Όταν ο Αιθίοπας αθλητής Φεϊζά Λιλέσα [Feyisa Lilesa] έκοψε το νήμα του μαραθώνιου δρόμου στους Ολυμπιακούς του Ρίο σταύρωσε τα χέρια του πάνω από το κεφάλι σχηματίζοντας ένα Χ. Στο μεγαλύτερο τους μέρος εκείνοι που είδαν την χειρονομία σε απευθείας σύνδεση δεν αντιλήφθηκαν πόσο επικίνδυνο ήταν αυτό για τον Λιλέσα, ο οποίος διαμαρτύρονταν ενάντια στις δολοφονίες εκατοντάδων ατόμων της φυλής Ορόμο στην Αιθιοπία. Πρόκειται για την πιο πολυπληθή φυλετική ομάδα της χώρας η οποία διαμαρτύρεται εδώ και μήνες ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης για απαλλοτρίωση της γης τους.
Πηγή: Internazionale.it
Μετάφραση: Κυριλλίδου Βαρβάρα
Για μήνες οι Ορόμο χρησιμοποιούσαν την ίδια χειρονομία με τον Λιλέσα για να διαμαρτυρηθούν κατά της φυλάκισης εκατοντάδων ανθρώπων. Σε μια συνέντευξη τύπου ο δρομέας Λιλέσα επιβεβαίωσε το μήνυμα λέγοντας: «Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας σκοτώνει τον λαό μου». «Η οικογένειά μου βρίσκεται στην φυλακή κι όποιος μιλάει για δικαιώματα δολοφονείται» δήλωσε ο μαραθωνοδρόμος στους δημοσιογράφους μετά τον αγώνα.
Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ο αθλητής από εκεί που ήταν εθνικός ήρωας κινδύνεψε να μην μπορεί να επιστρέψει στην χώρα καταγωγής του, τόσο που λίγες μέρες μετά, στις 23 Αυγούστου, έκανε αίτηση ασύλου. Στην Αιθιοπία η κρατική τηλεόραση δεν μετέδωσε το ριπλέι του αγώνα, στον οποίο ο Λιλέσα τερμάτισε δεύτερος.
«Αν επιστρέψω στην Αιθιοπία, μάλλον θα με σκοτώσουν. Αν δεν με σκοτώσουν, θα με βάλουν στη φυλακή», είπε ο μαραθωνοδρόμος. Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας Αιθίοπας αθλητής εξετάζει την περίπτωση να αποδράσει διαγωνιζόμενος εκτός έδρας. Το 2014 τέσσερεις Αιθίοπες μαραθωνοδρόμοι αναζήτησαν άσυλο στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την συμμετοχή τους στο Διεθνές Πρωτάθλημα στο Γιουτζίν του Όρεγκον.
Η καταπίεση των Ορόμο στην Αιθιοπία
Η Ορόμια είναι η μεγαλύτερη περιφέρεια της Αιθιοπίας και στο κέντρο της οποίας βρίσκεται η πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα. Οι Ορόμο είναι η πιο πολυπληθής από τις 80 εθνοτικές ομάδες που υπάρχουν στην χώρα και αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο των 95 εκατομμυρίων κατοίκων της. Το Ομοσπονδιακό Κογκρέσο των Ορόμο [Oromo Federalist Congress] αποτελεί το μεγαλύτερο κόμμα στην Ορόμια, αλλά δεν έχει έδρες στο κοινοβούλιο.
Οι διαμαρτυρίες ξέσπασαν τον περασμένο Νοέμβριο εξαιτίας ενός κυβερνητικού σχεδίου για απαλλοτρίωση των γαιών των Ορόμο με σκοπό την επέκταση των διοικητικών ορίων της πρωτεύουσας Αντίς Αμπέμπα. Η πρόταση αποσύρθηκε τον Ιανουάριο αλλά οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν. Οι Ορόμο ζητούν σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη χώρα, απόδοση δικαιοσύνης για ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια των διαδηλώσεων και απελευθέρωση των διαδηλωτών που φυλακίστηκαν από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων [Human Rights Watch] περισσότεροι από 500 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, η κυβέρνηση όμως δεν επιβεβαιώνει τους αριθμούς αυτούς.
Στις 6 και 7 Αυγούστου στις διαμαρτυρίες που ξέσπασαν στην περιφέρεια της Ορόμια και της Αμχάρα 100 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά την διάρκεια διαδηλώσεων που δεν είχαν την έγκριση των αρχών. Επιπλέον οι αρχές μπλόκαραν το ίντερνετ για δύο ημέρες.
Η έκθεση του Παρατηρητήριου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων βασίζεται σε μαρτυρίες εκατό ατόμων οι οποίοι κατηγορούν την αστυνομία και τον στρατό για υπερβολική χρήση βίας τόσο κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων όσο και μετά την φυλάκισή τους. Κάποιοι από τους ερωτηθέντες διηγούνται πως υπέστησαν ξυλοδαρμούς αφού τους είχαν κρεμάσει από τους αστραγάλους ενώ άλλοι πως τους έκαναν ηλεκτροσόκ. Πολλές γυναίκες κατήγγειλαν πως υπέστησαν σεξουαλικές παρενοχλήσεις και βιασμούς. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν και εκατοντάδες εξαφανίστηκαν.