της Δάφνης Σφέτσα
«Εξάλειψη της δημόσιας σφαίρας- απόλυτη ελευθερία για τις εταιρείες- ανύπαρκτες δημόσιες δαπάνες» είναι η αγία τριάδα της σχολής του Σικάγο, υποστηρίζει η Ναόμι Κλάιν στην εισαγωγή του «Δόγμα του Σοκ». Και λίγο παρακάτω αναφέρει τον κεντρικό στόχο του βιβλίου που έγινε διεθνές μπεστ σέλερ: «Το βιβλίο αυτό αμφισβητεί τον πιο κεντρικό και λατρεμένο ισχυρισμό της επίσημης ιστορίας: ότι ο θρίαμβος του απορρυθμισμένου καπιταλισμού σήμαινε τη γέννηση της ελευθερίας, ότι οι χωρίς περιορισμούς αγορές συμβαδίζουν με τη δημοκρατία. Εγώ θα αποδείξω ότι μαμή αυτής της φονταμενταλιστικής μορφής καπιταλισμού υπήρξαν πάντα οι πιο βίαιες μορφές καταναγκασμού, οι οποίες επιβλήθηκαν τόσο στο συλλογικό πολιτικό σώμα όσο και σε αναρίθμητα σώματα μεμονωμένων ατόμων. Η ιστορία της σύγχρονης ελεύθερης αγοράς γράφτηκε με σοκ».
Την Τετάρτη στη Βουλή ψηφίστηκε το Μεσοπρόθεσμο που ήρθε για να σφραγίσει στην Ελλάδα το δόγμα που εμπνεύστηκε ο Φρίντμαν και η παρέα του και εφάρμοσαν τόσες και τόσες χώρες στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη. Η ψήφιση συνοδεύτηκε από την πρωτοφανή αστυνομική βία στους ειρηνικούς διαδηλωτές, από τη γενικευμένη επίθεση δυνάμεων καταστολής σε σουβλατζίδικα, μανάβικα, σε σταθμούς του μετρό. Ένα 48ωρο χημικών που έκοψε την ανάσα στο κέντρο της πόλης και προκάλεσε σοκ και δέος. Τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο είναι ενδεικτικά: Η εικόνα του διαδηλωτή που λέει «Μη με βαρέσεις» και του ΜΑΤατζή που τον πλησιάζει και τον βαράει με το γκλομπ στο κεφάλι ρίχνοντάς τον αιμόφυρτο κάτω, οι χιλιάδες διαδηλωτές που συνωστίζονται στο μετρό του Συντάγματος και οι διμοιρίες που κλείνουν τις εισόδους πετούν δακρυγόνα και ασφυξιογόνα εντός του μετρό, οι εικόνες των «Ρόμποκοπ» που με μεγάλη ταχύτητα κατεβαίνουν τον πεζόδρομο της Μητροπόλεως με τις μηχανές τους και πετούν κρότου λάμψης στα τραπέζια των σουβλατζίδικων, πάνω στους ανθρώπους, προκάλεσαν σοκ. Η αστυνομία γνωρίζει ότι βρισκόμαστε στη ψηφιακή εποχή, ότι οι αυθαιρεσίες της θα καταγράφονταν και θα έκαναν το γύρο της χώρας, θα έμπαιναν σε κάθε σπίτι. Αυτό ακριβώς άλλωστε επεδίωκε: Να καταγραφούν οι εικόνες στις συνειδήσεις των πολιτών, να γίνει κατανοητό ότι το κοινωνικό συμβόλαιο της Μεταπολίτευσης έσπασε, όποιος αντιδρά στη συνταγή είτε θα τρομοκρατηθεί για να το βουλώσει είτε θα εξοντωθεί και θα το βουλώσει.
Η «βόμβα του χρέους»
Το Δόγμα του Σοκ χρειάζεται ένα μεγάλο γεγονός, μια φυσική ή οικονομική καταστροφή για να πάρει μπρος. Στη χώρα μας η καταστροφή ήταν το «χρέος»: η κρίση χρέους που θα μας οδηγήσει οσονούπω στην κατάρρευση. Το αρχικό σοκ της μεγάλης καταστροφής που έρχεται, όπως κατατρομοκρατούσαν εν χορώ κυβέρνηση- ΜΜΕ- τεχνοκράτες- τραπεζίτες, προκάλεσε «εθνική κατάθλιψη». Η κλήση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την αρωγή του ήταν το πολύτιμο μέσο για την εφαρμογή των μέτρων «κάθαρσης». Η γραμμή που υπέροχα περίγραψε ο Θόδωρος Πάγκαλος: «όλοι μαζί τα φάγαμε», είχε αρχικά αποτελέσματα. Επέφερε συλλογικό μούδιασμα, αυτο-ενοχοποίηση και αποδοχή των μέτρων που ήρθαν γιατί όλοι δώσαμε ή πήραμε ένα φακελάκι των 100 ευρώ, δεν ζητήσαμε απόδειξη, δεν πετάξαμε το σκουπίδι μας στον κάδο. Δεν πειράζει που η κρίση χρέους δεν έχει καμία σχέση με το «μαύρο» ιδιαίτερο που έκανε ένας καθηγητής για να τα βγάλει πέρα. Άλλωστε ο αμαρτωλός δάσκαλος δεν θα μάθαινε εύκολα την αλήθεια.
Η αμείλικτη πραγματικότητα και ο «εσωτερικός εχθρός»
Σταδιακά ωστόσο το αίσθημα της ενοχής ξεθώριαζε μπροστά στο μέγεθος της αδικίας. Οι μισθοί και οι συντάξεις πετσοκόβονται, η φοροασυλία του πλούτου- οι νόμιμες φοροαπαλλαγές γίνονται καθεστώς, όπως και η ανεργία, η επισφαλής εργασία ακόμη και οι αυτοκτονίες. Η κοροϊδία δεν μπορεί να αντέξει μπροστά στην αδίστακτη πραγματικότητα. Και ήρθε η αγανάκτηση, όπως εύστοχα ονομάστηκε το ισπανο- εμπνευσμένο κίνημα. Μια μαζική αντίδραση ενάντια σε όλα όσα συμβαίνουν. Στο ενδιάμεσο βέβαια οι κυρίαρχοι είχαν προνοήσει και επιχείρησαν να απονομιμοποιήσουν οποιαδήποτε μορφή, έκφραση αντίστασης. Στη σειρά οι απεργίες κρίνονταν παράνομες από τα δικαστήρια ενώ η αριστερά με αιχμή το ΣΥΡΙΖΑ έγινε ο «εσωτερικός εχθρός» που θέλει την αποσταθεροποίηση και τη χρεωκοπία της χώρας μας. Όχι που θα αφήνανε να εκφραστεί συλλογικά, στο πολιτικό, συνδικαλιστικό και κοινωνικό πεδίο, ο άλλος δρόμος. Για το μνημονιακό μπλοκ όποιος αντιστέκεται όχι με πέτρες αλλά κυρίως με παλαμάκια είναι αντίπαλος και θα χάσει. Η ιστορία τελείωσε, αυτά που ξέραμε να τα ξεχάσουμε. Και για να γίνει ακόμη πιο κατανοητό, μόλις ψηφίστηκε Μεσοπρόθεσμο και εφαρμοστικός, την επομένη έφεραν το νομοσχέδιο που διαλύει την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θατσερισμός.
Μετωπική σύγκρουση
Ο κόσμος λοιπόν βρήκε τρόπο να αντισταθεί: Τις πλατείες. Και οι κυρίαρχοι πήγαν ένα βήμα παρακάτω, στη μετωπική σύγκρουση. Ενδεικτική είναι η επίθεση στο οργανωμένο μπλοκ της Νεολαίας ΣΥΝ. Στις 5 μ.μ. την περασμένη Τετάρτη το μπλοκ που έχει ήδη δεχτεί επιθέσεις, όπως και το σύνολο των ειρηνικών διαδηλωτών, με χημικά, δέχεται νέα ωμή επίθεση, χωρίς στο σημείο να πετιέται ούτε άδειο μπουκαλάκι νερό. Αρμαθιές ΜΑΤατζίδων με σταθερό βήμα προχωρούν στην Αμαλίας. Δεν αφήνουν κανένα ανθρώπινο εμπόδιο να σταματήσει το σταθερό βήμα τους. Με φυσουνιές στα πρόσωπα των ειρηνικών διαδηλωτών, κρότου λάμψης και ασφυξιογόνα εντός του μπλοκ που ούτως ή άλλως οπισθοχωρεί σπρώχνουν τον κόσμο προς την πλατεία. Στη γωνία Όθωνος και Αμαλίας περιμένουν τα κλομπ άλλων διμοιριών. Μέσα στην πλατεία τα χημικά και οι πέτρες που πετούν οι άνδρες των ΜΑΤ από ψηλά προκαλούν τραυματισμούς, καίγονται άνθρωποι σε όλο τους το σώμα καθώς οι χειροβομβίδες πέφτουν πάνω τους. Οι γιατροί, σχολιάζοντας την επίθεση μέσα στο Ιατρείο της πλατείας Συντάγματος, όπου εκατοντάδες άνθρωποι -ανάμεσά τους και η υπογράφουσα- δέχθηκαν τις πρώτες βοήθειες, είπαν πως τέτοιες επιθέσεις ούτε στον πόλεμο δεν γίνονται.
Και η πλατεία πάλι γεμάτη
Την Πέμπτη όμως ο κόσμος ξαναπλημμύρισε την πλατεία. Δεν ήταν τρομοκρατημένος, ήταν οργισμένος και αποφασισμένος να συνεχίσει. Διότι στο διήμερο της φρίκης κανείς δεν ένιωσε μόνος. Όταν έμενες πίσω, αδυνατώντας να αναπνεύσεις, χωρίς να βλέπεις από τα πέντε- δέκα- εκατό χημικά που έσκαγαν γύρω σου, πάνω σου, κάποιος σε έπιανε από το μπράτσο κι ενώ δεν έβλεπε ούτε αυτός μαζί τα καταφέρνατε. Οι άνθρωποι με τα μαλόξ πνίγονταν από τα ασφυξιογόνα αλλά δεν σταμάτησαν ποτέ να τρέχουν πάνω κάτω και να ψεκάζουν όποιον χρειαζόταν. Ο πανικός που προκαλούσαν τα χημικά -γιατροί υποστήριξαν μάλιστα ότι εμπεριέχουν παραισθησιογόνες ουσίες- ξεπερνιόταν από το συλλογικό αίσθημα που δημιουργείται εκ νέου από τις στάχτες του. Συλλογικοί φορείς βγήκαν στα κεραμίδια καταγγέλλοντας την αστυνομική βία, προκαλώντας μέχρι και την εισαγγελική παρέμβαση.
Παρότι το Δόγμα εφαρμόστηκε σε πολλές χώρες, η επιτυχία του δεν είναι ούτε συμφωνημένη με το Θεό, ούτε και αιώνια. Μερικές φορές το γλυκό δεν δένει, αν και ακολούθησες τη συνταγή βήμα- βήμα.
Αναδημοσίευση από Rednotebook