“Κάθε καπιταλιστική κρίση παράγει έναν νέο καπιταλισμό ή την απόπειρα ανατροπής του”
Ευκλείδης Τσακαλώτος, καλοκαίρι 2011
Ήδη από το τέλος του 2013, αρχές του 2014, έγκυρες αναλύσεις αριστερών οικονομολόγων επεσήμαιναν ότι τα αποτελέσματα της τότε ήδη τετραετούς μνημονιακής πολιτικής αποκτούσαν χαρακτήρα εντελώς μόνιμο για την ελληνική κοινωνία. Μαζί με την λιτότητα και την -περισσότερο ή λιγότερο- καταστροφική αλλαγή της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων, το νέο στοιχείο που άλλαξε την ποιότητα της κρίσης ήταν η εκτεταμένη καταστροφή παραγωγικού δυναμικού και η αδυναμία επαναφοράς της συνολικής απασχόλησης στην προηγούμενη κατάσταση του 2009. Και ακόμη, η αδυναμία αντιμετώπισης αυτού του καθοδικού σπιράλ με την κλασσική κεϋνσιανή συνταγή, όσο κι αν τα στοιχεία της θεωρούνταν απαραίτητα σε ένα πρόγραμμα ανατρεπτικής-αντιμνημονιακής πολιτικής.
Η μετέωρη πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ το 2014 και η καταστροφική του άρνηση να τολμήσει ένα πρόγραμμα ρήξης ως κυβέρνηση, μέχρι το καλοκαίρι του 15 και βέβαια η συνολική στροφή του από το ΟΧΙ που ψήφισε η κοινωνική πλειοψηφία στο ΝΑΙ του “λαού” του χρήματος, έφεραν το τρίτο και το τέταρτο μνημόνιο. Είναι, πέρα από κάθε αμφιβολία πλέον σαφές ότι οι δομικές αλλαγές, που ξεκίνησαν από το πρώτο μνημόνιο, απογειώθηκαν με το τρίτο και θα θριαμβεύσουν με το τέταρτο. Αυτές παράγουν μια εντελώς άλλη υλική πραγματικότητα, μια εντελώς άλλη κοινωνία.
Στο παρόν άρθρο, δεν θα αναλύσουμε τα 140 σημεία που έχουν κατατεθεί για ψήφιση στη βουλή. Η καταστροφή που φέρνουν, αναλύεται επαρκώς σε πολλά έγκυρα ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα. Θα επισημάνουμε μόνο το 8ο, στο οποίο παραγγέλλεται ευνοϊκή γνωμοδότηση για την συνταγματικότητα της μείωσης των συντάξεων! (Nα γίνει νομική γνωμοδότηση ότι η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση συνάδει με το ελληνικό σύνταγμα και με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και λεπτομερής ποσοτική έκθεση του αναδιανεμητικού οφέλους της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης). Αντίστοιχες απαιτήσεις πιο καλυμμένα, υπάρχουν και σε αρκετά άλλα από τα 140 σημεία.
Συνολικά το 4ο μνημόνιο, θεσμοποιεί την απαγόρευση κάθε μελλοντικής απόπειρας αλλαγής του. Συνταγματοποιεί τον πιο σκληρό, μέχρι τώρα, νεοφιλελευθερισμό στον ανεπτυγμένο κόσμο. Και βέβαια παγιώνει τόσο δυσμενείς υλικούς-ταξικούς συσχετισμούς μέσα στην κοινωνία μας, ώστε οι μελλοντικές απόπειρες ανατροπής του συστήματος να στοιχίσουν πολύ περισσότερο σε πόνο και αίμα.
Όπως αναφέρεται στην αρχή του άρθρου, η κρίση παράγει έναν νέο καπιταλισμό.
Ο Τσακαλώτος, που εν πλήρη συνειδήσει πρωτοστατεί ως υπουργός οικονομικών, έχει υιοθετήσει, όπως και όλη η κυβέρνηση, την θεωρία του “πατημένου ελατηρίου της οικονομίας”. Σύμφωνα με αυτήν την νεοφιλελέ θεώρηση, αφού μία οικονομία “συμπιεσθεί πολύ”, μετά μπορεί να πεταχτεί σαν ελατήριο εφόσον οι υφεσιακές πολιτικές (η συμπίεση) έχουν καταστρέψει τις λιγότερο παραγωγικές μερίδες του κεφαλαίου και το θεσμικό πλαίσιο “εγγυάται την απρόσκοπτη λειτουργία της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς”. Λέγεται και “δημιουργική καταστροφή”.
Ας δούμε πόσο ισχύει αυτή η δοξασία: Κι αν ακόμη αφήσουμε στην άκρη το βασικό για τις αρχές όσων παραμένουμε πιστοί στις αξίες της Αριστεράς και επομένως θεωρούμε ανεπίτρεπτη την πολιτική αυτή που καταστρέφει εντελώς, ακόμη και βιολογικά, περίπου το 1/3 της κοινωνίας και ρευστοποιεί σε μία κατάσταση διαρκούς επισφάλειας τη ζωή τουλάχιστον άλλου 1/3, ακόμη κι έτσι, ας δούμε αν ίσχυσε κάπου. Αν υπάρχει έστω και μία περίπτωση στην σύγχρονη παγκόσμια ιστορία όπου η θεωρία “του πατημένου ελατηρίου” να επαληθεύθηκε σε συνθήκες παγκόσμιου νεοφιλελευθερισμού και γενικευόμενης κρίσης. Όταν η κρίση αυτή, προσπαθεί να απαντηθεί από τις κυβερνήσεις όλων των χωρών με την ίδια πολιτική προσπάθεια δημιουργίας πλεονασμάτων; Και όταν η άγρια λιτότητα και η υποτίμηση της εργασίας στην Ελλάδα την μετατρέπει σε χώρα «εντάσεως της αρπαχτής» και της άγριας εκμετάλλευσης της φτηνής εργασίας; Όσο κι αν ψάξουν οι φωστήρες του ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα βρουν ΚΑΜΙΑ τέτοια χώρα. Και το ξέρουν πολύ καλά, ως παλαιότεροι κεϋνσιανοί και πρώην μαρξιστές.
Αντίθετα: όταν μία κοινωνία χτυπιέται με πολιτικές που στο όνομα του χρέους την διαλύουν σαν παραγωγικό σύστημα και κοινωνική συνοχή, τότε μετά από 11 χρόνια (προσθέτουμε και τα μελλούμενα 4 μέχρι το 2021) μοιραία θα καταντήσει “πατημένο σκατό”. Ισοπεδωμένη σαν περιττώματα πατημένα… που φυσικά καμία “άρδευση” επενδύσεων δεν πρόκειται να την κάνει να εκτιναχθεί ή έστω να “φουσκώσει”. Γιατί με καταστροφή των υποδομών και του παγίου κεφαλαίου στην τωρινή Ελλάδα, κατά 10% -περισσότερο και από την Γαλλία κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο που είχε αντίστοιχη καταστροφή 8% -, με παλαιωμένο εξοπλισμό, δεδομένου ότι ελάχιστες από τις εν επιχειρήσεις που επιβιώνουν ανανεώνουν την τεχνολογία τους πλέον, με τεράστια μακροχρόνια ανεργία που έχει αχρηστεύσει οριστικά εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας ως παραγωγικούς εργαζόμενους, με μετανάστευση τουλάχιστον 200.000 νέων μορφωμένων ανθρώπων (μέχρι τώρα), και με απομορφωμένο , σε μεγάλο βαθμό, λόγω υποβάθμισης της οικονομίας, το εργατικό δυναμικό της χώρας
ΤΟΤΕ:
Στην καλύτερη περίπτωση, οι όποιες επενδύσεις παρακαλάει ο κάθε Τσίπρας, εφόσον έρθουν, θα δημιουργήσουν θύλακες ανάπτυξης που θα επωφελούνται και θα απομυζούν από την υπανάπτυκτη κοινωνική πλειοψηφία. Θύλακες ξένοι έως εχθρικοί προς το κοινωνικό σύνολο. Σαν τα all inclusive ξενοδοχεία, σαν τις εταιρείες πετρελαίου στην Νιγηρία. Και όλοι οι υπόλοιποι, να περιφερόμαστε με άδεια βλέμματα, κοινωνικοί παρίες σαν τους κατοίκους της Ρουμανίας, που από την εποχή του Τσαουσέσκου μέχρι σήμερα, 30 χρόνια μετά, ζουν σε μια “αντικοινωνική” κοινωνία. Χαρακτηριστική περίπτωση ισοπεδωμένης χώρας…
Και καλά… οι σωτήρες της ελληνικής καπιταλιστικής εξουσίας, ο Τσίπρας και η κλίκα του, μαζί με τον μεταλλαγμένο τωρινό ΣΥΡΙΖΑ, έχουν συμφέροντα ως επαγγελματίες πολιτικοί και κάποιοι από αυτούς, ως αστοί που φροντίζουν τις επενδύσεις τους. Το ίδιο και η μελλοντική κυβέρνηση της ΝΔ. Όπως όλα τα κόμματα-στηρίγματα, από το αδρανές ΚΚΕ και το εφτάψυχο ΠΑΣΟΚ μέχρι τους κεντροφασίστες και την ναζιστική συμμορία, την ΧΑ.
Εμάς όμως, τι άλλο μας μένει να κάνουμε από το να οργανωθούμε αυτοπροσώπως αμεσοδημοκρατικά στα ζητήματα της ζωής μας; Από τους αγώνες για να ακυρωθούν αυτές οι πολιτικές μέχρι να καταφέρουμε να αλλάξουμε την κοινωνία και να χτίσουμε τον σοσιαλισμό που δεν θα μπορεί να αμαυρώσει κανείς, είναι μακρύς ο δρόμος. Και είναι απαραίτητο να τον κάνουμε όλο για να γλυτώσουμε την οριστικοποίηση της βαρβαρότητας. Ναι! Eίναι μακρύς ο δρόμος… Όμως, όπως είπε και ένας μεγάλος του 20ου αιώνα, μια πορεία δέκα χιλιάδων μιλίων, αρχίζει με ένα βήμα. Και το βήμα το πρώτο, το απαραίτητο για να ζήσουμε σαν άνθρωποι και όχι σαν δούλοι, είναι: Eνότητα – Oργάνωση – Aγώνας.
Από εμάς τους ίδιους και μόνο από εμάς.
Χωρίς σωτήρες.
———
*Το παρόν άρθρο αποτελεί συμπληρωμένη εκδοχή του “Πατημένο ελατήριο ή σκ… πατημένο;”.
Πηγή: yabasta.gr