Τα ξημερώματα της 15ης Σεπτεμβρίου στην Πιατσέντσα της Ιταλίας όχημα της εταιρείας logistics GLS σκότωσε τον Abd Elsalam Ahmed Eldanf, έναν 53χρονο εργάτη από την Αίγυπτο, πατέρα πέντε παιδιών, ο οποίος συμμετείχε στην περιφρούρηση της απεργίας που είχε κηρύξει το συνδικάτο USB. O Sergio Bologna σχολίασε το γεγονός στην ιταλική εφημερίδα Il Manifesto.
του Sergio Bologna
15.9.2016 – Il Manifesto
Μετάφραση: Βαρβάρα Κυριλλίδου
Το σοβαρότατο περιστατικό που εξελίχθηκε μπροστά από τις αποθήκες μιας εταιρείας παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας στην Πιατσέντζα έστρεψε ξανά την προσοχή στις εργασιακές και βιομηχανικές σχέσεις του τομέα αυτού. Μια τέτοια εταιρεία (logistics) για λογαριασμό τρίτων διαθέτει μια σχετικά ευέλικτη οργάνωση: το προσωπικό, την διοικητική και επιχειρησιακή δομή, την εμπορική δομή και το εργατικό δυναμικό για τις φορτοεκφορτώσεις. Αυτό το τελευταίο εργάζεται αποκλειστικά στις αποθήκες και αποτελείται κατά κύριο λόγο από συνεταιρισμούς εργατών, οι οποίοι επιστρατεύονται από την εργατική δύναμη των εξωκοινοτικών μεταναστών. Οι συνεταιρισμοί αυτοί συχνά δεν διατηρούν σταθερή σχέση, συμμετέχουν σε προσκλήσεις υποβολής προσφορών και με το τέλος της σύμβασης μπορούν να αντικατασταθούν από άλλες.
Εδώ και είκοσι χρόνια το σύστημα αυτό συνεχιζόταν επιτρέποντας αναρίθμητες καταχρήσεις και παρανομίες τις οποίες τόσο οι δημόσιες αρχές όσο και οι αρμόδιες για τον έλεγχο των συνθηκών εργασίας υπηρεσίες άλλοτε αγνόησαν, άλλοτε ανέχτηκαν και άλλες φορές προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν, με τρόπο όμως τόσο αδύναμο που η κατάσταση έτεινε να εξελιχθεί σε γάγγραινα. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις αλλά και για τον κόσμο των Coop. Έπειτα κάτι συνέβη και από εκεί άρχισε η νέα ιστορία. Μια ιστορία η οποία εξαργυρώνει αργά αλλά με σιγουριά αυτό το εργατικό δυναμικό.
Οι εργαζόμενοι στους συνεταιρισμούς, κινητοποιήθηκαν και οργανώθηκαν σε σωματεία βάσης – συγκεκριμένα στο Βένετο και στην Εμίλια Ρομάνια, αλλά στη συνέχεια και στη Λομβαρδία, στο Πιεμόντε και το Λάτσιο – και άρχισαν αυτό που θα ήταν μια κανονική συνδικαλιστική πορεία, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο, αν δεν αποκτούσε την αξία και την γεύση μιας μάχης πολιτισμών, για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ένταξη. Παρόλο που είναι εύκολο να τους εκβιάσουν, οι εξωκοινοτικοί εργάτες ανταποκρίθηκαν μαζικά και ξεκίνησαν οι απεργίες και οι διαπραγματεύσεις, επειδή οι εταιρείες, που αρχικά ήταν δύσπιστες, αντιλήφθηκαν ποιος εκπροσωπούσε τους εργαζόμενους και ποιος όχι.
Υπογράφτηκαν δεκάδες συμφωνίες. Τότε άρχισαν να κινητοποιούνται και τα συνδικάτα και ο κόσμος των συνεταιρισμών.
Τα αποτελέσματα φάνηκαν: σε ορισμένες περιοχές, και η Πιατσέντζα είναι μια από αυτές, τόσο οι συμβάσεις όσο και οι μισθοί σήμερα είναι αξιοπρεπείς. Δυστυχώς όμως όταν η μάχη δίνεται σε ένα τόσο ευαίσθητο έδαφος, όταν η εφοδιαστική αλυσίδα «σε τεταμένες ροές» είναι εξαιρετικά εύθραυστη και όταν η κερδοφορία των επιχειρήσεων μειώνεται, παρά την αύξηση του όγκου, το να σκέφτεται κανείς την σταθεροποίηση των εργασιακών σχέσεων είναι δύσκολο.
Ο αγώνας επομένως συνεχίζεται και μπορεί να αποβεί εξαιρετικά σκληρός, με την ελπίδα να μην γίνουν ακόμη πιο περίπλοκα τα πράγματα από τις αντιπαλότητες μεταξύ των συνδικάτων, γιατί μέσα από αυτήν την εργατική δύναμη, επιπλέον, αναπόφευκτα περνούν διαχωριστικές γραμμές εθνικότητας, οι οποίες ενίοτε επιδρούν θετικά δημιουργώντας μια ταυτοτική δυναμική όμως άλλοτε μπορούν να οδηγήσουν σε διασπάσεις. Ο συνδικαλισμός της μετα-φορντικής παγκοσμιοποίησης θυμίζει πολύ εκείνον των Wobblies(1), πέρα από τους θρύλους και τους μύθους που ίσως να βοηθήσαμε και εμείς οι ίδιοι να δημιουργηθούν, ή εκείνον των Αμερικανών Teamsters(2) της δεκαετίας του ’30, οι οποίοι αντιλήφθηκαν πρώτοι πως σε ένα σύστημα δικτύων υπάρχει πάντα ένα κομβικό σημείο που αν μπλοκαριστεί τότε μπλοκάρουν όλα.
Σήμερα οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας, υπό την πίεση των δαπανών και τη συνεχή ζήτηση εκπτώσεων από πλευράς των πελατών, έχουν τεράστια ανάγκη για σταθερότητα στις εργασιακές σχέσεις. Ακόμη και στα πρωτοβάθμια σωματεία η ιδεολογία της «μόνιμης σύγκρουσης» έχει εξασθενίσει αρκετά. Ο θάνατος αυτού του πατέρα πέντε παιδιών θα αποτελέσει το διακύβευμα πολλών πραγμάτων.
Σημειώσεις:
(1)Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (Industrial Workers of the World) [Σ.τ.Μ.]
(2) Συνδικάτο των Οδηγών Φορτηγών στις Η.Π.Α στις αρχές του 21ου αι. του οποίου η συνδικαλιστική δράση απέκτησε μεγάλη εμβέλεια.[Σ.τ.Μ.]