δωδεκανήσου», επικεφαλής της οποίας είναι ο ίδιος. Στην ανακοίνωση αναφέρεται η αρχική πρωτοβουλία συλλογικών φορέων, μεταξύ άλλων και του Τ.Ε.Ε. Δωδεκανήσου, να ασκηθεί προσφυγή κατά των αποφάσεων έγκρισης δόμησης που είχε λάβει η εταιρεία και ασκείται κριτική στην αλλαγή της απόφαση του Τ.Ε.Ε., δηλαδή να μη γίνει προσφυγή. Για την ανακοίνωση μιας ολόκληρης παράταξης και κυρίως για την έκφραση επιστημονικών απόψεων που αποτελούσαν και θέσεις του ΤΕΕ, η εταιρεία κατηγορεί τον κ. Γρύλλη για πλήγμα στο επαγγελματικό κύρος της και ότι προκλήθηκε ζημία πολλών εκατομμυρίων ευρώ από την ματαίωση επιχειρηματικών συμφωνιών με επιχειρηματικούς ομίλους που είχαν επιδείξει ενδιαφέρον για συμμετοχή στη συγκεκριμένη ανάπτυξη.
Το τελευταίο «έγκλημά» του είναι η συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή την 11η Απριλίου του 2024 στον τηλεοπτικό σταθμό Κόσμος, όπου ο μηχανικός επαναλάμβανε, μεταξύ άλλων, τη θέση του πως η μαρίνα είναι δημόσιος χώρος καθώς και ότι η εκμετάλλευση που σχεδιάζεται την μετατρέπει σε μια επένδυση real estate.
«Η πραγματική αιτία της αγωγής για “συκοφαντική δυσφήμιση” δεν είναι φυσικά οι δηλώσεις μου για την τροποποίηση της χωροθέτησης της νέας μαρίνας Ρόδου. Είναι αστείο ότι εξαιτίας των δηλώσεών μου ακυρώθηκαν επιχειρηματικές συμφωνίες ύψους 65.000.000 ευρώ και έφυγαν σκάφη από την μαρίνα. Ο πραγματικός λόγος της αγωγής είναι η ενεργή συμμετοχή μου στην προσφυγή στο ΣτΕ που διεκδικούμε την ακύρωση της σχεδιαζόμενης επένδυσης» δήλωσε και χθες στο δικαστήριο ο Ιάκ. Γρύλλης αναφέροντας ότι οι περισσότερες αναφορές του έχουν να κάνουν με ανακοινώσεις συλλογικών οργάνων. «Τέτοιες πρακτικές δεν πρόκειται να με φιμώσουν. τους αγώνες για το περιβάλλον η ηθική στήριξη δίνει τη δύναμη για τη συνέχεια. Σήμερα δε δικάστηκε το αν είναι η δεν είναι καλή η μαρίνα αλλά η ίδια η ελευθερία της έκφρασης, το αν μπορούμε να εκφράσουμε την επιστημονική μας άποψη για κάτι που αφορά τον τόπο μας και τα παιδιά μας».
Να σημειωθεί ότι ως μάρτυρας υπέρ του εναγόμενου κατέθεσε ο Στάθης Κουσουρνάς, πρώην Δήμαρχος Ρόδου, ενώ πολίτες, σύλλογοι και επιμελητήρια βρέθηκαν έμπρακτα και με ανακοινώσεις στήριξης στο πλευρό του.
Μεταξύ άλλων το ΤΕΕ Δωδεκανήσου εκφράζοντας την αμέριστη στήριξή του προς τον Ιάκωβο Γρύλλη, αντιπρόεδρο του φορέα, επισημαίνει στην ανακοίνωσή του ότι οι δημόσιες τοποθετήσεις του κ. Γρύλλη, βασίστηκαν κυρίως σε επίσημες θέσεις του ΤΕΕ Δωδεκανήσου και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου όπως εκφράστηκαν σε δελτία τύπου και συσκέψεις. Βεβαιώνει ακόμη ότι η αγωγή εναντίον του, «σχετίζεται με τη συμμετοχή του στην προσφυγή που υποβλήθηκε τον Μάρτιο του 2024 στο ΣΤΕ […] και έχει ως σκοπό την ηθική και οικονομική εξόντωσή του».
«Ανεξάρτητα με το αν συμφωνεί κανείς ή όχι με τον αναθεωρημένο προτεινόμενο σχεδιασμό της νέας μαρίνας Ρόδου, πιστεύουμε ακράδαντα ότι αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε πολίτη να καταφεύγει στη δικαιοσύνη, εν προκειμένω στο ΣτΕ, ώστε να διερευνηθεί η νομιμότητα μίας Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Το δικαίωμα αυτό αποτελεί ουσιώδες συστατικό του δημοκρατικού μας πολιτεύματος» αναφέρει ακόμη.
Από την πλευρά του το «Δικτύου Ομπρέλα» στην ανακοίνωση στήριξης του καταλήγει ότι «η δίκη αυτή δεν αφορά μόνο αυτόν. Είναι ένα σαφές μήνυμα προς κάθε φωνή που υπερασπίζεται το αυτονόητο: το δικαίωμα στην έκφραση, στη συμμετοχή και στη διεκδίκηση ενός βιώσιμου και ανθρωποκεντρικού αστικού περιβάλλοντος».
