Συνέντευξη στην Άννα Μαρία Αρβανίτιδου
Η παράσταση ‘’Ο ΛΗΣΤΗΣ’’ πιο επίκαιρη από ποτέ μας παρακίνησε το ενδιαφέρον να ανοίξουμε μια πολύ ανθρώπινη κουβέντα, με ανθρωπιστικό, καλλιτεχνικό και πολιτικό περιεχόμενο με τον πρωταγωνιστή Πασχάλη Τσαρούχα. Ένας άνθρωπος που αγωνίζεται για τα για τα δικαιώματα των συναδέλφων του, για τον συνάνθρωπο, για την αξιοπρέπεια του ‘’ΟΧΙ’’, μας χάρισε έναν πολύ ενδιαφέροντα διάλογο σε μία δύσκολη κοινωνικά συγκυρία.
-Ας ξεκινήσουμε με τα καλλιτεχνικά σας νέα. Παίζετε στην παράσταση ‘’ Ο Ληστής’’. Σύγχρονος ληστής με φουστανέλα ; Είναι συνδυασμός της Ιστορίας των ληστών της Επανάστασης από μια σύγχρονη σκοπιά;
Ο ΛΗΣΤΗΣ, ιστορικά, αφορά στην περίοδο μεταξύ αρχών 18ου και 19ου αιώνα. Είναι μια παράσταση που παρουσιάζει μια άλλη αλήθεια. Την αλήθεια κάποιων ανθρώπων οι οποίοι κατά τη δική τους λογική δεν μπορούσαν να χωρέσουν σε ένα σύστημα, μια πολιτεία η οποία τελούσε υπό την υψηλή εποπτεία προστάτιδων δυνάμεων. Άνθρωποι με πολυσχιδείς προσωπικότητες, αμφιλεγόμενες, που θέλησαν να αντισταθούν στο τότε κατεστημένο και να διεκδικήσουν το δίκαιό τους αυτοδικόντας. Σαφώς, η παράσταση αυτή δεν παίρνει κάποια συγκεκριμένη θέση αλλά προσπαθεί με τον τρόπο της να φωτίσει και μια άλλη πλευρά της πραγματικότητας.
– Από το Δημοψήφισμα σάς βλέπουμε να έχετε πιο ενεργό ρόλο στα κοινωνικά και πολιτικά τεκταινόμενα της χώρας. Σας κινητοποίησε κάτι το ενδιαφέρον ή από πάντα ήσαστε ανήσυχο πνεύμα.
Πάντα είχα λόγο για τα πράγματα. Ακόμη και στα «καλά» χρόνια εξέφραζα τις απόψεις μου, διεκδικούσα πράγματα για τους συναδέλφους μου. Ίσως εσείς δείξατε μια ιδιαίτερη ευαισθησία όσο αφορά στον δικό μου λόγο το τελευταίο διάστημα. Ειδικά μετά τις εκλογές του Γενάρη του ’15 υπήρξε μια σειρά ανθρώπων, η οποία άρχισε να πιστεύει πως τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν και πως αξίζει να δίνει σημασία κανείς στις δράσεις. – Τελικά, το μεγάλο ‘’ΟΧΙ’’ που υποστήριξε η πλειοψηφία του λαού, έγινε ένα μεγάλο ‘’ΝΑΙ’’. Πώς σας φάνηκε αυτό; Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο και ανοιχτό θέμα. Η ποιοτική σύνθεση του ΟΧΙ εννοώ. Ο λαός εκφράστηκε μέσω του δημοψηφίσματος .Δε θέλαμε να γίνει η χώρα μας ένα οικόπεδο όμως. Δεν ήμασταν έτοιμοι σαν κοινωνία να βγούμε στο βουνό. Οι χειρισμοί του χρέους είναι ένα πολύ δύσκολο κομμάτι μιας και ο μηχανισμός είναι δαιδαλώδης. Ο πρωθυπουργός έπρεπε να χειριστεί κάποια δεδομένα και με βάση αυτά να προχωρήσει. Κάποια στιγμή πρέπει να γίνει ανοιχτά μία κουβέντα του τι σήμαινε το «ναι» και το « όχι». Θύμωσα, πικράθηκα με την εξέλιξη, αλλά δεν έκλεισα τα μάτια. Ίσως να ήμασταν ανέτοιμοι γι’ αυτό που κάναμε τελικά. Η ποιότητα της κοινωνίας μας είναι γνωστή. Πολλές φορές ενεργούμε όπως οι ερωτευμένοι. Προβάλουμε τις ανάγκες του εαυτού μας μας στον άλλο, χωρίς να εξετάσουμε αν ο άλλος έχει αυτές τις προδιαγραφές ή αν η γενικότερη συνθήκη βοηθάει. Ο κόσμος απογοητεύτηκε γιατί πίστεψε χωρίς να κρίνει ουσιαστικά. Όταν σε απασχολούν βασικά ζητήματα, όπως αυτό της επιβίωσης, το βάζεις ως προτεραιότητα. Πιστεύω πάρα πολύ σε μια κοινωνία πολιτών και στη συνεννόηση μεταξύ μας. Μέσα από την αλληλεγγύη και τη συνεργασία μπορεί να αναβαθμιστεί και το αξιακό μας σύστημα, γενικότερα σαν κοινωνία. Αν υπάρχει κάτι το οποίο με βγάζει από τα ρούχα μου με την σημερινή κυβέρνηση, αυτό είναι η κάθε είδους καταστολή. Η τύπου «ό, τι να ‘ναι» διακυβέρνηση. Η ανοχή – εκτροφή του φασισμού. Δεν πρέπει να αδιαφορούμε σε όλα αυτά. Αυτό που πληρώνουμε όλα αυτά τα χρόνια, είναι η χρόνια αδιαφορία μας. Σήμερα δείχνει να έχουμε μια σκιώδη κυβέρνηση και κυβερνά το παρακράτος. Αν δε θέλει να αλλάξει το κράτος, οφείλουμε να το αλλάξουμε εμείς. Ο θείος μου ο Χρόνης Μίσσιος είχε πει μια πολύ σοφή κουβέντα « Όταν συνειδητοποίησα ότι δεν μπορώ να αλλάξω το σύστημα, προσπάθησα τουλάχιστον να μην αλλάξει εκείνο εμένα.» Πρέπει να αναθεωρούμε κάθε μέρα γιατί μόνο τότε έρχεται η εξέλιξη. Καθένας κάνει τις επιλογές του. Ήμουν και είμαι ενάντια σε ένα σύστημα βολέματος. Είναι θέμα συνείδησης και όχι ηρωισμού το να κάνεις επιλογές και να είσαι απέναντι σε κάποια ζητήματα.
-Στην εποχή της κρίσης, το θέατρο έχει πεθάνει στην Ελλάδα ή μπορούμε ακόμα να ελπίζουμε;
Το θέατρο δεν πεθαίνει ποτέ. Είναι το μαξιλάρι του λαού που έρχεται και ‘’ακουμπά’’ τον πόνο του. Οι καλές δουλειές, όπως αυτή που έχουμε τώρα, πάντα θα πηγαίνουν καλά. Βέβαια, οι καλές δουλειές θα έχουν και πολλές δυσκολίες αλλά το θέατρο πάντα προσφέρει και σώζει.
-Πολλοί νέοι αναγκάζονται να μεταναστεύσουν σε χώρες του εξωτερικού για μια καλύτερη τύχη. Θεωρείτε πως είναι δειλία;
Καθένας μπορεί να πάει όπου θέλει. Δεν είμαι εγώ που θα το κρίνω αυτό. Έχει την ελευθερία στην επιλογή να πάει όπου επιθυμεί. Κατακριτέο είναι το να επιστρέψει κανείς ως εθνοσωτήρας όταν όλα θα έχουν στρώσει, ενώ εκείνος έκανε αντίσταση από τα μπιστρό του Παρισιού και άλλων πρωτευουσών (Καραμανλής, στην μεταπολίτευση, ΠΑΣΟΚ το ’81). Αν το παιδί μου εξέφραζε την επιθυμία να φύγει, το ίδιο ακριβώς θα του έλεγα.
-Μας αρέσει πολύ που η στάση σας είναι στο πλευρό των προσφύγων και παρακινείτε κι άλλους να σας ακολουθήσουν, καλλιτέχνες και μη. Ως άνθρωπος των τεχνών, ποια στάση νομίζετε πως πρέπει να κρατούν οι καλλιτέχνες στο ζήτημα.
Έκανα ό, τι μπορούσα κι αν υπάρχει και κάτι ακόμα που μπορώ να το κάνω θα το κάνω. Πλέον, όμως, λόγω έλλειψης χρόνου δεν μπορώ να κατέβω στον Πειραιά. Ωστόσο η αλληλεγγύη δε σταματά εκεί. Παρακινώ τον κόσμο να βοηθήσει γιατί κι αυτό είναι ένα κομμάτι της ιδεολογίας μου και πιστεύω ότι είναι αρκετά βοηθητικό.
-Παρακολουθείτε ελληνικό ποδόσφαιρο;
Όχι. Πλέον το ποδόσφαιρό έχει καταντήσει προφανώς βρώμικο και διαβρωμένο. Δεν έχω λόγο να αθροίζομαι σε κάτι τέτοιο. Αν υπήρχε το υγιές κομμάτι του αθλητισμού, που ίσως να υπήρχε κάποτε θα το στήριζα. Το μπάσκετ είναι σε μια καλύτερη μοίρα μπορώ να πω.
-Αντί επιλόγου θα θέλαμε να μοιραστείτε μαζί μας τα σχέδια σας για το καλοκαίρι.
Έχουμε κάποιες κλεισμένες παραστάσεις του ΛΗΣΤΗ, τρέχουμε το πρότζεκτ ΜΕ ΜΙΑ ΑΝΑΠΝΟΗ (τραγουδώ με τη συνοδεία ενός πιάνου) και παράλληλα δουλεύουμε και τον καινούριο μας δίσκο που θα βγει το Σεπτέμβρη. Είναι μουσικές progressive rock, rock, παραδοσιακές… λίγο και σαν μοντέρνο κλασσικό… και θα έχει διάρκεια περίπου μίας ώρας. Μουσική και στίχοι είναι δικοί μου (ένα κομμάτι μόνο είναι μελοποιημένο από τον Μιχάλη Παπαδάκη και σε ένα ακόμα μοιράζομαι τους στίχους με την Ντέπη Χατζηκαμπάνη). Την ενορχήστρωση έχει αναλάβει ο Λευτέρης Πουλιού και αυτή τη στιγμή είμαστε στο στάδιο της ηχογράφησης. Το έργο θεματολογικά κινείται από τις εκλογές (Γενάρης 2015) μέχρι και το προσφυγικό. Στα live, παράλληλα, θα προβάλλεται στον χώρο ένα βίντεο (κι αυτό το φτιάχνουμε τώρα) με εικόνες της πραγματικής ζωής …πράγματα που συνέβησαν τον τελευταίο καιρό, αλλά χωρίς να έχει ντοκυμαντερίστικη ματιά. Με δυο λόγια, αυτό που περιγράφω είναι μια δουλειά φτιαγμένη με πολλή χαρά και φιλότιμο πολύ και με περιορισμένα μέσα. Αυτή όμως η δυσκολία στα μέσα, να είστε σίγουρη, δεν θα φανεί στο αποτέλεσμά μας.
Πασχάλη Τσαρούχα σε ευχαριστούμε για την όμορφη κουβέντα μας.