Η ιστορία της σύντομης ζωής του Παύλου, η στυγερή δολοφονία του από χέρι χρυσαυγίτη, είναι ένα βίωμα που καθόρισε την πολιτική σκέψη της γενιάς μας. Ήταν το αποκαλυπτήριο έγκλημα που φανέρωσε σε όσους ακόμη αρνούνταν να το δουν, ότι το δήθεν εκκολαπτόμενο κόμμα της Χρυσής Αυγής ήταν ουσιαστικά και μόνο, μια εγκληματική οργάνωση, ένα δολοφονικό μόρφωμα που γεννοβολούσε στις φωλιές των φτωχοποιημένων νοικοκυριών την νοοτροπία του ρατσισμού, του μίσους και την πίστη ότι αυτό από το οποίο κινδυνεύουν, είναι ο αδύναμος διαφορετικός διπλανός και όχι τα ισχυρά αφεντικά που του καταπίνουν τη ζωή και στα οποία μεγαλοϋπηρέτης είναι η ακροδεξιά.

Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής όμως ξέραμε από τότε ότι δεν είναι το τέλος. Το ξέραμε καλά. Ήταν μόνο η αρχή του δύσκολου νέου αντιφασιστικού αγώνα. Η ιστορία του Παύλου δεν έπρεπε να ξεχαστεί. Ούτε οι πρωταγωνιστές της. Το πρόσωπο σύμβολο του αντιφασιστικού κινήματος, εκείνο που σήκωσε στην πλάτες του όλο τον οχετό του φιδιού ήταν και είναι η Μάγδα Φύσσα. Η Μάνα του Παύλου, η Μάνα όλων.
Εκείνη έδινε δύναμη σε όλους εμάς που δεν μπορούσαμε, ούτε μπορούμε ακόμη και τώρα να μην την αγκαλιάζουμε σαν ένα πρόσωπο ιερό. Να την αγαπάμε όχι μόνο για την οδύνη που πέρασε αλλά και για την ευγένεια και γενναιότητα να κάνει τον προσωπικό της Γολγοθά συλλογικό αγώνα. Πρωταγωνίστριες ακόμη, ήταν και είναι οι δυο βασικές αυτόπτες μάρτυρες, δυο κορίτσια είκοσι χρονών τότε, τα οποία «δεν κοίταξαν τη δουλειά τους» όπως άλλοι παρόντες άνθρωποι. Επέλεξαν να περάσουν μέσα από τον πυρετό των καταθέσεων και των συνακόλουθων λοιδορικών επιθέσεων, βάζοντάς τα με ολόκληρο το σύστημα.

Πρωταγωνίστρια επίσης, με την κυριολεκτική πια έννοια αυτή της ηθοποιού, είναι η αγαπημένη, μαχήτρια και αυθεντική Δώρα Χρυσικού, η οποία ανεβάζει αυτές τις μέρες στη Θεσσαλονίκη τον εκπληκτικό μονόλογο «18/9» και μας μιλά για όλα τα παραπάνω. Με την τόσο παθιασμένη και πηγαία ερμηνεία της, αφηγείται επακριβώς όλη την πολιτική συνθήκη μέσα από την οποία δυνάμωσε η αρρώστια που λέγεται φασισμός, φωτίζει όλες τις ψυχολογικές διακυμάνσεις που ανθρώπινα μπορεί να περάσει ο καθένας και η καθεμία που καλείται να εμπλακεί σε κάτι τόσο βαθύ έχοντας την επιλογή απλά, να μην το κάνει.

Η πρεμιέρα στο θέατρο Αυλαία φυσικά ήταν sold out. Παρούσα ήταν η Μάγδα μας και η Δήμητρα, ακόμη μια φορά. Η Δώρα μάς είπε την ιστορία πώς από τα τετράδια της Μάγδας γεννήθηκε η ιδέα του έργου και μετά μοιραστήκαμε δάκρυα και χαμόγελα. Και αγκαλιές, από χέρια που έτρεμαν. Έτρεμαν από συγκίνηση, από αγάπη, αλληλεγγύη και από συνείδηση του ζόφου μέσα στον οποίο οι μέρες μας έχουν βυθιστεί. Η Μάγδα βγήκε πάλι μπροστά. Μας κάλεσε να είμαστε όλοι «ένα». Εκφράστηκε με ευγνωμοσύνη για τα κορίτσια που επέλεξαν τη σωστή πλευρά της ιστορίας και κάλεσε όλους και όλες να κάνουμε το ίδιο σε κάθε αγώνα, όπως στο ναυάγιο – έγκλημα της Πύλου.
Ο μονόλογος «18/9», που προέκυψε από την ανάγκη να συνεχίσει να μιλά ο Παύλος και στις επόμενες γενιές, είναι μια παράσταση που μπορεί και πρέπει, να παίζεται για χρόνια. Τώρα περισσότερο από ποτέ πριν και στο μέλλον, περισσότερο από ότι τώρα. Το σύνθημα που ακούστηκε στο τέλος αντηχεί ακόμη: «ο Παύλος ζει τσακίστε τους ναζί». Μπροστά στην σκηνή στέκονταν τρεις γυναίκες σύμβολα. Τρεις ηρωίδες που αρκούν να μην φοβάται κανείς ότι ο αγώνας απέναντι στο φίδι, όσο μεγάλος και αν είναι, είναι βέβαιο ότι θα κερδηθεί.
Στο Θέατρο Αυλαία.
Ιδέα: Δώρα Χρυσικού
Κείμενο: Μαρία Λούκα, Κοραής Δαμάτης.
Σκηνοθεσία: Κοραής Δαμάτης.
Μέχρι αύριο, Πέμπτη.
Περισσότερα για την ταυτότητα της παράστασης δείτε εδώ