Τον απαράδεκτο τρόπο αντιμετώπισης από την κυβέρνηση και τον ΕΟΔΥ καταγγέλλει το «Σωματείο εργαζομένων στον ΕΟΔΥ» σε προσφυγικές δομές, που κήρυξε τριήμερη απεργία από σήμερα Δευτέρα μέχρι και την Τετάρτη 21/9. Οι εργαζόμενοι ζητούν την άμεση καταβολή των δεδουλευμένων αποδοχών τους από τον Νοέμβριο του 2021 μέχρι και σήμερα αλλά και την απόσυρση του άρθρου 162 σε πολυνομοσχέδιο σκούπα που ψηφίζεται την Τετάρτη και επιχειρεί να νομιμοποιήσει την περικοπή κατά 45% του μισθού τους.
Το πολυνομοσχέδιο φέρει τον «συνοπτικό» (!) τίτλο «Εταιρική διακυβέρνηση των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου και των λοιπών θυγατρικών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, διαχείριση συμμετοχών του Δημοσίου σε ανώνυμες εταιρείες και ρυθμίσεις για την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, αξιολόγηση της έναντι του Δημοσίου φερεγγυότητας και πιστοληπτικής ικανότητας φυσικών και νομικών προσώπων και σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, ίδρυση και λειτουργία Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, Συμπληρωματικός Κρατικός Προϋπολογισμός οικονομικού έτους 2022 και λοιπές διατάξεις οικονομικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα”» και βρίσκεται υπό συζήτηση αυτές τις μέρες στη Βουλή.
Σήμερα έξω από το καμπ των Διαβατών συγκεντρώθηκαν εργαζόμενοι-ες από πολλές προσφυγικές δομές της Κεντρικής Μακεδονίας (Διαβατά, Βαγιοχώρι, Λαγκαδίκια, Νέα Καβάλα) προχωρώντας παράλληλα σε ολιγόωρο συμβολικό αποκλεισμό του δρόμου. Οι εργαζόμενοι στον ΕΟΔΥ δηλώνουν ότι «ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι».
Πρόκειται για εργαζόμενους του προγράμματος Philos ΙΙ, ένα πρόγραμμα που αποσκοπούσε στην παροχή φροντίδας υγείας στους πρόσφυγες και στην ενίσχυση του Δημόσιου συστήματος υγείας με ιατρονοσηλευτικό προσωπικό έτσι ώστε να αντιμετωπίσει τον αυξημένο φόρτο.
Το πρόγραμμα όμως δεν λειτούργησε ποτέ όπως έπρεπε καθώς, όπως καταγγέλλει το σωματείο, από την αρχή του προγράμματος (το 2019) οι εργαζόμενοι βρέθηκαν σε ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο δεν παρείχε ούτε τα απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία των κλιμακίων. Αυτό σημαίνει ότι ιατρεία και γραφεία λειτουργούσαν με αγορές φαρμάκων, αναλώσιμων και ειδών γραφείου από ιδία έξοδα. Η ίδια πολιτική ακολουθήθηκε και στο καθαρά επιστημονικό επίπεδο, όπου η υποστήριξη – πλην πολύ συγκεκριμένων προσώπων – δεν υπήρξε απλώς ανεπαρκής αλλά ανύπαρκτη.
«Ειδικά στα ΚΥΤ και στις δομές φιλοξενίας η κατάσταση ήταν πραγματικά χαοτική», δηλώνει η Ελένη Μπέλλα, αντιπρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στον ΕΟΔΥ. «Οι ίδιοι εργαζόμενοι προσπαθήσαμε να καλύψουμε τα κενά της υλικοτεχνικής υποδομής. Δουλεύουμε τρία χρόνια με δικούς μας υπολογιστές με γάντια και μάσκες που πληρώνουμε από την τσέπη μας ή αιτούμενοι-ες δωρεές για να καλύψουμε αυτά τα κενά» σημειώνει ακόμη.
Στο πρόγραμμα αυτό προκηρύχτηκαν αρχικά 1570 θέσεις μεταξύ των οποίων 180 θέσεις γιατρών. Από την αρχή, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, το τοπίο ήταν θολό, δεν διευκρινιζόταν τίποτα άλλο πέραν της καταβολής του ενιαίου μισθολογίου με αποτέλεσμα η προσέλευση γιατρών να είναι ελάχιστη. Για τον λόγο αυτό το Υπουργείο θέσπισε επιπλέον κίνητρα, δηλαδή διπλάσιο μισθό του γιατρού υπηρεσίας υπαίθρου, ούτως ώστε το σύνολο των αποδοχών των γιατρών να φτάνει στο επίπεδο του Επιμελητή Β’ του ΕΣΥ. Ωστόσο, όπως εξηγεί η Ελένη Μπέλλα, ο μισθός αυτός δεν επιδέχεται αναβάθμιση που σημαίνει πως αν οι γιατροί έχουν προϋπηρεσία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, αυτά δεν ανταποκρίνονται στις αποδοχές τους και επιπλέον η εργασία αυτή δεν μπορεί στο μέλλον να υπολογιστεί ως προϋπηρεσία.
«Παρόλα αυτά όσοι-ες συμμετείχαμε στο πρόγραμμα λόγω και μιας στάσης αλληλεγγύης στο προσφυγικό παραμείναμε σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες. Η κυβέρνηση βλέποντας ότι το πρόγραμμα φυλλορροούσε έδωσε έναν επιπλέον βασικό μισθό στους υπόλοιπους εργαζόμενους, (νοσηλευτές, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτοργούς, τραυματιοφορείς) για να μπορεί να συγκρατήσει αυτόν τον κόσμο που όχι μόνο δεν είχε κίνητρα αλλά πρέπει καθημερινά να μεταφέρεται σε εργασιακούς χώρους- καμπ εκτός αστικής περιφέρειας» προσθέτει.
Οι επιπλέον αυτές αποδοχές δόθηκαν μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 όταν ξαφνικά χωρίς αιτιολόγηση περικόπηκαν, με αποτέλεσμα ο μισθός των εργαζομένων στις δομές να είναι μειωμένος κατά 40-45%.
Συγκεκριμένα, τον περασμένο Δεκέμβριο και δίχως οποιαδήποτε ενημέρωση, οι εργαζόμενοι έλαβαν απλώς ένα email από την εργοδοσία η οποία επικαλέστηκε γενικά και αόριστα «δυσκολίες» ζητώντας «συγγνώμη για την προσωρινή ταλαιπωρία». Η εργοδοσία άφηνε να εννοηθεί ότι το κώλυμα αφορά σε κάτι εντελώς διαδικαστικό, κάτι που, όπως τονίζει το σωματείο, «με κάθε ευκαιρία επαναλάμβαναν στις οχλήσεις μας τόσο η Διοίκηση όσο και υπάλληλοι των υπουργείων Υγείας και Μετανάστευσης και Ασύλου».
«Από τότε συνεχώς μοίραζαν υποσχέσεις για σύντομη επίλυση και τροπολογίες που αναμένονταν από εβδομάδα σε εβδομάδα. Έτσι, παρά την ισχύουσα νομοθεσία, η παρούσα κυβέρνηση έκανε και κάνει τα πάντα ώστε να εξαθλιώσει τους γιατρούς -όπως και τους άλλους εργαζόμενους- και να τους οδηγήσει στην παραίτηση μειώνοντας κατά 40% τις αποδοχές τους με αποκορύφωμα την τελευταία κατάθεση τροπολογίας στο υπό ψήφιση πολυνομοσχέδιο ώστε να νομοθετήσει και να νομιμοποιήσει την απολύτως άδικη περικοπή των αποδοχών του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού στα Κέντρα Υποδοχής Ταυτοποίησης και Φιλοξενίας προσφύγων/μεταναστών» επισημαίνει ακόμη το σωματείο.
Τις άθλιες συνθήκες στις οποίες εργάζονται αλλά και την αδυναμία κάλυψης των αναγκών των προσφύγων περιέγραψαν εργαζόμενοι-ες στη σημερινή διαμαρτυρία στα Διαβατά. «Πολλές φορές καλούμαστε να βρούμε μόνοι μας λύση για να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο, πολλοί από τους πρόσφυγες δε διαθέτουν ΑΜΚΑ, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε καν να συνταγογραφήσουμε. Προσπαθούμε καθημερινά να βρούμε λύσεις χωρίς να υπάρχει κανένα κίνητρο εκ μέρους του εργοδότη» σημειώνει νοσηλευτής στο καμπ των Διαβατών.
«Εδώ και ένα χρόνο μας λένε ότι το θέμα θα διευθετηθεί. Τα χρήματα που ζητάμε είναι αυτά που λαμβάνουν όλοι οι εργαζόμενοι στο πεδίο και αυτό και ήταν και το κίνητρο για να στελεχωθεί ο κρατικός φορέας με εξειδικευμένο προσωπικό» λέει ψυχολόγος στο καμπ των Διαβατών επισημαίνοντας ότι όλη αυτή η κατάσταση έχει επιπτώσεις και στη ίδια την εργασία. «Νιώθουμε συνεχώς εξαντλημένοι από τις περικοπές και αυτό επηρεάζει και το επιστημονικό μας αντικείμενο. Οι παρατάσεις των συμβάσεων δίνονται στο παρά πέντε, έχουμε τεράστια ανασφάλεια σχετικά με τον φορέα μας που θα έπρεπε να προβλέψει και την συνέχεια των συνεδριών και τα πλάνα υγείας για τους πρόσφυγες, που βρίσκονται όλα στον αέρα. Μας είχαν υποσχεθεί από τις αρχές του προγράμματος ότι θα υπάρχει εποπτεία με εξειδικευμένο προσωπικό, πράγμα απαραίτητο σε ένα τόσο ψυχοφθόρο πεδίο καθώς ερχόμαστε συνεχώς σε επαφή με τον πόνο και το τραύμα των ανθρώπων, κάτι που δεν έγινε ποτέ» συμπληρώνει.
Η αδιαφορία κυβέρνησης και ΕΟΔΥ είναι τόσο μεγάλη τόσο απέναντι στους εργαζόμενους αλλά και στους πρόσφυγες-μετανάστες που σε αρκετές δομές δεν υπάρχει καν γιατρός. Παράδειγμα αποτελεί το καμπ της Νέας Καβάλας, που όπως κατήγγειλαν εργαζόμενοι, δεν υπάρχει γιατρός εδώ και δύο χρόνια και οι ανάγκες καλύπτονται μέσω εθελοντών ΜΚΟ- φοιτητών που έρχονται στο πεδίο μία ή δύο φορές την εβδομάδα. Η συνθήκη αυτή πέρα από το άγχος που δημιουργεί στους εργαζόμενους προκαλεί κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των προσφύγων σε καθημερινή βάση.
«Λόγω των συνθηκών αυτών έχει παραιτηθεί περίπου το 40% των εργαζομένων του Philos II. Ξεκινήσαμε με 1500 άτομα και τώρα είμαστε περίπου 300» τονίζουν εργαζόμενοι.
Να σημειωθεί ότι η Επιθεώρηση Εργασίας, στην οποία προσέφυγε το σωματείο, έκρινε δίκαιο το αίτημά των εργαζομένων συνιστώντας τους να διεκδικήσουν την καταβολή των αποδοχών τους δικαστικά. Οι εργαζόμενοι, που δεν γνωρίζουν καν ακόμη αν θα ανανεωθούν οι συμβάσεις τους (που λήγουν τον Δεκέμβριο), είναι εξοργισμένοι καθώς μαθαίνουν ότι η τροπολογία στο άρθρο 162 του νομοσχεδίου όχι μόνο θεσμοθετεί την παράνομη περικοπή, αλλά αναφέρει την άπαξ καταβολή των επιπλέον αποδοχών (εν είδη φιλοδωρήματος) και ότι σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης εντός έτους επιστρέφεται ποσοστιαία ως αχρεωστήτως καταβληθέν!
«Νομίζουν ότι απευθύνονται σε χόχολους όταν μαζί με το μαστίγιο πετάνε και το καρότο για τις ως τώρα “αχρεωστήτως καταβληθείσες” αποδοχές – δηλαδή χρήματα τα οποία τα δουλέψαμε – τα οποία δεν θα μας ζητήσουν πίσω» καταγγέλλουν ακόμη δηλώνοντας ότι «δεν ζητιανεύουμε, ζητάμε τα αυτονόητα».
Οι εργαζόμενοι στον ΕΟΔΥ εκτός από την απόσυρση του άρθρου 162 και την καταβολή των μη καταβληθέντων δεδουλευμένων από το Νοέμβριο ζητούν την μετατροπή των συμβάσεων τους σε αορίστου χρόνου καθώς καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Απαιτούν ακόμη κάλυψη σε ιατροφαρμακευτικό υλικό και αναλώσιμα και τον εξορθολογισμό της επικοινωνίας τους με των εργοδότη. Αντίστοιχες κινητοποιήσεις γίνονται σήμερα σε δομές της Αθήνας ενώ αύριο Τρίτη το σωματείο καλεί σε διαμαρτυρία μπροστά στην 3η και 4η ΥΠΕ στην Αριστοτέλους.
Η ΕΝΙΘ με ανακοίνωσή της καταγγέλλει και από την πλευρά της «την απαράδεκτη συμπεριφορά, στα όρια της κοινής ληστείας, της κυβέρνησης απέναντι στο ιατρικό και λοιπό υγειονομικό προσωπικό των Κέντρων Φιλοξενίας Προσφύγων και στα ΚΥΤ» δηλώνοντας την απερίφραστη αλληλεγγύη και συμπόρευση στον αγώνα τους.
Σταυρούλα Πουλημένη