Εκλογές, λοιπόν! Εφόσον, δεν τελεσφορήσουν οι διερευνητικές εντολές που αναμένεται να μετατοπίσουν κατά λίγες ημέρες την πιθανή ημερομηνία. Πάντως, η προσφυγή στις κάλπες θα είναι μέσα στον Σεπτέμβριο. Όταν εμείς, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, περιμέναμε ότι θα γινόταν το έκτακτο συνέδριο που αποφάσισε με τη συνήθη ευρεία πλειοψηφία η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος στην τελευταία συνεδρίασή της. Ένα συνέδριο στο οποίο θα επιχειρούνταν να συζητηθεί εκ των υστέρων (!) η σύναψη της συμφωνίας και το τρίτο μνημόνιο. Ένα έκτακτο συνέδριο «που θα απαντ[ούσε] στα στρατηγικά ερωτήματα για την τακτική» του ΣΥΡΙΖΑ και το οποίο θα καθόριζε συλλογικά τη μετέπειτα πορεία του κόμματος.
Αντ’ αυτού, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ παραίτησε εαυτόν και την κυβέρνησή του, φέρνοντας το κόμμα προ τετελεσμένων γεγονότων, καθώς είναι προφανές ότι η όποια επιτροπή εκλογικού προγράμματος συγκροτηθεί θα απηχεί μια μονοδιάστατη προσέγγιση των νέων καταστάσεων και των νέων καθηκόντων που αυτές φέρνουν. Κυρίως, αφ’ ης στιγμής έγινε διακριτή η αποκλίνουσα θεώρηση μεταξύ της ηγετικής ομάδας και (μεγάλης) μερίδας της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ. Ειδικά από το δημοψήφισμα και μετά. Πόσο μάλλον τώρα που έχουν αποχωρήσει από το κόμμα όσοι και όσες διαφώνησαν με την υπογραφή μνημονιακής συμφωνίας με τους εκβιάζοντες ευρωπαίους εταίρους και η μόνη φωνή που απέμεινε είναι αυτή που επιχειρεί να δικαιολογήσει ως αναπόφευκτη την τροπή που πήραν τα πράγματα και να διαχειριστεί με προοδευτικό πρόσημο την καθημερινότητα στο ασφυκτικό πλαίσιο που καθορίζουν οι δανειστές.
Καλούμαστε, λοιπόν, και κυρίως όσοι και όσες συμμετείχαμε μέχρι πρόσφατα στις διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ, μιας και κουβαλάμε την επιπλέον αγωνία της εμπλοκής στη διαδικασία διαμόρφωσης της πολιτικής πρότασης που κατατίθεται προς αξιολόγηση από τους εκλογείς, να συνεκτιμήσουμε τις απαιτήσεις της πραγματικότητας και την αναγκαιότητα διατήρησης ενός πολιτικού οράματος το οποίο δε θα κλίνει προς την κεντροαριστερά. Προσωπικά δεν έχω πρόβλημα αν στην προσπάθειά σου να φτάσεις στον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία καταλήγεις να ασκείς σοσιαλδημοκρατική πολιτική. Δεν έχω πρόβλημα γιατί προτεραιότητα πρέπει να είναι η βελτίωση της ζωής των ανθρώπων, έστω και σταδιακά. Έχω πρόβλημα όμως με το να θέτεις ως – σχεδόν εκπεφρασμένο – στόχο τη σοσιαλδημοκρατία γιατί τότε βάζεις και το ταβάνι στις επιδιώξεις σου. Και είναι βέβαιο πως θα πετύχεις ακόμη λιγότερα.
Όταν, στις αρχές του 2012, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε πρώτη φορά λόγο για «κυβέρνηση της Αριστεράς», ξεκίνησε μια απαιτητική διαδικασία η οποία ήταν αναμενόμενο πως θα έφερνε τον ΣΥΡΙΖΑ σε δύσκολες ατραπούς, ακόμη και στα όρια της διάσπασης, καθώς καλούνταν να εκπονήσει κυβερνητικό πρόγραμμα, εγκαταλείποντας την περιθωριακή θέση που κατείχε μέχρι τότε στο πολιτικό και στο κοινοβουλευτικό σκηνικό. Η επιλογή αυτή ήταν επιβεβλημένη από το όραμα και τις αξίες που υπηρετεί η Αριστερά, αφού δε θα μπορούσε, σοβούσης μιας δομικής κρίσης του καπιταλισμού, να απέχει από την πολιτική ζωή και να επιλέξει μια τακτική μεσσιανικού αναχωρητισμού, περιμένοντας να ωριμάσουν οι όποιες επαναστατικές συνθήκες. Είναι επομένως αυτή η επιλογή αρκετή από μόνη της για να μας απασχολεί σοβαρά η πορεία και το μέλλον του ενωτικού εγχειρήματος της ριζοσπαστικής αριστεράς, καθώς αποτελεί ένα εν εξελίξει πείραμα για τις δυνατότητες συνεργασίας απέναντι στις καπιταλιστικές και συντηρητικές δυνάμεις.
Στα 3 χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι τις εκλογές του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε ενιαίο κόμμα, με καταστατικό λειτουργίας και με προγραμματικούς στόχους οι οποίοι υποβαθμίστηκαν στο μετριοπαθές «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης». Σε πολλές περιπτώσεις το καταστατικό αγνοήθηκε εκατέρωθεν και ο “ΣΥΡΙΖΑ των μελών” που επιθυμούσαμε δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Στους 7 μήνες της συγκυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ, δοκιμάστηκαν σε μη ευνοϊκές συνθήκες πολλά από αυτά που θεωρητικώς υποστηρίζαμε κι αποκαλύφθηκαν οι ατέλειες και οι αδυναμίες τους. Τώρα, εμείς πρέπει με συνοπτικές διαδικασίες να συσκεφθούμε, με τους εαυτούς μας κι αναμεταξύ μας, για να ξεμπλέξουμε αυτό το κουβάρι που γίνεται θηλιά.
Ζόρικο. Αλλά πρέπει.