Στη γυναίκα της αντιδικτατορικής αντίστασης (1967-1974) είναι αφιερωμένη η εκδήλωση τιμής και μνήμης, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 1η Οκτωβρίου 2022, 7.30 μ.μ., στον αύλειο χώρο του Πολεμικού Μουσείου, με διοργανώτρια την Εταιρεία Φίλων του Χώρου Μνήμης της Αντιδικτατορικής Αντίστασης στη Θεσσαλονίκη.
Στόχος της εκδήλωσης με τίτλο «Οι γυναίκες στον αντιδικτατορικό αγώνα (1967-1974) Μαρτυρίες» είναι να αναδειχθεί και να τιμηθεί η πολύμορφη συμβολή των γυναικών στην αντιδικτατορική αντίσταση και μέσω αυτής να γίνει αντιληπτή η αναγκαιότητα περαιτέρω καταγραφής των πηγών για τη διατήρηση της μνήμης και την ιστορική έρευνα.
Στην εκδήλωση θα γίνει αναφορά στις γυναίκες που συνέλαβε το δικτατορικό
καθεστώς, που κρατήθηκαν σε άθλιες συνθήκες, σε εκείνες που βασανίστηκαν, που
παραπέμφθηκαν σε στρατοδικεία και οδηγήθηκαν στις φυλακές. Στις γυναίκες που
στάλθηκαν χωρίς δίκες στην εξορία ή που κατήγγειλαν τα εγκλήματα του δικτατορικού
καθεστώτος σε διεθνείς οργανώσεις και στις γυναίκες που πρόσφεραν “στα μετόπισθεν”,
στα σπίτια των αγωνιστών, κρατώντας όρθιες τις οικογένειές τους και εμψυχώνοντας
τους δικούς τους που βρέθηκαν σε φυλακές και εξορίες. Τέλος, θα γίνει αναφορά σε μια
ιδιαίτερη κατηγορία αγωνιστριών που δεν έχει μελετηθεί μέχρι σήμερα – τις «γυναίκες
σε ομηρία». Πρόκειται για εκείνες τις γυναίκες που έχοντας συγγενική σχέση με
καταζητούμενους αντιστασιακούς ή εξόριστους, συλλαμβάνονταν για εβδομάδες ή
μήνες, μπορεί να έφθαναν και μέχρι το στρατοδικείο, και χρησιμοποιούνταν ως “όμηροι”
προκειμένου να πιεστούν ή να αναγκαστούν οι διωκόμενοι να παραδοθούν και οι
εξόριστοι, να υπογράψουν «δήλωση μετανοίας» στο καθεστώς. Παράλληλα, η
εκδήλωση θέλει να αναδείξει και ορισμένες έμφυλες διαστάσεις του αντιδικτατορικού
αγώνα 1967-1974.
Η εκδήλωση περιλαμβάνει σύντομες ομιλίες ερευνητριών/ών, προβολή έντυπου και
ψηφιακού υλικού με μαρτυρίες αγωνιστριών και θα κλείσει με συναυλία με τραγούδια
του αντιδικτατορικού αγώνα. Θα είναι μια πρόδρομη εισαγωγική παρουσίαση ενός
μεγάλου προγράμματος της Εταιρείας Φίλων του Χώρου Μνήμης: της καταγραφής
διαφόρων παραμέτρων του αντιδικτατορικού αγώνα και ιδιαίτερα ψηφιακών
συνεντεύξεων με γυναίκες που αγωνίστηκαν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους
από τη Θεσσαλονίκη, τη Μακεδονία και άλλες περιοχές της χώρας.
Θα μιλήσουν η Άννα Μίχου, αντιπρόεδρος της Εταιρείας Φίλων του χώρου Μνήμης, “Η
πολύπλευρη συμβολή των γυναικών στην αντιδικτατορική αντίσταση” και η καθηγήτρια
του Πανεπιστημίου Αιγαίου Αναστασία Ζήση “Για τη Δημοκρατία και την Αξιοπρέπεια.
Αγωνίστριες της Θεσσαλονίκης κατά της χούντας”.
Θα χαιρετήσουν ο πρόεδρος της Εταιρείας Φίλων του Χώρου Μνήμης Χρίστος
Ζαφείρης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων
Αντιστασιακών 1967-1974 (ΣΦΕΑ) Βαγγέλης Γκιουγκής και η Γενική Γραμματέας της
Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων Καλυψώ Γούλα.
Στη συναυλία που θα ακολουθήσει συμμετέχουν οι Παναγιώτης Καραδημήτρης, ‘Ελσα
Μουρατίδου και Κώστας Πρατσινάκης, τραγούδι, και οι μουσικοί Σάκης Κοντονικόλας,
πιάνο, Στάθης Σαββίδης, μπουζούκι και Γιάννης Φιλιππουπολίτης, πιάνο.
Ο εκθεσιακός Χώρος Μνήμης, με ντοκουμέντα, φωτογραφίες και ενημερωτικά
κείμενα από την αντιδικτατορική αντίσταση στη Θεσσαλονίκη, στεγάζεται στο
Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το κτήριο του οποίου την περίοδο της δικτατορίας
υπήρξε κολαστήριο ανακρίσεων και βασανισμών για πολλούς αγωνιστές από όργανα
του δικτατορικού καθεστώτος. Στον χώρο αυτό άφησε την τελευταία του πνοή από τα
βασανιστήρια που υπέστη το κορυφαίο στέλεχος της αντιδικτατορικής οργάνωσης
Πατριωτικό Αντιδικτατορικό Μέτωπο (ΠΑΜ) και πρώην βουλευτής της αριστεράς
Γιώργης Τσαρουχάς. Ο Χώρος Μνήμης λειτουργεί από τον Μάιο του 2017 υπό την αιγίδα
του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (1967-1974). Η
μουσειακή έκθεση είναι ανοιχτή στο ωράριο λειτουργίας του Πολεμικού Μουσείου.
Η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με την επωνυμία «Φίλοι του Χώρου Μνήμης
της Αντιδικτατορικής Αντίστασης 1967-1974 στη Θεσσαλονίκη» ιδρύθηκε τον
Οκτώβριο του 2021 για την υποστήριξη και προβολή της μουσειακής έκθεσης που είναι
αφιερωμένη στην αντιδικτατορική αντίσταση στη Θεσσαλονίκη. Στις καταστατικές
αρχές της Εταιρείας περιλαμβάνονται η συλλογή μαρτυριών και τεκμηρίων της
περιόδου και η προβολή του αντιδικτατορικού αγώνα και των αξιών που μας
κληροδότησαν οι αγωνιστές και οι αγωνίστριές του.
Χορηγοί της εκδήλωσης είναι οι Δήμοι Θεσσαλονίκης και Νεάπολης-Συκεών και η ΕΡΤ.
Σημείωση: Σε περίπτωση βροχής η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα
πολλαπλών χρήσεων του Πολεμικού Μουσείου.
