Ήταν προγραμματισμένο να ανοίξει την αυλαία του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τον Μάρτιο και μία από τις πρώτες προβολές που έγιναν sold out όταν ξεκίνησε η διάθεση των εισιτηρίων για τις online προβολές των Μάιο. “My Octopus Teacher” των Philippa Ehrlich και James Reed. Μια ταινία τεκμηρίωσης κυριολεκτικά βουτιά σε έναν βυθό γεμάτο όμορφα μυστικά. “Σαν να πετάς σε ένα τρισδιάστατο δάσος κάτω από τη στάθμη του νερού”. Μία γοητεία που οι περισσότεροι αγνοούν κι όσοι τη γνωρίζουν συχνά την υποτιμούν και τη θεωρούν δεδομένη.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Ακρωτήρι-Νότιος Αφρική. Από τη ζούγκλα και το σαφάρι σε μία πιο μοναχική πορεία μακριά από την πίεση του χρόνου. Ο πρωταγωνιστής επενδύει στη σχέση του με το νερό. Επιστρέφει στο στοιχείο που ανήκει. Η αρχή είναι δύσκολη. Η προσαρμογή απαιτεί θυσίες. Γρήγορα όμως ανακαλύπτεις την αληθινή μαγεία κι αλλάζεις την κοσμοθεωρία σου μέσα από τα ερεθίσματα που συναντάς και τα βιώματα που αποθηκεύεις στο σεντούκι των αναμνήσεων. Είναι ένα βασίλειο με τους δικούς του κανόνες που πρέπει να αφιερώσεις πολλές ημέρες για να ανακαλύψεις τους κανόνες του.
Ένα ταξίδι σε ανεξιχνίαστα μονοπάτια που φυσικά κρύβει κινδύνους. Μία μεταφορά σε έναν άλλον πλανήτη με πυξίδα ένα χταπόδι. Δομείται μία σχέση ουσίας. Ο δύτης καταφέρνει να εξημερώσει το ζωντανό και να χτίσει μαζί του μία σχέση εμπιστοσύνης, όσο απίθανο κι αν φαντάζει αυτό στα μάτια των έκπληκτων παρατηρητών-θεατών. Προσπαθεί ο ίδιος να μπει στη ψυχοσύνθεση του χταποδιού, πράγμα που πιθανώς υπερβαίνει την ανθρώπινη λογική και τους ανάλογους ενδοιασμούς. Η φύση έχει φροντίσει τα πάντα. “Τα πάντα εν σοφία εποίησε”. Μηχανισμοί προστασίας, αποκατάστασης και μία τροφική αλυσίδα που ο άνθρωπος συχνά διαταράσσει.
Από ένα σημείο και μετά το χταπόδι λειτουργεί ως καθρέφτης. Δίνεται τεράστια έμφαση στη λεπτομέρεια. Εξυμνείται ο δείκτης ευφυΐας του χταποδιού κι ο ίδιος ο άνθρωπος μοιάζει να αναγνωρίζει την κατωτερότητά του. Παραδοχή που φυσικά δε συνηθίζεται. Την ίδια ώρα όμως αναπτύσσεται μία λεπτή σχέση. Υπάρχει σωματική επαφή. Ο Craig Foster γνωρίζει τον κύκλο ζωής του καλού του φίλου και δυστυχώς και το πότε πλησιάζει το τέλος. Ο συγχρονισμός του επιθανάτιου σκιρτήματος και της εκκόλαψης αυγών αναδεικνύει την ισορροπία των αυτοματοποιημένων διεργασιών της φύσης.
Πολλοί θα φαντάστηκαν μέχρι αυτό το κομμάτι της αναφοράς μας, πως μιλάμε για έναν μοναχικό άνθρωπο. Κι όμως αυτός έχει έναν έφηβο υιό. Προσπαθεί να του μεταλαμπαδεύσει όσα έμαθε από τον δάσκαλό του, το χταπόδι. Τον γαλουχεί με αξίες όπως η ευγένεια, ο σεβασμός κι αυτοπεποίθηση και τον καλεί έμμεσα να κάνει κι αυτός το μεγάλο ταξίδι. Κι εκεί ποιος ξέρει μπορεί να συναντήσει έναν νέο θησαυρό. Είναι θέμα χρόνου ο άνθρωπος να αναζητήσει την επιστροφή στις ρίζες του, καθώς ο σύγχρονος αστικός κατασκοπευτικός καπιταλισμός τον εξαντλεί.
Το σκηνοθετικό δίδυμο χαράζει έναν νέο δρόμο σε μία δύσκολη εποχή. Μας εξηγεί πως όλα τα μέλη του ζωικού βασιλείου, μαζί κι ο άνθρωπος, είναι εξίσου σημαντικά. Για να φτάσουμε όμως από τα λόγια στην πράξη πρέπει να τολμήσουμε. Κι αυτός που στο τέλος νικά είναι αυτός που έχει θάρρος να ζήσει και να διεκδικήσει τα όνειρά του. Εξαιρετική στάση, παραγωγή του Netflix που υπάρχει αποθηκευμένη στην πλατφόρμα. Μη χάνεται επομένως χρόνο και δώστε της την προσοχή που της αξίζει.