Στην τελευταία μας στήλη που αφορά το 43ο Φεστιβάλ της Δράμας ασχολούμαστε με το ελληνικό κομμάτι. Τα Βραβεία είναι ήδη γνωστά κι εμείς προσπαθούμε να ρίξουμε μία ματιά σε όσα είδαμε με ένα συνοπτικό κείμενο.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Χρυσός Διόνυσος για το “Bella” της Θέλγιας Πετράκη. Αθήνα 1987 μία εποχή χωρίς κινητά τηλέφωνα και Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Η πρωταγωνίστρια μοιάζει να διαβάζει ένα γράμμα διαρκείας στον αγαπημένο της που βρίσκεται στη ξενιτιά. Η επιλογή ήταν μονόδρομος. Με μεγάλη υπομονή και ψυχραιμία η σύζυγος προσπαθεί να γαλουχήσει τα παιδιά με σωστές αξίες κι ιδανικά. Τονίζει τη σημασία του Πολιτισμού κι ο πατέρας τους “μιλάει” για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας παρά την απουσία της φυσικής παρουσίας. Όσο ο χρόνος περνάει το όνειρο της παγωμένης Μόσχας έρχεται στην μνήμη και μαζί του ένα μεγάλο μου λείπεις…
Η πιο ευχάριστη έκπληξη στα δικά μου μάτια ήταν το “Pashka” του Ολτιόν Λίπε. “Σκ@τ@ τα κάναμε”, ακούγεται δις. Ένας πατέρας κι ο νεαρός υιός του έρχονται στην Ελλάδα ως οικονομικοί μετανάστες. “Έπρεπε να έρθουμε τις καλές εποχές” … Η υπόλοιπη οικογένεια έχει μείνει πίσω στην Αλβανία. Η απόσταση καθημερινά μεγαλώνει. Ο πρεσβύτερος σε ηλικία, ηθικά ακμαίος είναι αποφασισμένος να τα καταφέρουν. Ο υιός επιθυμείς διακαώς την επιστροφή, θα κάνει όμως ένα μοιραίο λάθος που θα πληγώσει τον πατέρα. Το ταξίδι της επιστροφής αδύνατο να αναβληθεί πια. Το ρατσιστικό σχόλιο δε λείπει. Ο κύριος …;
Σίγουρα στις θετικές εκπλήξεις συγκαταλέγεται το “Goads” της Ίριδας Μπαγλανέα που έχει βιωματικό χαρακτήρα. Η έλξη του θανάτου βρίσκεται πίσω από τον φόβο. Οι άνθρωποι, τα ζώα, η φύση μαζί. Μία οικογένεια μεγαλώνει κι εξελίσσεται μακριά από τον αστικό κόσμο. Η προσμονή για το καλοκαίρι μεγάλη. Οι καθημερινές εργασίες στη φάρμα όμως δεν μπορούν να περιμένουν. Ο πατέρας δίνει τον δικό του αγώνα με αισιόδοξη ματιά. Μία καθ’ όλα επώδυνη ενηλικίωση γι’ αυτά τα παιδιά που αναζητούν το φως κυριολεκτικά και μεταφορικά. “Δε φοβάμαι το σκοτάδι, το άγνωστο και τον θάνατο”. Συνεχής αγώνας για την τοπική κοινωνία να κερδίσει τη ζωή και να ξορκίσει τον θάνατο με κάθε τρόπο.
Στις επιλογές μου κρατώ και την “Κλήση” του Μάριου Ψαρά. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ένας τρανς άντρας. Του τηλεφωνούν για τον ενημερώσουν πως η μητέρα του δε βρίσκεται πια στη ζωή. Μπορεί να μην είχαν καλές σχέσεις, μπορεί να τους είχε και να τον είχα πληγώσει βαθύτατα, ωστόσο ήθελε να έχει το δικαίωμα να πει το τελευταίο αντίο. Τώρα του ζητούν απλά να βάλει ένα κουστούμι, αν θέλει να βρεθεί στην κηδεία. Ποτέ δεν αποδέχθηκαν την επιλογή του. Η κάμερα εξωτερικεύει τον εσωτερικό του κόσμο. Διαλύεται ψυχικά. Μπροστά μας περνάει ολόκληρη η ζωή του. Στέγνωσε πια από τα δάκρυα, δεν αντέχει άλλο. Την απόφαση του άλλωστε την έχει πάρει ήδη.
Εκτός συναγωνισμού παρακολουθήσαμε το Route3 του πολυβραβευμένου Θανάση Νεοφώτιστου. Σεράγιεβο, η πρωτεύουσα της Βοσνίας. Μία τραγική κατάσταση στα μέσα μεταφοράς (Vienna΄s tram) που θυμίζει τη δική μας πατρίδα. Ένας ευγενικός, φοβισμένος νεαρός, ο Αμάρ κι απέναντί του η Νάντια. Δε θα μιλήσουν ποτέ. Μονάχα θα κοιταχτούν, θα συναντηθούν τα βλέμματά τους. Μία καταβύθιση στον εσωτερικό κόσμο του πρωταγωνιστή που από ένα σημείο και μετά βρίσκεται σε απόλυτη σύγχυση με το συναίσθημα να επικρατεί της λογικής.
Από εκεί και πέρα δύο τρία γενικά σχόλια. Για την ανδρική ερμηνεία του Παύλου Ιορδανόπουλου στο “Νόημα του Αυγούστου”, για τη γυναικεία ερμηνεία της Μαντώ Γιαννικού “Στα Βήματά της” και τέλος στα πλάνα και τη φωτογραφία του Γ.Σίμου (Pashka) που βραβεύτηκε πριν δύο χρόνια στο ίδιο Φεστιβάλ για τη φωτογραφία του τότε στη “Νάρκη”. Αυτό ήταν. Ραντεβού σε περίπου έναν μήνα από τη Θεσσαλονίκη και το 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της πόλης.