Η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3, συνεχίζοντας το γιορταστικό της πρόγραμμα, προβάλλει την ίδια εβδομάδα και δεύτερη γιορταστική κωμωδία- σάτιρα του «ψυχρού» πολέμου, στα πλαίσια του μεγάλου αφιερώματος Αυτός ήταν ο «ψυχρός» πόλεμος.
Έτσι, λοιπόν, το Σάββατο 3 Ιανουαρίου στις 21:00 στον Αλέξανδρο (Εθνικής Αμύνης 1) με δωρεάν είσοδο, την ευγενική παροχή της αίθουσας από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας- Κέντρο Πολιτισμού και την καλλιτεχνική επιμέλεια και οργανωτική βοήθεια του ΚΕΜΕΣ παρουσιάζει το Ένα δύο τρία (One, two three, ΗΠΑ, 1961, ασπρόμαυρο, διάρκεια 111’ ), θεατρικό έργο και σκηνοθεσία Μπίλι Γουάιλντερ. Παίζουν Τζέιμς Κάγκνεϊ, Χορστ Μπούχολτς, Πάμελα Τίφιν.
Το φιλμ θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό, ενώ στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη κριτική παρουσίαση αυτού του αριστουργήματος, που έγραψε ειδικά για την Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 ο διακεκριμένος κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης.
Στο Δυτικό Βερολίνο δημιουργείται ένα εργοστάσιο Κόκα Κόλα. Η φιλοδοξία κάποιου τύπου είναι να φτιάξει ένα τέτοιο εργοστάσιο και στο Ανατολικό Βερολίνο. Ακολουθούν εξελίξεις, ανατροπές, κωμικά, εκβιασμοί. Καταλήγουμε σε μια ντελιριακή υψηλού επιπέδου ψυχαγωγία και ταυτόχρονα σε σκληρή και «μαύρη» σάτιρα της αντικουμμουνιστικής υστερίας.
Το κείμενο που θα διανεμηθεί είναι το ακόλουθο:
«Χρόνια μετά τις μεγάλες επιτυχίες του, ο Μπίλι Γουάιλντερ εξομολογήθηκε πως ο μόνος λόγος που τον έκανε να στραφεί στη σκηνοθεσία ήταν για να προστατέψει τα σενάριά του. Μπορεί η σκηνοθεσία του να έχει συχνά μια φαινομενικά πεζή (ή λιτή) γραφή, πίσω της όμως κρύβεται το πνεύμα ενός ιδιοφυούς δημιουργού. Πέρα από τα καλοφτιαγμένα σενάρια, με σπιρτόζικους, διανθισμένους με ανατρεπτικό (μαύρο) χιούμορ, διαλόγους (γραμμένους συχνά με τον τακτικό του συνεργάτη Ι.Α.Λ. Ντάιαμοντ), η πάντοτε εύστοχη προσέγγισή του, οι καλοστημένες με ευρηματικότητα σκηνές (με αρκετές να χαράσσονται στη μνήμη), η καθοδήγηση των ηθοποιών (σε όλες τις ταινίες του οι ερμηνείες είναι άψογες), δείχνουν πως ο Γουάιλντερ παραμένει ένας από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες του αμερικανικού κινηματογράφου.
Το κύριο χαρακτηριστικό στο έργο του είναι η κριτική, συχνά με δόση κυνισμού, ματιά του πάνω στην αμερικανική κοινωνία (στην επιμονή των ηρώων και ηρωίδων του να πετύχουν με κάθε μέσο, χωρίς ηθικούς δεσμούς), ματιά πάνω στη διαφθορά που επεκτείνεται σε όλες τις βαθμίδες της κοινωνίας και συχνά δίνεται με μια ασυγκράτητη επίθεση ενάντια στους θεσμούς (παράδειγμα το Χόλιγουντ στη «Λεωφόρο της Δύσεως»), αλλά και στην ίδια την κοινωνία (βλέπε «Με διπλή ταυτότητα»), από την οποία δεν γλιτώνει ούτε ο ρόλος της γυναίκας (με πολλούς να κατηγορούν τον Γουάιλντερ για μισογυνισμό).
Η επιθετικότητα αυτή συνεχίζεται και στην κωμωδία «Ένα, δύο, τρία», γυρισμένη στο Δυτικό Βερολίνο στη χειρότερη περίοδο του ψυχρού πολέμου, εκείνη του στησίματος του «τείχους της ντροπής», αλλά και του τρόμου ενός πυρηνικού πολέμου (η κρίση με τους σοβιετικούς πυραύλους στην Κούβα δεν απείχε και πολύ). Την εποχή της πρώτης της εμφάνισης, η αριστερή κριτική αντιμετώπισε την ταινία αρνητικά, θεωρώντας την αντικομουνιστική. Αν όμως εμβάθυνε, θα ανακάλυπτε κάτι που σήμερα είναι πασιφανές. Η ταινία πάνω απ’ όλα σατιρίζει τον αμερικανικό πολιτιστικό ιμπεριαλισμό. Με αφορμή τη δημιουργία ενός εργοστασίου για παραγωγή στο Βερολίνο της Κόκα-Κόλα (το «πολιτιστικό» προϊόν που εξάγει η Αμερική), η ιστορία (γραμμένη με ξεχωριστή έμπνευση από Γουάιλντερ και Ντάιαμοντ) και το όνειρο του μεγαλομανή διευθυντή της (πρόσωπο γελοίο που ερμηνεύει με ξεχωριστό μπρίο ο Τζέιμς Κάγκνεϊ), που φιλοδοξεί να φτιάξει ένα αντίστοιχο εργοστάσιο και στην κομουνιστική πλευρά, χρησιμεύουν στο σκηνοθέτη για να κάνει μια καυστική πολιτική σάτιρα από τα πυρά της οποίας δεν γλιτώνει κανείς: από τον γελοίο καπιταλιστή διευθυντή (Κακός Αμερικανός) και τον τραπεζίτη και υποψήφιο γαμπρό του, ως και τον σοσιαλιστή Ανατολικογερμανό «χίπη» ταξιτζή – ερωτευμένο με την κόρη του μεγαλομανή εργοστασιάρχη – που οι Αμερικανοί θέλουν να μετατρέψουν σε υπόδειγμα Αμερικανού επιχειρηματία.
Χρησιμοποιώντας γρήγορο ρυθμό, ο Γουάιλντερ καταφέρνει να ισορροπήσει το λεκτικό, συχνά μαύρο, χιούμορ (η ταινία περιέχει μερικές πολύ απολαυστικές ατάκες) με την εικαστική ομορφιά των πλάνων του και να δημιουργήσει σκηνές που μένουν αξέχαστες, όπως εκείνες στη νεκρή ζώνη γύρω από τη μισοερειπωμένη Πότσνταμε Πλατζ (όπου σήμερα στεγάζεται το διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου). Ένα από τα καλύτερα δείγματα των ταινιών για τον ψυχρό πόλεμο, που δεν έχει χάσει τίποτα από τη φρεσκάδα και τη δύναμή του».
ΔΩΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΟ «ΕΝΑ ΔΥΟ ΤΡΙΑ»
Εκτός των άλλων, 12 λόγοι για να μην χάσετε το αριστούργημα του Μπίλι Γουάιλντερ είναι:
1. Το εκπληκτικό σενάριό του, διασκευή θεατρικού έργου
2. Για τους φοβερούς ρόλους με τον παλαίμαχο Τζέιμς Κάγκνεϊ να ξεχωρίζει.
3. Για την αριστοτεχνική σκηνοθεσία του Μπίλι Γουάιλντερ, που υπερβαίνει το κινηματογραφημένο θέατρο.
4. Για την έξοχη, «μαύρη» σάτιρα σχετικά με την αντικομμουνιστική υστερία.
5. Γιατί τη χρονιά που γυρίζεται η ταινία αθροίζονται πολλά δεδομένα: Χτίζεται το τείχος του αίσχους στο Βερολίνο, η ανθρωπότητα απειλείται από πυρηνικό ολοκαύτωμα.
6. Για τον ντελιριακό, σκηνοθετικό ρυθμό
7. Για την ανάδειξη των δεδομένων των ελεύθερων αγορών
8. Για τον επιχειρηματικό κυνισμό
9. Για τη διαδικασία με την οποία παρατηρούμε πώς κινείται το χρήμα και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται.
10. Για την .όμορφη, λειτουργική φωτογραφία
11. Γιατί το φιλμ αποτελεί εύστοχο ντοκουμέντο εποχής.
12. Επίσης 55 χρόνια από τότε που γυρίστηκε η ταινία παραμένει διαχρονική και επίκαιρη.
Υ.Γ. Η επόμενη ταινία είναι το αριστουργηματικό, πολιτικό θρίλερ Επτά ημέρες του Μαΐου του Τζον Φρανκεχάιμερ.