Οι εργάτες της εταιρείας που θέλει να εξορύξει τον χρυσό από τις πλαγιές και ρεματιές του Κάκκαβου, στη Χαλκιδική, συνασπίστηκαν χθες με την αστυνομία προκειμένου να συνετίσουν, μια και καλή, όσους αντιδρούν, και οι οποίοι πιστεύουν ότι η καταστροφή που θα συντελεστεί στο περιβάλλον θα είναι ανεπανόρθωτη. Μέχρι τώρα, και παρά την ένταση στην περιοχή, είχε εφαρμοστεί ο καλούμενος «χρυσός κανόνας», δηλαδή, η κοινωνική πρακτική που ορίζει ότι, για να διατηρούνται οι ισορροπίες δεν πρέπει να κάνεις σε αυτόν με τον οποίο διαφωνείς αυτά που δεν θέλεις να σου κάνει. Πιο απλά, κι ενώ η τοπική κοινωνία, χωριά και γειτονιές, ακόμη και οικογένειες, είχαν κυριολεκτικά διχοτομηθεί λόγω της διαφορετικής θέσης και στάσης των μελών τους απέναντι στην επιχειρούμενη δραστηριότητα η αντιπαλότητα παρέμενε στο επίπεδο της διαφωνίας.
Από χθες, δεν έχουμε απλώς την αποστροφή του βλέμματος του ενός προς τον άλλο, συννεφιασμένα πρόσωπα και ξινή μουγγαμάρα. Οι λέξεις που μέχρι τώρα μασούσαν, όπως άλλοτε τον καπνό, έφτασαν στην άκρη των χεριών των εργαζομένων, τα οποία, σήκωσαν εναντίον των γειτόνων τους πέτρες και ξύλα. Κηρύχθηκε, δηλαδή, επισήμως ο σιωπηλός μέχρι τώρα τοπικός εμφύλιος.
Οι εργάτες που μέχρι τώρα αρκούνταν σε ανακοινώσεις συντάχθηκαν με την αστυνομία και επιτέθηκαν στους συντοπίτες τους προκειμένου να τους συνετίσουν υπό τους ήχους του βροντερού συνθήματος «εργατιά ενωμένη σαν γροθιά». Η γροθιά, σύμβολο ενότητας και αποφασιστικότητας μέχρι τώρα του εργατικού κινήματος απέναντι στους εργοδότες, οι οποίοι ήταν οι ταξικοί αντίπαλοι, στράφηκε εναντίον πολιτών που έχουν διαφορετική άποψη για το μέλλον τους.
Διεκδικώντας ένα μεροκάματο οι εργάτες της εταιρείας ήθελαν χθες να τσακίσουν τα κόκκαλα αυτών που πιστεύουν ότι η σωτηρία του περιβάλλοντος από την καταστροφή υπερτερεί του ημερομίσθιου. Οπότε εκλαμβάνονται ως αντίπαλοι. Αυτή είναι η εικόνα. Οι εργάτες πιστεύουν ότι το μεροκάματο που παίρνουν από μια καναδική εταιρεία θα τους επιτρέψει να ζήσουν την ζωή τους αξιοπρεπώς ενώ μέχρι τώρα με τα δέντρα να ορθώνονται στον Λάκκο Καρατζά είχαν δυσκολίες διαβίωσης. Το κίνημα που αντιτίθεται, θεωρεί ότι η καταστροφή του δάσους, που πάει χέρι χέρι με την εξόρυξη, θα σβήσει κάθε αξιοπρεπή διαβίωση στον τόπο τους.
Η ένταση σοβεί εδώ και χρόνια πια. Το κίνημα κατά της εξόρυξης, κυνηγημένο μέχρι τώρα από τις επίσημες αρχές με κάθε μέσο, άφησε έξω ακόμη και από την κριτική, τους εργαζόμενους συντοπίτες τους στην εταιρεία. Οι οποίοι, χθες, σήκωσαν χέρι, διότι βαρέθηκαν να βλέπουν τους γειτόνους τους κάθε Κυριακή έξω από τα κιγκλιδώματα του χώρου εργασίας τους, που μέχρι χθες ήταν ένα δάσος, στο οποίο ο καθένας μπορούσε να κάνει την βόλτα του. Οι εργάτες ανέλαβαν να «προάγουν» την επιθυμία του εργοδότη τους να σπάσει τα μούτρα των διαμαρτυρομένων. Οι εργάτες, συμπτωματικά, έχασαν την ψυχραιμία τους μόλις η χώρα άλλαξε κυβέρνηση, και δεν έχει την ίδια άποψη για την επιχειρούμενη εξόρυξη με την προηγούμενη, η οποία με την χρήση της «νόμιμης βίας» ήθελε να ξαποστείλει ένα ολόκληρο κίνημα. Ενώπιον του κινδύνου η νέα κυβέρνηση να βάλλει σε πρώτη προτεραιότητα το περιβάλλον, η εταιρεία έστειλε το μήνυμα, να αναλάβουν την υπεράσπιση των συμφερόντων της οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, για να μην χάσουν το μεροκάματο. Κι αυτοί δεν έχουν πρόβλημα να αρχίσουν μια κανονική εμφύλια διαμάχη. Αν θυμάμαι καλά, κάποτε, η εργατική τάξη διαφοροποιούνταν από τα αφεντικά της όχι μόνο για τις οικονομικές της απαιτήσεις αλλά και για τα ιδανικά της. Προφανώς στην Χαλκιδική αυτά πια δεν ισχύουν. Τα συμφέροντα έγιναν ενιαία αλλά το χειρότερο ομογενοποιήθηκαν τα ιδανικά.
Στην κλασική ταινία του Έλιο Πέτρι «Η εργατική τάξη πάει στον παράδεισο» γυρισμένη πριν σαράντα πέντε χρόνια ένας εργάτης που παθαίνει ατύχημα γίνεται αιτία να κατέβουν σε απεργία οι συνάδελφοί του και τότε η εταιρεία προσλαμβάνει τον εργάτη αυτό σαν απεργοσπάστη. Αυτός, στο τέλος, δεν αντέχει να κοιτάξει στα μάτια τους συναδέλφους του και συντάσσεται μαζί τους. Τότε, δεν ήταν νόμιμο όπως υποστηρίζει σήμερα η εταιρεία να βγάζει τα κέρδη της σε ολλανδικές θυρίδες. Οι εργάτες θα κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους προκειμένου να έχουν δουλειά αυτοί και οι θυριδοφύλακες στο Άμστερνταμ και τα νησιά Μπαρμπέιντος στα οποία, όμως, θα μπορούν πλέον να περνούν τις διακοπές τους σε παραδείσιο περιβάλλον.
* Ο δημοσιογράφος του ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” Απόστολος Λυκεσάς αρθρογραφεί καθημερινά στο alterthess.gr. Ακούστε ζωντανά στο “Κόκκινο 93,4” την εκπομπή “Ορθά- Κοφτά” με τον Απόστολο Λυκεσά Δευτέρα- Παρασκευή 11:00-12:00. Επικοινωνία με τον Απόστολο Λυκεσά στο [email protected].