Άρθρο-πρόταση για ένα αντιφασιστικό φεστιβάλ στη μνήμη όλων των θυμάτων της Χρυσής Αυγής.
Ενας πολιτικός αγώνας είναι ταυτόχρονα δράση και σύμβολο, η υλική αποκρυστάλλωση ενός αξιακού συστήματος. Η εικόνα ενός πολιτικού αγώνα καθορίζεται από μια σειρά πολιτικών και κοινωνικών συγκυριών, αλλά, εν τέλει, συνοψίζει το πεπερασμένο των ατομικών και συλλογικών δυνατοτήτων σε ένα δεδομένο πεδίο δράσης.
Στη χώρα μας, ο αντιφασιστικός αγώνας ξεκίνησε και συνεχίστηκε παράδοξα. Τα αντιφασιστικά ανακλαστικά της κοινωνίας μας διεγέρθηκαν μόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Ο θάνατος του «δικού μας» ανθρώπου, το σπάσιμο του καθρέφτη μας, πυροδότησε αφ’ ενός τη γνωστή αλυσιδωτή σειρά θεσμικών αντιδράσεων που οδήγησαν στη δίκη της Χ.Α. και στη συνεπακόλουθη εκλογική της ήττα, και αφ’ ετέρου ένα συλλογικό μοιρολόι που αγγίζει όλο και περισσότερο κόσμο.
Οι επιζώντες ταυτίζονται με το θύμα, το αποκαλούν με το μικρό του όνομα, φορούν πάνω τους την απεικόνιση του προσώπου του και υιοθετούν τη μάνα του ως δική τους μάνα, ως Μάνα του αντιφασιστικού τους αγώνα.
Η δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν δεν προκάλεσε παρόμοιες αντιδράσεις. Σήμερα, το πρόσωπό του μας είναι οικείο και τιμάται δημόσια η μνήμη του, αλλά αυτό είναι αποτέλεσμα της σταθερής ανάδειξης της υπόθεσής του από την ΚΕΕΡΦΑ, χωρίς να έχει πυροδοτήσει ευρύτερες συγκινήσεις. Στις καθημερινές μας συζητήσεις, το θύμα αναφέρεται με το επίθετό του και η εικόνα της μάνας του δεν διεγείρει καμιά συναισθηματική ή πολιτική ταύτιση μαζί της.
Η δολοφονία του Αλίμ Αμπντούλ Μάναν δεν προκάλεσε καμία αντίδραση. Η πλειονότητα του αντιφασιστικού κόσμου αγνοεί το όνομά του. Αυτός που έμεινε γνωστός ως «Μπανγκλαντεσιανός» δεν έχει καν πρόσωπο. Δεν είδαμε ποτέ μια φωτογραφία του, δεν ξέρουμε αν είχε οικογένεια, αν κάπου τον κλαίει ακόμα μια μάνα. Προφανώς και δεν τιμά κανείς δημόσια τη μνήμη του.
Τρία θύματα της Χ.Α. προκαλούν τρεις ομόκεντρες κοινωνικές αντιδράσεις ανάλογα με τη φαντασιακή εγγύτητα θύματος-κοινωνίας. Δεν έχει σημασία εν προκειμένω να αναλυθούν οι λόγοι αυτής της στρεβλής διεξαγωγής του αντιφασιστικού αγώνα. Σημασία έχει να οριοθετηθεί σωστά, σε αξιακό επίπεδο, ο αγώνας αυτός προκειμένου να παραδοθεί ορθά η σκυτάλη στις επόμενες γενιές.
Αν δεν θέλουμε να συρρικνώσουμε τον αντιφασιστικό αγώνα στον θρήνο μιας κοινωνίας που έχασε τον «δικό της» άνθρωπο από τους φασίστες, αν δεν θέλουμε να παγιώσουμε τη συλλογική αδυναμία υπέρβασης μιας ταυτοτικής αντίληψης του πολιτικού πεδίου, θα πρέπει του χρόνου να οργανωθεί ένα και μοναδικό αντιφασιστικό φεστιβάλ στη μνήμη και των τριών θυμάτων της Χ.Α.
Είναι καθήκον μας να παραδώσουμε τον αντιφασιστικό αγώνα ορθά οριοθετημένο στις επόμενες γενιές. Να τον εντάξουμε σε ένα πλαίσιο απαλλαγμένο από ανομολόγητες ιεραρχήσεις μεταξύ των «δικών μας» και των άλλων θυμάτων».
*Αναπλ. καθηγήτρια Εγκληματολογίας, Πανεπιστήμιο Paris Sud
Αναδημοσίευση απο την efsyn.gr