Σε μία πολύ ιδιαίτερη κινηματογραφική χρονιά, με τους Κινηματογράφους να κλείνουν ουσιαστικά στις αρχές του Μάρτη, να ανοίγουν οι Θερινοί τον Ιούνη και στη συνέχεια να πηγαίνουμε εκ νέου σε lockdown θα προσπαθήσω να απαριθμήσω ό,τι καλύτερο καταφέραμε να παρακολουθήσουμε στη μεγάλη οθόνη, αλλά και στην μικρή όπως ήρθαν τα πράγματα αυτό το πολύπαθο διάστημα. Δεν είναι εύκολο, ωστόσο αποφάσισα να κάνω τον κόπο και μαζί να αποχαιρετήσουμε το 2020…
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
J΄accuse: O 85χρονος Ρόμαν Πολάνσκι μας ταξιδεύει στη Γαλλία του 1894 για μας διηγηθεί από τη δική του σκοπιά την περιβόητη ιστορία Αλφρέντ Ντρεϊφούς. Αργυρός Λέοντας στη Βενετία. Εμείς ακολουθούμε τη διαδρομή του Πικάρ, ενός αξιωματικού με μεγάλη αυτοπεποίθηση. Μέσω αυτής της ιστορίας όμως εκτός από το κοινωνικοπολιτική χροιά, ο ίδιος ο Πολάνσκι αναζητεί και την προσωπική λύτρωση. Θέλει να φωνάξει κι ο ίδιος πως είναι αθώος.
Ligthhouse: Το ασπρόμαυρο κομψοτέχνημα του Ρόμπερτ Έγκερς. Δύο άνθρωποι βρίσκονται σε ένα έρημο, άγονο νησί. Μία αλληγορία διάρκειας δύο ωρών και μία συνεχής προσπάθεια αποκρυπτογράφησης πίσω από τα “φαινόμενα”. Η αρχέγονη πάλη μεταξύ των ανδρών. Με ποίηση, λυρισμό, γλαφυρές εικόνες … Ως επιμύθιο μένει ένα ρητορικό ερώτημα: “Υπάρχει δικαιοσύνη σε αυτόν τον κόσμο”;
Da 5 Bloods: Η νέα ταινία του ανατρεπτικού κι εκκεντρικού Σπάικ Λι. Τέσσερις βετεράνοι του πολέμου επιστρέφουν στο Βιετνάμ προκειμένου να βρουν τον πέμπτο κι αρχηγό τους και μαζί έναν χαμένο θησαυρό. Ίσως να μην φτάνει στα επίπεδα της οσκαρικής “Παρείσφρησης” είναι όμως μία ταινία αναγκαία κι επείγουσα συνδυάζοντας το πολιτικό σινεμά με την περιπέτεια. Ένα ξεκάθαρο μήνυμα για τη γενιά που έρχεται και θα πάρει τη σκυτάλη στους αγώνες.
1917: O Σαμ Μέντες έφτασε μία ανάσα από το OSCAR καλύτερης ταινίας, αλλά για κακή του ταινία έπεσε πάνω στα “Παράσιτα”. Ο Α΄Παγκόσμιος πόλεμος μαίνεται. Δύο νεαρά παιδιά, ο Μπλέικ κι ο Σκόφιλντ αναλαμβάνουν μία δύσκολη αποστολή. Ντελίριο εικόνων. 103 χρόνια μετά το φάντασμα αναβιώνει και σήμερα τα όπλα είναι υπερηχητικά, ικανά να εξαφανίσουν τα πάντα όταν ανοίξει ο ασκός του Αιόλου.
Mank: To έργο ζωής του Ντέιβιντ Φίντσερ. Πόσο μπορεί να διαφέρει η νίκη από την ήττα, η συντριβή από τον θρίαμβο; Οι αφανείς ήρωες του παρασκηνίου δίνουν την αφορμή να δούμε πίσω από το σύστημα. Ο άνθρωπος στο πέρασμα των χρόνων διέπραξε ύβρι(ν). Πίστεψε πως είναι Θεός (Homo Deus) με την πρόοδο και την εξέλιξη της τεχνολογίας. Mε όρους αρχαίας ελληνικής τραγωδίας μοιραία έρχεται η νέμεσις να δει την αδικία, τη διαφθορά, τη διαπλοκή, το μίσος και να προκαλέσει με τη σειρά την τίσι(ν).
Μνήμες Φόνων (2003): Μετά το “Parasite” είχαμε την ευκαιρία να δούμε στους Θερινούς ένα ακόμα εξαιρετικό έργο του Bong Joon Ho. Μεταφερόμαστε στο μακρινό 1986. Μία σειρά ανεξιχνίαστων βιασμών-δολοφονιών συνταράσσει την επαρχία Gyunggi της Νοτίου Κορέας. Η πίστη πως ο δολοφόνος επιστρέφει πάντα στον τόπο του εγκλήματος αποδεικνύεται τρανή απάτη. Εκείνα τα γεγονότα οδηγούν στις σημερινή μορφή των ανισοτήτων και στην τελική έκρηξη του Parasite.
Η Μπαλάντα του Ρίτσαρντ Τζούελ: Ο 90χρονος Κλιντ Ίστγουντ στα καλύτερά του, έναν χρόνο μετά το “Bαποράκι”. Ατλάντα 1996. Ολυμπιακοί αγώνες. Ένας ταπεινός άνθρωπος, μία αντισυμβατική φιγούρα με υψηλό εθνικό φρόνημα έκανε το χρέος του. Το FBI “χάνει” την υπόθεση. Για να κερδίσει χρόνο αναγκάζεται να κατασκευάσει έναν ύποπτο, ένα (εξιλαστήριο) θύμα. Για να επιβιώσεις στην αρένα είσαι αναγκασμένος να “αλλάξεις δέρμα”, να γίνεις κάποιος άλλος. Κι ας αργήσει χρόνια η (ηθίκη) δικαίωση …
Τhis is not a movie: Ο Ρόμπερτ Φισκ πριν από λίγο καιρό έφυγε από τη ζωή. Ένας αληθινός ανταποκριτής. Στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης γνωρίσαμε τη διαδρομή του μέσα από το έργο του Γιουνγκ Τσανγκ. Με το “Δόγμα του Σοκ” της Ναόμι Κλάιν στο χέρι δείχνει ποια πλευρά της ιστορίας έχει διαλέξει. Είναι αποφασισμένος να δώσει ταυτότητα σε κάθε νεκρό. Με αμεσότητα, με ζωντάνια, με παραστατικότητα ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματικότητα.
H Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς: Η πολυαναμενόμενη ταινία του Γιάννη Οικονομίδη. Μία σύγχρονη “Ωραία Ελένη”, η Όλγα αφήνει τον σύζυγό της για να ζήσει τον έρωτά της με τον πρώην λαϊκό τραγουδιστή. Οι ερμηνείες Στάθη Σταμουλακάτου, Γιάννη Τσορτέκη και Βασίλη Μπισμπίκη αγγίζουν την τελειότητα. Το μίσος κυριαρχεί, ίσως κι η ζήλια. Εκτελέσεις στο ψαχνό. Στόχοι το κεφάλι κι η καρδιά.
Pari: To μεγάλου μήκους σκηνοθετικό ντεμπούτο του Σιαμάκ Ετεμαντί. Δύο Ιρανοί έρχονται στην Αθήνα για να συναντήσουν τον φοιτητή υιό τους. Η μάνα προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τον γρίφο στον δρόμο για την λύτρωση. Αναζητεί την ελπίδα. Αθήνα. Μία πόλη που φλέγεται ποικιλοτρόπως. Μία νεολαία που βράζει μετά από μία δεκαετία κακουχιών που όπως όλα δείχνουν θα παραταθεί. Σαν ένας άλλος Dheepan, η Pari αγωνίζεται για ύψιστα ιδανικά.
Καλωσήρθατε στην Τσετσενία του Ντέιβιντ Φρανς: Ο Χρυσός Αλέξανδρος της Θεσσαλονίκης που έχει βάλει πλώρη για το OSCAR της κατηγορίας ντοκιμαντέρ. Κατά τα φασιστικά πρότυπα ο σεξουαλικός προσανατολισμός αποτελεί λόγο στέρησης της ζωής κάποιου ανθρώπου. Δεν υπάρχει καμία κατανόηση, κανένας σεβασμός, κανένα δικαίωμα. Όταν τα φώτα σβήνουν, η “κάθαρση” ξεκινά. “Αν δε σε σκοτώσουν, είσαι ήδη νικητής”. Γενναία πράξη να αγωνιστείς, επαναστατική …
H Δίκη των 7 του Σικάγο: Η νέα ταινία του Άαρον Σόρκιν. Το 1968 το συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο σημαδεύτηκε από βίαιες συγκρούσεις ανάμεσα σε άοπλους διαδηλωτές και την αστυνομία. Έπρεπε να βρεθούν ηθικοί αυτουργοί. Μία καθ΄όλα πολιτική δίωξη στη σκιά του πολέμου στο Βιετνάμ. Ο κρατικός μηχανισμός “επέλεξε” επτά ανθρώπους και τους βάρυνε με την κατηγορία της υποκίνησης βίας. Ως απόφθεγμα μένει ότι η απολυταρχία φυτρώνει κι αναπτύσσεται πάντα κάτω από τον δημοκρατικό μανδύα.
Social Dilemma: Ίσως η πιο ευχάριστη ανακάλυψη στην πλατφόρμα του Netflix. O κατασκοπευτικός καπιταλισμός είναι μία από τις βασικές μάστιγες της εποχής μας. Καθημερινά εκθέτουμε τους εαυτούς μας σε μία τεράστια βάση δεδομένων. Κάθε κίνησή μας στο Internet ισοδυναμεί με ένα αποτύπωμα στον φάκελό μας. Ο καπιταλισμός σε αυτή την έσχατη μορφή δημιουργεί πολιτισμό. Αυτός ο κατήφορος, αυτή η κρίση εμπιστοσύνης όμως έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Στο κάδρο τίθενται η Δημοκρατία κι η Ελευθερία.
