Της Κατερίνας Καραβία
Η Αμάντα, η Καρολίνα και ο Γκοτιέ δεν γνωρίστηκαν ποτέ και ούτε πρόκειται. Δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα, δεν πήγαιναν στο ίδιο σχολείο αλλά παρόλα αυτά είχαν κάτι κοινό… και οι τρεις έδωσαν τέλος στην ζωή τους, ήταν θύματα εκφοβισμού στο διαδίκτυο, του λεγόμενου cyberbullying.
Δεν χρειάζεται να είσαι γδαρμένος ή χτυπημένος για να είσαι θύμα. Αυτή είναι και η διαφορά του cyberbullying. Οι χειρότερες πληγές είναι αυτές που δεν αφήνουν κανένα εξωτερικό και σωματικό σημάδι. Ο λεκτικός εκβιασμός είναι ίδιος, ίσως και περισσότερο επικίνδυνος από τον σωματικό. Οι λέξεις μπορούν να πονέσουν περισσότερο, μπορούν ακόμα και να σκοτώσουν…
«Σας παρακαλώ μη με μισείτε» Αμάντα ετών 15
Η Αμάντα Τοντ ήταν 12 χρονών και ζούσε στον Καναδά όταν άρχισε να μιλάει διαδικτυακά με ένα αγόρι πολύ μεγαλύτερό της. Τις ώρες που μιλούσανε εκείνος συνεχώς της έκανε κομπλιμέντα, ώσπου μια μέρα την έπεισε να του δείξει το στήθος της στέλνοντας του μια φωτογραφία. Αυτή ήταν η αρχή του μαρτυρίου της. Ο 32άχρονος «φίλος» της άρχισε να την εκβιάζει ότι αν δεν κάνει ό, τι ήθελε θα έστελνε τη φωτογραφία της στους συμμαθητές της. Όταν η Αμάντα αρνήθηκε εκείνος έστειλε την φωτογραφία της παντού. Από τότε και για τα επόμενα χρόνια η Αμάντα ζούσε μέσα στο άγχος και την κατάθλιψη. Έχασε τους φίλους της, απομονώθηκε από τους πάντες, έγινε στόχος κοροϊδίας και αναγκάστηκε να αλλάξει πολλές φορές σχολείο. Το έριξε ακόμα και στα ναρκωτικά και το αλκοόλ, ενώ είχε ήδη επιχειρήσει μια φορά να βάλει τέλος στην ζωή της. Δεν μπορούσε να ησυχάσει. Όπου και να πήγαινε εκείνος είχε την φωτογραφία της και μάλιστα την τελευταία φορά δημιούργησε ψεύτικο προφίλ με αυτήν την φωτογραφία κάνοντάς την ρεζίλι στους φίλους που μόλις είχε αποκτήσει από το καινούργιο της σχολείο. Η Αμάντα δεν άντεξε και η δεύτερη απόπειρα πέτυχε. Ήταν 15 χρονών μόνο.
«Παλεύω για να μείνω σε αυτό τον κόσμο, γιατί τα πάντα με αγγίζουν τόσο βαθιά. Δεν το κάνω αυτό για να τραβήξω την προσοχή. Το κάνω για να αποτελέσω έμπνευση και να δείξω ότι είμαι δυνατή. Έκανα πράγματα στον εαυτό μου προκειμένου να διώξω τον πόνο, γιατί προτιμούσα να κάνω κακό στον εαυτό μου, παρά σε κάποιον άλλο. Οι μισητές θα είναι πάντα μισητές, αλλά σας παρακαλώ μη μισείτε. Ελπίζω να σας δείξω ότι όλοι μας έχουμε μια ιστορία και όλων μας το μέλλον θα είναι λαμπρό μια μέρα, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να το παλεύετε. Άλλωστε είμαι ακόμα εδώ, δεν είμαι;»ανέφερε σ’ ένα βίντεο που ανάρτησε πριν αυτοκτονήσει.
Στην άλλη μεριά του Ατλαντικού ο 18άχρονος Γκοτιέ από την Γαλλία βάζει τέλος στην ζωή του, στην αποθήκη του σπιτιού του, την ίδια μέρα που και η Αμάντα βάζει τέλος στην δική της. Είχε κάνει το λάθος να στείλει ένα βίντεο όπου ήταν γυμνός στον ιντερνετικό του «φίλο». Αυτός τον εκβίασε ότι θα το δημοσιεύσει αν δεν του δώσει χρήματα φέρνοντάς τον στην απελπισία και αναγκάζοντάς τον να αυτοκτονήσει. Άλλοι δυο συνομήλικοί τους βρίσκονταν στην ίδια κατάσταση και λίγους μήνες μετά θέτουν κι αυτοί με την σειρά τους τέλος στην ζωή τους.
Η 14άχρονη Καρολίνα Πίτσιο από την Ιταλία πέφτει από το μπαλκόνι του σπιτιού της. Οι συμμαθητές της μιλούν ξεκάθαρα για παρενόχληση και εκφοβισμό από συγκεκριμένα άτομα από το σχολείο της. Ο 15χρονος Αντρέα από την άλλη κρεμάστηκε μπροστά στον αδερφό του μην αντέχοντας να τον διασύρουν επειδή είχε διαφορετικές προτιμήσεις. Ο Αντρέα λάτρευε το ροζ στα ρούχα του. Οι άλλοι όμως είχαν διαφορετική άποψη. Είχαν ανοίξει μάλιστα και ιστοσελίδα με το όνομα «το αγόρι με το ροζ παντελόνι» όπου ανέβαζαν φωτογραφίες του παραποιημένες και τον χλεύαζαν και τον κορόιδευαν.
Λίγο πιο κοντά μας, μια 15άχρονη βρετανίδα μιλούσε για αρκετό καιρό με ένα μεγαλύτερο της φαντάρο από την Ρόδο όπου και είχαν γνωριστεί. Όταν άρχισε να την εκβιάζει ότι θα δημοσιεύσει κάποιες γυμνές φωτογραφίες της, αν δεν έστελνε κι άλλες με τις πόζες που ήθελε αυτός. Η μικρή από φόβο συνεχίζει να του στέλνει αλλά οι ορέξεις του ιντερνετικού της φίλου δεν σταματούσαν ποτέ. Όταν εκείνη αρνήθηκε, άρχισε να την εκβιάζει… ώσπου η μικρή έπαθε νευρικό κλονισμό. Οι γονείς της έσπευσαν στην Δίωξη Ηλεκτρονικού εγκλήματος όπου ο νεαρός τελικά συνελήφθη έχοντας στο υπολογιστή του 370 φωτογραφίες της και άλλες 300 άλλων κοριτσιών.
Οι ανησυχητικοί αριθμοί
Από τον Καναδά ως την Γαλλία, την Ιταλία, αλλά και την Ελλάδα, λοιπόν, χιλιάδες έφηβοι πέφτουν θύματα λεκτικής και ψυχολογικής βίας, παρενόχλησης, διαπόμπευσης και απειλών μέσα από το διαδίκτυο και τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Οι παραπάνω ιστορίες δεν είναι τίποτε άλλο παρά κάποια τρανταχτά παραδείγματα αυτού του νέου φαινομένου.
Σύμφωνα με παγκόσμιες μελέτες 12% των παιδιών παγκόσμια έχουν πέσει θύματα διαδικτυακού εκφοβισμού δηλαδή 1 στα 10. Το 25% των παιδιών που δέχονται ή είχαν δεχτεί απειλές ή ενοχλήσεις δεν μίλησαν και δεν μιλούν για αυτό σε κανέναν. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός συναντάται κυρίως στις ηλικίες από 12 ως 16χρονών, οι οποίες λόγω της εφηβείας είναι πιο ευάλωτες.
Μόνο στην Ελλάδα μια έρευνα έδειξε ότι ένας στους τρεις εκπαιδευτικούς, δηλαδή το 32%, έχει έρθει αντιμέτωπος στο σχολείο του με κάποιο ζήτημα ψηφιακής παρενόχλησης! Αλλά αυτό το πιο ανησυχητικό που δείχνουν οι έρευνες είναι ότι ένα παιδί που έχει υποστεί cyberbullying έχει 2 ως 9 φορές περισσότερες πιθανότητες να γίνει αυτόχειρας! Κι αυτό γιατί συνήθως το 63% των παιδιών που δέχονται τις περισσότερες απειλές έχουν ήδη ανασφάλειες είτε περιττά κιλά με αποτέλεσμα να γίνονται στόχος και να έχουν ήδη βεβαρημένη ψυχολογική κατάσταση.
Νόμος και άγνοια
Το 2011 μόνο, η SafeLine, η Ελληνική Ανοικτή Γραμμή Καταγγελιών, έλαβε 3.635 καταγγελίες για παράνομο περιεχόμενο στο Διαδίκτυο. Άμα αναλογιστεί κανείς ότι το 2008 ήταν μόνο 615, τότε μπορεί κάποιος να καταλάβει το ανησυχητικό ποσοστό της αύξησης τέτοιων φαινομένων αλλά και της χρήσης του Διαδικτύου από όλες τις ηλικιακές ομάδες και κυρίως αυτή των νέων (70% των νέων πια χρησιμοποιούν Ίντερνετ). Το 41% των καταγγελιών που έχει δεχτεί η γραμμή Safeline αναφέρονται σε απειλές, προσβολή των προσωπικών δεδομένων και δυσφήμιση/εξύβριση.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως δεν είναι οι αριθμοί είναι η άγνοια και η αδιαφορία. Αν υπήρχε στην Ελλάδα ένα ενιαίο νομικό κείμενο για τα εγκλήματα στο Διαδίκτυο και άμα οι γονείς και οι δάσκαλοι σε όλον τον κόσμο φρόντιζαν να ενημερώσουν τα παιδιά για τους κινδύνους που κρύβει η έκθεση στο Διαδίκτυο, τα περιστατικά σήμερα θα ήταν πολύ λιγότερα. Η ενημέρωση, λένε οι ειδικοί, είναι η καλύτερη αντιμετώπιση, άμα δεν θέλουμε τα παιδιά μας να βιώσουν αυτό που βίωσαν η Αμάντα, ο Γκοτιέ και τόσα άλλα παιδιά, άμα δεν θέλουμε να θρηνήσουμε και άλλα θύματα.
Στο εξωτερικό το cyberbullying έχει αρχίσει ήδη να λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις και να λαμβάνονται ιδιαίτερα μέτρα. Στην Ελλάδα δυστυχώς πάλι, συζητάμε ακόμα για το αν θα πρέπει να υπάρχει σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία μας…
Κατερίνα Καραβία
Πηγή: 3pointmagazine