Στις 13 και 14 του Γενάρη οι 5.500 εργαζόμενοι του εργοστασίου της Fiat “Mirafiori”, στο Τορίνο της Ιταλίας καλούνται από την εργοδοσία της εταιρίας να συμμετάσχουν σε ένα καθοριστικό «δημοψήφισμα» για το μέλλον των ιταλικών συνδικάτων. Μέσα από το δημοψήφισμα, η διοίκηση της Fiat τους καλεί να επικυρώσουν τη συμφωνία που υπέγραψε στις 23 Δεκέμβρη του 2010 με τα μειοψηφικά, εργοδοτικά συνδικάτα Fim, Uilm και Fismic, αλλά όχι και με τη Fiom, το πλειοψηφικό συνδικάτο εργατών μετάλλων.
Αυτή τη φορά, βασικός στόχος της Fiat δεν είναι η μείωση των μισθών ή οι απολύσεις, αλλά η ίδια η διάλυση του συνδικαλιστικού κινήματος. Η Συμφωνία “Mirafiori” ακυρώνει όλες τις προηγούμενες συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμφωνίες, περιορίζει το, συνταγματικά κατοχυρωμένο, δικαιώμα στην απεργία προβλέποντας κυρώσεις, που φτάνουν ως και την απόλυση των απεργών, επιδεινώνει τις εργασιακές συνθήκες καταργώντας ή περιορίζοντας τα διαλείμματα των εργαζομένων στη γραμμή παραγωγής και αυξάνοντας τις ώρες της υποχρεωτικής υπερωρίας σε 120 (από τις 40 που ορίζει ο νόμος).
Η σημαντικότερη όμως αλλαγή που φέρνει είναι ότι μόνο πια τα συνδικάτα που θα υπογράψουν τη Συμφωνία θα αναγνωρίζονται από την εργοδοσία ως οργανώσεις των εργαζομένων της. Αυτό σημαίνει ότι όσα συνδικάτα δεν υποκύψουν, όπως η Fiom, θα χάσουν το δικαιώμα της συνέλευσης στο χώρο εργασίας, της συνδικαλιστικής άδειας, της είσπραξης των εισφορών των μελών τους. Έτσι, «εκπρόσωποι των εργαζομένων», οι οποίοι και θα «διαπραγματεύονται» πια με την εργοδοσία, θα θεωρούνται μόνο οι εκπρόσωποι των συνδικάτων που έχουν εκ των προτέρων γίνει αποδεκτά από αυτή και έχουν υπογράψει την εκβιαστική αυτή συμφωνία.
Προκύπτει βέβαια το ερώτημα γιατί οι εργαζόμενοι να αποδεχτούν «εθελοντικά» και «δημοκρατικά», μέσω ενός δημοψηφίσματος, μια τέτοια αντιδημοκρατική και αυταρχική «Συμφωνία». Η εργοδοσία έχει όμως πολύ δυνατά «επιχειρήματα» για να τους πείσει: όπως δήλωσε ο Διευνθυντής της Fiat Sergio Marchionne, αν η Συμφωνία γίνει δεκτή από το 51% των εργαζομένων του εργοστασίου Mirafiori, θα προχωρήσει σε επενδύσεις ενός δις ευρώ. Αν όχι, θα κλείσει το εργοστάσιο…
Από την πλευρά του, το συνδικάτο της Fiom αρνείται όχι μόνο να υπογράψει τη Συμφωνία της 23ης Δεκεμβρίου, αλλά και να αποδεχτεί το αποτέλεσμα του εκβιαστικού «δημοψηφίσματος», υποστηρίζοντας ότι είναι παράνομο, αφού θίγει νομικά και συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα που δεν υπόκεινται σε διαπραγμάτευση. Η Κεντρική Επίτροπη της Fiom οργανώνει καθημερινές δράσεις ενημέρωσης στο εργοστάσιο και την πόλη, καλώντας τους εργαζόμενους σε ανοιχτές συνελεύσεις μέσα στο εργοστάσιο, τις οποίες βέβαια μποϋκοτάρουν τα εργοδοτικά σωματεία. Ακόμα περισσότερο, έχει προκυρήξει, με τη Γενική Συνομοσπονδία CGIL γενική απεργία για όλους τους εργάτες μετάλλου στις 28 Γενάρη, καλώντας την ίδια μέρα σε περιφερειακά συλλαλητήρια σε όλη την Ιταλία.
Την ίδια στιγμή πολίτες από όλη τη χώρα στέκονται δίπλα στους εργάτες και τους συνδικαλιστές της Fiat, συλλέγοντας υπογραφές ενάντια στη Συμφωνία της Mirafiori, αλλά και σε προηγούμενη αντίστοιχη συμφωνία στο εργοστάσιο Pomigliano, η οποία επίσης κατήργησε το δικαιώμα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις. Οικονομολόγοι, συγγραφείς και διανοούμενοι καταθέτουν καθημερινά δηλώσεις υποστήριξης, τονίζοντας ότι η εκβιαστική τακτική του Marchionne αποτελεί συνολική απειλή για τα εργατικά δικαιώματα, τη συνδικαλιστική ελευθερία αλλά και τη δημοκρατία γενικά στην Ιταλία και την Ευρώπη.
Οι εξελίξεις λοιπόν στη «δεξιά» Ιταλία του Μπερλουσκόνι και του Μαρκιόνε μοιάζουν πολύ με αυτές στη «σοσιαλιστική» Ελλάδα του Γιωργάκη Παπανδρέου, του Δασκαλόπουλου και του Μίχαλου. Μετά τη «μάχη» που έδωσαν οι υπουργοί της κυβέρνησης με το ΔΝΤ για να «προστατέψουν τις συλλογικές συμβάσεις», κάθε επιχείρηση έχει πια το «δικαίωμα» να υπογράφει τη δική της «σύμβαση» με το σωματείο της προτίμησής της, μέσα από αντίστοιχους εκβιασμούς για απολύσεις και λουκέτα. Από τη Mirafiori του Τορίνου ως τη ΝΕΟΓΑΛ της Δράμας, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας αποδεικνύονται το ύστατο εμπόδιο στην προσπάθεια των εργοδοτών να σώσουν τα κέρδη τους, στραγγαλίζοντας τα εργατικά δικαιώματα. Απλά, εδώ, δεν χρειάζονται να κάνουν και δημοψήφισμα…