Με περίσσια περηφάνια η αλυσίδα πολυκαταστημάτων public, μέσα από μια μεγάλη διαφημιστική καμπάνια, ενημερώνει το καταναλωτικό κοινό ότι στις 24/11, μετά την περσινή πετυχημένη για την εταιρεία διοργάνωση, φέρνει για δεύτερη χρονιά στην Ελλάδα τη “black Friday”, μια ημέρα προσφορών στα πρότυπα του εξ Αμερικής προερχόμενου θεσμού. Η πρωτοβουλία αυτή (ή μάλλον το ρεσιτάλ ασυδοσίας) του public φαίνεται ότι έχει βρει αρκετούςμιμητές, καθώς ολοένα και περισσότερες εταιρείες προχωρούν στην οργάνωση «Μαύρης Παρασκευής».
Ωστόσο, όπως είχαμε επισημάνει και πέρσι, αξίζει να ψάξει κανείς λίγο παραπάνω τί πραγματικά σημαίνει αυτή η “black Friday” τόσο σε σχέση με τις καταναλωτικές συνήθειες που διαμορφώνει, όσο και σε σχέση με τη δοκιμασία που συνιστά για τους εργαζόμενους στα καταστήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις χαοτικές καταστάσεις που διαμορφώνονται μέσα στα καταστήματα (στο διαδίκτυο υπάρχουν άπειρα σχετικά videos) ή ακόμα και τους θανάτους και τους τραυματισμούς που έχουν συντελεστεί και σχετίζονται με αυτή (10 και 105 αντίστοιχα τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ – βλ. http://blackfridaydeathcount.com/). Οι καταναλωτές, που μπορεί να περιμένουν και ώρες έξω από τα μαγαζιά για να προλάβουν τις προσφορές, καταλήγουν να ποδοπατιούνται και να πλακώνονται κυριολεκτικά μεταξύ τους. Και βέβαια η μανία τους παίρνει σβάρνα και τους εργαζόμενους, που πέρα από τον υψηλό και εντατικοποιημένο φόρτο εργασίας που τους επιβάλλεται στο πλαίσιο της “black Friday”, έχουν να εξυπηρετήσουν-αντιμετωπίσουν τους λυσσασμένους καταναλωτές. Μάλιστα, το 2008 ένας 34χρονος εργάτης της Wal-Mart έχασε τη ζωή του, όταν ποδοπατήθηκε κυριολεκτικά από 200 περίπου καταναλωτές.
Αυτός είναι λοιπόν ο θεσμός που με τόση περηφάνια τα public έφεραν στην Ελλάδα, και τόσες άλλες εταιρείες, όπως το Πλαίσιο, έσπευσαν να υιοθετήσουν. Προφανώς, αυτό το κρούσμα εργοδοτικής καφρίλας δεν αποτελεί μια εξαίρεση. Είναι μια πτυχή -και μάλιστα κάπως «μαύρη»- της συνολικής επίθεσης των εργοδοτών και του καπιταλιστικού συστήματος απέναντι στα εργατικά μας συμφέροντα και δικαιώματα, τη ζωή και την αξιοπρέπειά μας. Έρχεται να συμπληρώσει την όλη δυσχερή κατάσταση που βιώνουμε, με τους μισθούς-ψίχουλα ή και τη μη καταβολή δεδουλευμένων, τις απολύσεις και την ανεργία, την εργασιακή επισφάλεια, τις ατομικές συμβάσεις, την εντατικοποίηση, τις απλήρωτες υπερωρίες, τη δουλειά τις Κυριακές, την απόπειρα κατάργησης θεσμοθετημένων για τον κλάδο μας αργιών όπως η 2η Γενάρη και του Αγίου Πνεύματος, την ορθοστασία…
Κι αν εμείς σαφώς και δεν έχουμε κάποιο ζήτημα με τις «καλές τιμές», μιλώντας για τις «ευκαιρίες» που προσφέρει το public στο πλαίσιο της “black Friday” (και μάλιστα σε μια περίοδο που σημειώνει κερδοφορία), ο νους μας πάει αυτόματα στους «μισθούς-ψίχουλα» που προσφέρονται στους συναδέλφους μας. Φαίνεται ότι για την εργοδοσία των public οι «καλές τιμές» πάνε πακέτο με την κακή-εξευτελιστική τιμή της δουλειάς των εργαζομένων της. Από την πλευρά μας δε θα σταματήσουμε να καταδεικνύουμε την εργοδοτική ασυδοσία και να προσπαθούμε να βάλουμε ένα φρένο σε αυτήν.
Η φαντασία των αφεντικών στο πεδίο της εργασιακής εκμετάλλευσης είναι αχαλίνωτη. Κάπως έτσι μας προέκυψε και η «Μαύρη Παρασκευή». Και κάπως έτσι θα δούμε στη συνέχεια και άλλα αντίστοιχα events να έρχονται κατά πάνω μας. Από την άλλη, παρατηρώντας την όλη αυτή κατάσταση και την επίδρασή της στο καταναλωτικό κοινό, βλέπουμε το πως αυτό επιζητά ολοένα και «πιο προχωρημένες καταναλωτικές εμπειρίες» και το πως έρχονται τα αφεντικά να ανατροφοδοτήσουν-ενισχύσουν την «ανάγκη» του αυτή.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των «εμπειριών κατανάλωσης» είναι οι «λευκές νύχτες» (που ανά περιοχή και χρονική συγκυρία εμφανίζονται και ως «κόκκινες νύχτες» ή και ως ”love nights”). Πρόκειται για ένα ακόμα άθλιο θεσμό, που βαφτίζεται «γιορτή» και στο πλαίσιο του οποίου τα αφεντικά επιχειρούν το ξεχείλωμα του ωραρίου και διαμορφώνουν μια ακόμα καταναλωτική αρένα για αποκτηνωμένους πελάτες και ταλαίπωρους εμποροϋπάλληλους. Πρόκειται για έναν ακόμα θεσμό στον οποίο έχουμε έμπρακτα σταθεί ενάντια μέχρι σήμερα και τον οποίο είμαστε αποφασισμένοι να μπλοκάρουμε ολοκληρωτικά, είτε γίνεται υπό καθεστώς παρανομίας (όπως σε διάφορες γειτονιές της Αθήνας), είτε γίνεται κάτω από ένα «πέπλο νομιμότητας».
Και πόσο λυπηρό (αν και απόλυτα εξηγήσιμο) είναι να βλέπεις τόσους πολλούς ανθρώπους να προετοιμάζονται να αγωνιστούν για να «κατακτήσουν» τις προσφορές για ηλεκτρονικές συσκευές ή και για video games, ενώ την ίδια ώρα είτε απέχουν ολοκληρωτικά, είτε κάνουν διαρκώς βήματα πίσω από τον ταξικό-κοινωνικό αγώνα για το δικαίωμα της εξασφάλισης των μέσων για μια αξιοπρεπή ζωή.
Από την πλευρά μας, ως εργατικό σωματείο, είμαστε σε επιφυλακή, ώστε να κινηθούμε με κάθε τρόπο, δηλαδή τόσο κινηματικά όσο και νομικά, προκειμένου να μπλοκάρουμε κάθε επιδίωξη για ξεχείλωμα του ωραρίου πέραν του «νόμιμου». Σε κάθε περίπτωση, αναμένουμε πως, όπως γίνεται και στις ΗΠΑ και αλλού, πολύ σύντομα η «Μαύρη Παρασκευή» θα σημαίνει και δουλειά από τα άγρια χαράματα μέχρι τα επίσης άγρια μεσάνυχτα.
Απευθυνόμενοι στους συναδέλφους μας θα θέλαμε να τους προτρέψουμενα μην κάνουν τίποτε παραπάνω από τις συμβατικές τους υποχρεώσειςκαι με κάθε τρόπο να γίνει σαφές ότι εμείς οι εργαζόμενοι αρνούμαστε να γίνουμε τα θύματα ή οι θηριοδαμαστές στην καταναλωτική αρένα που στήνουν τα αδίστακτα αφεντικά.
Παράλληλα, καλούμε την εργοδοσία των public και κάθε άλλου καταστήματος που οργανώνει «Μαύρες Παρασκευές» να δώσει ένα τέλος σε αυτά τα κρούσματα. Και σε κάθε περίπτωση τους καθιστούμε υπεύθυνουςγια όποια προβλήματα προκύψουν, ιδίως στους συναδέλφους μας.
Τέλος, απευθυνόμενοι προς τους καταναλωτές δεν μπορούμε παρά να τους ζητήσουμε να αντιληφθούν και τη δική τους ευθύνη για τις χαοτικές-επικίνδυνες καταστάσεις που διαμορφώνονται τόσο στις “black Fridays”, όσο και σε άλλες στιγμές κοσμοπλημμύρας μέσα στα μαγαζιά. Και τους σημειώνουμε ότι εμείς οι εργαζόμενοι δεν είμαστε και ούτε θα γίνουμε τα προϊόντα της κανιβαλιστικής κατανάλωσης.
ΟΙ «ΜΑΥΡΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΕΣ» ΤΩΝ ΑΔΗΦΑΓΩΝ-ΑΦΕΝΤΙΚΩΝ
ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΠΟΚΤΗΝΩΜΕΝΩΝ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΑΙ ΜΑΥΡΙΖΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΤΙΣ ΖΩΕΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ
Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου – Χάρτου – Ψηφιακών Μέσων Αττικής
Λόντου 6, Εξάρχεια – Αθήνα | 210-3820537 & 6980182255 | [email protected] | bookworker.wordpress.com