Στη Θεσσαλονίκη προβάλλεται αυτές τις μέρες η βραβευμένη ταινία «Ευρώπη των όνειρο» των Αννέτας Παπαθανασίου και Άγγελου Κοβότσου. Η ταινία τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερου ελληνικού ντοκιμαντέρ στο φεστιβάλ AegeanDocs 2018 και με βραβείο μοντάζ στο φεστιβάλ Χαλκίδας 2018. Συνομιλήσαμε με τον σκηνοθέτη Άγγελο Κοβότσο για την ταινία και τα μηνύματα που θέλει να στείλει.
Οι Θεσσαλονικείς έχουμε τη δυνατότητα να την παρακολουθήσουμε στον κινηματογράφο Φαργκάνη Art την Πέμπτη 20/12, Παρασκευή 21/12, Σάββατο 22/12 και Κυριακή 23/12
στις 18.30. Την Παρασκευή 21/12 μετά το τέλος της προβολής η Υπεύθυνη του Γραφείου Προστασίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες Mathilde De Riedmatten, συζητά με τους δημιουργούς της ταινίας και το κοινό με θέμα : «Η κατάσταση των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη σήμερα».
Συνέντευξη στον Ιάσονα Μπάντιο
-Ποια είναι η οπτική της ταινίας σας σε σχέση με την προσφυγική κρίση;
Τόσο στην Αυστρία όσο και στη Σουηδία, στις οποίες έγιναν κάποια από τα γυρίσματα της ταινίας, η αντιμετώπιση των ανήλικων και ειδικά των ασυνόδευτων παιδιών και εφήβων, ήταν και από ότι φαίνεται είναι ακόμη, σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα, ιδανική. Όμως αυτό που συμβαίνει και που χαρακτηρίζει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, αλλά και την πολιτική πραγματικότητα των χωρών αυτών, είναι μια σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής και μια αλλαγή επί το αυταρχικότερο της σχετικής νομοθεσίας: στη Σουηδία που κατά παράδοση διέθετε μέχρι πρότινος φιλομεταναστευτικό νομικό καθεστώς και στην Αυστρία, όπου υπουργός εσωτερικών ανέλαβε ο γραμματέας του αντιπροσφυγικού κόμματος της Ελευθερίας FPO τον οποίο βλέπουμε στην ταινία μας να εκφωνεί πύρινους αντιμεταναστευτικούς λόγους μπρος στα έκπληκτα μάτια ενός από τους πρωταγωνιστές μας του Αλή Ρεζά.
-Πως επιλέξατε τους τρεις εφήβους που πρωταγωνιστούν;
Ο κάθε ένας από αυτούς, είχε τη δική του έντονη προσωπικότητα πράγμα που μας έδωσε τη δυνατότητα να έχουμε χαρακτήρες οι οποίοι αφηγούνται ο καθένας τη δική του ιστορία και όχι ομιλούσες κεφαλές. Ωστόσο ταυτόχρονα θα έλεγε κανείς ότι αποτελούν «χαρακτηριστικές περιπτώσεις», που αναδεικνύουν το κεντρικό ζήτημα της ταινίας: Ο Ανδρέας, ο Αμπντάλα και ο Αλή Ρεζά δε θα συναντηθούν ποτέ, οι δρόμοι τους θα είναι παράλληλοι, αλλά το όνειρο κοινό: Μια καλύτερη ζωή σε έναν υπέροχο κόσμο. Η επιλογή μας λοιπόν είχε να κάνει με τα κοινά όνειρα και την κοινή μοίρα.
-Πως επηρεάζει την οπτική της πραγματικότητας η ματιά τριών παιδιών;
Πώς ο αμέριμνος Αντρέας θα αντιμετωπίσει την πραγματικότητα που του προκύπτει από τη σχολική χρονιά την οποία έχασε βλακωδώς; Πώς θα αντιμετωπίσει ο Σύρος Αμπντάλα την πολιτισμική πραγματικότητα της Αυστρίας έχοντας ως υπόβαθρο το μουσουλμανικό ηθικοθρησκευτικό συντηρητισμό; Πώς ο Αλή Ρεζά θα επιβιώσει όντας παράνομος στην σημερινή ευρωπαϊκή πραγματικότητα; Η οπτική των εφήβων της ταινίας μας ίσως χαρακτηρίζεται από μια «άγνοια κινδύνου» ως προς την προσέγγιση του κόσμου ο οποίος τους αποκαλύπτεται συχνά με τρομακτικό τρόπο, αλλά ταυτόχρονα το καθαρό βλέμμα και η δυναμική που διαθέτουν, ο καθένας με τον τρόπο του, αποκαλύπτουν στο θεατή την «αθέατη» πλευρά των πραγμάτων και τον βάζουν στη διαδικασία να αναστοχαστεί.
-Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε μέσα από την ταινία;
Η ιστορία της μετανάστευσης είναι η ιστορία του ανθρώπινου είδους. Ο άνθρωπος ταξιδεύει και αλλάζει τόπο διαμονής για λόγους επιβίωσης. Ο πόλεμος είναι η όξυνση, η κορύφωση της ανθρωπιστικής, κοινωνικής, οικονομικής κρίσης. Η διαφορά είναι ποσοτική και όχι ποιοτική. Μπορεί να μην είναι καθόλου το ίδιο να ζεις στη Συρία από το να ζεις στην Πάτρα αλλά αυτό που ζεις στην Πάτρα δείχνει αυτό που συμβαίνει στη Συρία. Τα όνειρα των εφήβων είναι παντού τα ίδια όπως και η ακύρωσή τους.
-Ποιο είναι το πρόγραμμα της περιοδείας της ταινίας;
Η ταινία μας ξεκίνησε την πορεία της στη Θεσσαλονίκη ως επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ το Μάρτιο του 18 και στη συνέχεια τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερου ελληνικού ντοκιμαντέρ στο Aegean Docs και με το βραβείο μοντάζ στο φεστιβάλ ελληνικού ντοκιμαντέρ της Χαλκίδας. Συμμετείχε στο φεστιβάλ Χανίων με πολύ καλή συμμετοχή και ταυτόχρονα γεμίσαμε σε όλες τις προβολές το Δαναό στην Αθήνα ενώ χτες τη σκυτάλη πήρε η Λιβαδειά και τώρα επιστρέφουμε στη Θεσσαλονίκη στον κινηματογράφο Φαργκάνη Art για 4 προβολές (20,21,22,23 Δεκεμβρίου στις 18.30). Να σημειώσουμε εδώ ότι σε κάθε προβολή έχουμε διαφορετικό προσκεκλημένο ο οποίος συζητά μαζί μας και με το κοινό για μισή ώρα μετά το τέλος της ταινίας, πράγμα που θα τηρήσουμε και στη Θεσσαλονίκη: στην προβολή της Παρασκευής στο Φαργκάνη Art οι δυο σκηνοθέτες της ταινίας θα υποδεχτούμε την Υπεύθυνη του Γραφείου Προστασίας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες Mathilde De Riedmatten, και να συζητήσουμε μαζί της και με το κοινό με θέμα : «Η κατάσταση των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη σήμερα».
Στη συνέχεια έχουμε προγραμματίσει προβολές σε Χανιά, Λάρισα, Αθήνα και αλλού, ενώ η ταινία συνεχίζει την πορεία της σε διάφορα φεστιβάλ ανά τον κόσμο. Ως προς τη διεθνή διανομή της σε κανάλια και αίθουσες του εξωτερικού, ξένος διανομέας έχει αναλάβει την προώθησή της. Ακόμη είμαστε στην αρχή αλλά τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά.