Ο κριτικός κινηματογράφου Στράτος Κερσανίδης γράφει κάθε εβδομάδα για το alterthess τις νέες ταινίες που κάνουν πρεμιέρα στις κινηματογραφίκές αίθουσες.
ΔΕΣΜΟΙ ΑΙΜΑΤΟΣ
HRUTAR
Σκηνοθεσία: Γκρίμουρ Χακόναρσον
Πρωταγωνιστούν: Σίγκουρντουρ Σιγκουργιόνσον, Θεοντόρ Γιούλιουσον, Σαρλότ Μπέβινγκ, Γιον Μπενενύσον, Γκουντρούν Σιγκουρμπγιόρνσντοτιρ, Σβέιν Όλαφουρ Γκούναρσον, Γιόρουντουρ Ράγκναρσον, Ορλέιφουρ Εΐναρσον
Αυτήν είναι η ιστορία του Γκάμι, του Κίντι και ενός κοπαδιού προβάτων, όπως μας την αφηγείται ο Γκρίμουρ Χακόναρσον στην ταινία «Δεσμοί αίματος» (Hrutar). Ο Χανόκαρσον είναι Ισλανδός και μας μεταφέρει σε μια απομακρυσμένη περιοχή στα βόρεια της Ισλανδίας.
Ο Γκάμι και ο Κίντι είναι αδέλφια, ζουν ο ένας πλάι στον άλλον, μοιράζονται την ίδια γη και εκτρέφουν πρόβατα. Όμως έχουν να μιλήσουν 40 χρόνια εξαιτίας κάποιας παρεξήγησης που κανείς δε θυμάται! Τα κοπάδια τους αποτελούνται από μια αρχαία ράτσα προβάτων η οποία θεωρείται πως είναι μια από τις καλύτερες. Κάθε χρόνο τα δυο αδέλφια ανταγωνίζονται στον τοπικό διαγωνισμό για το καλύτερο κριάρι.
Όταν όμως μια ασθένεια προσβάλλει τα πρόβατα του Κίντι, οι αρχές, για να σταματήσουν την εξάπλωσή της, αποφασίζουν τη θανάτωσή όλων των προβάτων της περιοχής. Αυτό ανατρέπει τις ζωές όλων αφού αυτά είναι η βασική πηγή εισοδήματος για όλους τους κτηνοτρόφους της απομακρυσμένης ισλανδικής κοιλάδας. Ήδη πολλοί από αυτούς σκέφτονται να εγκαταλείψουν την περιοχή. Όμως ο πεισματάρης Κίντι, δεν μπορεί να αποδεχτεί πως θα εξαφανιστεί η ξεχωριστή ράτσα προβάτων που διατηρεί, κι αποφασίζει να κρύψει μερικά από αυτά στο υπόγειο του σπιτιού του. Κι όταν οι αρχές θα ανακαλύψουν την απάτη, ο Γκάμι θα βοηθήσει τον αδελφό του να σώσει τα ζώα του από το θάνατο, υπερισχύοντας έτσι οι δεσμοί αίματος ανάμεσά τους αλλά και οι δεσμοί ανάμεσα στους σκληροτράχηλους ισλανδούς αγρότες με τη γη.
Η ταινία του Γκρίμουρ Χακόναρσον, απέσπασε το Χρυσό Αλέξανδρο στο 56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, κερδίζοντας με την καθαρή κι άμεση ματιά της την προτίμηση της κριτικής επιτροπής. Ο σκηνοθέτης διεισδύει μέσα στην ψυχοσύνθεση των κατοίκων του παγωμένου βορά και στην άμεση σχέση που διατηρούν με τη φύση. Οι σκληροί κι αγέλαστοι αυτοί άνθρωποι που μοιάζουν περίκλειστοι σαν κλειδωμένοι από παντού, διαθέτουν μια ιδιαίτερη σχέση με το περιβάλλον που είναι μια σχέση σεβασμού κι αγάπης. Πίσω από τα ανέκφραστα πρόσωπα κρύβεται μια ιδιαίτερη ευαισθησία, μια τραχιά τρυφερότητα που χαρακτηρίζει την καθημερινότητα και τις σχέσεις των ανθρώπων, δυσνόητη συχνά για εμάς τους μεσογειακούς λαούς.
Η ταινία διαθέτει δύναμη, μια δύναμη που είναι αποτέλεσμα μείξης μιας επιφανειακής ψυχρότητας με μια υπόγεια θέρμη. Κι όλα αυτά συνδέονται με εκείνο το κοφτερό σκανδιναβικό χιούμορ το οποίο δε συνοδεύεται από κανέναν χρωματισμό της φωνής αλλά ούτε κι από συσπάσεις του προσώπου. Στην ταινία εκείνα που μιλούν είναι τα μάτια. Κι από αυτά πηγάζει η δύναμη και η αποφασιστικότητα που χαρακτηρίζουν τους ανθρώπους οι οποίοι διατηρούν τους αιώνιους τους αρχαίους δεσμούς των όντων της φύσης. Είναι μια ταινία η οποία δοξάζει αυτές τις σχέσεις, δοξάζει την αυθεντικότητα των αληθινών ανθρώπων οι οποίοι τιμούν τα ζώα όπως αρμόζει, ως έναν απαραίτητο κρίκο στον κύκλο της ζωής κι όχι ως αναλώσιμο είδος για τις ανάγκες αναπαραγωγής ενός άθλιου, καταναλωτικού τρόπου ζωής.
Εκτός από τη Θεσσαλονίκη, οι «Δεσμοί αίματος», κέρδισαν το βραβείο καλύτερη ταινίας στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα στο Φεστιβάλ των Κανών. Επίσης έχει βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ όπως της Ζυρίχης, του Χάμπτονς, του Πάλιτς, του Κλουζ (Τρανσυλβανίας) κλπ.
ΝΟΤΙΑΣ
Σκηνοθεσία: Τάσος Μπουλμπέτης
Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Νιάρρος, Θέμης Πάνου, Μαρία Καλλιμάνη, Ταξιάρχης Χάνος, Αργύρης Ξάφης, Ερρίκος Λίτσης, Όμηρος Πουλάκης
Βρισκόμαστε στις δεκαετίες του 1960, ‘70 και ‘80. Ένα παιδί, ο Σταύρος, μεγαλώνει εκείνα τα χρόνια μέσα σε ένα σκηνικό που χαρακτηρίζεται από τον αντικομμουνισμό, την αντιπαροχή, τη μετανάστευση, τη δικτατορία, τη μεταπολίτευση και τέλος, η ‘αλλαγή’ του 1981. Όπως ήταν επόμενο η ενηλικίωση του Σταύρου δε θα μπορούσε να μην επηρεαστεί από την κοινωνική κατάσταση.
Ο Τάσος Μπουλμέτης γράφει και σκηνοθετεί αυτό το ταξίδι από την εφηβεία προς την ενηλικίωση, που ήταν κοινό για χιλιάδες νέους εκείνης της εποχής. Ο χαρακτήρας του Σταύρου, περιέχει αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία του σκηνοθέτη. Είναι ένας νέος που εμπλέκεται στα όσα συμβαίνουν στην εποχή του, ένας νέος γεμάτος όνειρα ο οποίος μετατρέπει τα όνειρά του σε ιστορίες. Ιστορίες με μύθους, ταξίδια, όμορφες γυναίκες, ιστορίες που όταν θα νιώσει έτοιμος θα αρχίσει να τις μετατρέπει σε εικόνες. Χαρακτηριστική και ολοφάνερα αυτοβιογραφική είνει η ατάκα με το φίλο των γονιών του Σταύρου να ρωτά, «Τι έχει, το παιδί;» και ο πατέρας του να απαντά: «Τι να έχει; Έμπλεξε με τον κινηματογράφο».
Ο νέος αυτός, λοιπόν, μεγαλώνει κι ονειρεύεται με τα όνειρά του να κινούνται παράλληλα με τα όνειρα και τις προσδοκίες μιας ολόκληρης χώρας. Νιώθει τα πρώτα σκιρτήματα της σάρκας, αναζητά τον έρωτα, πλάθει εικόνες ρομαντικές. Αλλά θέλει να είναι παρών και στα όσα συμβαίνουν, αναζητά τη συλλογική δράση, την παρέα. Αυτός είναι με λίγα λόγια ο Σταύρος, ο νέος ήρωας του Τάσου Μπουλμέτη ο οποίος πρωταγωνιστεί στη νέα του ταινία, «Νοτιάς».
Είναι μια ταινία συγκινητική, νοσταλγική, τρυφερή κι αγαπησιάρικη. Μια ταινία φορτισμένη συναισθηματικά η οποία έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο.
Μετά από την τεράστια επιτυχία της «Πολίτικης κουζίνας» (2003), ο Τάσος Μπουλμέτης επανέρχεται με μία ταινία η οποία διαθέτει όλες τις προδιαγραφές της επιτυχίας. Γιατί ο Μπουλμέτης ξέρει να κάνει σινεμά ποιοτικό αλλά και λαϊκό. Ένα σινεμά το οποίο συνδυάζει την καλλιτεχνική αρτιότητα με την εμπορικότητα. Ο ίδιος λέει για την ταινία του: «Είναι μια ταινία που παρακολουθεί την ενηλικίωση ενός παιδιού – η ιστορία ξεκινάει στα μέσα του ΄60, συνεχίζει σε όλη τη δεκαετία του ΄70 και τελειώνει το ΄81. Είναι ένας δημιουργικός νέος που αντιμετωπίζει προβλήματα με τα πρώτα σκιρτήματα της ερωτικής του ζωής και παρακολουθούμε τον τρόπο που προσπαθεί να τα διαχειριστεί στον κοινωνικό του περίγυρο, στην οικογένειά του και στο περιβάλλον του».
Τα γυρίσματα του «Νοτιά» πραγματοποιήθηκαν στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας και σε άλλες χαρακτηριστικές τοποθεσίες, όπως η Στοά «Χόλιγουντ» (κατά κόσμον Πανταζοπούλου), το Θέατρο Τέχνης και ο Πειραϊκός Σύνδεσμος.
Τη ατμοσφαιρική μουσική έγραψε η Ευανθία Ρεμπούτσικα.
ΑΛΙΑΣ ΜΑΡΙΑ
ALIAS MARIA
Σκηνοθεσία: Χοσέ Λουίς Ρουχέλες
Πρωταγωνιστούν: Κάρεν Τόρες, Ερίκ Ρουίζ, Άντερσον Γκόμεζ, Κάρλος Κλαβίχο, Λόλα Λάγος
Μια 13χρονη αντάρτισσα, η Μαρία, συμμετέχει μαζί με ακόμη τρεις συντρόφους της σε μια επικίνδυνη αποστολή. Πρέπει να μεταφέρουν μέσα από τη ζούγκλα, στην ασφάλεια μιας γειτονικής πόλης το νεογέννητο παιδί του διοικητή τους. Όμως η Μαρία κουβαλά μαζί της ένα μεγάλο μυστικό. Είναι και η ίδια έγκυος κάτι που το κρύβει επειδή απαγορεύεται στους αντάρτες να τεκνοποιούν. Και ενώ οι μάχες μαίνονται και η ομάδα προσπαθεί να φέρει σε πέρας την αποστολή της, το μυστικό της Μαρίας αποκαλύπτεται. Το μόνο που μένει πλέον στη νεαρή υποψήφια μητέρα είναι να το σκάσει ώστε να μην οδηγηθεί στη λύση της αναγκαστικής έκτρωσης.
Η Κολομβία είναι μια χώρα που έχει πληρώσει βαρύ φόρο αίματος εξαιτίας των εμφύλιων συγκρούσεων. Ο σκηνοθέτης, με αυτή τη δεύτερη ταινία του, σκιαγραφεί το πορτρέτο μιας κοπέλας που στο πρόσωπό της εμφανίζονται τα πάθη μιας ολόκληρης χώρας. Με μια νεορεαλιστική προσέγγιση και ηθοποιούς ερασιτέχνες, που οι περισσότεροι έχουν βιώσει την αγριότητα του πολέμου, ο Χοσέ Λουίς Ρουχέλες αποτίει φόρο τιμής στις γυναίκες της χώρας του με μια ταινία-κραυγή εναντίον της βίας και ένα μήνυμα ελπίδας για το μέλλον της Κολομβίας.
Ο σκηνοθέτης σημειώνει: “Η ταινία ξεκίνησε ως μια αντανάκλαση των ένοπλων συγκρούσεων στην Κολομβία. Αρχίσαμε να παίρνουμε συνεντεύξεις από γυναίκες πρώην στρατιώτες, και συνειδητοποιήσαμε πως σχεδόν όλες είχαν επιστρατευτεί ενώ ήταν ακόμα παιδιά, για διαφορετικούς λόγους, όπως η απουσία της πολιτείας, η γοητεία των όπλων, η αναζήτηση εξουσίας, η διαφυγή από την κακοποίηση των γονιών, ακόμα κι επειδή πολλές οικογένειες προτιμούσαν να δώσουν ένα κορίτσι παρά ένα αγόρι όταν έπρεπε να εκπληρώσουν το μερίδιό τους στην επιστράτευση.
Θεωρήσαμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να πούμε αυτή την ιστορία ήταν μέσα από τα βουβά μάτια της Μαρία, καθώς παρακολουθεί το πλήγμα που επιφέρει ο πόλεμος στην κοινωνία μας. Γι’ αυτό χρειαζόμουν την κάμερα να βρίσκεται πολύ κοντά στους χαρακτήρες, και ειδικά σε εκείνη. Ήθελα να βλέπουμε τον πόλεμο μέσα από τα μάτια της. Να μπορούμε να νιώθουμε και να δονούμαστε μαζί της, να νιώθουμε τον παλμό των συναισθημάτων της.
Δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω steadycam, γιατί θα προέκυπτε μια αποστειρωμένη κίνηση, υπερβολικά καθαρή. Αλλά η χειροκίνητη κάμερα θα ήταν πολύ απότομη και θα έχανα την οικειότητα μαζί της. Ευτυχώς, βρήκαμε το Movi, έναν εξοπλισμό κάμερας που μας επέτρεψε να κινούμαστε σε αυτό το άγριο περιβάλλον και μας βοήθησε να δημιουργήσουμε ένα αντισυμβατικό συνεργείο, χωρίς φώτα και με πολύ λίγα άτομα, που τελικά αποδείχθηκε ιδανικό για την ταινία και επέτρεψε στον διευθυντή φωτογραφίας να επικεντρωθεί στο σημαντικότερο εργαλείο του: το μάτι του.
Προκειμένου να επιλέξουμε αυτούς που θα υποδύονταν τη Μαρία και τα άλλα παιδιά, ακολουθήσαμε μια παρόμοια τεχνική με αυτή που χρησιμοποιήσαμε για την εξέλιξη του σεναρίου. Αναζητήσαμε την πραγματικότητα. Η εμπειρία των θεατρικών εργαστηρίων με τα παιδιά ήταν εκπληκτική. Είχαμε μια ανταλλαγή γνώσεων: τους δώσαμε θεατρικά εργαλεία για την υπόλοιπη ζωή τους, και την ίδια στιγμή παραλάβαμε κάτι σαν masterclass πάνω στις ένοπλες συγκρούσεις της Κολομβίας, καθώς τα περισσότερα παιδιά είχαν εκτεθεί στις συρράξεις και στον πόλεμο. Αυτό αποτέλεσε μέρος της δημιουργίας των χαρακτήρων της ταινίας.
Με τον ίδιο τρόπο, το σκηνικό είναι δοσμένο με ρεαλιστικό τρόπο. Μια πυκνή ζούγκλα όπου το πράσινο γίνεται ατέρμονο και μονότονο, καταπιέζοντας όχι μόνο τους χαρακτήρες αλλά και τον θεατή με παρόμοιο τρόπο.
Δεν θέλαμε να γυρίσουμε μια ταινία δράσης ή μια πολεμική ταινία. Δεν θέλαμε να δείξουμε τη βία, αλλά αυτά που αφήνει πίσω της, από τη θηλυκή πλευρά της ματιάς ενός κοριτσιού, μιας μητέρας που παλεύει για το μέλλον της”.
ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥΣ
SECRET IN THEIR EYES
Σκηνοθεσία: Μπίλι Ρέι
Πρωταγωνιστούν: Τσιούετελ Έτζιοφορ, Νικόλ Κίντμαν, Τζούλια Ρόμπερτς, Ντιν Νόρις, Άλφρεντ Μολίνα, Τζο Κόουλ, Ζόι Γκρέιαμ
Δύο ανερχόμενοι ντεντέκτιβ, ο Ρέι και η Τζες, υπό την επίβλεψη της αρχηγού τους, Κλερ, κάνουν μια ανατριχιαστική ανακάλυψη. Η έφηβη κόρη της Τζες έχει δολοφονηθεί βίαια κι ανεξήγητα. Έπειτα από δεκατρία χρόνια εμμονικής έρευνας, ο Ρέι βρίσκει ένα στοιχείο που πιστεύει ότι θα εξιχνιάσει την υπόθεση. Κανείς δεν είναι προετοιμασμένος όμως, για τα μυστικά που θα έρθουν στην επιφάνεια και για τις επιπτώσεις τους.
Η ταινία είναι ριμέικ της ταινίας του αργεντίνου Χουάν Χοσέ Καμπανέλα, “Το μυστικό στα μάτια της” (2009, Ξενόγλωσσο Όσκαρ), ο οποίος μετέφερε στον κινηματογράφο το μυθιστόρημα του συμπατριώτη του, Εντουάρντο Σαχέρι.