Ο υψηλός βαθμός αυτοεκτίμησης ήταν πάντα ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό των ανθρώπων που ήταν ενταγμένοι στην αριστερά. Ήταν ο πύρος που ένωνε ιδεολογία και στάσεις ζωής. Είναι το ατομικό καθρεφτάκι στο οποίο ο καθένας κοιτάζει πρώτα τον εαυτό του και τον συγ-κρίνει με τα δεδομένα που τον περιβάλλουν. Όταν η ζωή κυλά μέσα σε σχετικές αλλά υπαρκτές συνθήκες κανονικότητας η ανθεκτικότητα του συνδετήριου κρίκου τροφοδοτεί σιγουριά όχι μόνο στους φέροντες αλλά και γι αυτούς που το κράμα δεν έχει τόσες δυνατότητες ή χαρακτηρίζεται από ισχνότητα αφού κρατιούνται από τους άλλους.
Όταν η ζωή τα φέρνει έτσι που οι αντίρροπες δυνάμεις τανύζουν τις αρθρώσεις των συνειδήσεων τότε αυτός ο συνδετικός πύρος δεν αρκείται να παρίσταται μόνο σαν αυτό που είναι αλλά και σαν αυτό που θα ήθελέ να είναι, ακόμη και κι αν αυτό υπερβαίνει τις προδιαγραφές του. Δεν του φτάνουν δηλαδή οι δοκιμασίες που οι αντίπαλοι του επιβάλλουν, επιδιώκει την ίδια στιγμή να δοκιμάζεται, επιπλέον, στα πρότυπα που έχει ορίσει, οπότε επιδίδεται σε αυτό που ονομάζεται αυτοκριτική. Αν αυτό το κάνει κάποιος μόνος του, δεν είναι άλλο από αναζήτηση -επί του πραγματικού- των αντοχών. Όταν αρχίζει να το κάνει δημόσια μοιάζει με προσπάθεια να ζαλωθεί επιπλέον βάρη που όχι μόνο δεν του αναλογούν αλλά τα οποία πολύ ευχαρίστως οι άλλοι ξεφορτώνονται στην καμπούρα του. Για να μην αναφέρω τις ελεεινές εκείνες περιπτώσεις που κάποιοι εκμεταλλεύονται την θυσιαστική προσφορά για να εξοντώσουν ακριβώς τους καλύτερους, στο όνομα της κοινωνικής απελευθέρωσης.
Μιλώντας πια με σημερινούς όρους δεν μας φτάνει το χρέος που έχουμε σήμερα απέναντι στον εαυτό μας και τους άλλους, φορτωνόμαστε και χρέη ενός μέλλοντος το οποίο έχουμε προοικονομήσει αφενός και, σχεδόν το προφητεύουμε κόντρα μάλιστα στις αρχές της διαλεκτικής η οποία κατά τα άλλα μας κανοναρχεί.
Τα αναφερώ αυτά τα βαριά και φιλοσοφικά διότι δεν μας φτάνουν τα όσα δύσκολα κληθήκαμε να διαχειριστούμε τούτη την στιγμή αλλά φτάνουμε στο σημείο να καλούμε συντρόφους μας, ανθρώπους με τους οποίους έχουμε στοιχηθεί τόσες φορές, όχι μόνο να χάσουν τον αυτοσεβασμό τους αλλά και να αυτοταπεινωθούν για μια πολιτική επιλογή, που είναι μια συμφωνία για την οποία όλοι γνωρίζουν ότι είναι άσχημη και αδιέξοδη αλλά επιτρέπει σε μια ολόκληρη χώρα να πάρει μια ανάσα που δίνει τουλάχιστον την ελπίδα ότι μπορείς να ανατάξεις τις δυνάμεις σου. Οι φίλοι και σύντροφοι που ανέλαβαν αυτήν την ευθύνη οδηγούνται πια στην αυτοταπείνωση.
Ποιό είναι το διακύβευμα; Η σωτηρία και το γεγονός ότι η συνθήκη είναι συνέχεια των εγκληματικών που προηγήθηκαν και, για τις οποίες είναι γνωστό δεν φέρουμε την ευθύνη. Ότι είναι μια συνθηκόλόγηση, μια ταπείνωση, μια αιχμαλωσία. Το ποιός είναι ο αντίπαλος μοιάζει να μην απασχολεί κανέναν. Το αίτημα είναι μια κατά μέτωπο σύγκρουση η οποία θα φέρει τον λυτρωμό για την κοινωνία. Αίτημα ήταν ότι δεν πρέπει να συνεχιστούν οι θυσίες στον αδηφάγο Μολώχ του νεοφιλελευθερισμού. Δεν νομίζω ότι ένα μερμήγκι μπορεί να βάλει τρικλοποδιά στον ελέφαντα γνωρίζω όμως και πιστεύω ότι μπορεί να μπεί στο αυτί του και να τον τρελάνει. Υποθέτω, ότι για τον καθένα από εμάς η απόφαση να θυσιαστεί έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την υπάρξη του μέσα στον κόσμο τούτο, όμως απέχει αρκετά από το να ζητάς με βάση τα δικά σου μέτρα να θυσιαστούν και άλλοι και αν δεν θέλουν να τους θυσιάζεις με την δικαιολογία ότι αυτό συνιστά σωτηρία.
Δεν κρίνω τις προθέσεις ούτε αφήνω καμιά υπόνοια, έστω, οπισθοβουλίας για όσους προκρίνουν κάτι τέτοιο. Αλλά το ίδιο δεν μπορώ να κατακρίνω και όσους ψήφισαν την συμφωνία κατηγορώντας τους για δειλία. Τα μέτρα και τα σταθμά μας θα πρέπει να είναι τα ίδια όταν ζυγίζουμε την ίδια κατάσταση. Κι έτσι δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα ζητήσω από αυτούς που αίρουν σήμερα το βάρος της συμφωνίας να προχωράνε καθημερινά σε δημόσιο αυτομαστίγωμα. Μπορεί κάποιοι να ενοχληθούν από το παράδειγμα αλλά είναι σαν να εμφανίζομαι εγώ σήμερα για να κατακρίνω τον Άρη Βελουχιώτη επειδή δέχθηκε να ανατινάξει την γέφυρα στον Γοργοπόταμο μαζί με τον Ζέρβα και δεν πήγε μόνος του, άλλωστε το μπορούσε με βάση τις δυνάμεις που διέθετε.
Ακόμη και τώρα που γράφω τούτες τις αράδες πιάνω τον εαυτό μου να με ελεεινολογεί γιατί μοιάζει να να αραδιάζω λέξεις υπεράσπισης θέσεων που δεν πιστεύω και επιπλέον μιας κυβέρνησης, ακόμη κι αν είναι αριστερή, αφού είναι δουλειά μου, αφενός, και στη φύση μου αφετέρου (έτσι νομίζω τουλάχιστον) να την αντιπολιτεύομαι για να γίνεται καλύτερη .
Οπότε αρνούμαι να αποδεχθώ χωρίς να το αντιπαλέψω ότι, θα διαχωριστώ στη βάση μιας ασαφούς προαναγγελίας κάποιου μέλλοντος, από ανθρώπους με τους οποίους με συνδέουν πολύ σαφή προτάγματα και ανάγκες του παρόντος.
Αυτό που έχω καταλάβει τούτες τις μέρες, είναι πως λύση όχι μόνο δεν είχαμε αλλά μάλλον δεν υπήρχε κιόλας, δεν άκουσα πάντως κανέναν να μιλά για λύση, κάτι ψιθυριστές προτάσεις οι οποίες ήταν και παντελώς απροετοίμαστες. Για διαπραγμάτευση γνωρίζω, η οποία όπως οι ευρωπαίοι ομολογούν, σκληρότατη ήταν μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο, και ο Τουσκ το λέει καθαρά σήμερα, θα προτιμούσε τους αντιπάλους μας, όλα θα ήταν πολύ ήσυχα και τακτοποιημένα. Δεν πετύχαμε όσα θέλαμε αλλά βάλαμε βάση διεκδικήσεων για το εγγύς μέλλον.
Ενοχλούνται πολλοί γιατί λένε ότι φτάσαμε στο σημείο να δεχόμαστε την χλεύη των αντιπάλων πως «τώρα βάλαμε μυαλό, εξημερωθήκαμε και ήρθαμε στη γη αφού μέχρι τώρα είμασταν ονειροπαρμένοι» οπότε, μην τα πολυλογούμε, γίναμε σαν τα μούτρα τους. Δεν έχω ακούσει τίποτα πιο γελοίο. Είναι λες και μπήκαμε στο χοιροστάσιο για να το καθαρίσουμε και σαν πατήσαμε στον αηδιαστικό βούρκο τα γουρούνια δήθεν εξεγέρθηκαν γιατί κι αυτά, κατά βάθος, ήθελαν να ανοίξουν στεγνοκαθαριστήριο.
* Ο δημοσιογράφος του ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” Απόστολος Λυκεσάς αρθρογραφεί καθημερινά στο alterthess.gr. Ακούστε ζωντανά στο “Κόκκινο 93,4” την εκπομπή “Ορθά- Κοφτά” με τον Απόστολο Λυκεσά Δευτέρα- Παρασκευή 11:00-12:00. Επικοινωνία με τον Απόστολο Λυκεσά στο [email protected].