Όχι, δεν ξαφνιάστηκα με τη δήλωση του κυρίου Μουζάλα για τους νεκρούς στη Μόρια. Ούτε καν οργίστηκα ιδιαίτερα εξαιτίας της, οργή δε γεννιέται ποτέ με αφορμή μια δήλωση ενός ανθρώπου όταν αυτή εντάσσεται πλήρως στην ήδη πολλαπλά εκφρασμένη άποψή του για την κανονικότητα στην κοινωνία.
Η κανονικότητα των στρατοπέδων και των κρατητηρίων για τους πρόσφυγες συνολικά είναι αυτή που γεννά και τρέφει την οργή, η πρόσφατη δήλωση του δημιουργού, υπερασπιστή και διαχειριστή αυτής της κανονικότητας απλώς υπογράμμισε για άλλη μια φορά ότι γνωρίζει πολύ καλά τι ακριβώς συμβαίνει εκεί και αποδέχεται ως αυτονόητη τη συγκεκριμένη κατάσταση. Είχε πλήρη συνείδηση αυτών που έλεγε ο «αρμόδιος» -δηλαδή «υπεύθυνος»- υπουργός και αντικειμενικά ήταν εντελώς σωστό το σχόλιό του: «Ήταν τυχαίο γεγονός οι δύο νεκροί στη Μόρια, θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε». Πράγματι οι φωτιές στα στρατόπεδα αποτελούν ήδη εδώ και καιρό κανονικότητα, οι τραυματίες επίσης, ήταν απλώς θέμα χρόνου πότε θα έρχονταν οι πρώτοι νεκροί και τυχαίο γεγονός το που θα συνέβαινε για πρώτη φορά το κακό.
Θα ακολουθήσουν κι άλλοι νεκροί και τραυματίες, «τυχαίο γεγονός» θα θεωρηθεί και πάλι ο τόπος του συμβάντος, το φύλο, η ηλικία και η εθνικότητα των θυμάτων. Στην κανονικότητα που επιβλήθηκε στους/στις πρόσφυγες ανήκει η φωτιά – και ο θάνατος από φωτιά. Όλα αυτά τα γνωρίζει καλά ο κύριος Μουζάλας και γι’ αυτό ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα οι δηλώσεις του, οι οποίες δεν επιτρέπεται να κατανοηθούν απλώς ως σχολιασμός ενός τραγικού συμβάντος στη Μόρια αλλά κυρίως ως ασφαλής προφητεία πολλών άλλων παρόμοιων τραγικών συμβάντων που πρόκειται να έρθουν, εάν γίνει αποδεκτή η κανονικότητα των στρατοπέδων του.
Θα έρθουν, λοιπόν, και άλλες παρόμοιες «τυχαίες» ανθρωποθυσίες αλλά όχι «οπουδήποτε». Θα έρθουν μόνον «οπουδήποτε η παραπάνω κανονικότητα επικρατεί και θεωρείται από τους κυβερνώντες αυτονόητη». Αυτό και μόνον αυτό εννοούσε με τη δήλωσή του ο κύριος υπουργός, ο οποίος, έχοντας συνείδηση των πολλών κανονικοτήτων που υπάρχουν στην κοινωνία, αναφερόταν σε μία μόνο από αυτές, εκείνη των προσφύγων και των φτωχών αυτής της χώρας. Αναφερόταν, δηλαδή, στην κανονικότητα που επέβαλε ο ίδιος ως υπουργός, αυτή την οποία γνωρίζει από τις επιθεωρήσεις του στα στρατόπεδα και πάντα δικαιολογεί (χωρίς να διστάζει ενίοτε ακόμη και να την εξυμνεί). Σε καμιά περίπτωση δεν αναφερόταν στην κανονικότητα της ευρύτερης κοινωνίας και, βεβαίως, ούτε κατά διάνοια δεν αναφερόταν σ’ εκείνη του δικού του προσωπικού περιβάλλοντος ή των προνομιούχων γυναικών και βρεφών που φροντίζει ως γιατρός στην ιδιωτική του κλινική. Εκεί άλλα ισχύουν.
Εκεί, (σύμφωνα με την ιστοσελίδα του ιδιωτικού ιατρείου του κ. Μουζάλα, απ’ όπου προέρχονται και όλες οι παραθέσεις στη συνέχεια) «φιλοσοφία του Γιάννη Μουζάλα είναι η πρόληψη, καθώς η πρόληψη μπορεί να θωρακίσει την υγεία μας. Η σωστή πρόληψη μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την συνεχή ενημέρωση».
Εκεί, οι έγκυες γυναίκες ενημερώνονται πως «η διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πρέπει να γεμίζει την έγκυο χαρά και ικανοποίηση -όχι άγχος ή στέρηση» και ότι «αν εξασφαλίσουμε ότι η έγκυος θα καταναλώνει ποικιλία τροφών από όλες τις βασικές ομάδες τροφίμων, τότε μπορούμε με σχετική βεβαιότητα να “κοιμόμαστε ήσυχοι”.
Εκεί, «με τα κατάλληλα συμπληρώματα που θα συστήσει ο γυναικολόγος, θα εξασφαλίσει ότι θα καλύψει και τις επιμέρους αυξημένες ανάγκες σε συγκεκριμένες βιταμίνες και μέταλλα».
Εκεί, ακόμη και «η έννοια της πείνας προσεγγίζεται από ψυχολογικής πλευράς» ως «λαχτάρα για συγκεκριμένες τροφές στη διάρκεια της εγκυμοσύνης» και όχι ως αποτέλεσμα έλλειψης τροφίμων.
Εκεί, η θηλάζουσα μητέρα ενημερώνεται για την ανάγκη «ισορροπημένης διατροφής, που να περιλαμβάνει ποικιλία τροφίμων από όλες τις ομάδες», όπως επίσης για τις αυξημένες ανάγκες σε υγρά που καλύπτονται με «100% φρέσκους χυμούς, γάλα, τσάι, καφέ, αναψυκτικά, σούπες, φρούτα και λαχανικά, γιαούρτι».
Εκεί, η λεχώνα πληροφορείται ότι απαιτείται «μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά», ενώ πρέπει «να αποφεύγονται ή να περιορίζονται στο θηλασμό «τα μεγάλα ψάρια ανοιχτών θαλασσών όπως ο ξιφίας» και «ας προτιμούνται μικρότερα ψάρια από θάλασσες της Μεσογείου».
Εκεί, οι έγκυες πληροφορούνται επίσης ότι «το σεξ στην εγκυμοσύνη είναι απαραίτητο για την ψυχολογική και οργανική υγεία του ατόμου, είναι σημαντικό για την καλή ζωή και διατήρηση του ζευγαριού, και αποτελεί μέσο απόλαυσης, χαράς, κοντινότητας, αποφόρτισης».
Κοιτάζω τις φωτογραφίες και τα κείμενα του ιατρού της καλής κοινωνίας και αναγνωρίζω έναν κόσμο, που δεν τον αφορά -ευτυχώς!- η φράση «θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε» του υπουργού (κατά) των προσφύγων. Χαίρομαι να βλέπω τα ευτυχισμένα πρόσωπα των γυναικών που κυοφορούν ζωή, χαίρομαι το φωτεινό, γεμάτο χρώματα περιβάλλον τους, χαίρομαι τα μωράκια τους -είναι το μέλλον του κόσμου.
Τα χαίρομαι ειλικρινά όλα αυτά, κι ίσως γι’ αυτό νοιώθω να με πνίγει η αίσθηση της μέχρι τώρα αδυναμίας μας να αλλάξουμε την κανονικότητα που επιβλήθηκε στις κυοφορούσες γυναίκες και στις νεαρές μητέρες με τα βρέφη μέσα στα στρατόπεδα των προσφύγων. Εκεί, όπου ο αγώνας για επιβίωση προϋποθέτει την πρόχειρη φωτιά, αφού μόνον αυτή δίνει τη δυνατότητα κάποιου ζεστού φαγητού και κάποια προστασία από την παγωνιά. Γιατί μέχρι σήμερα στα στρατόπεδα απαράδεκτη πολυτέλεια θεωρείται η θέρμανση και πουθενά η διατροφή δεν ανταποκρίνεται, έστω στοιχειωδώς, στις ανάγκες των ανθρώπων. Και η τρυφερότητα και ο έρωτας παραμένουν μακρινό όνειρο για τα χωρισμένα ζευγάρια, αφού μακρόχρονη και αδιαφανής παραμένει η διαδικασία επανένωσης των οικογενειών.
Αν κάτι με ανησυχεί στις δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων για τους πρόσφυγες δεν είναι αυτό που από πολλούς χαρακτηρίστηκε υποκρισία ή κυνισμός – Είναι το γεγονός ότι το φαινόμενο Dr. Jekyll and Mr. Hyde επιβάλλεται σιγά-σιγά ως κοινωνικά αποδεκτή κανονικότητα. Μια σύγχρονη βαρβαρότητα θα είναι το αποτέλεσμα εάν εδραιωθεί, γι’ αυτό η αλληλέγγυα συμπεριφορά απέναντι στους πρόσφυγες δεν είναι μόνο για δικό τους καλό -είναι απαραίτητη κυρίως για την υπεράσπιση του κοινού μας δικαιώματος να ζούμε σε μια πολιτισμένη κοινωνία ανθρωπιάς και αξιοπρέπειας.