“Να επιστρέψει η Μοδιάνο στο λαό!” διεκδικεί το δημοτικό σχήμα “Η πόλη ανάποδα” και δίνει ραντεβού με μουσικά όργανα, μεζέδες και ποτά το μεσημέρι της Τσικνοπέμπτης, 28 Φλεβάρη, στη Μοδιάνο. “Και -ποιος ξέρει- αν τα πράγματα γυρίσουν ανάποδα μπορεί να επιστρέψει κ η Μοδιάνο εκεί που ανήκει, στο λαό της πόλης μας” σημειώνει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.
Ολόκληρο το κάλεσμα της “πόλης ανάποδα”:
Πριν από λίγες ημέρες, στις 13 Φλεβάρη, δόθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού η έγκριση της μελέτης για την «ανάπλαση» της Στοάς Μοδιάνο από τον νέο της ιδιοκτήτη, την One Salonica και τον κύριο Σαμ Φάις. Και μόνο το γεγονός ότι ένα «ιστορικό διατηρητέο μνημείο», όπως έχει αναγνωριστεί επίσημα η Στοά, έχει πια για ιδιοκτήτη του μια εταιρία που διαχειρίζεται εμπορικά κέντρα, είναι αρκετό για να μας στεναχωρεί.
Η ίδια η μελέτη ανάπλασης παραμένει αδημοσίευτη (είναι «πνευματική ιδιοκτησία» μας είπαν οι αρμόδιοι) και η μόνη πληροφόρηση που έχουμε προέρχεται από τις διαφημίσεις που προωθούν οι νέοι ιδιοκτήτες. Από τις γλυκερές αυτές εικόνες όμως, όπως και από τις ανησυχίες που διακριτικά εκφράζει η έγκριση της μελέτης, διαγράφεται ήδη ποιο θα είναι το μέλλον της «αναπλασμένης» Στοάς: ένα κλειστό εμπορικό κέντρο πολυτελών ειδών διατροφής («τα καλύτερα brands της αγοράς» υπόσχεται ο νέος ιδιοκτήτης) και ταυτόχρονα μια γιγάντια κυριλέ νεο-ταβέρνα, γεμάτη τραπεζοκαθίσματα, χωρίς ψυχή και χαρακτήρα.
Για 92 χρόνια όμως, η Στοά Μοδιάνο δεν ήταν ένα mall ειδών διατροφής. Ήταν η καρδιά της λαϊκής Θεσσαλονίκης. Ήταν η ζωντανή ανάμνηση της πολυπολιτισμικής της ιστορίας και -κυρίως- της εβραϊκής κοινότητας. Στα 144 μικρά μαγαζιά της ψωνίζαμε ψάρια και τουρσιά, στις ταβέρνες και τα μπαρ της πίναμε κι ερωτευόμασταν, εκεί γιορτάζαμε την παραμονή του νέου χρόνου, την Τσικνοπέμπτη, την κάθε μέρα, με φτηνό φαγητό στους πάγκους και πλανόδιους μουσικούς.
Ο «ιστορικός χαρακτήρας» της Στοάς δεν έγκειται συνεπώς στην κατηγορία των εμπορευμάτων που πουλάει, αλλά στις σχέσεις: ποιος, πουλάει τί φαΐ, σε ποιον και για πόσο. Κι όποιος έχει πατήσει το πόδι του έστω και μία φορά στη Μοδιάνο ή το Καπάνι, αντιλαμβάνεται ότι ένα mall τροφίμων δεν θα αποτελεί καμία «ιστορική συνέχεια», όπως ισχυριζόταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ όταν το 2016 ξεπούλησε τη Στοά για μόλις 1,9 εκατομμύρια. Η δε διοίκηση Μπουτάρη ούρλιαζε τότε να την δώσουνε ακόμα και τζάμπα, για να φύγει ο μπελάς από το κεφάλι της.
Η δικαιολογία βέβαια ήταν ότι η κρίση κι η φτώχεια έκλειναν τα μαγαζιά και οδηγούσαν τη Στοά σε παρακμή. Μην κοροϊδευόμαστε όμως: η δημιουργία ενός ακόμα εμπορικού πολυκαταστήματος δεν θα φέρει καμία ανάπτυξη. Απλά, θα κλείσει λίγα ακόμα μαγαζιά εντός και πέριξ της Στοάς, θα πετάξει περισσότερους μικρομαγαζάτορες στην ανεργία, θα αυξήσει την εκμετάλλευση των εμποροϋπαλλήλων και θα αποκλείσει από το Μοδιάνο τους φτωχούς. Και σε αντάλλαγμα, θα διατηρήσει ένα ψεύτικο, μουμιοποιημένο κουφάρι στη θέση ενός χώρου ιστορικού και ζωντανού.
Αυτός όμως άλλωστε δεν ήταν και ένας από τους στόχους των μνημονίων; Να παραδώσουν το λιανικό εμπόριο και την εστίαση στις μεγάλες εταιρίες, περιορίζοντας το μερίδιο της αυταπασχόλησης και των ελεύθερων επαγγελματιών. Και το κατάφεραν μέσω των φόρων, της γενικευμένης φτώχειας αλλά και τέτοιων «στρατηγικών επενδύσεων».
Αν το ζητούμενο ήταν η αντιμετώπιση της κρίσης και της φτώχειας, εμείς πιστεύουμε ότι η Στοά θα έπρεπε να διατηρηθεί ως αυτό που ήταν: ως μια προσιτή, λαϊκή αγορά φρέσκων, ποιοτικών, τροφίμων και ταυτόχρονα ως ένας ανοιχτός, προσβάσιμος σε όλους, δημόσιος χώρος. Η αναγκαία συντήρηση ενός ιστορικού διατηρητέου μνημείου θα έπρεπε να γίνει με δημόσια επένδυση, η οποία άλλωστε θα αποσβενόταν εύκολα από τα νοίκια των 144 καταστημάτων, χωρίς βέβαια τα υπερκέρδη που ποντάρει ο κ. Φάις.
Ακόμα περισσότερο, μια τέτοια ιστορική, δημόσια αγορά, λέμε εμείς, θα μπορούσε να στηρίξει συνεργατικά εγχειρήματα και ντόπιους παραγωγούς, προωθώντας τα προϊόντα τους χωρίς μεσάζοντες και με λογικό λειτουργικό κόστος. Τότε, όχι μόνο θα έμενε ζωντανή, αλλά θα βοηθούσε στην ενίσχυση της αγροτικής και της συνεργατικής παραγωγής, θα έδινε δουλειές και θα αποτελούσε ένα φωτεινό παράδειγμα για όλο τον κόσμο.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να γίνουν αν είχαμε μια κυβέρνηση ή μια δημοτική αρχή εμπνευσμένη, που να νοιάζονται για τους φτωχούς και τους εργαζόμενους. Δυστυχώς όμως, είχαμε μια κυβέρνηση και ένα Δήμο που νοιάζεται μόνο για τον κ. Φάις και τα κέρδη του. Κι έτσι, η Στοά Μοδιάνο που ξέραμε, αυτή που τραγούδησαν οι μουσικοί και αγάπησαν οι λογοτέχνες της πόλης μας, σύντομα θα δώσει τη θέση της σε απρόσωπο, απωθητικό εμπορικό κέντρο.
Προτού γίνει αυτό, η «Πόλη Ανάποδα» καλεί σε ένα γλέντι επανοικειοποίησης στη Μοδιάνο. Την αφορμή μας τη δίνει η Τσικνοπέμπτη, μια μέρα που εδώ και δεκάδες χρόνια οι μικρομαγαζάτορες της Στοάς στήνανε τις ψησταριές και οι πλανόδιοι οργανοπαίχτες γεμίζανε με μουσική τους διαδρόμους.
Φέρτε λοιπόν τα όργανα, τους μεζέδες και τα ποτά σας και ραντεβού το μεσημέρι της Τσικνοπέμπτης, 28 Φλεβάρη, στη Μοδιάνο. Και -ποιος ξέρει- αν τα πράγματα γυρίσουν ανάποδα μπορεί να επιστρέψει κ η Μοδιάνο εκεί που ανήκει, στο λαό της πόλης μας.