Ανακοίνωση για την υπουργική απόφαση σχετικά με το καθεστώς προστασίας του ποταμού Αώου από φράγματα και μικρά υδροηλεκτρικά έργα εξέδωσαν πρωτοβουλίες κατοίκων και πολιτιστικοί σύλλογοι της περιοχής αναλύοντας το χρονικό των αποφάσεων. Μάλιστα, όπως λένε, το τελευταίο διάστημα διαβάζουν δημοσιεύματα με βαρύγδουπους τίτλους όπως «Τέλος τα υδροηλεκτρικά στον Αώο». Είναι όμως στ’ αλήθεια έτσι; Οι σύλλογοι και οι κάτοικοι αναμένουν πρακτικά την εφαρμογή της απόφασης του ΥΠΕΝ, η οποία εάν και εφόσον εφαρμοστεί θα ακυρώσει την κατασκευή περίπου δέκα ΜΥΗΕ (από τα 50) και την δυνατότητα καινούριων αιτήσεων.
«Είναι γεγονός ότι εμείς δεν μπορούμε να εκδώσουμε ΦΕΚ. Τις αποφάσεις μας όμως τις έχουμε πάρει εδώ και καιρό. Οι άδειες που αφορούν στην περιοχή μας, θα ανακληθούν στο σύνολό τους, είτε μαζικά, είτε μία προς μία. Σε περίπτωση που δεν έχουμε γίνει κατανοητοί/ές, επαναλαμβάνουμε μια ακόμη φορά. Τα ποτάμια δεν είναι κυβικά νερού και τα βουνά δεν είναι οικόπεδα. Είναι η ζωή μας όλη! Συνεχίζουμε…» καταλήγουν.
Ολόκληρη η ανακοίνωση:
Το χρονικό των αποφάσεων
Στις 27/11/2023 δημοσιεύθηκε ΦΕΚ (Β 6679/2023) με το οποίο τμήμα της λεκάνης απορροής του Αώου ποταμού χαρακτηρίστηκε ως προστατευόμενο τοπίο και προστατευόμενος φυσικός σχηματισμός. Πρόκειται, για το τμήμα που βρίσκεται ανάμεσα στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, στις περιοχές NATURA 2000 με τους κωδικούς GR1320002 (KORYFES OROUS GRAMMOS) και GR2130010 (OROS DOUSKON, ORAIOKASTRO, DASOS MEROPIS, KOILADA GORMOU, LIMNI DELVINAKIOU) και τα σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας. Στις 11/6/2024 δημοσιεύθηκε ΦΕΚ (Δ 381/2024) με το οποίο στην προαναφερθείσα περιοχή δεν επιτρέπεται η κατασκευή φραγμάτων, καθώς και η χωροθέτηση υδροηλεκτρικών έργων και σταθμών όλων των κατηγοριών, συμπεριλαμβανομένων των Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (ΜΥΗΕ). Ασφαλώς, η απόφαση αυτή είναι σημαντική. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε συμβάλλει κάτοικοι, σύλλογοι, περιβαλλοντικές οργανώσεις και επιστήμονες, με διαφορετικούς τρόπους.
Περιοχές NATURA και Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου
Ο συνολικός αριθμός των ΜΥΗΕ που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια αδειοδότησης και χωροθετούνται στην ΛΑΠ Αώου είναι περίπου πενήντα. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία χωροθετούνται εντός της NATURA του Γράμμου και εντός του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου. Περιοχές στις οποίες ουσιαστικά δεν εφαρμόζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί για την άσκηση δραστηριοτήτων, την ίδια στιγμή που η διαδικασία με την εκπόνηση-κατάθεση-διαβούλευση-νομοθέτηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) που αφορά στην διαχείρισή τους καθυστερεί δραματικά. Για παράδειγμα η ΕΠΜ που αφορά στη NATURA του Γράμμου, έχει κατατεθεί εδώ και δύο χρόνια και δεν έχει δημοσιευτεί ακόμη. Ενώ το τελευταίο διάστημα έχουν ξεκινήσει εργασίες για την κατασκευή ΜΥΗΕ στο ρέμα Γιότσα, στην Βάλια Κίρνα στον Σμόλικα, εντός του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, σε μια περιοχή αποκλεισμού τέτοιων δραστηριοτήτων, με απόφαση της αποκεντρωμένης διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, η οποία αγνόησε επιδεικτικά όλες τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών και απόψεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Όταν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν σε περιοχές «προστατευόμενες», αναλογιζόμαστε τι συμβαίνει στις «απροστάτευτες».
Οι αστερίσκοι
Η απόφαση του ΥΠΕΝ ναι μεν αποκλείει την κατασκευή φραγμάτων και υδροηλεκτρικών σε μέρος της περιοχής μας, ωστόσο αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο κατασκευής ΜΥΗΕ εφόσον έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησής τους. Επιπλέον, ένα μήνα μετά τη δημοσίευσή της, Βεβαιώσεις Παραγωγού ΜΥΗΕ εξακολουθούν να υφίστανται εντός των ορίων της περιοχής που πλέον ρητά δεν επιτρέπονται, χωρίς να έχουν ανακληθεί. Επιπρόσθετα, στις αιτήσεις Ιουνίου για χορήγηση νέων Βεβαιώσεων Παραγωγού πραγματοποιήθηκαν δύο καινούριες αιτήσεις για ΜΥΗΕ στην ίδια περιοχή.
Συμπερασματικά
Αναμένουμε λοιπόν πρακτικά την εφαρμογή της απόφασης του ΥΠΕΝ, η οποία εάν και εφόσον εφαρμοστεί θα ακυρώσει την κατασκευή περίπου δέκα ΜΥΗΕ (από τα 50) και την δυνατότητα καινούριων αιτήσεων.
Είναι γεγονός ότι εμείς δεν μπορούμε να εκδώσουμε ΦΕΚ. Τις αποφάσεις μας όμως τις έχουμε πάρει εδώ και καιρό. Οι άδειες που αφορούν στην περιοχή μας, θα ανακληθούν στο σύνολό τους, είτε μαζικά, είτε μία προς μία. Σε περίπτωση που δεν έχουμε γίνει κατανοητοί/ές, επαναλαμβάνουμε μια ακόμη φορά. Τα ποτάμια δεν είναι κυβικά νερού και τα βουνά δεν είναι οικόπεδα. Είναι η ζωή μας όλη! Συνεχίζουμε…
Πρωτοβουλία Κατοίκων Αετομηλίτσας
Πολιτιστικός Σύλλογος Γοργοποτάμου
Πολιτιστικός Σύλλογος Κεφαλοχωρίου
Αδελφότητα Δροσοπηγιωτών Δήμου Κόνιτσας
Συνδέσμος Αδελφότητας Οξυάς της Ηπείρου “ο Άγιος Νικόλαος”
Αδελφότητα Καστανιανιτών Κόνιτσας
Πολιτιστικός Σύλλογος Καστάνιανης “Άγιος Νικόλαος”
Σύλλογος Αετομηλιτσιωτών Γράμμου
