“The messers become the messies”
Τσάντλερ Μπινγκ σ.1
Οι πρόσφατες κινητοποιήσεις των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών ενάντια στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο είναι οι πρώτες που αποτελούν μαζικό γεγονός σε αντικυβερνητική τροχιά για την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Xρησιμοποιώντας ένα δημοσιογραφικό κλισέ: το βάπτισμα του πυρός για την ηγεσία της χώρας. Πέρα από το περιεχόμενο της εν λόγω πολιτικής αντιπαράθεσης σ.2οι υπερασπιστές της Κυβερνήσεως, και δη οι προσκείμενοι στο ΣΥΡΙΖΑ έχουν υιοθετήσει ένα επικοινωνιακό μοντέλο άμυνας το οποίο θα υποστηριχθεί εδώ ότι ανοίγει σειρά θεμάτων.
Τόσο λοιπόν στην κεντρική αρθρογραφία σ.3 που διαχέει τη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ σε Αυγή και ΕφΣυν, όσο και στη σφαίρα των κοινωνικών δικτύων, αιχμή του δόρατος αποτελεί η ανίερη συμμαχία του κινήματος της κατσαρόλας, εντός τις οποίας προλετάριοι και κεφαλαιοκράτες, γραβάτες και κουκούλες (sic), ενώνονται με τελικό σκοπό την ανατροπή του νομοσχεδίου και την προαπαιτούμενη πτώση της πρώτη εθνοσωτήριου «αριστεράς» Κυβερνήσεως.
Η κριτική στους «δεξιούς» εκ των διαμαρτυρόμενων διαδηλωτών αναφέρεται στον αντικομμουνισμό τους και την πρόθεσή τους ακόμη μια φορά να μην εισφέρουν στα βάρη της πολύπαθης χώρας μας. Στη συνέχεια, το σκεπτικό προεκτείνεται στην ασυνέπεια σ.4των ως άνω διαδηλωτών σε σχέση με την πρόθεση τους στο καλοκαίρι να δηλώσουν «Ναι» στο δημοψήφισμα. Εντούτοις, ακόμη και στο πρώτο επίπεδο, τα παραπάνω επιχειρήματα παραμένουν μη πειστικά. Ανεξαρτήτως των ιδιοτελών λόγων που καθείς/καθεμιά διαδηλώνει ενάντια στο νομοσχέδιο, είναι γεγονός ότι ασκείται κριτική ακόμη και από τους συντηρητικότερους επιστημονικούς συλλόγους στον κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα του ασφαλιστικού και προκρίνεται η διατήρηση του αναδιανεμητικού του χαρακτήρα, αιτήματα στη βάση τους σοσιαλδημοκρατικά. Όσο αφορά δε το δεύτερο σκέλος, και τη στάση των πολιτικών φορέων σχετικά με το δημοψήφισμα, καθίσταται σαφές ότι αν οι μόνοι ασυνεπείς ήταν οι «Μένουμε Ευρώπη», τότε δε θα είχαμε αριστερά μνημόνια, και η όλη συζήτηση θα βρισκόταν άνευ εδάφους.
Αριστερίστικα ύδατα σε δεξιούς μύλους
Γύρνα φτερωτή του μύλου να περάσει το νερό
Νίκος Γκάτσος
Σε δεύτερο επίπεδο, η υπόθεση αποκτά αληθινό ενδιαφέρον, στο σημείο δηλαδή όπου ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πάρει θέση εναντίον της εξ αριστερών. Η κριτική στρέφεται τόσο εναντίον της έλλειψης εναλλακτικής πρότασης από οποιοδήποτε άλλο φορέα, όσο και της φερόμενης ως οπορτουνιστικής συμμαχίας (ακούσιας και εκούσιας, αυτό κυμαίνεται με γνώμονα την αμετροέπεια των υποστηρικτών) αριστεριστών και δεξιών. Χωρίς πολλές περιστροφές, όποιος αντιστρατεύεται την Κυβέρνηση αφενός έχει συμπράξει σε ένα φάσμα κινητοποιήσεων χωρίς ταξικά χαρακτηριστικά, και αφετέρου προλειαίνει το έδαφος για την επάνοδο της Αυτοκρατορίας Νέας Δημοκρατίας.
Η θέση συνιστά μια αλλαγή πλεύσης 180ο μοιρών, καθώς το κόμμα που με λάβαρο το αντιμνημόνιο ανήλθε στην εξουσία, φαίνεται τώρα ότι έρχεται σε ρήξη όχι μόνο με τις αριστερές του πολιτικές, αλλά και με τη στρατηγική που το οδήγησε εκεί που έφτασε. Η έγκληση στη βάση του νοθευμένου των κινητοποιήσεων από προνομιούχα κοινωνικά στρώματα, και η επίκληση στην ταξική καθαρότητα από ένα κόμμα που κατεβάζει ένα ακραιφνώς νεοφιλελεύθερο νόμο είναι ένα αστείο-με-μέτριο-χιούμορ. Επιπλέον, όσον αφορά την συμμαχία διαφορετικών τάξεων απέναντι στην Κυβέρνηση, δεν είναι ένα νέο φαινόμενο. Καθώς η μνήμη μας δε μας απατά, το συριζαϊκό think tank διεξήγαγε μια εκστρατεία για τη νομιμοποίηση του αριστερού λαϊκισμού, ο δημόσιος λόγος από το 2012 ως το 2015 χαρακτηριζόταν κατεξοχήν από το σχήμα του ταλανισμένου λαού, αλλά και το αγκάλιασμα των πλατειών, οι οποίες είχαν πολλές ιδιότητες, εκτός από την ταξική και ιδεολογική ομοιογένεια.
Εντούτοις, ο ΣΥΡΙΖΑ στη νέα ώριμη εκδοχή του μοιάζει να έλκεται περισσότερο από την «αντιλαϊκιστική»/εκσυγχρονιστική παράδοση του ΔΟΛ σ.5, ο οποίος – fun fact – είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδης για το νέο ασφαλιστικό. Σε μια κινηματική διαδικασία, στην οποία τα πλέον σεχταριστικά γκρουπούσκουλα βλέπουν δυνατότητα παρέμβασης και μετασχηματισμού προς μια ταξικά μεροληπτική παρέμβαση σ.6, ένα κίνημα το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολιτευτικό κόμμα θα προσπαθούσε να πρωτοστατήσει, η αντίδραση στους κυβερνητικούς ρυθμούς, που διατελεί το κόμμα, είναι η απαξίωση και το τσουβάλιασμα. Ωστόσο, το ζήτημα αναβαθμίζεται όταν δίδονται μαθήματα κομμουνισμού, με το σκεπτικό ότι αυτές οι κινητοποιήσεις δεν είναι καθαρά ταξικές, και επικαθορίζονται από τα συμφέροντα των μεγαλοαστών. Στόχος δεν είναι να γίνει μια αποτίμηση του αριστερού λαϊκισμού ως τρόπου πολιτεύεσθαι, ωστόσο μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά ότι αφενός δε σχετίζεται με τον εθνολαϊκισμό, όπως επέλεξε ο ΣΥΡΙΖΑ να τον υιοθετήσει. Αφετέρου και σημαντικότερα, η αριστεροσύνη του λαϊκισμού αποτελεί ένα ζητούμενο, το οποίο κρίνεται εκ των υστέρων, το αν δηλαδή η επίκληση της δημοκρατίας και του λαού παρά τις προβληματικές της θα χρησιμοποιηθεί για μια ριζοσπαστική πολιτική ή θα γίνει πρόσχημα για νεοφιλελεύθερες πολιτικές, εφαρμοζόμενες από ανθρώπους που λένε ότι είναι αριστεροί.
Προφανώς, το διακύβευμα για όλες τις αριστερές δυνάμεις που εμπλέκονται στον αγώνα ενάντια στο ασφαλιστικό είναι η ηγεμονία τους και η εγγραφή ταξικών χαρακτηριστικών, ωστόσο η τακτική σύγκλιση κοινωνικών ομάδων όπως π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες, δημιουργεί την αναγκαία προϋπόθεση εφόσον τα μέτρα στοχεύουν τις ομάδες αυτές. Ο αγώνας βρίσκεται μπροστά και μόνο από μέσα μπορεί κανείς να το μετασχηματίσει σε μια διαδικασία εμπλοκής και συσπείρωσης των εργαζομένων.
Το άρθρο κλείνει με ένα επετειακό τραγούδι:
«Τελευταία φεύγει η ελπίδα και η κατσαρίδα»
The Boy, Κουστουμάκι 2010