Με νωπές τις μνήμες μου από το “Gunda” του Bίκτορ Κοσακόφσκι βρέθηκα στις αίθουσες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και παρακολούθησα την “Αγελάδα” της Άντρεα Άρνολντ (Fish Tank, American Honey). Κάννες, Λονδίνο, νύχτες Πρεμιέρες κι εδώ και λίγες ημέρες στις σκοτεινές αίθουσες ολόκληρης της Ελλάδας. Ένα ντοκιμαντέρ που έρχεται στο μυαλό μου και λειτουργεί ως μία μίνι γέφυρα μεταξύ ταινιών μυθοπλασίας και τεκμηρίωσης λίγες ημέρες πριν την αφετηρία του 24ου Φεστιβάλ της πόλης.
Παρακολουθούμε τέσσερα χρόνια από τη ζωή της Λούμα. Ένα από τα πολλά ζωντανά που βασανίζονται καθημερινά, ώστε να προσφέρουν τα απαραίτητα στους ανθρώπους και τελικά θυσιάζονται … Μήπως όμως αυτή η θυσία αποτελεί συγχρόνως λύτρωση για την ίδια; Η αγελάδα δεν μπορεί να μιλήσει, υπομένει τα πάντα. Μία τραγική ιστορία εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του θεατή. Κάποια στιγμή ακούγεται η λέξη ελευθερία, που μοιάζει τόσο ειρωνική. Δημιουργείται ένα θρίλερ εσωτερικού χώρου. Οι “αμνοί” περιμένουν να έρθει το καλοκαίρι για να έρθουν σε επαφή με το φυσικό τους περιβάλλον για λίγη ώρα.
Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση σε παγκόσμια κλίμακα σχετικά με θέματα που αφορούν την οικολογία και το περιβάλλον. Η κλεψύδρα αδειάζει. Από τις Εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν δύο εξαιρετικά βιβλία, το “Ζωόπολις” των Sue Donaldson και Will Kymlicka και το “Για μία Πολιτική Οικολογία” του Serge Audier. Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία διαμορφώνεται η ανάλογη συνείδηση. Αρκετοί άνθρωποι κάνουν μία στροφή ως συνέχεια και σιγά σιγά το κρέας παύει να αποτελεί προτεραιότητα στη δίαιτά τους.
Καθ΄όλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ κυριαρχεί μία ποικιλόμορφη βία. Σε όλα τα στάδια της ζωής της πρωταγωνίστριάς μας υπάρχει πίεση και πόνος σωματικός και σίγουρα ψυχικός (η σκηνή που της παίρνουν το νεογέννητο). Η μουσική επιδρά στο υποσυνείδητο των ζώων, γι’ αυτό και κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού από τα ηχεία ακούγονται συνεχώς μελωδίες. Υπάρχουν στιγμές που ο λυρισμός αφήνει μία ανάσα, μία νότα ελπίδας. Είναι δυνατόν όμως όλα αυτά τα ζώα να προορίζονται μόνο προς “κατανάλωση”, ώστε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των ανθρώπων; Μπορούμε να είμαστε τόσο κυνικοί;
Kι αν η απάντηση εδώ είναι θετική, σίγουρα ανάλογα θα αντιμετωπίζουμε στο επόμενο επίπεδο και τους ανθρώπους. Όσους με το μυαλό μας θεωρούνται “κατώτεροι”. Αφορμή για βαθιά σκέψη αυτές οι ταινίες. Είναι ικανές να σε κάνουν να αλλάξεις ολόκληρη την κοσμοθεωρία σου και να αναθεωρήσεις πολλά πράγματα. Ως επιμύθιο πρέπει να μείνει μία φράση, “σε βλέπουμε Λούμα”. Κι όχι μόνο εσένα, αλλά όλα τα μέλη του ζωικού βασιλείου που περνούν πάνδεινα για να εξασφαλίζονται τα προς το ζην για όλους εμάς.
