Εδώ και περίπου ένα μήνα με αφορμή το Μακεδονικό πραγματοποιούνται σχεδόν καθημερινά στην Θεσσαλονίκη ακροδεξιάς κοπής συγκεντρώσεις με υποστηρικτές πάσης φύσεως «μακεδονομάχους». Τα ρατσιστικά και εμφυλιοπολεμικά συνθήματα των συμμετεχόντων, που στον πυρήνα τους είναι μέλη της Χρυσής Αυγής και κάθε λογής ακροδεξιοί, δηλητηριάζουν καθημερινά την κοινωνική ζωή της πόλης.
Γράφουν η Σταυρούλα Πουλημένη και ο Ιάσων Μπάντιος
Οι ίδιοι σε τακτική βάση βεβηλώνουν τα εβραϊκά μνημεία, επιτίθενται σε όποιον διαφωνεί, σε μετανάστες που περνούν από δίπλα τους, σε πολίτες που «τολμούν» να συμμετέχουν σε συζητήσεις για το Μακεδονικό, ακόμη και σε περαστικούς που δεν ακολουθούν τις πορείες τους στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Όλα αυτά σε μία πόλη που ενώ το 2010-2011 ήταν αδιανόητο ακροδεξιοί να καταφέρουν να «καταλάβουν» πλατεία για να κάνουν συγκέντρωση, ακόμα και μετά την άνοδο της Χρυσής Αυγής, σήμερα λυμαίνονται τον δημόσιο χώρο, ευτυχώς ολοένα και μειούμενοι.
Αυτό που απέμεινε από τα συλλαλητήρια του Ιανουαρίου για το Μακεδονικό είναι πλέον μια δράκα ανθρώπων που στο λόγο τους δεν κυριαρχεί πλέον «η Μακεδονία η ξακουστή» αλλά οι «αναρχικοί και οι μπολσεβίκοι», «τα κομμούνια», «οι εθνοπροδότες» και άλλοι που ασχέτως αν συμφωνούν ή διαφωνούν με τη συμφωνία των Πρεσπών δεν βλέπουν στη γειτονική χώρα εχθρούς, «γυφτοσκοπιανούς» και άλλα παρόμοια αλλά ανθρώπους με τα ίδια προβλήματα.
Επειδή ο στόχος των συγκεντρώσεων αυτών δεν είναι τόσο μια δήθεν σωτηρία της «Μακεδονίας μας» αλλά η επιβολή του φόβου σε όσους διαφωνούν, αποπειράθηκαν πριν λίγες μέρες να επιτεθούν σε κατάληψη. Πριν δύο εβδομάδες επιτέθηκαν σε μετανάστες στη Ροτόντα, και στις 9 Ιουλίου βεβήλωσαν το μνημείο του παλιού εβραϊκού νεκροταφείου στο ΑΠΘ (αυτό που κάποτε είχαν λεηλατήσει και καταστρέψει οι Ναζί). Έτσι, ακούγεται πλέον σε κάθε συγκέντρωση το «μαχαίρι στην καρδιά κάθε αντιφά». Όσοι δεν είναι μέλη της Χρυσής Αυγής και το ανέχονται δεν έχουν μικρότερη ευθύνη ούτε φυσικά είναι γραφικοί, όπως συχνά τους παρουσιάζουν.
Πολλά ΜΜΕ έπαιξαν καταλυτικό ρόλο, όπως και στο παρελθόν, με ποικίλα άρθρα στην αναπαραγωγή του εθνικιστικού λόγου και στην ανάδειξη των συγκεντρώσεων αυτών. Θα λέγαμε ότι όχι μόνο υπερθεμάτιζαν αλλά δρούσαν σαν να τις συνδιοργανώνουν. Μεγαλόσχημοι τίτλοι, συνεχής κάλυψη, αριθμοί συμμετεχόντων που πολλαπλασιάζονταν μέσα σε λίγα λεπτά για λόγους εντυπωσιασμού και το σημαντικότερο απόκρυψη και διαστρέβλωση των όσων πραγματικά γίνονταν.
Αυτά τα ΜΜΕ στην Θεσσαλονίκη (μεταξύ αυτών και τα αθλητικά ραδιόφωνα) αποτελούν σταθερό βραχίονα της ακροδεξιάς όταν βρισκόταν στα γεννοφάσκια της, ακόμη όμως και όταν έφτανε να απειλεί ζωές, όπως έγινε με την επίθεση στον δήμαρχο της πόλης.
Η εξέλιξη αυτή δεν είναι τυχαία αν λάβει κανείς υπόψη του ότι η Θεσσαλονίκη για δεκαετίες διοικούνταν από την Αγία Τριάδα των Ψωμιάδη, Παπαγεωργόπουλου και Άνθιμου, οι οποίοι για χρόνια καλλιεργούσαν στην πόλη μια βαθιά συντηρητική κουλτούρα και αντίληψη που συνοψίζεται στο κλασσικό χουντικό τρίπτυχο «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια». Η περίοδος αυτή χαρακτηριζόταν από ένα παρόμοιας ιδεολογίας τοπικό πολιτικό σύστημα με πολιτευτές, αλλά και με ΜΜΕ που στηριζόμενα στην τοπική εξουσία, ασκούσαν επιρροή στην κοινωνία. Πωλητές βιβλίων από την τηλεόραση, που ορισμένοι εξ αυτών έγιναν μέχρι και βουλευτές, ομιλητές σε εκδηλώσεις για τα εθνικά ζητήματα, πρόεδροι Ομοσπονδιών και φορέων που η γαλάζια παράταξη ελέγχει είναι ορισμένες εκφάνσεις αυτού του συστήματος.
Παρά την καταβαράθρωση της «Αγίας Τριάδας», με την καταδίκη του Παπαγεωργόπουλου και την αποπομπή Ψωμιάδη διά νόμου από την θέση του Νομάρχη, το σύστημα αυτό στην Θεσσαλονίκη κατάφερε να συντηρηθεί και να αφήσει «δορυφόρους». Τοπικά ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και εφημερίδες, αλλά και αθηναϊκά μέσα ενημέρωσης, συνέχισαν να αντιλαμβάνονται το πολιτικό αυτό προσωπικό ως «πρωτοκλασάτο». Τα τελευταία χρόνια της μεγάλης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης και της ραγδαίας αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού, τοπικά ΜΜΕ συνεχίζουν να νομιμοποιούν αυτό το σύστημα με το να του δίνουν πρωτεύον βήμα, ιδιαίτερα τις μέρες της έξαρσης των Μακεδονομάχων.
Έτσι κατα διαστήματα βλέπουμε τον έκπτωτο Ψωμιάδη και υπόδικο πλέον για προγράμματα στη Νομαρχία -που ενώ πληρώθηκαν δεν εκτελέστηκαν ποτέ- να παρελαύνει στις συγκεντρώσεις και να κάνει ακραίες δηλώσεις την ίδια στιγμή που τοπικά και όχι μόνον ΜΜΕ δημιουργούν μια ιδιότυπη ασυλία στο πρόσωπό του. Για τον λόγο αυτό αυτόκλητοι πατριώτες που καλούσαν σε ρατσιστικές συγκεντρώσεις ενάντια στους πρόσφυγες βρέθηκαν απευθείας σε πάνελ καναλιών να καλούν και να συντονίζουν συλλαλητήρια καλώντας σε «πανεθνικό ξεσηκωμό». Σε αυτό το πλαίσιο τα ΜΜΕ δεν αναρωτήθηκαν ποιοί κρύβονται πίσω από αυτές τις, κατα τα άλλα, «πατριωτικές» και «αυθόρμητες» συγκεντρώσεις, ποιοί είναι «αυτόνομοι πατριώτες» και ποιες είναι αυτές οι ποικίλες παμμακεδονικές ομοσπονδίες. Μάλιστα στα τελευταία «συλλαλητήρια» εμφανίστηκαν οργανωτές με ονόματα όπως «Ακομμάτιστη Αυτοοργάνωση Ελλήνων Πατριωτών» και άλλα, που εμφανίζονται καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με καλέσματα που αναπαράγονται με ταχύτητα δευτερολέπτου από τοπικά ΜΜΕ.
Το χειρότερο και το πιο επικίνδυνο όμως είναι η ίδια η διαστρέβλωση των εννοιών, όταν π.χ. «τάγματα εφόδου» που επιτίθενται σε μετανάστες μετατρέπονται από τα ΜΜΕ σε «διαδηλωτές που ενεπλάκησαν σε ένα επεισόδιο έντασης με αντιεξουσιαστές» ή συνθήματα όπως «κρεμάλες», «στα όπλα να πάρουμε τα Σκόπια», ακούγονται ως συνθήματα «υπεράσπισης της ελληνικότητας της Μακεδονίας». Χαρακτηριστικό είναι ότι για μεγάλο διάστημα μετά την επίθεση στον δήμαρχο της πόλης και παρά τις δεκάδες καταδίκες του ξυλοδαρμού του, υπήρχαν ΜΜΕ (κυρίως αθλητικά) στην πόλη που, από το πρωί ως το βράδυ, ενίσχυαν την άποψη πως «με τις δηλώσεις του προκαλούσε» και τελικά «τα ήθελε και τα έπαθε».
Τρομακτικός είναι ακόμη ο φόβος που επικρατεί στους δημοσιογραφικούς κύκλους να μιλήσουν για την συμμετοχή ακροδεξιών οπαδών του ΠΑΟΚ στις συγκεντρώσεις- πορείες ακροδεξιών και για την χρήση της κερκίδας στην υπηρεσία του παρακράτους. Αντί να θορυβούνται με τα φαινόμενα αυτά και την σταδιακή μετάλλαξη της πόλης μας, τοπικά ΜΜΕ συμβάλλουν στην «φυσικοποίηση» τους.
Η αναπαραγωγή του ρατσιστικού λόγου και των φασιστικών πρακτικών, που μερικές φορές περνάει «απαρατήρητη» στον δημοσιογραφικό λόγο και όσο αυτός εθίζεται σε αυτήν στο όνομα μιας δήθεν δημοσιογραφικής ουδετερότητας, θα μας κάνει τελικά να …μοιάζουμε με το «τέρας».
Οφείλουμε όλοι και όλες που κατέχουμε δημόσιο λόγο να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Και η ευθύνη αυτή βαραίνει σε σημαντικό βαθμό και την Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜΘ).