Ενώ οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης και του κυρίαρχου την τελευταία τριακονταετία νεοφιλελεύθερου οικονομικού πρότυπου «αγκαλιάζουν» τους λαϊκιστές στις δυτικές κοινωνίες -βγάζοντας τη Βρετανία εκτός Ε.Ε. και τον Ντόναλντ Τραμπ πρόεδρο των ΗΠΑ-, ενώ το 9% του παγκόσμιου πληθυσμού πνίγεται στα χρέη, ενώ εκατομμύρια ανθρώπων μεταναστεύουν στον Βορρά αναζητώντας μια καλύτερη ζωή και αλλάζοντας τις κοινωνίες και τις οικονομίες του αναπτυγμένου κόσμου, αυτοί συνεχίζουν μία από τα ίδια, συσσωρεύοντας περιττά για την προσωρινή υπόστασή τους πλούτη.
Γράφει ο Μπάμπης Μιχάλης για την Εφημερίδα των Συντακτών
Ο λόγος για τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη, που κλείνουν το δύσκολο για την ανθρωπότητα, την οικονομία -και τη μουσική- 2016 με 237 δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα από αυτά που είχαν στην αρχή της χρονιάς.
Οι κροίσοι της Γης δεν «μάσησαν» ούτε στη χρηματιστηριακή αναταραχή του περασμένου Ιανουάριου -όταν εν μέσω φόβων για την οικονομική επιβράδυνση της Κίνας εξανεμίστηκαν στα διεθνή χρηματιστήρια περισσότερα από 4 τρισ. δολάρια-, ούτε στις διαρκείς προειδοποιήσεις των οικονομολόγων και των διεθνών οργανισμών για παρατεταμένη στασιμότητα στην παγκόσμια οικονομία, ούτε στα «καμπανάκια» των ειδικών για την εκτόξευση του δημόσιου χρέους σε πληθώρα χωρών της υφηλίου, αλλά ούτε και σε γεγονότα όπως το Brexit και η εκλογή Τραμπ, που αρκετοί θεωρούσαν αρνητικά για τις επενδυτικές τους θέσεις.
Ειδικά το «φαινόμενο Τραμπ» -που απορρίφθηκε διά ροπάλου προεκλογικά από τις αμερικανική ελίτ προς χάριν της Κλίντον- αποδείχθηκε χρυσοφόρο.
Από το ράλι που ακολούθησε μετά τις εκλογές της 8ης Νοεμβρίου, οι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ πρόσθεσαν στις περιουσίες τους 77 δισ. δολάρια εν μέσω προσδοκιών για περαιτέρω απορρύθμιση της οικονομίας από τον Τραμπ, αύξηση εργασιών και κερδοφορίας του ιδιωτικού τομέα.
Ο νέος πρόεδρος έδειξε άμεσα τις προθέσεις του δημιουργώντας ένα υπουργικό συμβούλιο γεμάτο ανθρώπους των επιχειρήσεων -μεταξύ αυτών και τρία πρώην στελέχη της Goldman Sachs-, οι οποίοι όμως δεν έχουν εμπειρία σε κυβερνητικά πόστα.
Το μίγμα αυτό, σύμφωνα με τον δισεκατομμυριούχο Ρέι Ντάλιο, θα απελευθερώσει τα «ζωώδη ένστικτα» του καπιταλισμού και θα οδηγήσει τις αγορές ακόμη ψηλότερα, κάνοντας τους πιο πλούσιους ακόμη πλουσιότερους.
Εκείνος πάντως που, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, αύξησε περισσότερο τα πλούτη -τόσο μετά τη νίκη Τραμπ όσο και στο σύνολο του 2016- ήταν ο παλαίμαχος επενδυτής Γουόρεν Μπάφετ.
Ο 86χρονος «μάντης της Ομάχα» είδε τον πλούτο να αυξάνεται κατά 19% μετά τις αμερικανικές εκλογές στα 74,1 δισ. δολάρια.
Είναι ο δεύτερος πιο πλούσιος άνθρωπος στον κόσμο και συνολικά είδε το 2016 την περιουσίατου να αυξάνεται κατά 11,8 δισ. δολάρια.
Σε όρους ατομικής περιουσίας, οι Αμερικανοί κυριάρχησαν φέτος στις σχετικές λίστες καταλαμβάνοντας τις τέσσερις από τις πέντε πρώτες θέσεις των δισεκατομμυριούχων του πλανήτη με τη μεγαλύτερη αύξηση πλούτου.
Μετά τον «πρωταθλητή» Μπάφετ ακολούθησαν ο συνιδρυτής της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς, που αύξησε την περιουσία του το 2016 κατά περίπου 10 δισ. δολάρια, στα 91,5 δισ. δολάρια και είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Χάρολντ Χαμ που αύξησε την περιουσία του κατά 8,4 δισ. δολάρια χάρη στην άνοδο των πετρελαϊκών τιμών και των εξαγγελιών Τραμπ για απελευθέρωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, ο Τζεφ Μπέζος της ιστοσελίδας ηλεκτρονικού εμπορίου Amazon που αύξησε την περιουσία του περισσότερο από 8 δισ. δολάρια και ο Γάλλος Μπερνάρ Αρνό του γνωστού οίκου πολυτελών ειδών LVMH.
O τελευταίος είναι ο μοναδικός μη Αμερικανός μεγιστάνας του «top 5» και αύξησε την περιουσία του φέτος κατά 7,1 δισ. δολάρια, στα 38,9 δισ. δολάρια.
Εκτός του Τραμπ, όμως, στο αβγάτισμα της περιουσίας των Αμερικανών κροίσων συνετέλεσε -και θα συντελέσει ακόμη περισσότερο στο μέλλον- η αύξηση των επιτοκίων από τη Fed, που ενισχύει δολάριο και αξίες που εκφράζονται σε αυτό.
Οπως τυχαίο δεν είναι και… το ανάποδο, το γεγονός δηλαδή ότι 9 στους 10 μεγιστάνες με τη μεγαλύτερη μείωση στην περιουσία τους ήταν φέτος εκτός των ΗΠΑ.
Πρώτος όλων σε απώλειες ήταν ο Κινέζος Γουάνγκ Ζιανλίν, που έχασε φέτος 5,8 δισ. δολάρια, αλλά με περιουσία 30,6 δισ. δολάρια είναι ο 21ος πλουσιότερος του κόσμου.
Ούτε, πάντως, ο Γουάνγκ, ούτε ο πλουσιότερος άνθρωπος της Αφρικής, ο Νιγηριανός Αλίκο Ντανγκότε, που έχασε 4,9 δισ. δολάρια ή το ένα τρίτο του πλούτου του το 2016, ούτε βέβαια ο Σαουδάραβας πρίγκιπας Αλουαλίντ Μπιν Ταλάλ Αλ Σαούντ, που είδε την περιουσία του να μειώνεται επίσης κατά 4,9 δισ. δολάρια, πρόκειται να… πεινάσουν.
Και οι τρεις κρατούν τη θέση τους στην κορυφή της πυραμίδας του παγκόσμιου πλούτου που συντάσσει κάθε χρόνο η Credit Suisse. Η κορυφή αυτή συνίσταται από 33 εκατ. εκατομμυριούχους, μόλις το 0,7% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού και έχει συνολική περιουσία 116,6 τρισ. δολάρια, δηλαδή το 45,6% του παγκόσμιου πλούτου.
Στη βάση της πυραμίδας υπάρχουν περισσότεροι από 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι με ατομική περιουσία μικρότερη των 10.000 δολαρίων.
Αποτελούν το 73,2% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού, κατέχουν όμως όλοι μαζί μόλις το 2,4% του παγκόσμιου πλούτου.
Η ανισότητα αυτή γίνεται ακόμη πιο εμφανής όταν συγκριθούν το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού που κατέχει σήμερα λιγότερο από το 1% του παγκόσμιου πλούτου με το πλουσιότερο 10% που κατέχει το 89%.
Μέλη αυτού του φτωχότερου 50% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού είναι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Credit Suisse World Wealth Report 2016, όσοι έχουν ατομική περιουσία μικρότερη των 2.222 δολαρίων. Η αντίστοιχη ατομική περιουσία των μελών του φτωχότερου 20% είναι μικρότερη των 248 δολαρίων.
Ο μέσος ατομικός πλούτος σε αυτές τις δύο κατηγορίες είναι ανάλογα χαμηλός: μόλις 159 δολάρια για το φτωχότερο 50% του ενήλικου πληθυσμού της Γης και -1.079 δολάρια για το φτωχότερο 20%.
Στην Ευρώπη, ο αριθμός των πολιτών που ανήκει σε αυτό το φτωχότερο 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού αγγίζει σήμερα τα 101 εκατομμύρια.
Οι άνθρωποι αυτοί χρωστάνε πολύ περισσότερα από αυτά που κατέχουν και αποτελούν την υδρογονοβόμβα της σημερινής «πολιτισμένης» Γηραιάς Ηπείρου.
Σπινθηρίσματα αυτής της βόμβας αποτελούν τα τυφλά τρομοκρατικά χτυπήματα σε Βρυξέλλες, Παρίσι και Βερολίνο, …κύριε Σόιμπλε.