Ο Σύλλογος Δρομέων Υγείας Θεσσαλονίκης έχει ασχοληθεί πολλές φορές με ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια και προστασία του Σέΐχ Σου καθώς τα μέλη του είναι από τους καθημερινούς επισκέπτες του. Τρέχουν μέσα στο δάσος, το αγαπάνε, το προστατεύουν.
Ταυτόχρονα ο Σ.Δ.Υ. Θεσσαλονίκης μαζί με άλλες συλλογικότητες προσπαθούν εδώ και μήνες να αναδείξουν τα πολύπλευρα προβλήματα που θα προκύψουν από την κατασκευή και λειτουργία της Υπεριψωμένης Ταχείας Λεωφόρου (Fly Over) στο περιβάλλον και την καθημερινότητα των πολιτών. Τρεις μήνες μετά την έναρξη των εργασιών αλλά και πλήθος διαμαρτυριών και δικαστικών ενεργειών που πραγματοποίησαν πολίτες της Θεσσαλονίκης μιλήσαμε με τον πρόεδρο του Σ.Δ.Υ. Δημήτρη Λαμπρινίδη για τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει το Σέϊχ Σου αλλά και συνολικά η ποιότητα της ζωής μας από τέτοια έργα.
-Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από την κατασκευή του Fly Over στο δάσος και γιατί είναι σημαντικό να διευρυνθεί το κοινωνικό ενδιαφέρον γύρω από αυτή την πλευρά των επιπτώσεων της υψωμένης περιφερειακής;
Η κατασκευή της Υπεριψυμένης Ταχείας Λεωφόρου (ΥΤΛ) είναι ένα έργο αμφίβολης χρησιμότητας, ηλικίας 13 ετών, που σχεδιάστηκε το 2011. Το 2013 η Επιτροπή Προστασίας του Σέϊχ Σου έκανε προσφυγή στο ΣτΕ και το έργο ακυρώθηκε μετά από δικαστικούς αγώνες το 2018. Το 2020 το έργο επανήλθε με νέα μελέτη και μερικές τροποποιήσεις. Ο Σ.Δ.Υ. Θεσσαλονίκης μαζί με την Επιτροπή Προστασίας του Σέϊχ Σου έκαναν νέα προσφυγή στο ΣτΕ για την ακύρωση του έργου.
Το έργο είναι ξεπερασμένο, αφού δεν λαμβάνει υπόψη την κλιματική κρίση και την ανάγκη προστασίας του δάσους, αλλά κινείται στη λογική της αύξησης της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, μέσω της προσφοράς περισσότερων χιλιομέτρων αυτοκινητοδρόμων..
Η Υ.Τ.Λ. θα έχει τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος για το Σέϊχ Σου, τον μοναδικό πνεύμονα πρασίνου της Θεσσαλονίκης, που θα μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο από την κίνηση οχημάτων, όπως μπουλντόζες εκσκαφείς, φορτηγά και από τις δονήσεις από κρουστικά εκσκαπτικά, κρουστικούς πασαλομπήκτες, αλλά και εκρηκτικά.
Ως αποτέλεσμα θα αυξηθούν τα επίπεδα θορύβου, τα επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του αζώτου, θείου και αιωρούμενων σωματιδίων. Θα θυσιαστούν τουλάχιστον 82.000 τ.μ. δασικής – αναδασωτέας έκτασης, που αντιστοιχεί σε υλοτόμηση 10.000 δέντρων περίπου.
Επιπλέον, μέσα στο δάσος προβλέπεται να κατασκευαστούν 4 κτίρια εξυπηρέτησης της Υ.Τ.Λ. και δρόμος παράλληλος με την υφιστάμενη περιφερειακή οδό. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει ευρύτερη ενημέρωση των πολιτών για την αναγκαιότητα προστασίας του Σέϊχ Σου, ενός τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, που έχασε περίπου 4.000 δένδρα από το φλοιοφάγο έντομο τα προηγούμενα χρόνια και το οποίο κινδυνεύει κάθε χρόνο από πυρκαγιές, από μπάζα και σκουπίδια, από καταπατήσεις κλπ.
Με δεδομένη την καταδίκη της χώρας μας από την Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα επίπεδα ατμοσφαιρικής μόλυνσης της Θεσσαλονίκης επιβάλλεται η αυστηρή προστασία του μοναδικού πνεύμονα της πόλης και όχι μία νέα περιβαλλοντική καταστροφή.
Έχουμε υποχρέωση προς τις επόμενες γενιές να διαφυλάξουμε το περιβάλλον, τον πλούτο που μας προσφέρει το περιαστικό δάσος της πόλης μας, το καθαρό οξυγόνο, τον εξαερισμό, την προστασία από τις πλημμύρες, την δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στη φύση, την άσκηση, τις αθλητικές δραστηριότητες κλπ.
-Φορείς και συλλογικότητες έχουν επισημάνει μεταξύ άλλων, εκτός από το μποτιλιάρισμα που ήδη δημιουργείται στον περιφερειακό λόγω των εργασιών, τη συνολική αύξηση της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων που θα δημιουργήσει ο Fly Over. Είναι κάτι που το αντιλαμβάνονται οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δεδομένης και της συζήτησης που έχει ανοίξει για την κλιματική κρίση;
Από τις πρώτες ημέρες που ξεκίνησαν οι εργασίες έχει δημιουργηθεί ένα ασύλληπτο κυκλοφοριακό χάος στον περιφερειακό δρόμο, αλλά και σε όλη την πόλη με άμεσες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής όλων των πολιτών.
Στη φάση της κατασκευής, η οποία θα έχει διάρκεια αναμφίβολα πολύ περισσότερα από 4-5 χρόνια που προβλέπει η κοινοπραξία, θα υπάρξουν μεγάλα προβλήματα στην κυκλοφορία των οχημάτων, αφού θα διακόπτεται συχνά η κυκλοφορία λόγω κατεδαφίσεων γεφυρών, κίνησης φορτηγών και διάφορων εργασιών στον περιφερειακό δρόμο.
Το σχεδιαζόμενο φαραωνικό έργο της Υ.Τ.Λ., εάν και εφόσον ολοκληρωθεί, δεν θα λύσει το κυκλοφοριακό στη φάση λειτουργίας του, αφού η Fly Over θα παραλαμβάνει την κίνηση από το νοσοκομείο Παπαγεωργίου και θα την «αδειάζει» στην υφιστάμενη περιφερειακή οδό, στο ύψος των Κωνσταντινουπολίτικων, μεταφέροντας εκεί όλο το μποτιλιάρισμα.
Οι κάτοικοι των περιοχών Μαλακοπής, Κρυονερίου, Κωνσταντινουπολίτικων και Πυλαίας διαμαρτύρονται διότι θα θιγούν από την άμεση γειτνίαση των οικισμών τους με έναν δρόμο ταχείας κυκλοφορίας, από την ατμοσφαιρική ρύπανση, από την αύξηση του θορύβου, από την δημιουργία κόμβων σύνδεσης της Υ.Τ.Λ. εντός του αστικού ιστού (Πυλαία, Νεάπολη κλπ) και από την υλοτόμηση τουλάχιστον 20.000 τ.μ. δενδρώδους έκτασης παράλληλα με τους οικισμούς.
-Πέραν της καταστροφής μέρος του περιαστικού δάσους έχετε επισημάνει και μια άγνωστη πτυχή των προβλημάτων που θα προκληθούν σε αυτό και που αφορούν τη μείωση των λιγοστών προσβάσεων (π.χ. κατεδαφίσεις πεζογέφυρων) προς αυτό για επισκέπτες και για την πυροσβεστική. Τι σημαίνει ένα δάσος το οποίο δεν θα είναι προσβάσιμο για τους πολίτες;
Oι προσβάσεις στο Σέϊχ Σου για τους επισκέπτες και την πυροσβεστική θα μειωθούν δραματικά, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια του δάσους σε περίπτωση πυρκαγιάς, αφού θα καθαιρεθούν όλες οι προσβάσεις από την πόλη στο δάσος, που θα εμποδίζουν την κατασκευή της Υ.Τ.Λ.. Η μελέτη αναφέρει ότι θα καθαιρεθούν διαδοχικά οι γέφυρες Αγ.Παύλου, Τούμπας, Πυλαίας και το τούνελ στα Κωνσταντινουπολίτικα, όπου ξεκίνησαν ήδη οι εργασίες κατεδάφισης.
Τα βαριά οχήματα που θα κινούνται στο δάσος θα θέτουν σε κίνδυνο τους επισκέπτες και την πανίδα του δάσους, θα καταστρέψουν τους δασικούς δρόμους και τη χλωρίδα, θα παράγουν σκόνη, καυσαέρια και θόρυβο. Όλα αυτά θα έχουν ως αποτέλεσμα την αναίρεση του δασικού χαρακτήρα του Σέϊχ Σου. Η πρόσβαση στο περιαστικό δάσος από περιπατητές, οικογένειες, συλλόγους, δρομείς και ποδηλάτες θα γίνει δύσκολη έως επικίνδυνη. Το έργο αν τελικά υλοποιηθεί, θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της Θεσσαλονίκης, αφού πέρα από το κυκλοφοριακό έμφραγμα, θα αποξενώσει τους πολίτες από το Σέϊχ Σου.
-Στην έρευνα που έχετε κάνει έχετε διαπιστώσει εκτός από την υλοτόμηση δένδρων ότι θα θιγούν τα ρέματα κυρίως αυτό της Μαλακοπής ή Σταγειρίτη. Μπορείτε να μας μιλήσετε περισσότερο για αυτό;
Από την μελέτη διαπιστώνουμε ότι θα θιγούν πολλά από τα ρέματα του περιαστικού δάσους κυρίως αυτό της Μαλακοπής ή Σταγειρίτη, τα οποία δεν είναι οριοθετημένα.
Τα ορύγματα για την διάνοιξη δρόμων και την κατασκευή πυλώνων θα μετατοπιστούν μέχρι και 290 μέτρα προς την πλευρά του δάσους. Οι εργασίες διάνοιξης δρόμων εξυπηρέτησης του έργου και από τις δύο πλευρές του περιφερειακού δρόμου, χωρίς σοβαρές περιβαλλοντικές και τεχνικές μελέτες θα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις σε βάρος των ρεμάτων της πόλης μας. Ο κίνδυνος καταπάτησης των ρεμάτων είναι μεγάλος, όπως συνέβη στην κατασκευή του περιφερειακού δρόμου, με ενδεχόμενο καταστροφικές πλημμύρες στις ανατολικές περιοχές της πόλης.
-Τελευταία έχετε φέρει στη δημοσιότητα ένα ενδιαφέρον εύρημα για την ιστορία των διαδρομών του νερού που αφορά την ύπαρξη μιας τοξωτής καμάρας επί της κοίτης ενός από τους ορεινούς κλάδους του χειμάρρου Σταγειρίτη. Με ποιο τρόπο θα αναδείξετε αυτή την πλευρά του ζητήματος;
Κατά την επίσκεψη μας στην περιοχή της Κηπούπολης και του σχεδιαζόμενου εργοταξίου με τον καθηγητή του Α.Π.Θ. Γεώργιο Μπλιώνη, για την καταγραφή των ρεμάτων που κινδυνεύουν από τα έργα, ανακαλύψαμε ένα τοξωτό πέτρινο γεφύρι στην κοίτη παραποτάμου του ρέματος Σταγειρίτη.
Η Αρχαιολογική Υπηρεσία ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα μας για έρευνα στον χώρο όπου βρίσκεται το αρχαιολογικό εύρημα και προχώρησε σε αυτοψία με συνεργείο της πριν μερικές εβδομάδες. Αναμένουμε με ενδιαφέρον το πόρισμα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ώστε να αναδείξουμε ανάλογα το θέμα με την συνεργασία επιστημόνων.
-Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι προσφυγές που έχετε καταθέσει; Είναι αυτός για σας ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αποτραπούν οι δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής των κατοίκων της Θεσσαλονίκης; Τι μήνυμα θα στέλνατε στους πολίτες που βιώνουν τις συνέπειες στην κυκλοφορία αλλά δεν ζουν στις κατοικημένες περιοχές γύρω από το έργο;
Στο ΣτΕ έχουν κατατεθεί δύο προσφυγές κατά του έργου και πρόσφατα δύο αιτήσεις αναστολής των εργασιών. Τις επόμενες ημέρες περιμένουμε νέες προσφυγές από συλλογικότητες και πρωτοβουλίες κατοίκων που έχουν συμπαραταχθεί μαζί μας στον αγώνα ακύρωσης του έργου.
Μετά από τρεις αναβολές της εκδίκασης της προσφυγής μας στο ΣτΕ κατά της κατασκευής της Υ.ΤΛ., αναμένουμε τον Μάρτιο την εκδίκασή της. Είναι εμφανέστατη πλέον η μεταστροφή της κοινής γνώμης κατά του έργου, λόγω της ενημέρωσης των πολιτών για τα αδιέξοδα της μελέτης, της καθημερινής ταλαιπωρίας, της αμφισβήτησης του εξαγγελλόμενου χρόνου αποπεράτωσης, του συνολικού κόστους του έργου κλπ. Ωστόσο δεν πρέπει να εφησυχάσουμε, αλλά να εντείνουμε τις δράσεις μας, ώστε να έχουμε μαζικότερες κινητοποιήσεις για να σταματήσει αυτό το ανώφελο και καταστροφικό έργο για την πόλη, την κοινωνία και το πολύπαθο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης.
