Η δήθεν βελτιωτική δήλωση δεν έχει καμία νομική ισχύ πάνω στο κείμενο της συμφωνίας CETA καθώς δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ερμηνευτική δήλωση υπό το διεθνές δίκαιο.
Στις 18 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην Μπρατισλάβα το άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών υποθέσεων της Ε.Ε. με την συμμετοχή του Έλληνα υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη. Στην συνάντηση αυτή δόθηκε η πρώτη άτυπη έγκριση από τα κράτη μέλη για την επικύρωση της εμπορικής και επενδυτικής συμφωνίας CETA.
Παράλληλα στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων η Ελλάδα απώλεσε την ΦΕΤΑ ως Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) για 5 χρόνια, με δυνατότητα να έρθει ξανά σε ισχύ ο προστατευτισμός μετά από αυτό το χρονικό διάστημα. Ενώ λοιπόν αναμένουμε να δούμε Φέτα Made in Canada και χιλιάδες άλλα τοπικά προϊόντα σε όλη την Ε.Ε. δεν θα αποτελούν πλέον Π.Ο.Π., κάτι που αποτελεί μεγάλο πλήγμα για τους τοπικούς παραγωγούς.
Την επομένη στις 19/9 η Chrystia Freeland, υπουργός διεθνούς εμπορίου του Καναδά και ο Sigmar Gabriel, αντικαγκελάριος της Γερμανίας, ομοσπονδιακός υπουργός οικονομίας και ενέργειας και Πρόεδρος του SPD, εξέδωσαν ένα κείμενο σχετικά με τα πλεονεκτήματα της CETA.
Καθώς όμως, όπως αναγνώρισαν και οι ίδιοι πολλές διατάξεις που περιλαμβάνονται στην συμφωνία είναι αντικείμενο ενός έντονου διαλόγου σχετικά με τις επιπτώσεις των συμφωνιών. Στην προσπάθειά τους να κατευνάσουν τις πιέσεις από τα κινήματα που αναπτύσσονται σε Ευρώπη και Αμερική αλλά και για να συσπειρώσουν τους Σοσιαλδημοκράτες ώστε να δώσουν έγκριση για την CETA, εξέδωσαν μια αμφιλεγόμενη ερμηνευτική δήλωση με νομική ισχύ μεταξύ Καναδά και Ε.Ε.
Το κείμενο έχει διαρρεύσει και μεταξύ των θεμάτων που θίγονται είναι η προστασία των επενδυτών, τα δικαιώματα των εργαζομένων, οι δημόσιες υπηρεσίες, η αρχή της προφύλαξης κ.α. Η ερμηνευτική αυτή δήλωση στην τελική της μορφή θα παρουσιαστεί στο επίσημο συμβούλιο υπουργών εξωτερικών υποθέσεων στις 18 Οκτωβρίου.
Όπως γνωρίζουμε το κεφάλαιο της συμφωνίας που αφορά την προστασία των επενδυτών περιλαμβάνει διατάξεις που επιτρέπουν στους ξένους επενδυτές να εκκινήσουν διαιτητική διαμάχη με τα κράτη, ακόμα και για ρυθμίσεις των τελευταίων που αφορούν το δημόσιο συμφέρον και την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον στο νέο διαιτητικό δικαστήριο (ICS), που περιλαμβάνει κάποιες αλλαγές στην διαδικασία σε σχέση με το ISDS που αντικατέστησε, δεν έχει επιλυθεί το πρόβλημα ότι οι ιδιώτες διαιτητές – δικαστές έχουν οικονομικό κίνητρο να ερμηνεύσουν το νόμο προς όφελος των επενδυτών[1].
Η κοινή ερμηνευτική δήλωση δεν πρόκειται να αλλάξει καμία από τις σχετικές διατάξεις που περιλαμβάνονται στο κείμενο των 1600 σελίδων της CETA. Τουναντίον επιβεβαιώνεται πως οι ξένοι επενδυτές θα μπορούν να παρακάμπτουν τα εθνικά δικαστήρια απολαμβάνοντας όλα τα προνόμια χωρίς ουσιαστικές υποχρεώσεις.
Επιπλέον σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του νομικού γραφείου Goldblatt Partners LLP, η βελτιωτική δήλωση δεν έχει καμία νομική ισχύ πάνω στο κείμενο της συμφωνίας CETA καθώς δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ερμηνευτική δήλωση υπό το διεθνές δίκαιο. Σημειώνουν δε πως κανένας δεν μπορεί να παρουσιάσει ένα τέτοιο έγγραφο ως ερμηνευτική δήλωση σε μια διαμάχη μεταξύ επενδυτή και κράτους[2].
Δείτε εδώ ανάλυση πάνω στο προσχέδιο του κειμένου της ερμηνευτικής δήλωσης
*Κωνσταντίνος Κουτσονικόλας – Φίλοι της Φύσης/ Naturefriends Greece