Έχοντας διανύσει πέντε χρόνια καταστροφικά για τον Κόσμο της Εργασίας σήμερα, επετειακά λίγες μέρες μετά το διάγγελμα Παπανδρέου από το Καστελόριζο και λίγες μέρες πριν από τη μεγαλύτερη κινητοποίηση των συνδικάτων από το 2010, μπορείς να πεις ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο που καλό και χρήσιμο θα ήταν θα γίνει ένας απολογισμός για το τι έκανε, σε αυτά τα πέντε χρόνια, και για το τι δεν έκανε το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Τ’ ότι απέτυχε να προστατεύσει στοιχειωδώς τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις του Κόσμου της Εργασίας είναι κάτι που δεν σηκώνει μεγάλη συζήτηση, ούτε και ιδιαίτερες αναλύσεις.
Νομίζω πως σήμερα χρήσιμο θα ήταν να δούμε τις αιτίες αυτής της αποτυχίας, όχι τόσο για να καταλογιστούν ευθύνες και να δικαιωθούν αυτοί και αυτές που «πάντα τα έλεγαν» όσο για να ανοίξουμε τα πρώτα μέτρα του δρόμου που ενδέχεται να μας οδηγήσει σε κάποιες επιτυχίες. Η παρουσία στη διακυβέρνηση της χώρας ενός κόμματος της Αριστεράς μπορεί να συμβάλει στην αποκατάσταση ενός μέρους της θεσμικής εκτροπής της προστασίας των δικαιωμάτων του Κόσμου της Εργασίας, αλλά έως εκεί και από εκεί και πέρα τίποτα δεν είναι αυτονόητο και δεδομένο χωρίς την αποφασιστική παρέμβαση στα πράγματα του… άμεσα ενδιαφερόμενου, των προλετάριων και των πρεκάριων, των ανέργων και αυτών που τώρα ετοιμάζονται να δοκιμάσουν την τύχη τους σε αυτή τη ζούγκλα που εύστοχα έχει ονομαστεί «αγορά εργασίας».
Πως ήταν τα πράγματα πριν από πέντε χρόνια… Δεν υπήρχε σωστή εκτίμηση για την ένταση και το εύρος της επίθεσης; Δεν υπήρχε καμία προετοιμασία; Υπήρχαν οργανωτικά κενά; Υπήρξε κάποια, επιτυχημένη, παραπλάνηση; Παρέλυσαν οι… γραφειοκράτες; Επικράτησε η ηττοπάθεια; Στον ένα ή τον άλλο βαθμό ισχύουν όλα και αυτό αφορά και τις ηγεσίες και το τελευταίο οικονομικά τακτοποιημένο μέλος των εργατικών συνδικάτων. Προφανώς οι ευθύνες των ηγεσιών είναι μεγάλες – αξίζει κάποιος να διαβάσει τα κείμενα του 34ου συνεδρίου της ΓΣΕΕ που πραγματοποιήθηκε το Μάρτιο του 2010, ένα μήνα πριν το διάγγελμα του Καστελόριζου, που είναι ο ορισμός του «εκτός χρόνου και τόπου» – αλλά αυτό δεν απαλλάσσει τη βάση από τις δικές της ευθύνες και πολύ περισσότερο, σε καμία περίπτωση, δεν την «αγιοποιεί».
Αν συμφωνήσουμε ότι βρισκόμαστε πάνω σε χέρσα γη, αν συμφωνήσουμε ότι ο συνδικαλισμός έτσι όπως τον γνωρίσαμε έχει αποτύχει, τότε η μόνη λογική επιλογή είναι να μετακινηθούμε σε άλλο σημείο και σε αυτή τη μετακίνηση δεν βοηθάει η άποψη πως «αυτά είναι τα συνδικάτα, αλλά είναι το μόνο που έχουμε». Το να ζητήσουμε από τη βάση, ουσιαστικά από τους εαυτούς μας, ένα βήμα μεγαλύτερο από τη φθορά δεν είναι ένα σχήμα ποιητικού λόγου, είναι αυτό που πρέπει να γίνει και η αύξηση της έντασης του κοινωνικού ανταγωνισμού, εκεί που πραγματικά συμβαίνει, είναι μία απάντηση. Καλή Εργατική Πρωτομαγιά και… κολεκτίβες στη δουλειά.