Γράφει ο Στράτος Κερσανίδης
Υποτονική ποιοτικά η τρέχουσα κινηματογραφική εβδομάδα των έξι ταινιών, με την κατάσταση να διασώζει μια ταινία του 1926 η οποία μάλιστα προβάλλεται σε μία μόνον αίθουσα της πρωτεύουσας. Πρόκειται για τον «Στρατηγό», το βουβό αριστούργημα με τον Μπάστερ Κίτον. Υπάρχει ακόμη η βραβευμένη ιρανική ταινία «Πυροτεχνήματα την Τετάρτη» του Ασγκάρ Φαραντί η οποία γυρίστηκε το 2006 και έρχεται στη χώρα μας μετά την επιτυχία των νεότερων ταινιών του ιρανού σκηνοθέτη. Από εκεί και πέρα το χάος.
Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ
THE GENERAL
Σκηνοθεσία: Μπάστερ Κίτον, Κλάιντ Μπρούκμαν
Πρωταγωνιστούν: Μπάστερ Κίτον, Μάριον Μάκ, Γκλέν Κάβεντερ, Τσάρλς Σμίθ
Ένας από τους θρύλους του βωβού κινηματογράφου ο Μπάστερ Κίτον, υπήρξε μαζί με τον Τσάρλι Τσάπλιν ένας από τους πυλώνες του. Ο Μπάστερ Κίτον ήταν ο κωμικός που έκανε τους άλλους να γελούν χωρίς ποτές κανείς θεατής να έχει δει τον ίδιο να γελά! Άλλωψστε αυτόι ήτ6αν το χαρακτηριστικό του, το πέτρινο, ανέκφρασρι πρόσωπό του γι’ αυτό και ονομάστηκε «αγέλαστος κωμικός».
Μια από τις καλύτερες ταινίες του, κατ’ άλλους η καλύτερή του και μια από τις κορυφαίες στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου είναι «Ο στρατηγός» που γυρίστηκε το 1927.
Ο Κίτον ερμηνεύει τον Τζόνι, ο οποίος είναι μηχανοδηγός σε τρένο. Αρραβωνιασμένος με την Άναμπελ έχει δυο μεγάλες αγάπες στη ζωή του. Την Άναμπελ και το τρένο του, που ονομάζεται Στρατηγός. Καθώς ξεσπάει ο αμερικανικός εμφύλιος πόλεμος, ο Τζόνι αποφασίζει να καταταγεί. Όμως ο στρατός δεν τον δέχεται στις τάξεις του ως μάχιμο, παρά την επιμονή του ίδιου. Και τον κατατάσσουν ως μηχανοδηγό τρένου. Η Άναμπελ θεωρεί πως από δειλία δεν κατετάγη και τον αφήνει στα κρύα του λουτρού! Όμως τα πράγματα έρχονται έτσι ώστε ο Τζόνι να έχει την ευκαιρία να αποδείξει στην αγαπημένη του το λάθος της. Αυτό συμβαίνει όταν μια ομάδα κατασκόπων του εχθρού κλέβει το τρένο μέσα στο οποίο βρίσκεται και η Άναμπελ. Οι δυο μεγάλες αγάπες του Τζόνι βρίσκονται στα χέρια του εχθρού κι αυτός αποφασίζει να τα βάλει με τους κατασκόπους. Κυνηγά το τρένο με μια ατμομηχανή και στο τέλος αναγνωρίζεται η γενναιότητά του και γίνεται ήρωας πολέμου. Η Άναμπελ από τη μεριά της θα καταλάβει πως τον είχε αδικήσει.
Η ιστορία μπορεί να φαντάζει κάπως απλοϊκή αλλά δεν αποτελεί παρά μόνο την αφορμή για να αναδειχθεί το μεγάλο ταλέντο του Κίτον τόσο μπροστά όσο και πίσω από την κάμερα.
Ανέκφραστος δρα μέσα σε ένα εντελώς κωμικό σκηνικό, γεμάτο γκαγκ και ανατρεπτικό χιούμορ. Η ταινία είναι γεμάτη κωμικά ευρήματα που συνδυάζονται με τη μελαγχολία η οποία πηγάζει από το πρόσωπο του μεγάλου κωμικού. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως καμία σκηνή της ταινίας δε γυρίστηκε δεύτερη φορά! Κι ακόμη πως δεν έχουν χρησιμοποιηθεί καθόλου εφέ (π.χ. η σκηνή με το τρένο που πέφτει από τη γέφυρα είναι πραγματική, δεν πρόκειται για εφέ) κι ακόμη πως στις επικίνδυνες σκηνές και τα γκαγκ δεν έχει χρησιμοποιηθεί κασκαντέρ, αφού ο Μπάστερ Κίτον ήθελε να γυρίζει ο ίδιος όλες τις σκηνές.
Στο «Στρατηγό» οι κωμικές, οι αστείες σκηνές ακολουθούν η μία την άλλη αδιάκοπα. Με ιδιοφυές χιούμορ και εμπνευσμένη σκηνοθεσία, ο μέγας Μπάστερ Κίτον έχει όλες τις δυνατότητες να ξεδιπλώσει τις τεράστιες ερμηνευτικές του δυνατότητες. Το πώς καταφέρνει να εκφράζει τα συναισθήματά του μένοντας ανέκφραστος, παραμένει ένα μυστήριο που μόνον μόνο ένα έμφυτο χάρισμα μπορεί να εξηγήσει. Βέβαια επειδή και το ταλέντο από μόνο του δε λέει τίποτε εάν δεν καλλιεργηθεί, σημειώνω πως ο γεννημένος το 1897 Μπάστερ Κίτον, προέρχονταν από καλλιτεχνική οικογένεια και από τα δύο του χρόνια μαθήτευε κοντά στον πατέρα του αφού έπαιρνε μέρος στις παραστάσεις που εκείνος ανέβαζε.
Δυστυχώς η έλευση του ομιλούντος κινηματογράφου αποτέλεσε την ταφόπλακα του βωβού. Ο Μπάστερ Κίτον μη μπορώντας να ακολουθήσει τις νέες εξελίξεις καταστράφηκε οικονομικά και πέθανε φτωχός και ξεχασμένος.
Με το «Στρατηγό» δίνεται μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να εισχωρήσουμε στο φιλμικό σύμπαν του μεγάλου ηθοποιού και σκηνοθέτη και να εκτιμήσουμε ένα έργο που παραμένει ανέγγιχτο από το χρόνο.
ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ
CHAHARSHANBE-SOORI
Σκηνοθεσία: Ασγκάρ Φαραντί
Πρωταγωνιστούν: Χεντί Τεχρανί, Ταρανεχ Αλιντοστί, Χαμίντ Φαροχνεζάντ, Παντέα Μπαχράμ
Γνωρίσαμε τον Ασγκάρ Φαραντί με τις ταινίες «Η εξαφάνιση της Έλι» και «Ένας χωρισμός» που γνώρισαν αρκετή επιτυχία στη χώρα μας. Τώρα ήρθε η σειρά να δούμε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία που γύρισε το 2006.
Την τελευταία Τετάρτη πριν το νέο περσικό έτος, ο λαός του Ιράν γιορτάζει με πυροτεχνήματα, όπως προβλέπει μια παλιά ζωροαστρική παράδοση. Η Ρούχι, περνάει τη μέρα της στην πρώτη της δουλειά, με το νέο της αφεντικό και τη γυναίκα του.
Η κοπέλα εργάζεται προσωρινά ως καθαρίστρια, για να εξοικονομήσει χρήματα για τον επερχόμενο γάμο της. Την πρώτη κιόλας ημέρα στη νέα της δουλειά, γίνεται μάρτυρας σε έναν τεράστιο καβγά ανάμεσα στο ζευγάρι που έχει το διαμέρισμα η σύζυγος πιστεύει ότι ο άντρας της την απατά. Κατά τη διάρκεια της μέρας, η νεαρή γυναίκα, το ζευγάρι, το παιδί τους και η ερωμένη, μπλέκονται σε μια σειρά αποκαλύψεων και αντιπαραθέσεων καθώς ξετυλίγεται η αλήθεια.
Βραβευμένη ταινία από το Ιράν που καταπιάνεται με ένα δύσκολο θέμα αλλά τα καταφέρνει περίφημα.
V/H/S
Σκηνοθεσία: Ρέντιο Σάιλενς, Ντέιβιντ Μπρούκνερ, Γκλεν Μακουέιντ, Τζο Σβάνμπεργκ, Τι Γουέστ, Άνταμ Γουίνγκαρντ
Πρωταγωνιστούν: Κάλβιν Ρίντερ, Λέιν Χιουζ, Άνταμ Γουίνγκαρντ, Χάνα Φίρμαν, Τζο Σάικς, Ντριου Σόγιερ, Τζας Σαμς, Τζο Σβάνμπεργκ, Σοφία Τακάλ, Ντριου Μέρλιν, Έλεν Ρότζερς
Πρόκειται για μια ταινία τρόμου που έχουν σκηνοθετήσει έξι σκηνοθέτες, και όλα διαδραματίζονται γύρω από μία ή για μία βιντεοκασέτα.
Κάποιοι αναλαμβάνουν για λογαριασμό κάποιων αδιευκρίνιστων εργοδοτών να κλέψουν μια βιντεοκασέτα. Μπαίνουν κρυφά μέσα σε ένα ετοιμόρροπο σπίτι κι9 αρχίζουν να ψάχνουν. Στο σαλόνι του σπιτιού πλάι στην τηλεόραση και με μια στίβα από βιντεοκασέτες βρίσκεται το πτώμα ενός άνδρα. Οι εισβολείς ενώ ψάχνουν για τη σωστή κασέτα βλέπουν μια σειρά από τρομακτικά βίντεο. Αυτές οι επί μέρους ανατριχιαστικές ιστορίες είναι γυρισμένες από τους έξι συν-σκηνοθέτες, είναι μια σπονδυλωτή ταινία η οποία προβάλλεται χωρίς διακοπές αφού υπάρχει η ιστορία που τις συνδέει.
Λοιπόν, η ταινία δε στερείται ενδιαφέροντος. Μόνο που αυτό εξαντλείται μετά τα πρώτα δέκα λεπτά. Κι αυτό επειδή το αλλόκοτο του σεναρίου συμπληρώνεται από το αλλόκοτο ενός γυρίσματος που βγάζει το λάδι το θεατή. Κάμερα στο χέρι, συνεχής κουνημένη φωτογραφία, χαμηλός φωτισμός, κακή ποιότητα φωτογραφίας. Μπορεί όλα αυτά να είναι στιλ, αλλά αυτό δε σημαίνει πως αντέχει και κάποιος να τα βλέπει για πολύ.
Έτσι επέρχεται η κόπωση του θεατή η οποία συνοδεύεται από πόνο στα μάτια και ζαλάδα στο κεφάλι. Οι τρομακτικές σκηνές που υπάρχουν εξαφανίζονται μέσα σε τούτο το συρφετό, καταντούν βαρετές. Και εν τέλει δεν καταφέρνουν να κινήσουν το ενδιαφέρον ούτε κι αυτών ακόμη των οπαδών του σπλάτερ κινηματογράφου. Γιατί, αδέλφια, μια ταινία που για να την παρακολουθήσεις πρέπει να εφοδιαστείς με υπομονή, παναντόλ και δραμαμίνες είναι εκ των πραγμάτων αποτυχημένη. Άρα σκηνοθετικά, και μιλάω με κάθε βεβαιότητα, πρόκειται για μια αποτυχία.
Κι όταν η σκηνοθεσία σε μια ταινία είναι κακή, η φωτογραφία είναι μαύρη σαν την αφέγγαρη νύχτα και το μοντάζ κάνει το κεφάλι σου να σφυρίζει, τότε κανένα σενάριο δεν μπορεί να τη σώσει. Και να σας πω κάτι; Μέσα σε τούτο το συρφετό ο θεατής δυσκολεύεται και το σενάριο ακόμη να παρακολουθήσει. Για ερμηνείες ηθοποιών δε θα γράψω για να μην αδικήσω κανένα. Και πώς να γράψω; Μήπως τους έβλεπα μέσα στο σκοτάδι, το ταρακούνημα και την ταχύτητα εναλλαγής πλάνων;
Η ΑΡΠΑΓΗ 2
ΤΑΚΕΝ 2
Σκηνοθεσία: του Ολιβιέ Μεγκατόν
Πρωταγωνιστούν: Λίαμ Νίσον, Φάμκε Γιάνσεν, Μάγκι Γκρέις
Σύμφωνα με τη χολιγουντιανή συνταγή για τις ταινίες δράσης αυτό που έχει τη μικρότερη σημασία είναι η αληθοφάνεια. Κι ακόμη μικρότερη η συγκεκριμενοποίηση του σεναρίου. Με τούτες τις παραδοχές αυτό που μετράει είναι η δράση για τη δράση γαρνιρισμένη με ολίγον από καταδίωξη, μία δόση υπερηρωισμού και κατιτί από οικογενειακό δράμα. Ανακατεύουμε, κινηματογραφούμε το μίγμα, το πλακώνουμε στο μοντάζ και ιδού η ταινία που θέλουμε.
Ας δούμε λοιπόν, τι συμβαίνει με την «Αρπαγή 2». Κατ’ αρχήν η υπόθεση. Κατά πως φαίνεται ξεκινά κάπου εκεί που είχε τελειώσει η πρώτη ταινία. Σε κάποιο χωριό στην Αλβανία κηδεύονται τα θύματα του Μπράιαν Μιλς, που είχαν απάγει την κόρη του, Κιμ. Ο πατέρας του ενός υπόσχεται εκδίκηση και αναλαμβάνει να πραγματοποιήσει το σχέδιό του που είναι να φέρει τον Μπράιαν στο χωριό και να ποτίσει με το αίμα του το χώμα. Στο μεταξύ ο Μπράιαν βρίσκεται με την Κιμ και την πρώην σύζυγό του Λενόρ στην Κωνσταντινούπολη. Οι απαγωγείς καταφέρνουν να πιάσουν αυτόν και τη γυναίκα του. Και η δράση αρχίζει με την κόρη να κάνει πράγματα και θαύματα με οδηγίες που της δίνει ο πατέρας της από κινητό τηλέφωνο και στη συνέχεια μαζί να προσπαθούν να ελευθερώσουν τη Λενόρ.
Δράση έχουμε μαζί με όλα τα αξεσουάρ. Ο σκηνοθέτης δεν τα πάει άσχημα αφού καταφέρνει να δώσει στην ταινία έναν καλό ρυθμό που κρατάει το θεατή. Βέβαια το σενάριο είναι αφόρητα αναμενόμενο και το όποιο σασπένς εξανεμίζεται γρήγορα. Αυτό που μένει είναι η δράση, οι πυροβολισμοί, τα κυνηγητά, τα αυτοκίνητα που συγκρούονται και φυσικά η γοητεία των δρόμων της Κωνσταντινούπολης. Μην ψάχνεται πρωτοτυπίες, υπερβάσεις και άλλα τέτοια «κουλτουριάρικα» στην ταινία. Το μοναδικό στοιχείο που διαθέτει είναι η δράση η οποία όπως γράφω και στην αρχή, μικρή σχέση έχει με την αληθοφάνεια. Έχει και έναν κεντρικό ήρωα που θυμίζει έντονα τον Τζέισον Μπορν και κάποιες στιγμές τον Τζέιμς Μποντ.
Όπως καταλάβατε μιλάμε για μια ταινία που κινείται στη μετριότητα, που ίσως θα μπορούσε να σας διασκεδάσει εάν δεν έχετε ιδιαίτερες απαιτήσεις και βολεύεστε με την ελαφρότητα ενός αφελούς σεναρίου και μιας διεκπαιρεωτικής σκηνοθεσίας η οποία όμως καταφέρνει να διατηρήσει κάποιο ενδιαφέρον. Θέλω να πως με λίγα λόγια πως η ταινία δεν είναι εντελώς για τα σκουπίδια αλλά δε θα τη θυμάστε ούτε το επόμενο πρωινό.
Α, και για να μην ξεχνιόμαστε. Μετά όλα τα βάσανα που περνά στην Κωνσταντινούπολη, η οικογένεια βαδίζει προς ταχεία επανένωση. Έτσι για να μην ξεχνάμε τα ιερά και τα όσια της χολιγουντιανής «ιδεολογίας».
Ο ΘΕΟΣ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟ ΧΑΒΙΑΡΙ
GOD LOVES CAVIAR
Σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής
Πρωταγωνιστούν: Κατρίν Ντενέβ, Σεμπαστιάν Κοχ, Τζον Κλιζ, Χουάν Ντιέγο Μπότο, Εβγκένι Στίκιν, Όλγα Σουτούλοβα, Λάκης Λαζόπουλος, Άκης Σακελλαρίου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Γιάννης Βούρος, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Γιώργος Χαραλαμπίδης, Μιχάλης Ιατρόπουλος, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Παύλος Κοντογιαννίδης, Δημήτρης Καλλιβωκάς, Τάσος Νούσιας, Μάνος Τσαγκαράκης
Η συγκλονιστική ιστορία του Ιωάννη Βαρβάκη, ο οποίος από πειρατής του Αιγαίου Πελάγους, φτάνει στην Αυλή της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας, απλώνεται στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας και καταλήγει στην διχασμένη από εμφύλιες διαμάχες Ελλάδα, κατά την επανάσταση του 1821. Κατά την παραμονή του στην Ρωσία, εξελίσσεται σε ζάμπλουτο εξαγωγέα χαβιαριού. Η υπέρμετρη φιλοδοξία του τον φέρνει αντιμέτωπο με απανωτές συμφορές, μέχρι που αποφασίζει να χαρίσει όλη του την περιουσία και στο τέλος τον ίδιο του τον εαυτό στο όνομα της αγάπης.
Για μια ακόμη φορά επιβεβαιώνονται όσοι υποστηρίζουν πως δεν αρκεί το χρήμα για να γίνει μια καλή ταινία. Δυστυχώς ο Γιάννης Σμαραγδής αποτυγχάνει πλήρως κάνοντας μια ταινία άψυχη και άνευρη. Δυστυχώς ο σκηνοθέτης παρασυρμένος από τη γοητεία μιας μεγάλης παραγωγής ξεχνάει τον ίδιο τον κινηματογράφο. Επί πλέον, η χρησιμοποίηση ξένων ηθοποιών, οι οποίοι μιλούν αγγλικά –χωρίς να είναι η μητρική τους γλώσσα- αποδυναμώνει κι άλλο μια ούτως ή άλλως αδύναμη ταινία. Κρίμα!
ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ
THE CAMPAIGN
Σκηνοθεσία: Τζέι Ρόουτς
Πρωταγωνιστούν: Ζακ Γαλιφιανάκης, Γουίλ Φέρελ, Τζέισον Σουντέκις, Σάρα Μπέικερ, Νταν Άικροιντ, Τζον Λίθγκοου, Μπράιαν Κοξ, Ντίλαν Μακντέρμοτ
Μια επίκαιρη, λόγω αμερικανικών εκλογών, κωμωδία. Όταν ο Καμ Μπρέιντι, για πολλά χρόνια μέλος του Κογκρέσου διαπράττει μια μεγάλη δημόσια γκάφα πριν τις επερχόμενες εκλογές, ένα ζευγάρι αδίστακτων συμβούλων βάζει απέναντί του έναν αντίπαλο υποψήφιο, ο οποίος διεκδικεί και αυτός την προτίμηση του εκλογικού σώματος στην Βόρεια Καρολίνα. Ο άνθρωπος τους: ο αφελής Μάρτι Χάγκις, διευθυντής του τοπικού γραφείου τουρισμού. Στην αρχή, ο Μάρτι φαίνεται να είναι η χειρότερη δυνατή επιλογή, αλλά, με τη βοήθεια της υποστήριξης των νέων χορηγών του και του αδίστακτου υπεύθυνου της προεκλογικής του καμπάνιας, γρήγορα μετατρέπεται σε έναν ικανό υποψήφιο που θέτει σε αμφιβολία τη φαινομενικά σίγουρη εκλογή του χαρισματικό Καμ. Καθώς η ημέρα των εκλογών πλησιάζει και οι δύο αντίπαλοι βρίσκονται πολύ κοντά στις δημοσκοπήσεις, οι λεκτικές ύβρεις κλιμακώνονται σε τραυματισμούς, και η μοναδική έγνοια τους είναι πως θα εξαφανίσουν από προσώπου γης ο ένας τον άλλο. Η ταινία είναι μία κωμωδία λασπολογίας και πισώπλατων μαχαιρωμάτων που προσπαθεί να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το πολιτικό τσίρκο των καιρών μας.