Σε επικίνδυνες συνθήκες συνεχίζουν να διαμένουν οι μετανάστες εργάτες γης στη Μανωλάδα οι οποίοι σύμφωνα με την αναφορά του Manolada Watch 2.0 παραμένουν χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα.
Στον έναν καταυλισμό υπάρχουν αυτοσχέδιες παράγκες από καλάμια, σίδερα και νάιλον θερμοκηπίου ενώ για τη διαμονή τους εκεί πληρώνουν μηνιαίο αντίτιμο ύψους 15-20 ευρώ ανά άτομο. Οι εργάτες γης είναι εκτεθειμένοι πλήρως σε κάθε καιρική συνθήκη με τις υψηλές θερμοκρασίες να καθιστούν αδύνατη τη διαμονή τους στις παράγκες αυτές. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό το οποίο πρέπει να προμηθεύονται από την αγορά. Το Manolada Watch που αποτελεί μια πρωτοβουλία του οργανισμού Generation 2.0 for Rights, Equality & Diversity κάνει και στο νομικό καθεστώς το οποίο παραμένει αβέβαιο για πολλούς καθώς «λόγω της μεγάλης καθυστέρησης στην έκδοση των συγκεκριμένων αδειών, οι περισσότερες από τις άδειες για ανθρωπιστικούς λόγους εκδίδονται ληγμένες ή με σύντομη ημερομηνία λήξης, με αποτέλεσμα οι εργάτες γης να είναι αναγκασμένοι να προχωρήσουν άμεσα σε διαδικασία ανανέωσής τους».
Διαβάστε ολόκληρη την αναφορά για τον Ιούλιο
Εργάτες γης
Υπενθυμίζοντας ότι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία καταγεγραμμένων εργατών γης, ο αριθμός που παραμένει τους καλοκαιρινούς μήνες στη Μανωλάδα είναι αρκετά μειωμένος και κυμαίνεται από 3.000 έως 4.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εργατών γης. Αυτό το διάστημα, η πλειονότητα αυτών έχει μεταβεί σε άλλες περιοχές της χώρας και απασχολείται σε άλλες αγροτικές εργασίες, με δεδομένο ότι η παραγωγή και η συγκομιδή της φράουλας έχει ολοκληρωθεί.
Νομικό καθεστώς
Οι περισσότεροι από τους εργάτες γης παραμένουν χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Όπως, έχει ήδη καταγραφεί στην αναφορά του Ιουνίου του 2020, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Αστυνομίας μόλις το 1/10 αυτών έχει λάβει βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης λόγω απασχόλησης στην αγροτική οικονομία με εργόσημο (βάσει του άρθρου 13Α του Ν. 4251/2014), ενώ 336 εργάτες γης διαθέτουν άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους λόγω της πυρκαγιάς του 2018.
Ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες που αντλήσαμε από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, κατά τον μήνα Ιούλιο ήταν έτοιμες προς επίδοση ακόμη 100 άδειες για ανθρωπιστικούς λόγους, ενώ το επόμενο διάστημα αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία για ακόμη 150 φακέλους για τον ίδιο τύπο άδειας, προκειμένου να αποδοθούν σε εργάτες γης της περιοχής. Βέβαια, λόγω της μεγάλης καθυστέρησης στην έκδοση των συγκεκριμένων αδειών, οι περισσότερες από τις άδειες για ανθρωπιστικούς λόγους εκδίδονται ληγμένες ή με σύντομη ημερομηνία λήξης, με αποτέλεσμα οι εργάτες γης να είναι αναγκασμένοι να προχωρήσουν άμεσα σε διαδικασία ανανέωσής τους.
Συνθήκες διαβίωσης
Οι συνθήκες διαβίωσης στους δύο καταυλισμούς, τους οποίους παρακολουθούμε, παραμένουν δυσχερείς και επικίνδυνες για την υγεία των εργατών γης.
Στον έναν καταυλισμό υπάρχουν οι αυτοσχέδιες παράγκες από καλάμια, σίδερα και νάιλον θερμοκηπίου. Για τη διαμονή τους σε αυτές, οι εργάτες γης πληρώνουν ένα μηνιαίο αντίτιμο ύψους 15-20 ευρώ ανά άτομο. Λόγω των ιδιαίτερα υψηλών θερμοκρασιών που καταγράφονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι αδύνατο για τους περισσότερους να παραμείνουν μέσα στις παράγκες κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπου η θερμοκρασία πολλαπλασιάζεται εξαιτίας του νάιλον και της έλλειψης φυσικής σκιάς. Δεν υπάρχει επίσης παροχή νερού, παρά κάποιες μικρές πλαστικές δεξαμενές και για πόσιμο νερό οι εργάτες γης προμηθεύονται πλαστικά εμφιαλωμένα μπουκάλια από την αγορά. Δεν υπάρχει επίσης καμία πρόβλεψη υγειονομικής προστασίας των ανθρώπων αυτών για τη συλλογή των απορριμμάτων τους και των λυμάτων από τις αυτοσχέδιες τουαλέτες που βρίσκονται εντός του καταυλισμού.
Στον άλλον καταυλισμό, ο οποίος δημιουργήθηκε μετά την πυρκαγιά του 2018, υπάρχουν τα καταλύματα, κατασκευασμένα από κόντρα-πλακέ, τα οποία έχουν αρχίσει να κατοικούνται τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με μαρτυρίες των ίδιων των εργατών γης, εκτός από το μηνιαίο αντίτιμο των 220 ευρώ ανά σπιτάκι (χωρητικότητας 8 ατόμων), τους ζητείται επιπλέον και αντίτιμο για το ρεύμα μέσω γεννήτριας, που ανέρχεται περίπου σε 60-90 ευρώ τον μήνα για όλο τον καταυλισμό.
Παρατηρήσαμε, τέλος, ότι πέρα από την έλλειψη μέριμνας για τη συλλογή των απορριμμάτων από τους δύο καταυλισμούς δεν υπάρχουν ούτε κάδοι απορριμμάτων περιμετρικά των εισόδων στις περιοχές αυτές, ώστε οι εργάτες γης να έχουν τη δυνατότητα να πετάνε εκεί τα σκουπίδια τους. Αποτέλεσμα αυτού είναι να συγκεντρώνεται τεράστιος όγκος πλαστικών μπουκαλιών και λοιπών απορριμμάτων εντός του χώρου των δύο καταυλισμών.
Συνθήκες εργασίας
Οι εργασίες στα χωράφια της φράουλας έχουν ολοκληρωθεί από μέσα Ιουνίου και θα αρχίσουν ξανά μέσα Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου, οπότε θα γίνει η φύτευση των νέων σπόρων και φυτών. Σύμφωνα με όσα μας είπαν οι εργάτες γης που παραμένουν στη Μανωλάδα αυτή την περίοδο, η πλειονότητα των συναδέλφων τους έχει μεταφερθεί σε άλλα χωριά της ελληνικής επικράτειας όπου απασχολούνται σε λοιπές καλλιέργειες, όπως ντομάτες, πατάτες, πιπεριές, καπνά κ.τ.λ.
Τo Manolada Watch αποτελεί μια πρωτοβουλία του οργανισμού Generation 2.0 for Rights, Equality & Diversity για την παρακολούθηση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης των μεταναστών εργατών γης στη Μανωλάδα Ηλείας. Από το 2017 ως οργανισμός ασχολούμαστε με την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, με αποτέλεσμα να συλλέξουμε πολλά στοιχεία και ανάλογη εμπειρία. Την εμπειρία αυτή αποφασίσαμε να τη μοιραστούμε δημόσια, ώστε να συμβάλλουμε στην ενημέρωση και στην ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας και των αρμόδιων φορέων για την περίπτωση της Μανωλάδας.
Η παρούσα αναφορά έρχεται σε συνέχεια της επίσκεψης του οργανισμού μας στη Μανωλάδα, στις 29 Ιουλίου 2020. Μεταβήκαμε στους δύο καταυλισμούς που παρακολουθούμε, καταγράψαμε όσα είδαμε εκεί και συνομιλήσαμε με εργάτες γης για τις συνθήκες διαμονής τους, το νομικό τους καθεστώς, τις συνθήκες εργασίας και άλλα τρέχοντα ζητήματα.
