Η αποτυχία των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης δεν είναι ένα, αποκλειστικά, ελληνικό φαινόμενο, αλλά η ελληνική περίπτωση έχει κάποιες ιδιαιτερότητες, είναι διαφορετική από την, για παράδειγμα, σκωτσέζικη, όπου δαπανήθηκαν μεγάλα ποσά σε προγράμματα για να αυξηθεί η απασχόληση των γυναικών, χωρίς κανένας να λάβει υπόψη του ότι οι Σκωτσέζες, εξαιτίας της Καθολικής παράδοσης του τόπου τους, γίνονται από μικρές μητέρες και δεν έχουν που να αφήσουν τα παιδιά τους αν βρουν κάποια δουλειά. Στην ελληνική περίπτωση η ιδιαιτερότητα έχει να κάνει με τ’ ότι η αποτυχία δεν μπορεί να εντοπιστεί κάπου συγκεκριμένα, όπως στην περίπτωση της Σκωτίας, και αυτό γιατί είναι διάχυτη, είναι κανόνας, χωρίς μάλιστα να υπάρχει κάποια αξιομνημόνευτη εξαίρεση.
Το εντυπωσιακό, πέρα από το ύψος των κονδυλίων που έχουν δαπανηθεί στην Ελλάδα για την ενίσχυση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, είναι η ομερτά που υπήρχε μέχρι χθες μεταξύ όλων των εμπλεκομένων είτε από την πλευρά του υπουργείου Εργασίας είτε από την πλευρά των «πάροχων» υπηρεσιών κατάρτισης για την ένταξη στην αγορά εργασίας. Όλα, μέχρι χθες, παρά την εξόφθαλμη αποτυχία τους πήγαιναν… εξαιρετικά και όλοι ήταν ικανοποιημένοι καθώς η συνεργασία των δύο πλευρών, υπουργείου και «πάροχων», εξασφάλιζε διαχρονικά ότι τίποτα δεν θα μπορούσε να πάει στραβά και πως ποτέ δεν θα γινόταν καμία σοβαρή αξιολόγηση κάποιου άξονα δράσης. Για παράδειγμα, ποτέ και από κανέναν δεν έγινε καμία αξιολόγηση των προγραμμάτων STAGE είτε στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, είτε στον ιδιωτικό.
Χθες η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου, προχώρησε στην ακύρωση ενός μεγάλου προγράμματος «επιταγής εισόδου στην αγορά εργασίας» ύψους 112 εκατομμυρίων ευρών, που αφορούσε 16.620 άνεργους από 29 μέχρι και 64 ετών και αυτό είναι μία πολύ καλή είδηση. Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 20 χρόνια από τα πρώτα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για να υπάρξει μία ηγεσία στο υπουργείο Εργασίας που όταν βλέπει μπροστά στα μάτια της ένα σκάνδαλο λέει «να ένα σκάνδαλο και το ακυρώνω» και δεν κάνει τον… τροχονόμο για να περάσει. Το πρόγραμμα που ακυρώθηκε δεν είναι μόνο ένα μνημείο προχειρότητας – μόνο το από 29 μέχρι και 64 ετών φτάνει – είναι κάτι παραπάνω, καθώς όλα δείχνουν πως πίσω από αυτό βρίσκονται συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα που θα έβαζαν στην τσέπη δεκάδες εκατομμύρια ευρώ και θα είχαν «δωρεάν» προσωπικό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση ένα ανάλογο πρόγραμμα που έτρεξε στο παρελθόν σήμερα η «Ελληνικός Χρυσός» υποστηρίζει ότι έχει… χιλιάδες εργαζόμενους.
Η ακύρωση αυτού του προγράμματος είναι μία καλή αρχή, αλλά αυτό δεν φτάνει, καθώς η κατάσταση είναι τόσο δύσκολη, και οι άνεργοι τόσο πολλοί, που απαιτεί ένα συνολικό επανασχεδιασμό και όχι μόνο παραμετρικές αλλαγές. Η νέα κυβέρνηση, από τη στιγμή που κανένας επιχειρηματίας δεν την κρατάει από πουθενά, έχει μπροστά της ένα ανοιχτό πεδίο να δουλέψει ώστε από τα προγράμματα για την απασχόληση ωφελημένοι να βγουν οι άνεργοι, αυτοί και αυτές που τα έχουν ανάγκη. Αυτό αν συμβεί θα είναι μία συγκλονιστική μεταρρύθμιση για αυτήν την χώρα.
*Ο Θεόφιλος Σιχλετίδης είναι ένας από τους Δύο Λύκους: καθημερινά, 12 με 1, στο ρ/σ «Στο Κόκκινο 93,4»