Παρόλο που τον Μάρτιο η ουγγρική κυβέρνηση τροποποιώντας το Σύνταγμα ψήφισε νόμο που περιορίζει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, με ρητή πρόθεση να καταστήσει παράνομη την Πορεία Υπερηφάνειας της Βουδαπέστης, ακτιβιστές/στριες του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος δηλώνουν ότι θα πραγματοποιήσουν την προγραμματισμένη για τις 28 Ιουνίου παρέλαση, όπως λέει ο εκπρόσωπος του Budapest Pride Μάτε Χέγκεντους. Να σημειωθεί, ότι ο νόμος επιτρέπει τη χρήση τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου από τις αρχές για τον εντοπισμό των συμμετεχόντων, στους οποίους θα επιβληθεί πρόστιμο 500 ευρώ.
-Ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στην Ουγγαρία;
–Βρισκόμαστε στη μέση μιας επικοινωνιακής κρίσης, που συνδέεται με την απαγόρευση του Budapest Pride. Εδώ και σχεδόν τρεις μήνες προσπαθούμε να διαδώσουμε το μήνυμα ότι παρόλο που η κυβέρνηση θέλει να απαγορεύσει τη διαμαρτυρία μας, που φέτος είναι το 30ο Budapest Pride, εμείς θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας. Πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στο νομικό σύστημα. Δεν είμαι δικηγόρος, αλλά θα προσπαθήσω να τα συνοψίσω. Το Μάρτιο υπήρξε μια ακόμη αλλαγή στο ουγγρικό Σύνταγμα και στον νόμο περί συνάθροισης που μας περιορίζει το δικαίωμα διαμαρτυρίας. Παλαιότερα έπρεπε να ανακοινώνουμε μια κινητοποίηση μας στην αστυνομία τρεις μήνες πριν γίνει, δηλαδή φέτος ήταν μέχρι στις 27 Μαρτίου. Εφόσον δεν μπορούσαν να αλλάξουν τον νόμο αρκετά γρήγορα, απλώς μείωσαν αυτήν την περίοδο ανακοίνωσης σε έναν μήνα. Έτσι την ανακοινώσαμε στα τέλη Μαΐου. Είναι σαφές ότι αυτές οι αλλαγές ήρθαν απλώς για να μας εμποδίσουν να κάνουμε πορείες και διαμαρτυρίες, και νομίζω ότι ο λόγος πίσω από αυτό είναι απλώς πολιτικός. Κάθε φορά που πλησιάζουν εκλογές στην Ουγγαρία, το κυβερνών κόμμα, το Φίντες, απλώς βγάζει την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα ως αποδιοπομπαίο τράγο και κάνει κάτι παρόμοιο. Αυτό συνέβη και με τον νόμο περί προπαγάνδας το 2021, ο οποίος απαγόρευσε τις συζητήσεις σχετικά με το φύλο και τη σεξουαλικότητα στα σχολεία, τα μέσα ενημέρωσης, τη διαφήμιση και τα βιβλιοπωλεία, και είναι αντίγραφο ενός ρωσικού νόμου του 2013.
-Ο νόμος που απαγορεύει το Budapest Pride έχει ήδη ψηφιστεί. Τι μπορείτε να κάνετε για να το αντιστρέψετε αυτό;
-Έχει να κάνει με το δικαίωμα στη διαμαρτυρία, με το δικαίωμα να ακουστεί η φωνή μας. Και αυτό είναι ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέσο δράσης μας ενάντια στην απαγόρευση. Προσπαθούμε να κάνουμε την πορεία όσο το δυνατόν πιο ασφαλή για όλα όσα θέλουν να συμμετάσχουν. Αλλά γνωρίζουμε ότι μπορεί να υπάρξουν νομικά βήματα μετά από αυτό για τα οποία είμαστε έτοιμοι να προσφύγουμε στη δικαιοσύνη. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τακτικές εκφοβισμού με την αναγνώριση προσώπου για τα συμμετέχοντα στην παρέλαση, κάτι που είναι πραγματικά τρομακτικό για πολλούς ανθρώπους επειδή δεν θέλουν να πληρώσουν πρόστιμα, καθώς παλεύουν τώρα με τα οικονομικά προβλήματα που έχουν. Λόγω του επίσημου συστήματος αναγνώρισης, πολλοί άνθρωποι φοβούνται. Αλλά ακόμα και αν επιβληθούν πρόστιμα, μπορούμε να πάμε αυτές τις υποθέσεις στο δικαστήριο, έτσι ώστε θεωρητικά, κανένα να μην χρειαστεί να πληρώσει στο τέλος.
-Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη επικρίνει την απόφαση και υπάρχουν συζητήσεις για την ανάληψη κινήσεων κατά της ουγγρικής κυβέρνησης.
-Είναι πραγματικά δύσκολο να επηρεάσεις την κυβέρνηση. Αυτή την στιγμή αισθάνονται ότι χάνουν την εξουσία, επειδή άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης κερδίζουν δημοτικότητα. Ας ελπίσουμε ότι οι εκλογές του επόμενου έτους θα είναι μια στιγμή για αλλαγή. Έχουμε έναν νέο υποψήφιο, τον Πέτερ Μαγιάρ, του οποίου το κόμμα είναι πιο δημοφιλές από το Φίντες. Νομίζω ότι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Φίντες το κάνει αυτό είναι για να τον κάνει να αντιδράσει σε αυτήν την απαγόρευση, ώστε να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν την αντίδρασή του εναντίον του. Αλλά είναι πραγματικά επίμονος, και δεν έχει πει τίποτα για αυτό. Εμείς ως οργάνωση ελπίζουμε πραγματικά ότι θα τηρήσει τον λόγο του για την αποκατάσταση του δημοκρατικού συστήματος, όπου θα μπορούμε να καθίσουμε και να μιλήσουμε για τα προβλήματά μας με κυβερνητικούς αξιωματούχους, κάτι που δεν έχει συμβεί εδώ και πολλά χρόνια.
-Ο Πέτερ Μαγιάρ δεν έχει εκφράσει την άποψή του για την απαγόρευση του Pride. Φοβάται μήπως χάσει πιθανούς ψηφοφόρους;
-Νομίζω ότι δεν λέει τίποτα λόγω αυτού του φόβου, κάτι που είναι αρκετά λυπηρό. Αλλά νομίζω ότι αυτό θα μπορούσε επίσης να είναι ένα ρίσκο. Νομίζω ότι υπάρχει μια μεγάλη βάση ψηφοφόρων στη δεξιά και στην αριστερή πλευρά του πολιτικού φάσματος, και υπάρχει επίσης και ένα ευρύ πολιτικό κέντρο. Πιστεύω ότι προσπαθεί να κερδίσει την υποστήριξη των ανθρώπων που έχουν βαρεθεί το Φίντες. Και νομίζω ότι αυτή είναι μια βάση που θα μπορούσε να την χάσει μιλώντας ανοιχτά για το Pride. Προέρχεται από συντηρητικό υπόβαθρο, οπότε αυτό είναι επίσης μια πιθανότητα.
-Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από τον νόμο περί προπαγάνδας. Τι έχει αλλάξει στην Ουγγαρία όσον αφορά το κλίμα πάνω στα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα;
-Ακόμη και πριν από τον νόμο περί προπαγάνδας είχαμε την απαγόρευση της νομικής αναγνώρισης του φύλου, η οποία επηρεάζει πραγματικά πολλά τρανς και ίντερσεξ άτομα σε καθημερινή βάση. Ο νόμος περί προπαγάνδας έχει επιπτώσεις. Οι ΜΚΟ δεν επιτρέπεται να πηγαίνουν στα σχολεία χωρίς την άδεια του διευθυντή, και προφανώς ο κάθε διευθυντής δεν θέλει να μπλέξει σε μπελάδες, οπότε δεν επιτρέπει σε καμία ΜΚΟ να έρθει αν δεν υποστηρίζει την κυβέρνηση. Παρόλο που το Φίντες καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να κάνει τους ανθρώπους ομοφοβικούς και τρανσφοβικούς, επειδή το μίσος διευκολύνει την κινητοποίηση των ανθρώπων, οι αριθμοί δείχνουν κάτι διαφορετικό. Έτσι, για παράδειγμα, δεν υπάρχει υποστήριξη για την απαγόρευση της νομικής αναγνώρισης φύλου. Περισσότερο από το 70% των πολιτών υποστηρίζουν το δικαίωμα των διεμφυλικών ατόμων να επιλέγουν το δικό τους όνομα και δείκτη φύλου. Η έγκριση του γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου είναι πλέον πάνω από 60%, και η υποστήριξη της Παρέλασης Υπερηφάνειας αυξήθηκε από το 6% στο 21%. Από το 2019 έως το 2023, ο αριθμός των ανθρώπων που γνωρίζουν ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα ξεπέρασε το 60%. Αυτό σημαίνει πως το αποτέλεσμα που έχει στην πραγματικότητα η κυβέρνηση είναι απλώς ότι οι άνθρωποι βγαίνουν και γίνονται πιο ορατοί στους άλλους. Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος για την αύξηση των άλλων αριθμών, επειδή αν οι άνθρωποι γνωρίζουν ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, αγαπημένα τους πρόσωπα ή ακόμα και γνωστούς, θα είναι πιο ανεκτικοί απέναντί τους. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος πίσω από την αλλαγή στην πολιτική. Δεν είμαι σίγουρος, αλλά μερικές φορές είναι πιο ελπιδοφόρο από ότι φαίνεται. Αν και έχουμε διαφορετικές ομάδες LGBTQI εκτός Βουδαπέστης οι περισσότεροι άνθρωποι μετακομίζουν στην πρωτεύουσα, επειδή θεωρείται ως ένα πιο αποδεκτό και ασφαλέστερο μέρος. Είμαι απλώς περήφανος για αυτό, είναι ωραίο να βλέπω ότι και άλλοι άνθρωποι δεν τα παρατάνε, ότι δεν φεύγουν από την Ουγγαρία. Μένουν και αγωνίζονται με τον δικό τους τρόπο, δημιουργώντας χώρους για την κοινότητα.
-Θα έλεγες ότι η διάθεση είναι πολύ μαχητική και όχι τόσο αγχωτική για την κατάσταση ή μήπως είναι περισσότερο ένα μείγμα πραγμάτων;
-Νομίζω ότι όσο οι Ούγγροι μπορούν να είναι θυμωμένοι και επαναστάτες είναι. Είναι σημαντικό αυτό αλλά νομίζω ότι από αυτή την άποψη οι Ούγγροι είναι ενδιαφέροντες, επειδή θέλουμε να αλλάξουμε το σύστημα αλλά είναι δύσκολο να δράσουμε μερικές φορές. Οι ΜΚΟ είναι χωρισμένες και ο καθένας είναι απασχολημένος με τα δικά του προβλήματα, δεν μπορούν να ενωθούν και να ξεσηκωθούν. Είχαμε τις διαδηλώσεις των εκπαιδευτικών το 2023, φέτος είχαμε τις διαμαρτυρίες των δικαστών. Υπάρχουν πολλές ομάδες και νομίζω ότι είναι ωφέλιμο για την κυβέρνηση που δεν ενωνόμαστε. Οπότε ίσως, ελπίζουμε, το δικαίωμα στη διαμαρτυρία μας να μπορεί να είναι ενωτικό. Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει πολύς κόσμος στην Πορεία Υπερηφάνειας. Λάβαμε πολλά σχόλια και μηνύματα που έλεγαν: «δεν έχω πάει ποτέ στην Παρέλαση, δεν συμφωνώ και πολύ με αυτό. Αλλά φέτος θα πάω γιατί τώρα πρόκειται για κάτι πολύ περισσότερο» .
–Πάντα με εκπλήσσει ο τρόπος με τον οποίο καλύπτουμε την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στην Ουγγαρία ως ένα είδος αβοήθητων θυμάτων στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρεξηγούμε την κατάσταση;
–Ναι. Νομίζω ότι, γενικά, οι Ούγγροι θεωρούνται λίγο σαν θύματα, ίσως επειδή είχαμε τόσες πολλές διαμαρτυρίες και εξεγέρσεις στην ιστορία μας που απλώς απέτυχαν. Παρόλο που δεν θέλουμε να είμαστε αυτά τα θύματα, και κάνουμε τη δουλειά μας υπερασπιζόμενοι τους εαυτούς μας, νομίζω ότι έχουμε ένα όριο στο πως μπορούμε να φανταστούμε αυτή την ουτοπία της ελευθερίας. Ίσως επειδή δεν βιώθηκε πλήρως εδώ και πολλά χρόνια. Είχαμε αυτή τη μικρή περίοδο μέχρι το 2010, όταν το Φίντες επέστρεψε στην εξουσία. Ήμουν ως επί το πλείστον παιδί τότε. Οπότε είναι μάλλον δύσκολο να φανταστεί κανείς τον στόχο που θέλουμε να επιτύχουμε στο τέλος. Ίσως πρόκειται για το να ξαναμάθουμε κάποια πράγματα που νομίζουμε ότι ξέρουμε πως να κάνουμε, όπως η πολιτική, η δημοκρατία. Ποτέ δεν είχαμε τίποτα πάνω από 35.000 άτομα που συμμετείχαν στην Πορεία Υπερηφάνειας της Βουδαπέστης, αλλά ίσως φέτος μπορέσουμε να φτάσουμε τον υψηλότερο αριθμό που υπήρξε ποτέ. Νομίζω ότι αν υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι, θα είναι πραγματικά τρομακτικό για την κυβέρνηση.
Πηγή: https://voxeurop.eu/en/lgbt-hungary-pride
