Την ανάγκη διαρκούς επαγρύπνησης αλλά και μιας νέας κοινωνικής απάντησης στην πρόσφατη κινητικότητα της «Μεταλλεία Θράκης ΑΕ», θυγατρικής της Eldorado Gold, στην περιοχή εξέφρασαν μέλη της «Διανομαρχιακής Επιτροπής Έβρου-Ροδόπης κατά της εξόρυξης χρυσού» σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε το πρωί της Τρίτης στην Αίθουσα Επιμελητηρίου Έβρου, παρουσία του πρώην δημάρχου Αλεξανδρούπολης Βαγγέλη Λαμπάκη.
Το τελευταίο διάστημα, η «Μεταλλεία Θράκης ΑΕ», που αποτελεί μετονομασία της «Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ», έχει προβεί σε δωρεές στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης και στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο της Κομοτηνής, με το τελευταίο, ωστόσο, να την απορρίπτει. Ακολούθησαν και άλλες δωρεές σε διοργάνωση του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης, σε ΕΠΑΛ του Δήμου Αμπελοκήπων- Μενεμένης, ενός γερανοφόρου οχήματος οδικής βοήθειας στην Διεύθυνση Αστυνομίας Αλεξανδρούπολης και ενός μεταχειρισμένου λεωφορείου στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Η εταιρεία έχει επιπλέον υπογράψει Σύμβαση Έργου με τον ΕΛΚΕ ΔΠΘ, ύψους 33.000 ευρώ, με τίτλο έργου «Αποτίμηση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή των περιφερειακών ενοτήτων Έβρου και Ροδόπης».
Όπως υπενθύμισε και ο πρώην δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Β. Λαμπάκης, ο αγώνας ενάντια στις εξορύξεις χρυσού διαρκεί ήδη 26 χρόνια. Στο διάστημα αυτό, η κεντρική κυβέρνηση όφειλε, σύμφωνα με τον ίδιο, να έχει αφουγκραστεί τον αγώνα που ξεκίνησε από το 1999 εναντίον των μεταλλείων δηλώνοντας ότι η τοπική κοινωνία έχει επανειλημμένα καταστήσει σαφές πως αυτά δεν θα γίνουν ανεκτά. Αντ’ αυτού, όπως είπε, οι χρηματικές επενδύσεις έχουν τριπλασιαστεί και ανέλθει στο ποσό των 430εκ. και οι αρχικά προσφερόμενες 70-80 θέσεις εργασίας έφτασαν πλέον τις 700. Παρατήρησε, ακόμη, πως υπάρχει μία αυξητική δυναμική τα τελευταία χρόνια που επιτρέπει στους «χρυσοθήρες» να ελπίζουν ότι τα χρυσωρυχεία θα λειτουργήσουν εντός του 2026, παρότι η αρχική αδειοδότηση είχε μπει στο χρονοντούλαπο από την κυβέρνηση Σαμαρά χάρη στις πιέσεις της τοπικής κοινωνίας.
Το επόμενο διάστημα αναγκαίο είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, να διοργανωθούν δράσεις που θα επαναφέρουν στο προσκήνιο το ζήτημα τον μεταλλείων και θα ενημερώσουν σχετικά με τις επιπτώσεις των εξορύξεων, όπως η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα που θα επηρεάσει όλους σχεδόν τους τομείς (αλιεία, γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία, βιομηχανία, όπως η Εβροφάρμα). Ο κ. Λαμπάκης αναφέρθηκε, επίσης, στην μονάδα LNG στην Μάκρη, η οποία εν τέλει προσέφερε μόνο 74 θέσεις εργασίας επισημαίνοντας πως οι θέσεις από τα χρυσωρυχεία αναμένεται να είναι ακόμη λιγότερες. Το όφελος με άλλα λόγια, ακόμη και στον εργασιακό τομέα, θα ήταν μηδαμινό.
Οι περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις της μεταλλουργίας χρυσού παραμένουν τρομακτικές. Ο Γιώργος Δεμερίδης, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Έβρου, αναφέρθηκε σε περιβαλλοντικές μελέτες της εταιρείας που συμπεριλαμβάνουν τη χρήση κυανίου για την εξόρυξη, μία μέθοδο που οδηγεί στη ρύπανση της γης και εισέρχεται στον τροφικό μας κύκλο. Αναφέρθηκε, επιπλέον, στις όξινες απορροές που συνεπάγεται η εξόρυξη και η μόλυνση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων καθώς και στους κινδύνους που προκύπτουν απ’ τα απόβλητα. Έφερε ως παραδείγματα αντίστοιχες διαρροές στην Doñana και τον δήμο Belmonte της Ισπανίας καθώς και στην Baia Mare της Ρουμανίας. Σύμφωνα με τη μελέτη της εταιρείας, στην περιοχή των ορυχείων θα κατασκευαστεί λίμνη τελμάτων με εμβαδόν 700 στρεμμάτων και χωμάτινο φράγμα ύψους 50μ. και μήκους 350μ. Όπως ανέφερε, τα διεθνή στατιστικά στοιχεία δείχνουν πως κάθε χρόνο συμβαίνει ένα ατύχημα φράγματος, γεγονός που καθιστά απόλυτα πραγματική μία διαρροή των αποβλήτων αυτών, η οποία θα είχε καταστροφικές συνέπειες τόσο για τον τοπικό πληθυσμό και τις γεωργικές, κτηνοτροφικές και αλιευτικές δραστηριότητες όσο και για τον αρχαιολογικό χώρο εντός των ορυχείων και το φυτογεωμετρικό παράδοξο της Μαύρης Πεύκης.
Έπειτα, ο Στέλιος Σκιάς, πρώην καθηγητής στην Πολυτεχνική Σχολή του ΔΠΘ, αναφέρθηκε στο κόστος που έχουν τέτοιες εξορύξεις που είναι εκθετικά μεγαλύτερο του οφέλους. Το όφελος, όπως είπε, είναι μηδαμινό και σπάνια επιστρέφει στους πολίτες και την κοινωνία αλλά μόνο στους κερδοσκόπους. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι μόνο το 7% της παγκόσμιας παραγωγής χρυσού χρησιμοποιείται στη βιομηχανία ή στην έρευνα ενώ το υπόλοιπο αποτελεί καθαρό κέρδος των χρυσοθήρων. Όσον αφορά τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων των εταιρειών τόνισε ότι είναι ανεπαρκείς και καλύπτουν μέρος της αλήθειας. Επιπλέον, η σεισμογενής δραστηριότητα της χώρας όσο και η κλιματική κρίση εντείνουν τον κίνδυνο ενός ατυχήματος.
Το χρονικό του αγώνα της περιοχής ενάντια στους χρυσοθήρες μετέφερε από την πλευρά του ο Ανέστης Στρατιάδης, μέλος της Διανομαρχιακή Επιτροπής Έβρου- Ροδόπης. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η Μεταλλεία Θράκης, θυγατρική της Eldorado Gold που δραστηριοποιείται στην Χαλκιδική, προχωράει σε δωρεές που έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα, με την ανταπόδοση που προσδοκεί η «Μεταλλεία Θράκης» να είναι η έγκριση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων της στο κοντινό μέλλον. Ο ίδιος ανέφερε ότι η εταιρεία πραγματοποιεί συνεργασίες έργου με μεμονωμένους καθηγητές στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ). Η Διανομαρχιακή Έβρου- Ροδόπης, είπε ο κ. Στρατιάδης, έχει στείλει επιστολή στη Σύγκλητο και έχει υπάρξει δέσμευση εκ μέρους του πρύτανη να συναντηθεί αντιπροσωπεία του Πανεπιστημίου με την Διανομαρχιακή Επιτροπή και μετά να ξανασυζητηθεί το θέμα στην Σύγκλητο. Αποτελεί ακόμη καίριο αίτημα η αλλαγή του μεταλλευτικού κώδικα, ώστε να ωφελεί τους πολίτες και όχι να διευκολύνει τις εταιρείες, θέτοντας λιγότερα εμπόδια στις δραστηριότητες τους. Τέλος, αναφέρθηκε στην αγωγή SLAPP υψηλόβαθμου στελέχους της Ελληνικός Χρυσός του Alterthess, την πρόσφατη απόρριψη της έφεσης και το γεγονός πως τα SLAPP αποτελούν πλέον μια γενικευμένη μέθοδο φίμωσης των μέσων και των πολιτών που ασχολούνται με ζητήματα, όπως οι εξορύξεις χρυσού.
