in ,

Μέρος 5ο. Διευρύνσεις 1981 & 1986: Ελλάδα & Πορτογαλία, Ισπανία

Οι πρόσφατες ευρωεκλογές σε (πάρα πολλά) δίφραγκα. Του Γιάννη Γκλαρνέτατζη

Πίνακας 10. Ελλάδα

Έδρες: 21 – Συμμετοχή: 41,39%ΕΔΡΕΣΕΥΡΩΟΜΑΔΑ
Νέα Δημοκρατία
(ΝΔ)
28.31%7EPP
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής
Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ)
14.92%4Left
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα-
Κίνημα Αλλαγής
(ΠΑΣΟΚ)
12.79%3S&D
Ελληνική Λύση
(ΕΛ)
9.30%2ECR
Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας
(ΚΚΕ)
9.25%2NI
Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα “Νίκη”
(ΝΙΚΗ)
4.37%2NI
Πλεύση Ελευθερίας
(ΠΕ)
3.40%1NI
Φωνή Λογικής
(ΦΛ)
3.04%1Patriots
Μέτωπο Ευρωπαϊκής
Ρεαλιστικής Ανυπακοής
(ΜΕΡΑ25)
2.54%
Νέα Αριστερά
(ΝΕΑ)
2.45%
Δημοκράτες1.45%
Κόσμος1.08%
Λοιπά κόμματα7.10%
ΕυρωομάδαΈδρες
European People’s Party (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα)7
Socialists and Democrats (Σοσιαλδημοκράτες)3
Patriots for Europe1
Conservatives and Reformists (ECR)2
Renew0
Greens0
Left4
Europe for Sovereign Nations0
Ανεξάρτητοι/NI4

Πίνακας 11. Πορτογαλία

Έδρες: 21 – Συμμετοχή: 36,52%ΕΔΡΕΣΕΥΡΩΟΜΑΔΑ
Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS)32.75%8S&D
Δημοκρατική Συμμαχία
(Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα,
Δημοκρατικό Κοινωνικό Κέντρο-
Λαϊκό Κόμμα,
Μοναρχικό Λαϊκό Κόμμα)
(NA)
31.74%7EPP
Αρκετά
(CHEGA) (CH)
9.99%2Patriots
Φιλελεύθερη
Πρωτοβουλία (IL)
9.26%2Renew
Μπλοκ της Αριστεράς
(ΒΕ)
4.34%1Left
Ενιαίος Δημοκρατικός Συνασπισμός
(Κομμουνιστικό Κόμμα Πορτογαλίας,
Οικολογικό Κόμμα “Οι Πράσινοι”)
(CDU)
4.20%1Left
Ελεύθεροι
(LIVRE) (L)
3.83%
Άνθρωποι – Ζώα – Φύση
(ΡΑΝ)
1.24%
Λοιπά κόμματα2.65%
ΕυρωομάδαΈδρες
European People’s Party (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα)7
Socialists and Democrats (Σοσιαλδημοκράτες)8
Patriots for Europe2
Conservatives and Reformists (ECR)0
Renew2
Greens0
Left2
Europe for Sovereign Nations0
Ανεξάρτητοι/NI0

Πίνακας 12. Ισπανία

Έδρες: 61 – Συμμετοχή: 49,21%ΕΔΡΕΣΕΥΡΩΟΜΑΔΑ
Λαϊκό Κόμμα (PP)34.21%22EPP
Ισπανικό Σοσιαλιστικό
Εργατικό Κόμμα
(PSOE)
30.19%20S&D
Φωνή (Vox)9.63%6Patriots
Συνασπισμός Τώρα Δημοκρατίες
(Δημοκρατική Αριστερά
Καταλωνίας,
Ενιαία Χώρα Βάσκων,
Γαλικιανό Εθνικιστικό Μπλοκ,
Ara Més)
(Ahora Repúblicas)
4.91%2/1Green/Left
Συνασπισμός Ενωμένοι
(Κίνημα Ενωμένοι, Καταλωνία Μαζί,
Δέσμος, Ενωμένη Αριστερά,
Περισσότερη Μαδρίτη, Πράσινοι Ίσοι,
Αραγωνέζικη Ένωση,
Πρωτοβουλία Ανδαλουσιανού Λαού,
Νέες Κανάριες-Μπλοκ Καναρίων)
(Sumar)
4.67%2/1Green/Left
Η Γιορτή Τέλειωσε
(SALF)
4.58%3NI
Μπορούμε
(Podemos)
3.30%2Left
Μαζί και Φωτισμός για Ευρώπη
(Μαζί, Δημοκράτες Καταλωνίας,
Κίνημα Αριστεράς Καταλωνίας, κ.ά.)
(Junts UE)
2.52%1NI
Συνασπισμός για Αλληλέγγυα Ευρώπη
(Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα,
Συνασπισμός Καναρίων,
Πρόταση για τις Βαλεαρίδες,
Ομάδα Αταρράμπια,
Κοινωνικό Πράσινο Μέλλον Ναβάρρας
στην Ευρώπη) (CEUS)
1.63%1Renew
Λοιπά κόμματα4.36%
ΕυρωομάδαΈδρες
European People’s Party (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα)22
Socialists and Democrats (Σοσιαλδημοκράτες)20
Patriots for Europe6
Conservatives and Reformists (ECR)0
Renew1
Greens4
Left4
Europe for Sovereign Nations0
Ανεξάρτητοι/NI4

Η Ισπανία είναι από τις μεγάλες χώρες της ΕΕ οπότε εκλέγει και τον τέταρτο μεγαλύτερο αριθμό ευρωβουλευτών. Επίσης, η συμμετοχή στις εκλογές σε αυτήν τη χώρα ήταν δυο μονάδες κάτω από τη συνολική στην ΕΕ (49,21%). Στην Ελλάδα, από την άλλη, ήταν κάτω δέκα μονάδες (41,39%) και στην Πορτογαλία σχεδόν δεκαπέντε (36,52%). Μια άλλη διαφορά είναι στην Ελλάδα οι συνασπισμοί κομμάτων είναι ουσιαστικά ανύπαρκτοι, στην Πορτογαλία έχουμε μόνο δύο περιπτώσεις, αλλά στην Ισπανία βλέπουμε τουλάχιστον τέσσερις, με πολλά (τοπικά) κόμματα να συμμετέχουν σ’ αυτούς. Σε Ισπανία και Πορτογαλία έχουμε παρόμοια ποσοστά του πρώτου κόμματος (34,21% και 32,08%, αντίστοιχα) αλλά και του αθροίσματος των δύο πρώτων (64,40% και 64,49%, δηλαδή τέταρτο κι έκτο υψηλότερο, αντίστοιχα) παρουσιάζοντας δικομματική εικόνα, ενώ στην Ελλάδα έχουμε σαφώς μικρότερο ποσοστό πρώτου κόμματος (28,31%) κι ακόμα μικρότερο αθροίσματος δύο πρώτων (43,23%). Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χώρα μας τα άθροισμα των κομμάτων με ποσοστό μικρότερο της μονάδας ανέρχεται σε 5,69%, ενώ στην Ισπανία είναι 4,42% και στην Πορτογαλία μόλις 1,28%.

Στην Ακροδεξιά και στις τρεις χώρες έχουμε ένα βασικό κόμμα μαζί με κάποια μικρότερα. Στην Ισπανία η Φωνή (Vox), που μεταπηδά από τους ECR στους Patriots, με 9,63% κερδίζει έξι έδρες (δύο παραπάνω). Ιδιαίτερη περίπτωση, που μάλλον όμως πρέπει να εντάξουμε σε τούτη την κατηγορία, αποτελεί το καινούργιο κόμμα Η Γιορτή Τελείωσε (με 4,58% εκλέγει τρεις ευρωβουλευτές, που προς το παρόν μένουν ανένταχτοι) επειδή ο αρχηγός του Alvise Pérez (πρώην μέλος των Ciudadanos) θεωρείται ηγετική φυσιογνωμία του alt-right κινήματος, ιδιαίτερα μετά την πανδημία του κορωνοϊού. Στην Πορτογαλία το Αρκετά, μέλος κι αυτό των Patriots, με 9,99% έβγαλε δυο ευρωβουλευτές (πριν δεν είχε κανένα), ενώ εδώ πρέπει να προσθέσουμε και την Εθνική Δημοκρατική Εναλλακτική που με 1,37% δεν έβγαλε έδρα. Και στην Ελλάδα η Ελληνική Λύση (ECR) πήρε ένα παρόμοιο ποσοστό (9,30%) και δύο έδρες (αύξηση κατά μία), όμως επιπλέον από μία έδρα εξασφάλισαν η Νίκη με 4,37%, που δεν είχε ακόμη ενταχθεί κάπου, κι η Φωνή Λογικής με 3,04% (που εντάχθηκε στους Patriots), τα οποία δεν υπήρχαν πριν πέντε χρόνια, ενώ οι Πατριώτες του Εμφιετζόγλου (που είχαν την υποστήριξη του Κασιδιάρη) με 1,41% έμειναν κάτω του εκλογικού ορίου, όπως και το νεότευκτο κόμμα Συμμετέχω για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο (0,77%) που μάλλον πρέπει να εντάξουμε σ’ αυτόν τον πολιτικό χώρο (λόγω αντίθεσης στη Συμφωνία των Πρεσπών, στα δικαιώματα των ΛΟΑΤ, του τονισμού του ρόλου του στρατού, μιας ισχυρής δόσης αντιεμβολιασμού κ.ά.).

Ισπανία και Ελλάδα είναι δύο από τις συνολικά δεκατρείς χώρες όπου μέλη του ΕΡΡ βγαίνουν πρώτα σε ψήφους. Το Λαϊκό Κόμμα στην Ισπανία με 34,21% κερδίζει 22 έδρες (σημειώνοντας εντυπωσιακή άνοδο κατά εννέα έδρες), γεγονός που το κάνει το τρίτο ισχυρότερο κόμμα της συγκεκριμένης ομάδας. Η Νέα Δημοκρατία με 28,31% βγάζει επτά έδρες (χάνοντας μία). Τέλος, κι η πορτογαλική Δημοκρατική Συμμαχία (στην οποία συμμετέχουν τρία κόμματα που το ένα έχει στον τίτλο του τη λέξη “Κέντρο”, ένα λέγεται “Μοναρχικό” και ένα “Σοσιαλδημοκρατικό”!) με 31,74% καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση και διατηρεί τις επτά έδρες της.

Δύσκολα τα πράγματα για τους φιλελεύθερους της Renew Europe στις τρεις μεσογειακές χώρες, αφού συγκεντρώνουν συνολικά μόλις τρεις έδρες. Στην Πορτογαλία, βέβαια, οι δύο έδρες της Φιλελεύθερης Πρωτοβουλίας (9,26%) μπορούν να θεωρηθούν επιτυχία καθώς πριν δεν κατείχε καμία. Από τις πολλές της Ισπανίας μόνο μία καταλήγει σ’ αυτή την ομάδα, και συγκεκριμένα η έδρα που διατηρεί ο Συνασπισμός για Αλληλέγγυα Ευρώπη με 1,63%. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε την ουσιαστική εξαφάνιση των Πολιτών (Ciudadanos) που συγκέντρωσαν μόλις το 0,70% των ψήφων κι απώλεσαν έτσι τις οκτώ έδρες που κατείχαν προηγουμένως. Προφανώς οι πρώην ψηφοφόροι τους αποτέλεσαν μεγάλο κομμάτι της αύξησης του Λαϊκού Κόμματος. Τέλος, στη χώρα μας, όπου ποτέ δεν είχε ιδιαίτερη πέραση αυτός ο χώρος, οι Δημοκράτες του Α. Λοβέρδου, που αν εξέλεγαν ευρωβουλευτή σ’ αυτή την ομάδα θα ανήκε, πήραν 1,45%.

Κι οι Πράσινοι, πάλι, δεν τα πάνε πολύ καλύτερα καθώς κερδίζουν μόλις τέσσερις έδρες όλες σε μία μόνο χώρα. Συγκεκριμένα στην Ισπανία έχουμε δύο παρόμοιες περιπτώσεις με συνασπισμούς τοπικών κομμάτων που κερδίζουν από τρεις έδρες ο καθένας, δύο από τις οποίες καταλήγουν στην ομάδα Πράσινοι/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (προφανώς έχοντας περισσότερη σχέση με το δεύτερο σκέλος) και μία στην Αριστερά. Πρόκειται για τους συνασπισμούς Τώρα Δημοκρατίες (4,91%) και Ενωμένοι (Sumar) (4,67%). Στην Πορτογαλία δεν εξελέγη κανείς που να ανήκει στην ομάδα αυτή, καθώς ο Ενιαίος Δημοκρατικός Συνασπισμός (του οποίου ο μικρός εταίρος είναι το Οικολογικό Κόμμα “Οι Πράσινοι”) κέρδισε μόνο μια έδρα (χάνοντας τη δεύτερη που κατείχε πριν), ενώ δύο ακόμα κόμματα που ανήκουν στους Πράσινους δεν έβγαλαν έδρα, παίρνοντας 3,83% οι Ελεύθεροι (οι οποίοι παλιότερα συνδέονταν με το πανευρωπαϊκό DiEM25) και 1,24% το κόμμα Άνθρωποι-Ζώα-Φύση (που σημείωσε πτώση σχεδόν τεσσάρων μονάδων, η οποία του κόστισε και τη μοναδική έδρα που κατείχε στο Ευρωκοινοβούλιο). Τέλος, στη χώρα μας ο Κόσμος του Π. Κόκκαλη “έπιασε” 1,08%, το Πράσινο Κίνημα 0,67%, ενώ εδώ πρέπει να αναφέρουμε και το Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (0,72%), που επιδιώκει να εκπροσωπήσει την τουρκική μειονότητα κι είναι παρατηρητής στην Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία.

Οι σοσιαλδημοκράτες έχουν περισσότερη πέραση στην Ιβηρική παρά στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα έρχεται δεύτερο με 30,19% και καταλαμβάνοντας είκοσι έδρες (μία λιγότερη) είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της ομάδας S&D. Το πορτογαλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι ένα από τα τρία σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που κερδίζουν, μόνα τους, την πρώτη θέση (υπάρχουν και δυο περιπτώσεις που νικούν μετέχοντας σε συνασπισμούς με κόμματα από άλλες ομάδες) και με 32,75% βγάζει οκτώ ευρωβουλευτές (κι αυτό χάνει έναν). Στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ κερδίζει μεν μια έδρα φθάνοντας τις τρεις, αλλά με 12,79% είναι τρίτο κόμμα.

Με δεδομένη τη γενικά χαμηλή της επίδοση, η ομάδα της Αριστεράς έχει σχετικά καλά αποτελέσματα στις τρεις αυτές μεσογειακές χώρες αφού οι δέκα έδρες που αθροιστικά κερδίζει αντιστοιχούν σε κάτι παραπάνω από το ένα πέμπτο του συνόλου της. Οι τέσσερις έδρες της Ισπανίας έρχονται από τρεις διαφορετικές πηγές: από μία από τους συνασπισμούς τοπικών κομμάτων Τώρα Δημοκρατίες και Ενωμένοι που προαναφέραμε, ενώ δύο ακόμα συνεισφέρουν οι, πάλαι ποτέ, Μπορούμε (Podemos) παίρνοντας το 3,3% των ψήφων και χάνοντας μία έδρα. Καμία έδρα δεν πήρε το Φιλοζωικό Κόμμα Με το Περιβάλλον (0,77%), μέλος του κόμματος Φιλοζωικής Πολιτικής στην ΕΕ. Στην Πορτογαλία από μία έδρα κερδίζουν το Μπλοκ της Αριστεράς (4,34%) και ο Ενιαίος Δημοκρατικός Συνασπισμός, όπου μεγάλος εταίρος είναι το Κομμουνιστικό Κόμμα Πορτογαλίας, με 4,2%. Και οι δυο σχηματισμοί χάνουν τη δεύτερη έδρα που είχαν προηγουμένως αν και στην περίπτωση του Ενιαίου Δημοκρατικού Συνασπισμού, αν υπήρχε δεύτερος ευρωβουλευτής θα εντασσόταν την ομάδα των Πράσινων. Τέσσερις έδρες (δύο λιγότερες) παίρνει κι ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα με 14,92%, ενώ η διάσπασή του Νέα Αριστερά με 2,45% δεν πιάνει το εκλογικό όριο. Αν και δεν έχει ενταχθεί σε καμία ομάδα η ευρωβουλευτίνα προφανώς θεωρούμε ότι ανήκει στον χώρο της Αριστεράς.

Στη χώρα μας, όμως, έχουμε και τη μοναδική περίπτωση του ΚΚΕ που με 9,25% βγάζει δυο έδρες. Κι εννοούμε ότι αυτό το κόμμα αποτελεί το μοναδικό ακροαριστερό (για τα ευρωπαϊκά δεδομένα) κόμμα που κερδίζει έδρες στο ΕΚ, αποτελώντας μακράν το πιο επιτυχημένο από τα κόμματα της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Δράσης, που έχει ιδρυθεί με πρωτοβουλία του και τη συμμετοχή άλλων έντεκα κομμάτων, οκτώ από τα οποία σε χώρες μέλη της ΕΕ. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Εργατών Ισπανίας, για παράδειγμα, που είναι ένα από αυτά τα κόμματα πήρε στις ευρωεκλογές ποσοστό ψήφων 0,09%! Παράλληλα το ΜΕΡΑ25, μάλλον ακροαριστερό (σύμφωνα πάντα με τα ευρωπαϊκά κριτήρια) κόμμα, με 2,54% δεν βγάζει έδρα, όπως και τα συνεργαζόμενα μαζί του κόμματα σε άλλες χώρες. Τέλος, σίγουρα ακροαριστερή (με οποιαδήποτε κριτήρια) είναι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ που παίρνει 0,52%.

Καταλήγοντας, να αναφέρουμε και τον σχηματισμό ΜΑΖΙ για μια Ελεύθερη Ελλάδα, στον οποίο συμμετέχουν το Κόμμα Ελλήνων Κυνηγών-Αλιέων και το Αγροτικό Κτηνοτροφικό Κόμμα Ελλάδας με 0,52%. Το δεύτερο απ’ αυτά έχει συνεργαστεί με τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Καμμένου και με το ΕΠΑΜ του Καζάκη. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι τα δύο αυτά κόμματα κινούνται κάπου μεταξύ Δεξιάς και Ακροδεξιάς, προσπαθώντας όμως να έχουν μια ιδιαίτερη ατζέντα.

 

(στο επόμενο μέρος ανάλυση για τις χώρες της διεύρυνσης του 1995: Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία)

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Χρυσαετός σκοτώθηκε από ανεμογεννήτρια στο Ξηροβούνι της Ορεινής Ναυπακτίας

Καταστρέφουν προστατευόμενο οικότοπο στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου με την κατασκευή Μικρού Υδροηλεκτρικού Έργου