Η συζήτηση για τα σχέδια και τους εκβιασμούς της Eldorado Gold στην ΒΑ Χαλκιδική φαίνεται ότι επιστρέφει στην αρχική και ίσως ουσιαστικότερη από τα τεχνικά ζητήματα που έχουν κατακλύσει την επικαιρότητα των τελευταίων ημερών, βάση .
Μετά την ανακοίνωση εκ μέρους της εταιρείας ότι αναστέλλει τις εργασίες της, τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών ότι πρόκειται για εκβιασμό εκ μέρους της εταιρείας, την προσφυγή στην διαιτησία και ταυτόχρονα την έγκριση δύο αδειών από το ΥΠΕΝ για την Ολυμπιάδα, το κίνημα ενάντια στις εξορύξεις χρυσού, στο πρώτο του συλλαλητήριο μετά από πολύ καιρό στην Ιερισσό, υπενθυμίζει την γενεσιουργό αιτία του, ζητώντας τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής από μεταλλευτική, να φύγει η Eldorado Gold και να μην έρθει άλλη εταιρεία.
Μπορεί το κίνημα να πρέπει να ξεκινήσει, όπως λένε πολλοί από το σημείο μηδέν, στην πραγματικότητα όμως έχει διανύσει ήδη πολύ δρόμο, δρόμους για την ακριβεία: έχει υποστεί βία, διώξεις, έχει επιστημονικά τεκμηριώσει ότι οι εξορύξεις χρυσού θα καταστρέψουν την περιοχή, έχει δείξει ότι αυτού του τύπου η “ανάπτυξη” συνιστά την απόλυτη εξόντωση μιας κοινωνίας με περιβαλλοντικούς, οικονομικούς και κυρίως κοινωνικούς όρους και παρά τις τεράστιες δυσκολίες και την κούραση δεν υποχωρεί.
Με το αίτημα του αποχαρακτηρισμού της περιοχής απαντά και στην κίνηση του Υπουργείου να εγκρίνει άδειες δύο μέρες μετά τον εκβιασμό της εταιρείας αλλά και στα ερωτήματα: αν η περιοχή μπορεί να σηκώσει μια τόσο βαριά μεταλλευτική δραστηριότητα που έχει καταστρέψει ήδη το περιβάλλον της περιοχής, έχει αποψιλώσει το δάσος του Κακάβου και αν μπορεί να ανεχτεί μια εταιρεία που πάγια τακτική της είναι να παραβιάζει τη νομιμότητα, ακόμη και αυτήν την νομιμότητα που φτιάχτηκε στα μέτρα της.
“Εμάς δεν μας νοιάζει αν η εταιρεία βγάζει ή όχι καθαρά μέταλλα, εμάς μας νοιάζει να έχουμε τα νερά μας καθαρά, να έχουμε την υγεία μας να έχουν μέλλον τα παιδιά μας. Δε μας αφορά αυτή η στρεβλή ανάπτυξη που υπήρξε κατά καιρούς στη χώρα, την υπερχρέωσε και την έφερε εδώ που την έφερε, γιατί έδινε την δυνατότητα σε κάποιους να βγάζουν κέρδη σε βάρος της κοινωνίας μας” σημείωσε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Αριστοτέλη Γ. Ζουμπάς στην τοποθέτησή του.
Ο ίδιος εξέφρασε την διαφωνία του κινήματος και της δημοτικής αρχής αναφορικά με την διαδικασία της διαιτησίας όχι, όπως είπε, αυτής καθ`αυτής (η κίνηση εξάλλου αυτή προβλέπεται από την σύμβαση) αλλά στο ότι η προσφυγή αφορά μόνο το κομμάτι της μεταλλουργίας και των Σκουριών. “Διαφωνούμε γιατί το έργο έχει χαρακτηριστεί ενιαίο, και αν η διαιτησία ηταν ειλικρινής, θα έπρεπε η εταιρεία να σταματήσει τις δραστηριότητες παντού, εφόσον αμφισβητείται η σύμβαση. Αυτό δεν έγινε και ενώ το δημόσιο πάει στη διαιτησία για τη σύμβαση, δίνονται άδειες από το Υπουργείο και έτσι δημιουργούνται τετελεσμένα”.
Τόσο ο δήμαρχος όσο και επόμενοι ομιλητές υπενθύμισαν ότι το ζήτημα της μεταλλουργίας (για το οποίο προσφεύγει η εταιρεία) αφορά και την Ολυμπιάδα η οποία βρίσκεται στην ενιαία μελέτη περοβαλλοντικών επιπτώσεων και την αδειοδότηση που έχει πάρει η εταιρεία.
Σύμφωνα μάλιστα με την ίδια την ΜΠΕ της εταιρείας, 270.000 τόνοι ετησίως θα εισάγονταν στην διαδικασία της μεταλλουργίας (αν αυτή είχε γίνει) από την Ολυμπιάδα και 30.000 από τις Σκουριές.
Το σημαντικότερο όμως που χαρακτηρίζει και ως πρωτοφανή την κίνηση του Υπουργείου να εγκρίνει άδειες για την λειτουργία του εργοστασίου εμπλουτισμού στην Ολυμπιάδα και την απόθεση αποβλήτων, μία μέρα μετά τον εκβιασμό της εταιρείας, αφορά την ίδια την κατασκευή του φράγματος στον Κοκκινόλακα.
Η κατασκευή του φράγματος γίνεται στρεβλά, δεν έχει ολοκληρωθεί, και η εταιρεία λαμβάνει παρατάσεις άδειας από το 2014. Επιπλέον, οι Επιθεωρητές έχουν διαπιστώσει ότι δεν έχουν τηρηθεί οι όροι κατασκευής του. Το Υπουργείο από την πλευρά του έχει στείλει κλιμάκιο εννιά ανθρώπων δύο φορές για να διαπιστώσει τις παραβιάσεις που έχει κάνει η εταιρεία και τελικά….δίνει άδεια για προσωρινή απόθεση αποβλήτων. Σε ένα φράγμα που πέρα απ`όλα τα άλλα κατασκευάζεται πάνω στο σεισμικό ρήγμα του Στρατωνίου που στο παρελθόν έδωσε μεγάλους σεισμούς με τραγικές συνέπειες για την περιοχή.
Να υπενθυμίσουμε ότι τόσο για την Ολυμπιάδα όσο και τον Κοκκινόλακα η ίδια η Επιθεώρηση Περιβάλλοντος και το ΥΠΕΝ έχει διαπιστώσει παραβιάσεις, επιβάλλοντας μεγάλα πρόστιμα στην εταιρεία.
Αυτό, όπως συνέχισε ο κ. Ζουμπάς, σημαίνει ότι “όταν μια εταιρεία έχει διαπιστωθεί ότι παραβιάζει την νομοθεσία και της έχουν επιβληθεί πρόστιμα δεν σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσει να το κάνει με τον ίδιο τρόπο. Σημαίνει ότι πρέπει να απαιτηθεί από την εταιρεία να καταθέσει τροποποίηση της μελέτης για να μην ρυπαίνει.”
Ο δήμαρχος κάλεσε τους εργαζόμενους να σκεφτούν και την υπόλοιπη κοινωνία και να μην γίνονται “υποχείρια της εταιρείας” και τους δημάρχους και τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες επιδιώκει να εγκατασταθεί η εταιρεία, να δημιουργήσουν όλοι μαζί ανάχωμα απέναντι στην καταστροφή.
“Τώρα είναι ο καιρός της αντίδρασης και αυτό αφορά την Κεντρική Μακεδονία, την Θράκη, τις Σέρρες, το Κιλκίς, γιατί εδώ είναι το οχυρό, αν πέσει τότε πολύ γρήγορα θα έρθει και η σειρά τους”σχολίασε.
Κάλεσε ακόμη την επιστημονική κοινότητα που “κόντρα στα σημεία των καιρών στήριξε επιστημονικά τον αγώνα παρά τις απειλές που δέχτηκε και δεν υποχώρησε να συνεχίσει να το κάνει” και τα ΜΜΕ, αυτά που δεν υπηρετούν τα συμφέροντα της Eldorado, να σταθούν δίπλα τους και να εντείνουν την πληροφόρηση για αυτό που πάει να γίνει στην ΒΑ Χαλκιδική.
Ο κ. Ζουμπάς απευθύνθηκε, τέλος , στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και την κυβέρνηση λέγοντας ότι “καταστροφική ανάπτυξη έκαναν και άλλοι, θέσεις εργασίας “εξασφάλισαν” και άλλοι, η ανάπτυξη, όμως αυτή οδήγησε τη χώρα εδώ που είμαστε σήμερα”.
“Καλούμε την κυβέρνηση να “μην συνεχίσει την “νομιμότητα” που έκοψαν και έραψαν άλλες κυβερνήσεις στα μέτρα της εταιρείας” και με αυτόν τον τρόπο έπαιρνε τις αδειοδοτήσεις . Την νομιμότητα αυτή θα έπρεπε η κυβέρνηση να την έχει αλλάξει. και επεσήμανε ότι “για την περιοχή έχουν σημασία οι πράξεις και όχι τα λόγια”.
“Είμαστε αντίθετοι 100% στην αδειοδότηση της εταιρείας εκ μέρους της κυβέρνησης. Τονίζουμε ότι η σύμβαση είναι μία και αφορά όλες τις δραστηριότητες, αν έχουν στο μυαλό τους να καταργήσουν την καθετοποίηση της παραγωγής και να αφήσουν όλα τα υπόλοιπα θα είμαστε εδώ να υπερασπιστούμε το νερό, την υγεία μας και τις ζωές μας, θα συνεχίσουμε τον αγώνα για την σωτηρία του τόπου μας. Για εμάς αυτό είναι το δημόσιο συμφέρον” σημείωσε από την πλευρά του ο Χρ. Αδαμίδης, κάτοικος της περιοχής και μέλος του κινήματος.
Αμφιβολίες έθεσε και ο Τόλης Παπαγεωργίου, χρόνια δημοτικός σύμβουλος και μέλος του κινήματος, για την διαδικασία της διαιτησίας εκτιμώντας ότι το μόνο που θα τροποποιηθεί στην διαιτησία θα είναι οι υποχρεώσεις της εταιρείας (εξάλλου η εταιρεία δεν θέλει να προχωρήσει σε καθετοποίηση της παραγωγής, προτιμά να στέλνει τα συμπυκνώματα στο εξωτερικό).
“Από την Δευτέρα είδαμε ένα μεγάλο αριθμό υπουργών και κυβερνητικών στελεχών που με έπαρση έλεγαν ότι “η Ελλάδα δεν είναι Μπανανία”, αλλά όταν ο κ. Σταθάκης υπέγραψε τις δύο πρώτες άδειες εξαφανίστηκαν, κατάλαβαν ότι η κυβέρνηση τους αδειάζει, όπως έχει αδειάσει και εμάς και το κίνημα των Σκουριών. Κανένας δεν διαμαρτύρηθηκε για την αλλαγή πλεύσης που έγινε μέσα σε 24 ώρες. Η επανάσταση που κράτησε μερικές ώρες για την κυβέρνηση τελείωσε, η δικιά μας όμως δεν πρέπει να σταματήσει ποτέ. Πρέπει να ξεκινήσουμε πάλι από το σημείο 0” δήλωσε ο Κ. Παναγιωτόπουλος, ομότιμος καθηγητής Εδαφολογίας του ΑΠΘ και ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου .
“Είμαστε στη πιο κρίσιμη φάση του αγώνα μας. Η προσφυγή στη διαιτησία θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα να φύγει η εταιρεία από τις Σκουριές, κάθε άλλη εκμετάλλευση μας βρίσκει αντίθετους, μόνη λύση να αποχαρακτηριστεί η περιοχή μας από μεταλλευτική. Δεν μπορεί να αδειοδοτείται ένα μεταλλείο που θα αποθέτει επικίνδυνα απόβλητα σε ένα φράγμα που δεν τέλειωσε, που είναι στημένο σε επικίνδυνο ρήγμα της περιοχής. Οι ενέργειες του Σταθάκη είναι παράνομες” δήλωσε ο Λ.Τόσκας, περιφερειακός σύμβουλος στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
“Δεν υπάρχει προηγούμενο στην ιστορία που μια τοπική κοινωνία να έχει απέναντι του την κυβέρνηση, την δικαιοσύνη, την αστυνομία, τις αρχές όλες και εκατοντάδες κατηγορουμένους με αδικήματα φρικιαστικά και να μην υποχωρεί. Είστε παγκόσμιο παράδειγμα” είπε στην ομιλία του ο αρχιμανδρίτης Χριστόδουλος Αγγελόγλου απευθυνόμενος στους κατοίκους της Ιερισσού.
Στο συλλαλητήριο στην Ιερισσό οι κάτοικοι έθεσαν πολλά ερωτήματα τόσο γύρω από τις κινήσεις της κυβέρνησης, την σκοπιμότητα που υπηρετούν και τα ενδεχόμενα αποτελέσματα αλλά κυρίως εξέφρασαν την πίστη στην συνέχεια του αγώνα τους χωρίς αναθέσεις και αναμονές αλλά με καθαρές διεκδικήσεις. Αυτές αποτυπώθηκαν στο παρακάτω ψήφισμα:
“Η Eldorado Gold εκβίασε την κυβέρνηση ,τις τελευταίες μέρες, κατά πάγια τακτική της, κερδίζοντας άδειες , που της επιτρέπουν να συνεχίσει το έργο της. Άδειες που αποτελούν ντροπή για όσους τις υπέγραψαν, αφού η Eldorado έχει διαπράξει σωρεία παρανομιών, όπως αυτές έχουν βεβαιωθεί από τη Διοίκηση και αντί για την εταιρεία σέρνεται στα δικαστήρια η τοπική κοινωνία.
Όπως έχει επιστημονικά τεκμηριωθεί από παλιά, αυτό το έργο δεν έπρεπε να είχε ξεκινήσει πότε. Είναι καταστρεπτικό για τη Β.Α. Χαλκιδική, θα στερήσει πολλές θέσεις εργασίας, σημαντικούς πόρους για τη ζωή, και θα έχει ανεπίστρεπτες συνέπειες.
• Απαιτούμε λοιπόν, να σταματήσει τώρα η καταστροφή της Χαλκιδικής, η λεηλάτηση των φυσικών πόρων, η ρύπανση νερών και αέρα, η αδειοδότηση της δημιουργίας φραγμάτων με μεταλλευτικά απόβλητα σε σεισμογόνο περιοχή, η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού, η ποινικοποίηση του κοινωνικού αγώνα.
• Απαιτούμε από τη κυβέρνηση να προστατέψει τα δικαιώματα των πολιτών και το δημόσιο συμφέρον. Αν οι νόμοι δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο τότε οι νόμοι πρέπει αλλάξουν.
• Απαιτούμε τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής από μεταλλευτική, ώστε να φύγει η εταιρεία και να μην έρθει άλλη.
• Απαιτούμε να σταματήσει η ποινικοποίηση του κοινωνικού μας αγώνα. Να σταματήσουν οι διώξεις . Δεν είμαστε τρομοκράτες, είμαστε πατριώτες που αγωνιζόμαστε για τον τόπο μας.”
Σταυρούλα Πουλημένη