Ο Σαλβαδόρ Σιμό αποφάσισε να μας ταξιδέψει στον λαβύρινθο του κόσμου του Λουίς Μπονιουέλ με βάση του το ομότιτλο graphic novel του Φερμίν Σολίς. Μία διαδρομή γνωριμίας με τον άνθρωπο και τον σκηνοθέτη πριν πέσει το “μαύρο” και χρειαστεί να μεταναστεύσει στην Αμερική. Τι μας διδάσκει αυτή η ιστορία; Μετά από μία περίοδο βαθιάς κρίσης στην ανθρωπότητα έρχονται ως σωτήρες αυτοί που σκορπούν τον θάνατο και το μίσος στο βωμό μίας δήθεν Άριας φυλής. Ένα animation για ενήλικες, άκρως επίκαιρο, που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Μάλιστα πριν λίγες ημέρες κέρδισε το Βραβείο από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, ως η καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων της χρονιάς.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Το έργο αποτελεί μίας πρώτης τάξης ευκαιρία να ανατρέξουμε στο έργο του Ισπανού δημιουργού. Γόνος εύπορης οικογένειας ανατράφηκε αυστηρά κι αυτό τον κυνηγούσε πάντα στη ζωή του. Οι επαφές του με τον ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί και τον ποιητή Φεδερίκο Λόρκα Γκαρσία τον οδήγησαν στο Παρίσι. Σκηνοθετικό ντεμπούτο με τον “Ανδαλουσιάνικο σκύλο” και συνέχεια με τη “Χρυσή Εποχή”. Δε δίστασε να τα βάλει με το κράτος και την εκκλησία κι ως αντίποινα βίωσε τον οικονομικό στραγγαλισμό. Βρέθηκε σε αδιέξοδο, όμως για καλή του τύχη ο φίλος του Ραμόν Ασίν αποτέλεσε αρωγό για το μεγάλο εγχείρημα του ντοκιμαντέρ, “Γη χωρίς ψωμί”. Επιστροφή στην πατρίδα και στην απομακρυσμένη περιοχή της Εξτρεμαδούρα.
Αρχές δεκαετίας του 30΄. Ο συντηρητικός κόσμος έχει βγει από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και προσπαθεί να ορθοποδήσει σωματικά, αλλά και ψυχολογικά. Δυσκολεύεται να δεχτεί το προοδευτικό σινεμά. Ο Μπονιουέλ μένει πιστός στις αρχές του. Σουρεαλισμός και υπερρεαλισμός τον χαρακτηρίζουν. Αυτή είναι η ταυτότητά του ως δημιουργός. Έτσι θα αγωνιστεί με αυτές τις αξίες κι ιδανικά. Ένα παράτολμο εγχείρημα που πρέπει να φέρει εις πέρας. Να ενεργοποιήσει την κυβέρνηση και τις τοπικές αρχές να δουν κι αυτούς τους ανθρώπους στην επαρχία. Συγκινητική πρωτοβουλία. Εκεί που λες δε θα τα καταφέρει και θα λυγίσει, έχει την τελευταία λέξη, σαν το πιο σπάνιο όπλο στη φαρέτρα του.
Μία σκιαγράφηση του καλλιτέχνη με τις ιδιομορφίες του και παράλληλα μία ακτινογραφία του ατόμου με τα πλεονεκτήματά και τα μειονεκτήματά του. Μαεστρικά σχεδιασμένο πορτραίτο. Η τρέλα του δημιουργού που είναι ικανή να εκτροχιάσει όποιον δεν έχει καταφέρει να διεισδύσει στον κόσμο του. Ακροβατεί ανάμεσα στο όνειρο, τη φιλοδοξία, τις παραισθήσεις, τους εφιάλτες του και φυσικά την αδυσώπητη πραγματικότητα. “Δεν αλλάζεις τον κόσμο με πνευματικό αυνανισμό”. Πρέπει να βγεις στην πρώτη γραμμή, να παλέψεις, να αφυπνίσεις συνειδήσεις, να διεκδικήσεις ό,τι θεωρείς πως σου ανήκει.
Δένουν τόσο όμορφα οι νότες του Αρθούρο Καρδελούς, το αριστοτεχνικό μοντάζ, η εναλλαγή των εικόνων που σε ταξιδεύουν στην εποχή και σε έναν άλλον κόσμο φανταστικό. Κι εκεί που πας να χαθείς, έρχονται οι κυνικές σκηνές του ντοκιμαντέρ και σε επαναφέρουν. Με έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα είναι σαν μαθαίνουμε τι συνέβη στα παρασκήνια εκείνων των γυρισμάτων. Σαν να γυρίζουμε τις σελίδες ενός ημερολογίου. Αυτή είναι η δύναμη της Τέχνης. Παρά τις διαφορετικές απόψεις κι εκτιμήσεις. Ο Πολιτισμός είναι ικανός να αλλάξει τον κόσμο και σήμερα είναι χρέος του να (υπεν)θυμίζει, μήπως κι αποφύγουμε τα χειρότερα.
Υποψήφιο για 4 Βραβεία Goya (κινουμένων σχεδίων, σκηνοθεσίας, διασκευασμένου σεναρίου, μουσικής) ήρθε στη Θεσσαλονίκη μετά τις “Νύχτες Πρεμιέρας” και γέμισε την αίθουσα Παύλος Ζάννας. Γιατί ο κορυφαίος σκηνοθέτης επέλεξε εκείνη την περιοχή; Πόσο ανάγκη είχαν μία ζεστή αγκαλιά; “O θάνατος κρύβεται σε κάθε γωνιά και δε θα βγει αν δεν τον αναγκάσουμε”. Μία δραματική αλληγορία που αγγίζει το σήμερα. Ένα έργο ζωής, μία ουτοπία που ήρθε να διαλύσει με τον χειρότερο τρόπο η δικτατορία του Φράνκο.