Ρεπορτάζ: Σταυρούλα Πουλημένη
Πόσο έχει επιδεινωθεί η ζωή των προσφύγων και των μεταναστών από τις αντιμεταναστευτικές πολιτικές; Τι πρακτικά αποτελέσματα έχει η ακροδεξιά στροφή σε διεθνές επίπεδο για τα δικαιώματα ανθρώπων που φεύγουν από τον πόλεμο και την πείνα αναζητώντας ένα ασφαλές μέρος και μια αξιοπρεπή ζωή;
Το τελευταίο διάστημα στην Κρήτη εξελίσσεται το πιο πρόσφατο δράμα των προσφύγων που επιλέγουν ακόμη πιο επικίνδυνες θαλάσσιες διαδρομές για να φτάσουν στην Ευρώπη. Οι εικόνες ανθρώπων παρατημένων στο λιμάνι του Ρεθύμνου μέσα στον ήλιο, οι άθλιες συνθήκες υποδοχής, η κυβερνητική απόφαση για αναστολή της αποδοχής αιτήσεων για παροχή ασύλου σε πρόσφυγες και ο μιντιακός πανικός που αναπαράγει την ακροδεξιά ρητορική φαίνεται ότι βάζει το δικαίωμα στη μετανάστευση σε νέα δίνη. Ωστόσο η Λέσβος παραμένει μια διαρκής μικρογραφία αποτύπωσης όλων των αντιμεταναστευτικών πολιτικών της Ευρώπης που υλοποιούνται με ολοένα και μεγαλύτερη θέρμη από την ελληνικό κράτος. Επαναπροωθήσεις, αορατοποίηση των προσφύγων, αδυναμία πρόσβασης σε βασικές ανάγκες αλλά και το νέο κέντρο ελεγχόμενης πρόσβασης που κατασκευάζεται στη Βάστρια, συνιστούν μερικά μόνο στοιχεία της νέας αυτής δυστοπίας. Παράλληλα η Γερμανία επιχειρεί να εφαρμόσει σε μαζικότερη κλίμακα μια νέα απόφαση για απελάσεις προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα καταδικάζοντας ουσιαστικά αυτούς τους ανθρώπους να επιστρέψουν σε διαρκώς επιδεινούμενες συνθήκες ζωής και εργασίας. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: υπάρχουν ακόμη ανθρώπινα δικαιώματα; Κατά πόσο η Ευρώπη, η Ελλάδα αλλά και χώρες όπως η Γερμανία που ομνύουν σε αυτά τα εφαρμόζουν στην πράξη;
Η βουλεύτρια του Die Linke Clara Bünger, που επισκέφθηκε στις αρχές Ιουλίου τη Λέσβο, θα απαντήσει αρνητικά στο ερώτημα αυτό, μετά την επιτόπια διαπίστωση των συνθηκών διαβίωσης των προσφύγων στον καταυλισμό στο Καρά Τεπέ αλλά και τις πληροφορίες που έλαβε για το κέντρο ελεγχόμενης πρόσβασης που κατασκευάζεται στη Βάστρια.
Πρώτη στάση της αποστολής της Γερμανίδας βουλεύτριας, που συνοδευόταν από κλιμάκιο του Ιδρύματος Ρόζα Λουξεμπουργκ (RLS) (αποτελούμενο από την Daniela Trochowski, εκτελεστική διευθύντρια του RLS, τον Boris Kanzleiter, διευθυντή στο RLS/ Παράρτημα Ελλάδας και την Έφη Παναγοπούλου, project manager στο RLS), δημοσιογράφους αλλά και τον Γιώργο Μανιάτη από την Equal Rights Beyond Borders, ήταν το Legal Center Lesvos στη Μυτιλήνη. Η δράση του επικεντρώνεται στη παροχή νομικής βοήθειας, υποστήριξης και υπηρεσιών συνηγορίας σε μετανάστες. Παράλληλα η οργάνωση καταγράφει συστηματικά παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους, υποστηρίζοντας δικαστικές διαμάχες με σκοπό την λογοδοσία της ελληνικής κυβέρνησης, των κρατών μελών της ΕΕ και των ευρωπαϊκών θεσμών όταν αυτές συμβαίνουν.
Το Legal Center Lesvos, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, δημιουργήθηκε το 2016 ως αντίδραση στη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας με σκοπό την παροχή νομικής βοήθειας σε άτομα που παγιδεύονταν στο νησί αλλά και την αντιμετώπιση των πολιτικών που επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή των μεταναστών.
Μέσα από μια εκτενή ενημέρωση τα μέλη του παρείχαν μια σαφή εικόνα για τη συνοριακή βία που ασκείται εναντίον των προσφύγων και των μεταναστών μέσω των επαναπροωθήσεων αλλά και τις δυσκολίες που συναντούν συλλογικότητες και οργανώσεις να αντιδράσουν νομικά και κοινωνικά σε αυτές. Στόχος του Legal Center Lesvos είναι, μεταξύ άλλων, η διεθνής συνεργασία μεταξύ των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την υποστήριξη των ανθρώπων που δέχονται βία αλλά και η στοιχειοθέτηση των όσων έχουν συμβεί στα θαλάσσια σύνορα. Κοινός τόπος της συζήτησης ήταν ότι πέρα από τη μειωμένη κοινωνική αντίδραση στις αντιμεταναστευτικές πολιτικές, δεν υπάρχει ούτε το ανάλογο ενδιαφέρον από τα ΜΜΕ κάτι που δυσκολεύει την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων αλλά και τη συλλογή μαρτυριών.
Η κανονικοποίηση της βίας
Πλέον, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, η βία αντιμετωπίζεται ως μια κανονικοποιημένη πραγματικότητα. Με δράσεις, όχι μόνο νομικές, το Legal Center Lesvos προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό στη δημόσια σφαίρα το ζήτημα αυτό, να αναζητήσει τρόπους παρέμβασης για να σταματήσουν οι επαναπροωθήσεις ενώ παράλληλα επιχειρεί να κάνει γνωστές τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά της Ελλάδας για την πρακτική των επαναπροωθήσεων.
Δυστυχώς, όπως αναφέρθηκε και από μέλη του Legal Center Lesvos, η πρακτική της απαγωγής-επαναπροώθησης προσφύγων ακολουθείται με αμείωτη βία και ένταση τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα πολλούς θανάτους. Αυτό που διαπιστώνεται από τις υποθέσεις που έχουν φτάσει στα δικαστήρια είναι ότι οι συγγενείς των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους είναι αυτοί που ζητούν δικαιοσύνη για τα θύματα ωστόσο το περιβάλλον για τους υπερασπιστές των δικαιωμάτων των προσφύγων γίνεται ολοένα και πιο εχθρικό. Επιπλέον, η νομική στήριξη τέτοιων υποθέσεων παραμένει εξαιρετικά δύσκολη εξαιτίας της αδυναμίας να συλλεχθούν μαρτυρίες ακόμη και από ανθρώπους που έχουν επαναπροωθηθεί λόγω της επισφαλούς θέσης στην οποία βρίσκονται.
Μείωση του αριθμού των ΜΚΟ στα νησιά
Κάτι που διαπιστώθηκε και από την ίδια την αποστολή στο νησί είναι ότι έχουν μειωθεί δραματικά οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που δραστηριοποιούνται για την υποστήριξη των προσφύγων. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της μείωσης του αριθμού των αφίξεων συγκριτικά με το παρελθόν, της μετακίνησης κονδυλίων σε άλλες χώρες, όπως η Ουκρανία και η Πολωνία, εξαιτίας των πολέμων, της διακοπής ή μείωση της χρηματοδότησης οργανισμών, όπως η UNHCR, με απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ, αλλά και των καθυστερήσεων χρηματοδότησης οργανώσεων από το ελληνικό κράτος. Η συνθήκη αυτή μειώνει τις δυνατότητες νομικής στήριξης των αιτούντων άσυλο και των ανθρώπων που δέχονται βία στα σύνορα ενώ παράλληλα επηρεάζει μια σειρά κρίσιμων υπηρεσιών στα καμπ, όπως π.χ. η διερμηνεία κ.ά .
Όπως χαρακτηριστικά μεταφέρθηκε στην Γερμανίδα βουλεύτρια, άνθρωποι δέχονται επιθέσεις στη θάλασσα αλλά κανείς δεν είναι εκεί για να τις δει. Ένα επιπλέον στοιχείο είναι ότι δεν γίνονται επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα, όπως στο παρελθόν. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την κυβερνητική πολιτική της ποινικοποίησης της διάσωσης και της αλληλεγγύης οδηγεί συνολικά σε μια καταστολή της κοινωνικής αντίστασης στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οργανώσεις και συλλογικότητες με τις μικρές τους δυνάμεις προσπαθούν να δράσουν ασκώντας πιέσεις στις αρχές τεκμηριώνοντας παράλληλα τα όσα συμβαίνουν. Αυτό που βοηθά να αποτραπούν παραβιάσεις δικαιωμάτων των προσφύγων, είναι η φυσική παρουσία οργανώσεων και άλλων ανθρώπων όταν πρόσφυγες φτάνουν στη στεριά αλλά και η σύνδεση με οργανώσεις που παρέχουν νομική βοήθεια σε γειτονικά νησιά.
Ένα μέτρο που έχει συμβάλλει θετικά σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όπου επαπειλείται επαναπροώθηση είναι τα ασφαλιστικά μέτρα που εκδίδει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει κίνδυνος για ανεπανόρθωτη βλάβη στα άτομα αυτά επισημαίνοντας ταυτόχρονα την ανάγκη άμεσης πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου. Πολλές φορές, όμως, η παρέμβαση στον ευρωπαϊκό θεσμό καθίσταται δύσκολη λόγω έλλειψης πληροφορίων. Ακόμη και όταν γίνεται εφικτή και έγκαιρα τίποτα δε καθιστά βέβαιη την εφαρμογή της εκάστοτε απόφασης από το ελληνικό κράτος.
Καρά Τεπέ: Μια «λύση ανάγκης» που έκανε κανόνα τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης
Σε μια άνυδρη και χωρίς βλάστηση πλευρά του νησιού, σε ένα πρώην στρατιωτικό πεδίο βολής και 5 χιλιόμετρα από το κέντρο της Μυτιλήνης βρίσκεται η Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή (ΚΕΔ) του Καρα Τεπέ. Εκεί μετεγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες που παρέμεναν εγκλωβισμένοι στο νησί μετά την πυρκαγιά του κολαστηρίου της Μόριας τον Σεπτέμβριο του 2020. Αρχικά λειτούργησε ως Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης και τον Νοέμβριο του 2022 μετατράπηκε σε ΚΕΔ χωρητικότητας 8.000 ατόμων. Η χωροθέτηση του που παρουσιάστηκε αρχικά ως λύση ανάγκης αποκαλύπτει τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων που παραμένουν μόνιμα εκτεθειμένοι στις καιρικές συνθήκες, είτε τον χειμώνα με τον αέρα να ξυρίζει είτε το καλοκαίρι με τις υψηλές θερμοκρασίες και την απουσία σκιάς. Οι αρμόδιοι του καμπ ξενάγησαν την Clara Bünger, και την αποστολή που την συνόδευε, στη δομή προσπαθώντας να ωραιοποιήσουν μια εικόνα που μιλούσε από μόνη της. Το άσπρο χαλίκι, οι άσπρες σκηνές και τα άσπρα isobox δημιουργούσαν μια αβίωτη αίσθηση κάτω από τον καυτό ήλιο που δύσκολα μπορεί κανείς να ανεχτεί για πάνω από μερικές ώρες.
Στη δομή υπάρχει ελεγχόμενη πρόσβαση και ενώ τυπικά οι πρόσφυγες είναι ελεύθεροι να εισέρχονται και να φεύγουν κατά τη διάρκεια της μέρας, το πραγματικό αυστηρό πλαίσιο ελέγχου περιορίζει τελικά τις διαφορετικές κατηγορίες των ανθρώπων που ζουν εκεί ως προς την αυτονομία τους. Παράλληλα, η τιμωρία με απόσυρση της αίτησης ασύλου σε περίπτωση αντιδράσεων ή «μη συνεργασίας με τις αρχές» πάντα καραδοκεί. Ανησυχητικές αναφορές έχουν υπάρξει στο παρελθόν για εγκλεισμό μεταναστών μέχρι και ένα μήνα μέχρι να ολοκληρωθεί η καταγραφή τους ενώ ασυνόδευτα ανήλικα, ανάμεσά τους και ασυνόδευτα κορίτσια, παρέμεναν μετά την άφιξη τους μέσα στη ΚΕΔ, πολλές φορές για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, σε περιόδους που οι δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων ήταν πλήρεις. Σύμφωνα με τους αρμόδιους του καμπ, αυτή τη στιγμή στη ΚΕΔ ζουν 1.200 άτομα, ενώ στο παρελθόν η δομή έχει καταγράψει πολύ μεγαλύτερους αριθμούς ανάλογους του αριθμού των αφίξεων. Το μείζον ζήτημα είναι φυσικά οι συνθήκες διαβίωσης, που ακόμη και μετά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει με τσιμεντένια αυλάκια για τα όμβρια ύδατα ή με τη δημιουργία ειδικών χώρων για εκπαίδευση και υποστήριξη, απέχουν παρασάγγας από τον χαρακτηρισμό ανθρώπινες. Περισσότερο λειτουργούν ως ένα μήνυμα αποτροπής της μετανάστευσης και παραδειγματισμού για όποιον τη σκεφτεί.
Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της ίδιας της βουλεύτριας, ακόμη και σήμερα βασικές παραμένουν οι ελλείψεις σε υπηρεσίες αλλά και η πρόσβαση σε βασικά αγαθά, όπως τροφή και νερό ενώ οι αναφορές των προσφύγων σε συχνές διακοπές ρεύματος είναι συνεχείς.
Με τα δικά της λόγια: «Στο Καράτεπε, οι άνθρωποι λαμβάνουν μόνο μικρή ποσότητα νερού, ακόμη και στις σημερινές συνθήκες καύσωνα. Η διανομή νερού και τροφίμων δεν είναι επαρκής με αποτέλεσμα να πρέπει να περιμένουν στην ουρά, κυριολεκτικά σαν ζώα. Υπάρχουν περιπτώσεις προσφύγων που δεν έχουν πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη. Ο καταυλισμός δεν είναι μέρος για να μείνουν, για να ζήσουν ανθρώπινα. Είναι ένα άδειο χωράφι χωρίς σκιά. Είναι σκηνές που μοιάζουν με σπίτια, αλλά οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται εντός τους είναι πολύ υψηλές». Η ίδια μιλώντας στο Alterthess επισημαίνει την περιορισμένη προσβασιμότητα ακόμη και της ίδιας σε σημεία του καταυλισμού: «Δεν μας επιτράπηκε η είσοδος σε όλες τις περιοχές του καταυλισμού. Ήταν πολύ αφιλόξενοι. Δεν μας έδωσαν πρόσβαση στο γραφείο της Frontex και του προγράμματος Helios Plus. Λένε ακόμη ότι παρέχουν ένταξη μέσω του προγράμματος Helios αλλά στην πραγματικότητα, όπως μαθαίνουμε από το Legal Center και από άλλες οργανώσεις, δεν παρέχεται πραγματικά πρόσβαση στην ένταξη».
Όσον αφορά την ιατρική περίθαλψη, η ίδια δεν παρέλειψε να τονίσει ότι παρά τις αναφορές των αρμοδίων ότι η ΚΕΔ διαθέτει 20 άτομα ιατρικό προσωπικό, μετά από επίμονες εκκλήσεις να συναντήσει από κοντά κάποιο μέλος του, ανακάλυψε ότι τελικά υπήρχε μία μόνο γιατρός για 1.200 άτομα εκ των οποίων πάνω από 300 παιδιά. «Με τον μοναδικό γιατρό που καταφέραμε να μιλήσουμε μάθαμε ότι έχει υπερβολικό φόρτο εργασίας, τα περιστατικά είναι πολλά που χρειάζονται ιατρική βοήθεια ενώ ταυτόχρονα πρέπει η ίδια να κάνει την αξιολόγηση της ευαλωτότητας τους. Χαρακτηριστικό, όπως μας είπε, είναι ότι τη μία μέρα αξιολογούσε ως προς την ευαλωτότητα 80 άτομα και την επόμενη 50, οι περισσότεροι εκ των οποίων κρίθηκαν να ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες. Υπάρχουν προβλήματα και με την καταγραφή, ενώ έχουν αναφερθεί και λανθασμένες καταγραφές. Προσπαθούσαμε λοιπόν να ελέγξουμε και τη διαδικασία καταγραφής, αλλά δεν μπορέσαμε να μιλήσουμε με το προσωπικό της Frontex, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διαδικασία αυτή» πρόσθεσε.
Επιπλέον ανησυχία έχει προκαλέσει η προφορική εντολή από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου τον περασμένο Μάιο για έξωση εντός 30 ημερών από τα καμπ των ανθρώπων που έχουν λάβει το καθεστώς διεθνούς προστασίας του πρόσφυγα ή σε όσους η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί. Αν και μέχρι τώρα δεν υπάρχουν πληροφορίες για εξώσεις στη Λέσβο, και οι αρμόδιοι του καμπ το αρνούνται ρητά, καταγγελίες προς τις οργανώσεις αναφέρουν πρακτικές πίεσης προς τους πρόσφυγες μέσω συχνών μετακινήσεων σε απομακρυσμένα κοντέινερ μέσα στον καταυλισμό ή αναγκαστικής συγκατοίκησης πολλών οικογενειών που δε γνωρίζονται στον ίδιο χώρο. Μια τέτοια εξέλιξη εξαναγκασμένης αποχώρησης από το καμπ θα δημιουργήσει συνθήκες αστεγίας αν λάβει κανείς υπόψη του ότι προγράμματα ένταξης όπως το Helios αλλά και η πρόσβαση στο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας στην πραγματικότητα δεν λειτουργούν. Αν τελικά εφαρμοστεί μαζικά και η απόφαση για απελάσεις από την Γερμανία προσφύγων τότε τίποτα δε προμηνύεται καλό για το μέλλον των προσφύγων αναγνωρισμένων η μη ενώ η μαύρη εργασία με ό,τι συνεπάγεται αυτό φαντάζει μονόδρομος.
Σε κάθε περίπτωση οι κακές συνθήκες διαβίωσης στο καμπ χρησιμοποιούνται από τις αρχές και ως πρόσχημα για τη λειτουργία μιας πιο απάνθρωπης δομής στη Βάστρια.
Μια νέα κλειστή ελεγχόμενη δομή που θυμίζει Γκουαντάναμο
Αρκετά χιλιόμετρα μακριά από την Μυτιλήνη (παραπάνω από μία ώρα με το αυτοκίνητο) και αφότου διασχίσει κανείς κακοτράχαλους δρόμους και φτάσει στο δάσος, μπορεί αχνά και μόνο από υψόμετρο να διακρίνει το νέο κλειστό κέντρο ελεγχόμενης πρόσβασης στη Βάστρια. Μια δομή που εκτός από τις πολλές δυστοπικές σκέψεις που προκαλεί και μόνο η εικόνα της, θα οδηγήσει σε μια πραγματική έλλειψη ελευθερίας, καθιστώντας την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων που θα μεταφερθούν εκεί, όταν τελικά λειτουργήσει, ακόμη πιο αμφίβολη .
Η κατασκευή της έχει σχεδόν ολοκληρωθεί μαζί με τις εγκαταστάσεις στέγασης (κοντέινερ), τα γραφεία διοίκησης και υποδοχής. Ένα από τα πράγματα που, σύμφωνα με πληροφορίες των Community Peacemaker Teams, εμπόδιζε τη λειτουργία του μέχρι σήμερα είναι η σύνδεσή του με ηλεκτρικό ρεύμα. Πρόβλημα αποτελεί η απουσία εγκαταστάσεων ύδρευσης καθώς η κλειστή δομή βρίσκεται κυριολεκτικά στο δάσος, σε περιοχή όπου δεν υπάρχει νερό. Άνθρωποι από το νησί εκτιμούν ότι θα ακολουθηθεί το μοντέλο της κλειστής δομής της Σάμου όπου το νερό θα έρχεται με βυτιοφόρα. Γενικότερα πάντως, όπως ανέφεραν μέλη του Legal Center Lesvos και των Community Peacemaker Teams, η προχειρότητα στους περιβαλλοντικούς όρους και τις απαιτήσεις που θα έχει μια τέτοια δομή στη μέση του πουθενά, ξεπερνιόταν πάντα από τη κυβέρνηση με διαδοχικές τροποποιήσεις των τεχνικών στοιχείων που παράλληλα προσπαθούσαν να κάμψουν τις αντιδράσεις των δημοτικών αρχών. Το κέντρο είναι χωρητικότητας 5.000 ατόμων, κάτι που από μόνο του φαντάζει επικίνδυνο αν σκεφτεί κανείς τι θα συμβεί σε περίπτωση πυρκαγιάς δεδομένης της μίας εισόδου και της μίας εξόδου σε ένα εξαιρετικά εύφλεκτο τοπίο που γειτνιάζει με περιοχή Natura2000.
Κοινός τόπος πάντως των οργανώσεων που γνωρίζουν πώς σχεδιάζεται η κατασκευή της νέας δομής είναι ότι η προσπάθεια των αρχών περιορίζεται στο να ληφθούν μέτρα (εγκατάσταση ανιχνευτών κ.ά) προκειμένου να εντοπίσουν μια ενδεχόμενη πυρκαγιά και όχι μέτρα για να αποτραπεί αυτή. Η βιασύνη πάντως για τη λειτουργία ενός νέου κολαστηρίου που φαντάζει χειρότερο και από το Καρά Τεπέ αφορά το κόστος του που αγγίζει τα 90.000.000 ευρώ κυρίως από ευρωπαϊκές πηγές. Φόβος της κυβέρνησης είναι ότι αν δε λειτουργήσει σύντομα η δομή, υπάρχει ο κίνδυνος τα χρήματα να πρέπει να επιστραφούν. (Δείτε περισσότερα για τη ΚΕΔ της Βάστριας στην έρευνα των Community Peacemaker Teams Aegean Migrant Solidarity με τίτλο «How to build a detention centre»)
Από την άλλη, ο φόβος του κόσμου της αλληλεγγύης αλλά και του ίδιου του Legal Center είναι το ενδεχόμενο ύπαρξης κατασκευασμένων από κυβέρνηση και ΜΜΕ κρίσεων λόγω αυξημένων αφίξεων στο νησί, με τους πρόσφυγες να παρουσιάζονται ως απειλή για τους ντόπιους έτσι ώστε οι τοπικές κοινωνίες, που παλαιότερα αντιδρούσαν στις δομές-φυλακές, να αποδεχτούν τελικά τη λειτουργία της. Η ταυτοποίηση θα γίνεται μέσα στη δομή, αν η αίτηση ασύλου απορριφθεί οι μετανάστες θα απελαύνονται μέσα από τον καταυλισμό ενώ ο χρόνος που θα χρειαστεί να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες μπορεί να φτάσει και τα δύο χρόνια ζωής σε έναν χώρο που περισσότερο μοιάζει με φυλακή παρά με οτιδήποτε άλλο.
Το σίγουρο είναι ένα: Η κλειστή αυτή δομή, όπως και όλες οι άλλες που έχουν δημιουργηθεί, π.χ.στη Σάμο και τη Λέρο, έχουν ως στόχο την πλήρη αορατοποίηση των προσφύγων και των μεταναστών και την απομάκρυνσή τους από κάθε διαδικασία κοινωνικής υποστήριξης. Σε ένα μέρος χωρίς σχολικές εγκαταστάσεις, σε συνθήκες πλήρους απομόνωσης και χωρίς τη δυνατότητα πρόσβασης από οργανώσεις και κοινωνικά κινήματα, η έννοια της ζωής μόνο ως αξιοβίωτη δεν προβλέπεται για τους πιο κατατρεγμένους του κόσμου αυτού.
Δείτε ακόμη: Clara Bünger : Να σταματήσει η Γερμανία τις απελάσεις προσφύγων στην Ελλάδα
