Μια πολύ άσχημη απόφαση επιφύλαξε το ΣτΕ για τις αρχαιότητες του Μετρό στον σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης καθώς με οριακή πλειοψηφία απέρριψε τις προσφυγές συλλόγων και φορέων κατά της απόφασης απόσπασης και επανατοποθέτησής τους ανοίγοντας το δρόμο για την καταστροφή τους.
Να θυμίσουμε ότι προσφυγές είχαν καταθέσει η η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, η Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ, η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων καθώς και επτά καθηγητές από τη Θεσσαλονίκη.
Χιλιάδες πολίτες τόσο με υπογραφές αλλά και με την ζωντανή παρουσία τους σε πλήθος διαμαρτυριών ζητούσαν τους προηγούμενους μήνες να μην εφαρμοστεί η απόφαση της Λ. Μενδώνη για την απόσπαση των αρχαιοτήτων, η οποία ελήφθη αφού στήθηκε η σύνθεση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) για να της εισηγηθεί σχετικά.
Διαπρεπείς επιστήμονες, μεταξύ αυτών βυζαντινολόγοι, διεθνείς ενώσεις και φορείς από την αρχή του αγώνα αυτού για τη διάσωση των αρχαιοτήτων έκαναν σαφές ότι η μεταφορά μιας ολόκληρης βυζαντινής γειτονιάς σημαίνει ολική αλλοίωση της φυσιογνωμίας του μνημειακού συνόλου. Παράλληλα είχαν εκφράσει τη διαμαρτυρία τους στην κυβερνητική εμμονή να ξεριζωθεί το μνημείο από τη θέση του, τη στιγμή που υπήρχε τεχνική λύση η οποία υλοποιούνταν για την κατά χώραν παραμονή του, λύση που θα οδηγούσε και στην επίσπευση της λειτουργίας του μετρό.
Σύμφωνα με πληροφορίες η απόφαση στο ΣτΣΕ πάρθηκε με οριακή πλειοψηφία δηλαδή με 13 έναντι 12 ψήφων.
Να θυμίσουμε ακόμη ότι μία εβδομάδα πριν από την εκδίκαση (6 Νοεμβρίου 2020) στο ΣτΕ της προσφυγής των φορέων και των συλλόγων εναντίον της υπουργικής απόφασης για την απόσπαση των αρχαιοτήτων του μετρό Θεσσαλονίκης, η υπουργός Πολιτισμού Λ. Μενδώνη εθεάθη στο γραφείο της προέδρου του ΣτΕ Μαίρης Σαρπ.
Η κίνηση της υπουργού θεωρηθηκε πρωτοφανής, δημιουργώντας αρκετά ερωτήματα και για τον χρόνο που πραγματοποιήθηκε, αλλά και για τη θεσμικότητά της.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ήδη από το 2017 γίνονταν οι πρόδρομες εργασίες για την εφαρμογή της τεχνικής λύσης της παραμονής των αρχαιοτητων όταν στελέχη της ΝΔ με το που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας άρχισε να ζητάει και πάλι την απόσπαση των αρχαιοτήτων. Ο πρωθυπουργός τον Σεπτέμβριο του 2019 από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης ανακοίνωσε την ανατροπή της εφαρμογής της τεχνικής λύσης in situ παραμονής των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου, μια εξαγγελία που εξόργισε πλήθος πολιτών της Θεσσαλονίκη που έκαναν λόγο για έγκλημα κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης, αντίθετα χαροποίησε τους εργολάβους καθώς στέλνει τη λειτουργία της βασικής γραμμής τουλάχιστον μια πενταετία μετά.
