Εδώ και περίπου ένα μήνα πλήθος ατόμων και φορέων συναντιούνται κάθε Τετάρτη έξω από τα Ειρηνοδικεία της χώρας προκειμένου να αποτρέψουν πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας και όχι μόνο. Τις προηγούμενες εβδομάδες τον γύρο του διαδικτύου έκαναν εικόνες με ΜΑΤ στα δικαστήρια, εντάσεις και διαπληκτισμούς που οδήγησαν όπως στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης και σε σύλληψη διαδηλωτή. Την περασμένη Τετάρτη οι συμβολαιογράφοι πραγματοποίησαν για δεύτερη φορά αποχή από τα καθήκοντά, παρ`όλα αυτά μέλη των κινημάτων ενάντια στους πλειστηριασμούς συγκεντρώθηκαν στα δικαστήρια για να διασφαλίσουν ότι δεν θα γίνει κανενός είδους πλειστηριασμός. Για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η πρώτη κατοικία αλλά και την επανεμφάνιση του κινήματος ενάντια στους πλειστηριασμούς μιλήσαμε με την Τόνια Κατερίνη, από την κίνηση –Πλειστηριασμοί STOP
Συνέντευξη στην Σταυρούλα Πουλημένη
Τις τελευταίες εβδομάδες αντιμετωπίσατε περιπτώσεις πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Σε ποιο βαθμό κινδυνεύει κάποιος να χάσει το σπίτι του;
Στα πινάκια των πλειστηριασμών της τελευταίας περιόδου έχουμε συναντήσει περιπτώσεις πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας , λιγότερες από τράπεζες και περισσότερες από οφειλές σε ιδιώτες ( πολύ συνηθισμένο ζήτημα οι οφειλές σε κοινόχρηστα πολυκατοικίας). Πολλές περιπτώσεις πλειστηριασμών δεύτερης κατοικίας , καταστημάτων και γενικότερα επαγγελματικών χώρων και κάποιες περιπτώσεις διαμερισμάτων που ανήκουν σε κατασκευαστικές εταιρείες. Η αλήθεια είναι ότι δεν είχαμε περιπτώσεις σπιτιών στην Εκάλη γιατί μάλλον δεν είναι αυτά τα στρώματα που πλήττονται από την κρίση. Εξ άλλου οι όποιοι «στρατηγικοί κακοπληρωτές» τους οποίους επικαλείται επικοινωνιακά η κυβέρνηση είναι προφανές ότι δεν θα αφήσουν τα ακίνητά τους να εκπλειστηριαστούν και την κρίσιμη στιγμή θα διακανονίσουν τις οφειλές τους. Είναι σαφές λοιπόν ότι μιλάμε για ανθρώπους που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είναι θύματα της κρίσης.
Σήμερα δεν υπάρχει νόμος που να προστατεύει οριζόντια την κατοικία. Ακόμα και για τους πλέον αδύναμους η προστασία προκύπτει από την προσφυγή στα δικαστήρια κηρύσσοντας ατομική πτώχευση. Στον εκάστοτε δικαστή εναπόκεινται οι όροι που θα θέσει για την προστασία της πρώτης κατοικίας και μόνο ως το τέλος του 2018.
Τι συμβαίνει αν κάποιος που έχει ενταχθεί στο νόμο Κατσέλη δεν καταφέρνει να είναι συνεπής στις ρυθμίσεις του;
Η ένταξη στον Νόμο Κατσέλη προβλέπει δύο κατηγορίες. Για τους πλέον χαμηλού εισοδήματος υπάρχει η δυνατότητα η πολιτεία να πληρώσει τις δόσεις για τις οποίες θα αποδείξουν αδυναμία πληρωμής. Αυτό ισχύει για άτομα με ετήσιο εισόδημα περίπου ως 8000 ευρώ μέχρι 20000 ευρώ για τετραμελή και πάνω οικογένεια. Για υψηλότερα εισοδήματα και μέχρι 36000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα, ορίζονται μεγαλύτερες δόσεις και η ρύθμιση εκπίπτει αν δεν πληρωθούν τρεις δόσεις μέσα σε ένα χρόνο.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα αλλά και το «Συντονιστικό ενάντια στους πλειστηριασμούς» κατοικίες στον Εύοσμο βγαίνουν στο σφυρί για χρέη στο Δημόσιο. Τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις και πως μπορεί κάποιος να προστατευτεί;
Για οφειλές στο δημόσιο δεν υπάρχει προστασία παρά μόνο αν κάποιος οφείλει σε πιστωτικό ίδρυμα οπότε τότε στην όποια ρύθμιση συμπαρασύρει και τις υπόλοιπες οφειλές του. Σοβαρότατο ζήτημα αποτελεί το γεγονός ότι μετά το 2012 η απειλή εκπλειστηριασμού αφορά και τις ατομικές οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία. Είναι φανερό λοιπόν ότι η νομοθεσία είναι προσανατολισμένη στην προστασία των τραπεζών και όχι των οφειλετών. Το μέγεθος του προβλήματος που σημειωτέον μέχρι σήμερα η κυβέρνηση παρουσίαζε ως ανύπαρκτο, αναγκάστηκε να το παραδεχτεί και μετά την πρόσφατη αντίδραση των συμβολαιογράφων που κάλεσαν την κυβέρνηση να νομοθετήσει για την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Τι αποκομίσατε από την διαδικασία της ματαίωσης των πλειστηριασμών, πόσο δύσκολο είναι αυτό να συμβεί όταν στις δικαστικές αίθουσες υπάρχουν ΜΑΤ και σε ποιο βαθμό η ισπανική εμπειρία είναι χρήσιμη για το μέλλον του κινήματος;
Η παρουσία των ΜΑΤ στα δικαστήρια και η επίθεση στους διαμαρτυρόμενους είναι πρωτοφανής. Και μόνο αυτό το γεγονός καθιστά όλους τους πλειστηριασμούς που πιθανόν να γίνουν ( δηλαδή εκείνους για τους οποίους έχει κατατεθεί προσφορά στον συμβολαιογράφο από πριν) άκυρους, καθώς δεν διασφαλίζεται η απρόσκοπτη και δημόσια διεξαγωγή του πλειστηριασμού. Ήδη το κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς έχει καταφέρει να αποτρέψει εκατοντάδες πλειστηριασμούς και να αναδείξει την ύπαρξη του προβλήματος. Το μεγάλο μάθημα από την Ισπανική εμπειρία είναι η δυνατότητα υποστήριξης των πληττόμενων σε όλες τις φάσεις ( και στην εξωδικαστική διαπραγμάτευση με τις τράπεζες, αλλά και στην έξωση όπου συνέβη) καθώς και η εμπλοκή των ίδιων των πληττόμενων στο κίνημα και όχι η «ανάθεση» της προστασίας τους σε κάποιους άλλους. Χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά για να εξασφαλίσουμε αυτή τη συμμετοχή αλλά είναι αισιόδοξο ότι σήμερα έχουμε μια σημαντική η ανάπτυξη του κινήματος ενάντια στους πλειστηριασμούς με ορατά αποτελέσματα.
Φωτογραφία: Δημήτρης Τοσίδης