Μέρες υπέροχες, θαυμάσιες μέρες! Η αυλή άνοιξε, ο λόφος απελευθερώθηκε, η πόλη ανθίζει ξανά! Πλάι μας, ξαναζωντάνεψε ακόμα ένας κοινωνικός χώρος. Ανασαίνουμε και πάλι όλοι και όλες μαζί σε μία από τις τελευταίες δημόσιες πλατείες μιας πόλης που ασφυκτιά από τα τραπεζοκαθίσματα. Σε έναν τόπο όλων εμάς και για όλες, όλους εμάς. Στον χώρο αυτό, στην κατάληψη Ρόζα Νέρα, ανταμώναμε, αγωνιζόμασταν, αμφισβητούσαμε και χορεύαμε για 16 χρόνια. Τώρα, σμίγουμε ξανά και συν-δημιουργούμε από την αρχή έναν νέο κόσμο, έναν κόσμο όπως όλοι εμείς τον θέλουμε, όπως τον φανταζόμαστε. Χωρίς να αγνοούμε το παρελθόν αλλά ούτε και να το διαδεχόμαστε, το επερωτάμε, συνδιαλεγόμαστε και ξεκινάμε ακόμα ένα συμβάδισμα. Οι εμπειρίες μας, οι γνώσεις μας, οι δυνάμεις μας, οι σχέσεις μας σμιλεύονται, διευρύνονται και παίρνουν νέες μορφές. Έτσι, κόντρα στην ματαίωση και την παραίτηση που επιβάλλει η σάπια τάξη αυτού του κόσμου, βλασταίνουμε μέσα της, και θα βλασταίνουμε, όσο κι αν η μαυρίλα επιστρέφει.
9 μήνες τώρα μια μειοψηφία αρχόντων και ξενοδόχων μετέτρεψαν τον λόφο σε μια κλειστή φυλακή, σε μια έρημο του κεφαλαίου. 9 μήνες τώρα μια περίφραξη έφτιαξε ένα νέο άβατο στην καρδιά της πόλης προς όφελος μιας τοξικής ιδεοληψίας που θέτει τα κέρδη πάνω απ’ τη ζωή, πάνω από τις ανάγκες και τα δημόσια αγαθά. 9 μήνες τώρα κάποιες-οι δεν έπαψαν στιγμή να παλεύουν για να δημιουργήσουν τους όρους απελευθέρωσης αυτού του εδάφους, για την επαναδιεκδίκηση του κοινού τόπου. Στις 05/06/2021 έγινε πράξη η δέσμευση του κινήματος πως το άνοιγμα θα γίνει μέρα μεσημέρι και χωρίς να κινδυνέψει ούτε ένα κοπέλι. Με συντονισμένες ενέργειες1 αναγκάσαμε τις αστυνομικές δυνάμεις να αποχωρήσουν, απαλλάσσοντάς τους από τα καθήκοντα ιδιωτικού σεκιούριτι, και ο λόφος είναι πλέον ανοιχτός.
Τα πρώτα μας βήματα στον χώρο συνάντησαν την απτή απόδειξη της ερημοποίησης που επιφέρει η κατασταλτική περίφραξη της ιδιωτικοποίησης. Αγκαθωτά συρματοπλέγματα, βιδωμένες λαμαρίνες, κάγκελα μπηγμένα στην πέτρα, τσιμεντωμένες τουαλέτες, μπάζα και θεριεμένα αγριόχορτα… Σε 9 μήνες επαναλήφθηκαν συμπυκνωμένα τα 20 χρόνια ρημάγματος πριν το 2004 όταν και ξεκίνησε η σπορά του Μαύρου Ρόδου. Και ενώ ο τόπος ρήμαζε, νόμιζαν πως θα περιμένουμε υπομονετικά το κεφάλαιο να τον “αξιοποιήσει” με ένα “πολυτελές” ξενοδοχείο. Για 9 μήνες όλοι εμείς μαθαίναμε, ενημερώναμε, συλλογικοποιούμασταν, προετοιμαζόμασταν. Δεν περιμένουμε πια! Ο χρόνος τέλειωσε και άρχισε ξανά, με ένα διαρκές άνοιγμα.
Ήδη μέσα σε μία εβδομάδα έχουμε δει καθημερινές ανοιχτές συνελεύσεις για την αυτοδιαχείριση του λόφου, δημιουργία πολλών ομάδων εργασίας (καθαριότητας, επισκευών, συντονισμού συνελεύσεων, κ.ά.), επισκέψεις μαθητών δημοτικών σχολείων, προβολές ταινιών, μαθήματα-σεμινάρια (π.χ. παραδοσιακών χορών, ζωγραφικής, στένσιλ, κ.ά), το μοναδικό αναγνωστήριο στο κέντρο της πόλης για τις ανάγκες φοιτητών, ερευνητών και όχι μόνο, συλλογικές κουζίνες αλληλεγγύης για όλους και όλες, θεατρικές παραστάσεις, πρόβες μουσικών σχημάτων, δημιουργικό παιδικό εργαστήρι … όλα χωρίς αντίτιμο. Και είμαστε ακόμα στην αρχή!
Όλα τα παραπάνω θέλουν να εκκενώσουν οι υπέρμαχοι των κυρίαρχων θεσμών, των νόμων και της τάξης του κεφαλαίου, του ιδιωτικού, του κέρδους για τους λίγους και γνωστούς. Αυτοί είναι που ενίστανται για την απελευθέρωση του λόφου στα ΜΜΕ και φτύνουν απειλές εκκένωσης οι οποίες στην πραγματικότητα πασχίζουν να κρύψουν τον φόβο για την κοινωνική οργή που γίνεται πράξη. Οι ίδιοι που αυτο-παρουσιάζονται ως υπέρμαχοι του πολίτη και του δημοσίου, διαδίδοντας έναν οργουελικό λόγο ο οποίος αντιστρέφει τις σημασίες, μιλάνε για “ιδεοληψίες”, “μειοψηφίες”, “αξιοποίηση”, “κοινό καλό και ευημερία”, “δημοκρατία”.
Μας μιλάνε, λοιπόν, για ιδεοληψία αυτοί που επιλέγουν να εμμένουν στην ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού, του κέρδους για τους λίγους και ψίχουλα για τους πολλούς, της ιδιωτικοποίησης ακόμα και της μάνας τους. Αυτοί που επιμένουν να συμμετέχουν μόνο στα πληρωμένα ΜΜΕ τους, στα ξεπουλημένα έδρανά τους και στα παγκόσμια φόρουμ κυριαρχίας επί των φτωχών. Μας μιλάνε για ιδεοληψία “καταληψιών” και “αναρχικών” ενώ την ίδια στιγμή έχει ανοίξει ο χώρος προς όλους και όλες, ενώ γίνεται μια ανοιχτή συνέλευση η οποία όχι μόνο είναι ανοιχτή για κάθε φωνή, όχι μόνο δεν απαρτίζεται μόνο από αναρχικούς, αλλά από την πρώτη στιγμή έθεσε προς διαβούλευση ακόμα και τις πιο βασικές αρχές και όρους λειτουργίας.
Μας μιλάνε για μία μειοψηφία αυτοί, το 0.01%, που θέλουν όλο τον κόσμο για δικό τους. Μία κλίκα βουλευτών-επιχειρηματιών-πλουσίων που ειδικεύονται στο να απομυζούν την εργασία και τις ζωές μας. Μία ελίτ που ετοιμαζόταν να μετατρέψει ένα μνημείο σε πισίνα, έναν χώρο αντίστασης σε χώρο κερδοφορίας τους, ένα μπαλκόνι σε πολυτελή εξώστη απ’ όπου θα μπορεί να αγναντεύει όλους εμάς ενώ θα δουλεύουμε για λογαριασμό της. Αυτή η μειοψηφία μας μιλάει για μειοψηφία, τη στιγμή που παιδιά, νέοι και γέροι, πολίτες και μη, κάτοικοι και μη, άνθρωποι κάθε ιδιότητας και διαφορετικής δυνατότητας βρίσκουν χώρο να συνεισφέρουν και να καλύψουν τις ουσιαστικές κοινωνικές ανάγκες τους
Μας μιλάνε για αξιοποίηση λες και έχουν άλλες αξίες πέρα από αυτές του κεφαλαίου, λες και δεν είναι μοναδικός στόχος στη ζωή τους η συσσώρευση και η αέναη αναπαραγωγή του. Αυτοί που θα προτιμήσουν, που θα επιβάλλουν, το ρήμαγμα ενός δημόσιου χώρου προτού το παραχωρήσουν σε κάποια κοινωνική ομάδα πέραν των κεφαλαιοκρατών (για παράδειγμα, η χρήση του κτηρίου της παλιάς πρυτανείας είχε ζητηθεί το 2017 από τη θεατρική ομάδα του Πολυτεχνείου). Αυτοί, λοιπόν, μας μιλάνε για αξιοποίηση, ενώ οι τελευταίες μέρες έχουν αποδείξει τρανά πως και πώς ο χώρος πλουτίζει από πραγματικές κοινωνικές αξίες, από δημιουργικότητα και πολιτικό πράττειν.
Με τους παραπάνω όρους μας μιλάνε και για κοινό καλό και ευημερία. Γιατί το κοινό για αυτούς είναι το κοινό της τάξης τους, ο κοινός συναγωνισμός τους για τον πλουτισμό και τη διασφάλιση της ιδιοκτησίας τους. Γιατί όταν μιλάνε για ευημερία αναφέρονται στην ευημερία των καπιταλιστικών σχέσεων που, όλο και περισσότερο, όλο και πιο αποτελεσματικά, θα πρέπει να ορίζουν τον τρόπο σκέψης και πράξης μας. Φυσικά, για το καλό μας, και το καλό του τόπου… Έτσι κι αλλιώς, “δεν υπάρχει εναλλακτική”. Και όμως υπάρχει, και γίνεται πράξη στον λόφο Καστέλι αυτή τη στιγμή που γράφουμε.
Και έτσι, λοιπόν, μας μιλάνε για δημοκρατία και δη σύγχρονη! Γιατί δημοκρατία πλέον ισούται με το να ψηφίζεις κάθε 4 χρόνια και με το να διατηρείς, πάση θυσία, την κοινωνική εμπιστοσύνη σε θεσμούς που έχουν αποδειχθεί λυσσαλέοι εχθροί του δημοσίου. Με λίγα λόγια, να υποτάσσεσαι στην ιδεοληψία της μειοψηφίας που αξιοποιεί τους δημόσιους χώρους ερημώνοντάς τους και αντικαθιστώντας τους με το ιδιωτικό κέρδος για το κοινό καλό και την ευημερία της τάξης τους.
Μήπως όμως δημοκρατία σημαίνει άμεσες και οριζόντιες διαδικασίες, ανοιχτές συνελεύσεις, συλλογική διαβούλευση, συμμετοχή των από τα κάτω, δημιουργία βασισμένη στις εκφρασμένες και μη κοινωνικές ανάγκες; Μήπως λόφος Καστέλι σημαίνει δημοκρατία;
Τελευταία οι ιθύνοντες προσπαθούν να δικαιολογήσουν τις επιτάξεις τους για εκκένωση με το επιχείρημα της ετοιμορροπίας του κτηρίου, πως δήθεν φοβούνται για κάποιο ατύχημα. Αναγνωρίζουμε τον φόβο τους. Αναγνωρίζουν κι εκείνοι πως το μόνο πράγμα που είναι ετοιμόρροπο σε αυτή την περίπτωση είναι ο παλιός κόσμος που ήδη καταρρέει.
Καλούμε όλες και όλους, μικρούς και μεγάλους, να επισκεφτούν τον λόφο, να επινοήσουμε, να σχεδιάσουμε, να οργανώσουμε μαζί τις χρήσεις του, να φτιάξουμε μαζί το μέλλον του.. για να μας χωράει όλους! Η αυλή δεν ανήκει σε κάποιους ή σε λίγους, ανήκει σε όλους μας. Ας διεκδικήσουμε τους δημόσιους χώρους αυτής της πόλης και ας αντιληφθεί ο καθένας με τα ίδια του τα μάτια, με τη δική του εμπειρία, τι συμβαίνει στο λόφο Καστέλι.
Κοινωνικό Στέκι – Στέκι Μεταναστών Χανίων
Ιούνιος 2021
1Σε αντίθεση με ό,τι έγραψαν τα περισσότερα ΜΜΕ, οι αστυνομικές δυνάμεις δεν αποχώρησαν μετά από καμία απόφαση της εταιρίας ή των ανωτέρων τους. Ένα από τα πολλά ντοκουμέντα θα βρείτε στο βίντεο “Λόφος
