Aνάμεσα σε δεκάδες ντοκιμαντέρ, έκανα μία στάση για τη “Νέα Τάξη” του Μισέλ Φράνκο, που από την Πέμπτη τη συναντάμε στις σκοτεινές αίθουσες. Αργυρός Λέοντας – Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στη Βενετία το 2020. Μία γυναίκα γυμνή, ένα δωμάτιο νοσοκομείου στο οποίο επικρατεί χάος. Απότομα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αυτές τις εικόνες. Μετά από αυτή την αιφνίδια εισαγωγή, μεταφορά σε μία έπαυλη για ένα πάρτυ της αριστοκρατίας. Αυτό είναι το Μεξικό των άκρων. Κάτι όμως έρχεται να ταράξει τη χαρά και τη γαλήνη. Οι ιδιώτες πανταχού παρόντες έτοιμοι να αποκομίσουν οφέλη.
Η Μαριάνα είναι έτοιμη να αφήσει τους τύπους (κουστούμι και δώρο περίμεναν τα αφεντικά) και να επιδείξει αξιοσημείωτη αλληλεγγύη. Αποχωρεί και είναι έτοιμη να βρεθεί στο πλευρό ενός ανθρώπου που κινδυνεύει. Το πολύπλευρο κόστος δεν την απασχολεί. Η ηθική της δεν της αφήνει επιλογή. Πριν προλάβει να επιστρέψει, το σκηνικό έχει ήδη αλλάξει. Μία ομάδα αυτόχθονων εισβάλει στη βίλα και ξεκινάει ένα ξεκαθάρισμα σε συνδυασμό με ένα “πλιάτσικο” στην περιουσία των αστών. Το μυαλό μου ταξιδεύει στα “Παράσιτα” του Μπονγκ Τζουν-χο.
Κοινωνική κρίση, ταξική πάλη και στην μέση αθώα θύματα. Αναπόφευκτα η απόλυτη έκρηξη. Κανένα περιθώριο για διάλογο και συμβιβαστικές λύσεις. Η κλεψύδρα έχει ήδη αδειάσει. Απειλές, ομηρίες, λύτρα. Ένα αγγελούδι με καθαρή ψυχή εγκλωβίζεται στη μέση και μοιάζει να μην έχει διαφυγή. Τρέμει, ασθμαίνει. Έχει γίνει όμως απλά ένας αριθμός, μία αναλώσιμη παρουσία. Ο χρόνος κυλάει, οι θεατές περιμένουν happy end, πριν όμως ο σκηνοθέτης πει την τελευταία του κουβέντα είναι αποφασισμένος να μας “ταλαιπωρήσει”, να μας “βασανίσει”.
Διαδοχικές ανατροπές, αυξανόμενη ένταση. Δόμηση ενός αγωνιώδους θρίλερ που σε κερδίζει. Οι ισορροπίες λεπτές. Ποιος ο ρόλος της αστυνομίας και ποιος του στρατού; Θα μπορούν να κοιτάξουν την οικογένεια κατάματα στο φινάλε; Η ανθρώπινη ζωή έχει περάσει ξεκάθαρα σε δεύτερη μοίρα. Κυριαρχούν τα συμφέροντα. Ακόμα και μετά την εξέγερση η κατάσταση είναι μπερδεμένη. Κανείς δε θα λογοδοτήσει. Όλη αυτή η αποσταθεροποίηση όμως κάποιους συμφέρει. Πιθανώς του γείτονες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Χρεώνουν φόνους, διαμορφώνουν την “αλήθεια” στα μέτρα τους. Ο Φράνκο δε δίνει εύκολες απαντήσεις σε καμία περίπτωση. Απεικονίζει τη χώρα του όπως την αντιλαμβάνεται και τη βιώνει. Δεν ωραιοποιεί, δε χαρίζεται, δε βάζει στη ζυγαριά, δε λέει την άποψή του. Ο τελευταίος λόγος είναι δικός μας. Να σκεφτούμε, να κρίνουμε, να ψάξουμε σε βάθος αποχωρώντας από την αίθουσα. Τιμωρήθηκαν τελικά οι πραγματικοί ένοχοι; Ποιος έχει τον χρόνο και τη διάθεση να μπει σε αυτή τη διαδικασία;